Veilig samenleven met toekomstig hoogwater Van achttien oplossingsrichtingen naar drie alternatieven Varik-Heesselt Tiel-Waardenburg Rivierverruiming en dijkversterking Veilig samenleven met toekomstig hoogwater We wonen en leven in een laaggelegen land met veel water. Het beschermen van deze delta tegen wateroverlast en overstromingen is nooit klaar. Ook in het rivierengebied is hier aandacht voor. De staat van de dijken en veranderingen in ons klimaat vragen om nieuwe maatregelen die de waterveiligheid borgen. Begin dit jaar zijn hiervoor op landelijk niveau nieuwe normen vastgesteld. Daardoor weten we aan welk beschermingsniveau de dijken in ons gebied moeten voldoen. Duidelijk is dat op het dijktraject Tiel-Waardenburg in ieder geval een dijkversterking noodzakelijk is. Binnen het Deltaprogramma is afgesproken om ook te kijken of dijkversterking kan worden gecombineerd met rivierverruiming.Daarbij is een hoogwatergeul tussen Varik en Heesselt in beeld gekomen, omdat deze voor een forse verlaging van de waterstand bij hoogwater kan zorgen. Maar ook andere manieren om de rivier te verruimen zijn denkbaar. Het Deltaprogramma De overheid wil voorkomen dat er weer een watersnoodramp gebeurt, zoals in 1953. Of dat de rivieren overstromen zoals in de jaren ’90. In het Deltaprogramma staan de plannen hiervoor.Het Deltaprogramma is een nationaal programma. Rijksoverheid, provincies, waterschappen en gemeenten werken erin samen. Ook maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en organisaties met veel kennis over water zijn erbij betrokken. Het doel van het Deltaprogramma is: a. Nederland nu en in de toekomst beschermen tegen overstromingen; b. zorgen voor voldoende zoetwater; c. de inrichting van het land klimaatbestendig maken. rivierverruiming. Het filteren van drie alternatieven uit alle ontvangen oplossingen is afgerond. Deze staan beschreven in de Notitie Kansrijke Oplossingen (NKO). De drie alternatieven worden deze zomer verder uitgewerkt en onderzocht. Met de resultaten wordt een verkenningenrapport opgesteld dat dit najaar verschijnt. Hierin wordt het voorkeursalternatief beschreven: de totaaloplossing die de voorkeur heeft. Voordat we begin 2018 een voorkeursbesluit aan de minister voorleggen, delen we de bevindingen met de omgeving. Lees verder over de MIRT-verkenning op pagina 4 Een gebiedsvisie voor de toekomst Alle mogelijke maatregelen voor een betere waterveiligheid veranderen in meer of mindere mate uw vertrouwde woon- en leefomgeving. Hoewel er wellicht bestaande kwaliteiten verdwijnen, zijn er ook kansen voor nieuwe ontwikkelingen. Welk voorkeursalternatief ook wordt gekozen, in alle gevallen verdient u een aantrekkelijk vooruitzicht op de toekomstige situatie. Om een gebiedsvisie hiervoor op tijd klaar te hebben, is vorig jaar gestart met een gebiedsproces. Diverse personen hebben inmiddels hun weg gevonden naar Atelier Varik om een bijdrage aan dit proces te leveren. Nu al nadenken over de toekomst, helpt ons bij het maken van een goede keuze. Lees verder over de gebiedsvisie op pagina 6 Dijkversterking is nodig Samen oplossingen verkennen Om duidelijk te krijgen wat op dit dijktraject het beste samenspel is tussen dijkversterking en rivierverruiming, is begin vorig jaar een MIRTverkenning gestart. Tijdens deze verkenning worden allerlei oplossingen uitgewerkt en vervolgens beoordeeld en met elkaar vergeleken. Iedereen die belangstelling heeft, is tijdens het hele proces welkom om met ons mee te denken. In twee stappen werken we toe naar één zogenaamd voorkeursalternatief voor dijkversterking en De huidige dijk tussen Tiel en Waardenburg voldoet niet aan de nieuwe norm voor waterveiligheid. Om in de toekomst geen risico’s te lopen, willen we zorgen dat de dijk wél voldoet. Volgend jaar weten we op welke wijze dijkversterking wordt gecombineerd met rivierverruiming. Om dan meteen door te kunnen gaan met het maken van een definitief dijkenplan, doen we nu al voorbereidend onderzoek. Bij het verder uitwerken van de verschillende dijkoplossingen tot een definitief dijkenplan betrekken we de dijkbewoners. Lees verder over de dijkversterking op pagina 8 2 Veilig samenleven met toekomstig hoogwater Andere projecten In de directe omgeving wordt binnen andere projecten ook onderzoek gedaan naar of gewerkt aan waterveiligheid. Denk hierbij aan de verkenning voor dijkversterking op het traject Gorinchem tot Waardenbrug en de herinrichting van de Heesseltsche uiterwaarden. Aan de zuidzijde wordt natuurontwikkeling in de uiterwaarden van Wamel, Dreumel en Heerewaarden verkend. Lees verder over de overige projecten op pagina 10 De maatregelen die nodig zijn voor het vergroten van de waterveiligheid hebben invloed op de omgeving en raken de - soms uiteenlopende belangen van bewoners, bedrijven en andere organisaties. Wij vinden ruimte voor inbreng van alle betrokkenen belangrijk. Daarom brengt het team omgevingsmanagement al die belangen in kaart, zodat deze in beeld zijn bij de afwegingen die worden gemaakt. Dat gebeurt via persoonlijke gesprekken en bijeenkomsten. En we informeren de omgeving via allerlei kanalen. Ook in de volgende stap naar uiteindelijk één voorkeursalternatief blijft uw bijdrage van harte welkom. Graag tot ziens in Atelier Varik! Veilig samenleven met toekomstig hoogwater 3 Samen oplossingen verkennen Van achttien naar drie Eind 2016 hebben we samen met bewoners en andere belanghebbenden maar liefst achttien oplossingsrichtingen verzameld die het rivierwater tussen Tiel en Waardenburg op een veilige manier kunnen afvoeren naar zee. Deze zijn in het eerste kwartaal van 2017 beoordeeld door het adviesbureau Alternatief 1: dijkversterking Tiel-Waardenburg Als we kiezen voor dijkversterking zonder rivierverruiming, wordt de dijk met circa twintig tot honderd centimeter verhoogd. Daarnaast wordt de dijk versterkt aan de kant van de rivier (buitendijks) of aan de landzijde (binnendijks). In de regel gebeurt dit met grond, als dat niet kan dan zijn er technische oplossingen denkbaar, zoals een damwand. Een variant op het alternatief dijkversterking, is een zogenaamde dikke dijk waarbij de kruin van de dijk (de bovenzijde) extra breed wordt gemaakt. De bovenkant kan rond de veertig meter worden, dus bijna zeven keer zo breed als de huidige dijk. De brede kruin biedt ruimte voor wegen, natuur, gebouwen of recreatie. Het voordeel van een dikke dijk is dat deze robuust is en in de toekomst makkelijk in hoogte aan te passen. Zo’n dijk heeft echter een grote impact op de omgeving. We weten nu al dat de dikke dijk niet op het hele traject toepasbaar is. 4 B. Natuur 3 Dijkversterking met buitendijkse rivierverruimende maatregelen A. Maximaal waterstandverlaging B. Natuur 2 Dijkversterking met hoogwatergeul A. Economie en landbouw B. Dikke dijk A. Traditioneel 1 Dijkversterking Sweco. Het belangrijkste criterium is, of wordt voldaan aan de nieuwe landelijke waterveiligheids­ normen. Er zijn ook andere criteria bekeken. Zorgt de oplossing voor een verlaging van de rivier­ waterstand bij hoogwater? Zijn er combinaties tussen dijkversterking en rivierverruiming mogelijk? Welke kansen zijn er voor sociaaleconomische ontwikkelingen van het gebied tussen Tiel en Waardenburg? Daarnaast is het belangrijk dat de oplossing betaalbaar is, technisch uitvoerbaar, en past binnen de wet- en regelgeving. Op basis van bovenstaande criteria zijn door Sweco drie alternatieven samengesteld. Elk alternatief heeft een a- en b-variant. De komende periode worden de drie alternatieven verder uitgewerkt en onderzocht. Er wordt gekeken naar de milieueffecten in het milieueffectrapport (MER), naar de financiering en de meerwaarde voor het gebied. Tegelijkertijd wordt in de gebiedsvisie voor elk alternatief een toekomstperspectief uitgewerkt. 1 Dijkversterking A B Daarom moeten de effecten daarvan de komende periode goed onderzocht worden. Een nadeel van dijkversterking is dat er geen daling van de waterstand wordt bereikt bij hoogwater. Veilig samenleven met toekomstig hoogwater 2 Dijkversterking + hoogwatergeul Alternatief 2: dijkversterking + hoogwatergeul VarikHeesselt A Door een combinatie van dijkversterking met een binnendijks gelegen hoogwatergeul van Varik naar Heesselt ontstaat een dorpspolder. Een hoogwatergeul kent twee varianten: met de nadruk op agrarisch gebruik of met de nadruk op natuur. Een hoogwatergeul heeft een grote impact op het gebied. Tegelijkertijd biedt de geul kansen voor de ontwikkeling van bijvoorbeeld landbouw, natuur, toerisme, recreatie en wonen. Een voordeel van dit alternatief is een waterstandsdaling van circa veertig centimeter bij hoogwater. Ook hoeft de dijk minder hoog te worden als dijkversterking wordt gecombineerd met de hoogwatergeul. B Va rik-Heessel t Tiel-Waardenburg Rivier verruiming en dijkversterking Tijdpad tot voorjaar 2018: De volgende stap voorjaar 2017 • Vaststellen van drie alternatieven (NKO) najaar 2017 • Onderzoeken drie alternatieven (verkenningenrapport incl. voorkeursalternatief) voorjaar 2018 • Voorkeursbesluit door minister van Infrastructuur en Milieu en lokale overheden 2 Dijkversterking + 1 Dijkversterking hoogwatergeul De resultaten van deze onderzoeken worden gebundeld in een verkenningenrapport dat in het najaar van 2017 verschijnt. Hierin wordt ook het voorkeursalternatief beschreven: de totaaloplossing die de voorkeur heeft van alle betrokken overheden. De minister van Infrastructuur en Milieu neemt begin 2018 het definitieve besluit. Voor het zover is delen we de bevin­ dingen met de omgeving en lichten we de gemaakte keuzes en afwegingen toe. 3 Dijkversterking + 2 Dijkversterking + 3 Dijkversterking + buitendijkse rivierhoogwatergeul buitendijkse rivierAlternatief 3: verruimende maatregelen verruimende maatregelen dijkversterking + rivierverruiming maatregelen buitendijks A A A A A B B B B B Het derde alternatief combineert dijkversterking met buitendijkse maatregelen die de rivier verruimen. Voorbeelden daarvan zijn de aanleg van geulen in de uiterwaarden, het verwijderen van obstakels (zoals bomen, planten, schuurtjes en hoger gelegen gronden) of het verplaatsen van de dijk landinwaarts. Dit alternatief kent twee varianten: met de nadruk op het zoveel mogelijk verlagen van de waterstand bij hoogwater of met de nadruk op meerwaarde voor de natuur. Voordeel van dit alternatief is de daling van de waterstand. En er zijn mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen in de uiterwaarden (recreatie, natuur). Nadeel is de mogelijke strijdigheid met de wet- en regelgeving voor natuur en scheepvaart. Veilig samenleven met toekomstig hoogwater 5 • Een gebiedsvisie voor de toekomst Welke maatregelen er ook genomen worden voor waterveiligheid, de dagelijkse leefomgeving verandert hoe dan ook. Een hoogwatergeul heeft grote impact op het binnendijks gebied, maar ook als wordt gekozen voor rivierverruiming in de uiterwaarden ontstaat er een ander landschap. Om goed voorbereid te zijn op de toekomst stellen we voor én met de bewoners een gebiedsvisie op. Persoonlijke gesprekken Kansen voor de toekomst Om te achterhalen wat bewoners belangrijk vinden, hebben we veel mensen persoonlijk geïnterviewd. Ook is Atelier Varik opengesteld in de voormalige supermarkt in Varik en hebben we al vele bijeenkomsten georganiseerd. Dit heeft een schat aan informatie opgeleverd. Bewoners zien kansen op het gebied van landschap, economie, recreatie, sociale voorzieningen, woningbouw en natuur. Maar er zijn ook zorgen over de leefbaarheid. Denk hierbij aan betaalbare woningen voor jongeren, ouderenzorg en de behoefte aan een winkel- en ontmoetingsplaats. Deze wensen en ideeën voor de toekomst zijn gebundeld in de Notitie van uitgangspunten gebiedsvisie. De drie alternatieven bieden een eigen kans voor de toekomst. Om het gesprek over deze kansen te kunnen voeren, zijn er verschillende toekomstperspectieven geschetst. Deze staan in de Notitie ontwikkelperspectieven gebiedsvisie. Hierin worden bijvoorbeeld mogelijkheden voor recreatie, toerisme en woningen langs de dijk verbeeld. In de uiterwaarden kan nieuwe natuur ontstaan, mogelijk met wandelroutes. En een binnendijkse hoogwatergeul kan worden gebruikt voor weidebouw of een nieuw waterrijk natuurgebied worden. Wanneer gekozen wordt voor een hoogwatergeul, ontstaat er een dorpspolder tussen de hoogwatergeul en de Waal. Daarom kijken we nadrukkelijk ook naar wat nodig zou zijn om deze polder aantrekkelijk en leefbaar te houden. Er zijn nog veel keuzemogelijkheden. Parallel aan het traject om te komen tot het voorkeursalternatief voor waterveiligheid, wordt de gebiedsvisie met een bijbehorend uitvoeringsprogramma uitgewerkt. Deze visie wordt vastgesteld door de gemeenteraad van Neerijnen. U vindt deze op www.varik-heesselt.nl. Denkrichtingen voor de gebiedsvisie: Boven: Dorps (links), Goed Toeven (rechts), DORPS ENERGIEK GOED TOEVEN VERSTILD Onder: Energiek (links) Verstild (rechts). Land-id | Ontwikkelperspectieven Gebiedsvisie 6 Veilig samenleven met toekomstig hoogwater 7 Dijk Dijkversterking Tiel-Waardenburg DIJKVERSTERKING TIEL-WAARDENBURG Uiterwaarden werkgelegenheid werkgelegenheid wonen wonen landbouw landbouw recreatie en tourisme recreatie en tourisme ontsluiting ontsluiting water water natuur natuur Waardenburg 16 Land-id | Ontwikkelperspectieven Gebiedsvisie Hierboven een voorbeeld van een ontwikkelperspectief met kansen bij dijkversterking. Warre Simons (26): “Ik woon in Amsterdam, maar heb het daar wel een beetje gehad. Ik ben muzikant, componist. Laatst was ik thuis bezig met het maken van een televisietune, zegt de buurvrouw even later op de gang: ‘leuk deuntje hoor’. Terwijl, muziek maken is iets privés: als je naar het toilet gaat, laat je de deur ook niet open. Ik wil mijn nummers pas laten horen als ze af zijn, tijdens het maakproces moet ik lelijke fouten kunnen maken. Op het platteland heb ik die ruimte. Daarom ben ik regelmatig bij mijn ouders in Varik. Ik droom ervan permanent terug te gaan naar dit gebied: in alle rust muziek kunnen maken, inspiratie opdoen uit het landschap. Met de toekomstige veranderingen hier hou ik me niet intensief bezig. Een badkuipeffect door een geul heeft niet mijn voorkeur. Zijn de dijken wel sterk genoeg? Ik twijfel eraan of dat wel met berekeningen te voorspellen is. Extra recreatie, meer woningen? Dat hoeft van mij niet. Het gebied trekt me juist aan door de rust. Een supermarkt zou daarentegen wel heel fijn zijn. Voor mij, maar vooral ook voor de ouderen in het gebied die niet meer kunnen autorijden: met het buurtbusje op en neer naar de winkel is voor hen bijna een dagtaak. En voor jongeren is twintig minuten rijden met de auto om een brood te kopen een te hoge drempel om hier te komen wonen.” Warre Simon Veilig samenleven met toekomstig hoogwater 7 Dijkversterking is nodig In 2016 is onderzocht of de dijk tussen Tiel en Waardenburg nog voldeed aan de nieuwe normen voor waterveiligheid die vanaf 2017 landelijk van kracht werden. Op basis van dit onderzoek weten we nu welke delen van de dijk versterkt moeten worden om aan de nieuwe normen te voldoen. Strengere normen De normen voor waterveiligheid zijn strenger geworden. Dit heeft verschillende oorzaken. Door klimaatverandering zijn er hogere waterstanden op de Waal. Ook is er meer kennis door onderzoek en door recente dijkdoorbraken in het buitenland. Ten slotte is de economische waarde van het rivierengebied toegenomen door woningbouw en uitbreiding van infrastructuur, waardoor het ‘onderverzekerd’ is. Dijkbijeenkomsten Volgend jaar weten we op welke wijze dijk­ versterking wordt gecombineerd met rivier­ verruiming. Om dan meteen door te kunnen gaan met het maken van een definitief dijkenplan, doen we nu al voorbereidend onderzoek. De komende tijd werken we samen met bewoners aan de dijk toe naar een goede uitwerking van de dijkversterking. Dat gebeurt tijdens verschillende bijeenkomsten langs de dijk, waarvoor we de dijk tussen Tiel en Waardenburg hebben opgedeeld in verschillende deeltrajecten. Per traject organiseren we drie bijeenkomsten. De eerste serie bijeen­komsten is inmiddels achter de rug. Een tweede serie volgt na de zomervakantie en de derde in het voorjaar van 2018. Tijdens de bijeenkomsten bekijken we samen met bewoners hoe we vanuit de technische moge­lijk­heden voor dijkversterking komen tot een oplossing. We werken daarbij van grof naar fijn: tijdens het proces vallen steeds meer opties af en het eindresultaat wordt steeds duidelijker. In augustus 2018 bepalen we definitief hoe we de dijk gaan versterken. Buitendijks, zonder oerkoe “Er staan twee boerderijen in Opijnen en die van ons is het mooiste”, begint Marrigje Scheurwater haar verhaal. “Gebouwd in 1867, door mijn overgrootvader. Het is een monument en wij moeten er van alles aan doen om het authentieke karakter ervan te bewaren. Dat terwijl door de dijkuitbreiding straks misschien steeds meer stukjes van de tuin af worden gesnoept.” Haar man, Uli Stibane, vult aan: “Straks hou je een prachtige, oude boerderij over op slechts een postzegeltje land. Dat klopt niet. Het huis en het land eromheen vormen samen het monument.” De twee begrijpen de noodzaak van dijkverbetering. Scheurwater: “Maar doe het buitendijks, zonder al te veel poespas. Zo is er het idee om met de dijkversterking ook Schotse Hooglanders in het gebied te zetten. Maar wat gebeurt er met hoogwater? Ik zie het niet zitten dat zo’n beest dan naar onze achtertuin vlucht. Hou het maar mooi bij het borgen van waterveiligheid.” Nooit meer in de berm springen 8 Veilig samenleven met toekomstig hoogwater “We wonen hier in een prachtig gebied. Over de dijk fietsen, door de uiterwaarden struinen… dat is gewoon fantastisch mooi”, vertelt Angela van de Koppel trots. “Maar de omgeving is niet ingericht op recreatie. Ik zie een toekomstig Opijnen voor me waarin wél volop ruimte is voor kleinschalige dagrecreatie: goede infrastructuur om te wandelen en fietsen, een bed en breakfast en kleine koffie- en theeschenkerijen. Recreatie waar je geen last van hebt en die goed is voor de lokale economie. Als hier meer dagjesmensen komen, is dat natuurlijk fantastisch voor de cafés, restaurants en de fietsenmaker om de hoek. Hoe we dat voor elkaar kunnen krijgen? Tegelijk met de dijk ook de infrastructuur aanpassen. Nu rijden er veel auto’s over de dijk, met een flinke snelheid. Ik moet vaak in de berm springen. Als het aan mij ligt, wordt de dijk verkeersluw en komen er vrijliggende fiets- en wandelpaden. Dan komen die dagjesmensen wel.” Overige projecten Aan de noordzijde van de Waal wordt met de herinrichting van de Heesseltsche uiterwaarden gewerkt aan waterveiligheid. Daarnaast weten we dat ook het dijktraject Gorinchem-Waardenburg moet worden versterkt. Aan de zuidzijde wordt natuurontwikkeling in de uiterwaarden van Wamel, Dreumel en Heerewaarden verkend. Heesseltsche uiterwaarden Rijkswaterstaat richt de Heesseltsche uiterwaarden opnieuw in om de waterveiligheid te verbeteren. Hiervoor realiseert Rijkswaterstaat een grote nevengeul en twee kleinere geulen. Ook wordt een deel van de uiterwaarden verlaagd. Door deze maatregelen zakt de waterstand bij hoogwater ten minste 5,5 centimeter. De herinrichting biedt kansen voor de ontwikkeling van ruim tweehonderd hectare nieuwe natuur. Ook neemt Rijkswaterstaat maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren. Door schoon en gezond water voelen planten en dieren die in en om de rivier leven zich beter thuis. De nieuwe geulen zijn bijvoorbeeld perfecte kraamkamers voor vissen, waardoor de visstand in de Waal zal verbeteren. Hiermee werkt Rijkswaterstaat aan de Europese Kaderrichtlijn Water. Dit is een internationale afspraak die ervoor moet zorgen dat uiterlijk in 2027 het water in alle Europese landen voldoende schoon en gezond (ecologisch in evenwicht) is. Eind 2016 is aannemingsbedrijf Martens en Van Oord gestart met de realisatie. Naar verwachting is het project in 2019 gereed. Meer informatie is te vinden op www.rijkswaterstaat.nl/heesseltscheuiterwaarden Dijkversterking tussen Gorinchem en Waardenburg Ook tussen Gorinchem en Waardenburg moet de dijk versterkt worden. Qua planning loopt dit traject gelijk op met het dijkversterkingsproject Tiel-Waardenburg. Het waterschap zoekt momenteel samenwerking met een adviesbureau en een aannemer om hiermee een alliantie te vormen die oplossingen uitwerkt voor de dijkversterking. Al in een vroege fase is een groep bewoners via werkgroepen betrokken bij het project. Zij hebben zelf een visie opgesteld en plannen gemaakt voor de dijkversterking en voor de omgeving van de dijk. Dit hebben ze vervolgens gedeeld met bewoners van de dorpen en de verantwoordelijke ambtenaren en bestuurders in het gebied. Uiterwaarden WamelDreumel-Heerenwaarden De provincie Gelderland, Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer onderzoeken de haalbaarheid van natuurontwikkeling in de uiterwaarden bij Wamel, Dreumel en Heerewaarden. Deze partijen hebben ieder de opgave om in dit gebied natuur te ontwikkelen en daarbij het water als leefgebied voor planten en dieren te verbeteren. Samenwerken is daarom logisch. In de uiterwaarden is ruimte voor de ontwikkeling van natuurlijk grasland en de aanleg van een nevengeul en strangen. Vissen, (broed)vogels en bijzondere diersoorten zoals de kamsalamander en de bever krijgen door de nieuwe ontwikkelingen meer ruimte. Het verlagen van de waterstand is in dit gebied geen doelstelling. Veilig samenleven met toekomstig hoogwater 9 Denkt, praat en tekent u mee? We hopen dat het na het lezen van deze brochure duidelijk is in welke fase het project zich bevindt. De drie alternatieven zoals we die hier beschreven, voldoen allemaal aan het hoofddoel: waterveiligheid. Het is nu van belang om met u na te denken over andere belangrijke doelen. Dit gebeurt met de gebiedsvisie: hoe denkt u over recreatie in het gebied? Wat moet er met het verkeer gebeuren? Welke rol speelt de natuur? We zijn ontzettend benieuwd naar uw kijk hierop en gaan graag met u in gesprek. Iedere woensdag (vrije inloop) en dinsdag en donderdag (op afspraak) is Atelier Varik geopend. U bent dan van harte welkom voor vragen en om mee te denken. De koffie en het tekenmateriaal staan altijd klaar. Daarnaast houden we speciale avonden en komen we soms ook naar u toe om de dialoog aan te gaan. We zien u onder andere graag bij: Kennisbijeenkomsten en werksessies Komende periode organiseren we verschillende werksessies om samen na te denken over de invulling van specifieke thema’s, zoals landschap en cultuurhistorie, landbouw en natuur. Iedereen is hierbij van harte welkom. Houdt u hiervoor de atelieragenda op www.varik-heesselt.nl in de gaten. Informatiemarkten Als we belangrijke informatie willen delen, doen we dit het liefst met een informatiemarkt. Zo is er veel ruimte voor het gesprek en kan iedereen zijn vragen kwijt. Keukentafelgesprekken De afgelopen periode hebben we in het atelier al veel gesprekken gevoerd met agrarische ondernemers. Tijdens de eerste landbouwavond werd duidelijk dat veel bedrijven het prettig vinden om ook aan hun eigen keukentafel het gesprek te kunnen voeren. De komende maanden maken we daarom tijd om bij boeren in het gebied langs te gaan om te praten over hun wensen. Hoe zien zij de toekomst van het gebied rond Varik en Heesselt voor zich? 10 Veilig samenleven met toekomstig hoogwater Varik-Heesselt Kalender Tiel-Waardenburg rverruiming en dijkversterking Altijd open voor koffie, een gesprek, (mee-)denken/tekenen/ontwerpen, exposities & maquettes lier Varik zerstr. 4 Varik Altijd bereikbaar. Praat ook digitaal mee op Facebook en Twitter! ik-heesselt.nl 22 mrt 24 mei 15 mrt 10+30 mei m.middelen 6 dec 14 feb 30 nov 17 mei Kalender Varik-Heesselt Praat en denkt u mee? Hieronder ziet u de kalender met de INFOMARKT INFOMARKT INFOMARKT staat ook op www.varik-heesselt.nl 9+10 nov 2016 2017 varik-heesselt.nl jul wsrl.nl 2018 Altijdsep bereikbaar. digitaaljan mee op Facebook Twitter! aug okt Praat novookdec feb mrt en apr mei 22 mrt 1. Verzamelen oplossingen voor hoogwaterveiligheid (dijk en/of geul) 2. Maken Notitie Reikwijdte & Detailniveau (NRD) 1. Uitwerken oplossingen + (globale) beoordeling 2. Maken Notitie Kansrijke Oplossingsrichtingen (NKO) MIDDELEN comm.middelen 6 dec iedsvisie ik-Heesselt Rivierverruiming MIRT-verkenning Varik-Heesselt jul 10+30 mei 15 mrt INFOMARKT aug sep okt nov dec jan feb m Maken advies aan minister 6 juni Maken rapportage dijkversterkingsmogelijkheden 17 mei Er wordt continue gewerkt aan de dijkversterking, want die gaat hoe dan ook plaatsvinden. INFOMARKT INFOMARKT INFOMARKT INFOMARKT 9+10 nov 1. Verzamelen ideeën voor gebiedvisie 2. Maken nota van 2016 uitgangspunten jul sporen Legenda jun 24 mei Uitwerken kansrijke oplossingen: onderzoek naar milieueffecten, kosten&baten, haalbaarheid 1. Verzamelen meekoppelkansen 30 nov 2. NKO maken 14 feb kversterking -Waardenburg INFOMARKT Altijd open voor koffie, een gesprek, (mee-)denken/tekenen/ontwerpen, exposities & maquettes Atelier Varik Keizerstr. 4 Varik ierverruiming RT-verkenning ik-Heesselt INFOMARKT Kalender Tiel-Waardenburg momenten waarop dat kan. Een uitgebreide versie van de kalender Rivierverruiming en dijkversterking oren 6 juni Legenda: INFOMARKT aug sep Uitwerken van ideeën voor het gebied samen met inwoners & ondernemers + opstellen toekomst2017 perspectieven okt nov 1. Verzamelen oplossingen KlankbordWerksessie voor groephoogwaterveiligheid (dijk en/of geul) 2. Maken Notitie Reikwijdte Infomarkt/ & Detailniveau (NRD) Nieuwsbrief infoavond dec jan feb Uitwerken kansrijke toekomstperspectieven + opstellen concept voorontwerp gebiedsvisie mrt 1. Uitwerken oplossingen + Kennisbijeenkomst/ (globale) beoordeling gastcollege 2. Maken Notitie Kansrijke Oplossingsrichtingen (NKO) apr mei jun jul aug Vaststellen gebiedsvisie gemeente Neerijnen 2018 sep okt nov dec jan f Uitwerken kansrijke oplossingen: Maken ad Brochure naar milieueffecten, Keukentafelgesprek (voortdurend)minister onderzoek kosten&baten, haalbaarheid Busexcursie 1. Verzamelen meekoppelkansen 2. NKO maken Veilig Ateliergesprek Maken rapportage Dijkgesprekken (5,6,12,13,18 en 19 april) dijkversterkingsmogelijkheden samenleven met toekomstig hoogwater 11 Deze nieuwsbrief is een gezamenlijke uitgave van Provincie Gelderland, Waterschap Rivierenland, gemeente Neerijnen, gemeente Tiel en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Heeft u vragen of opmerkingen? Mailt u dan naar [email protected]. U kunt ook bellen met een van onze omgevingsmanagers: John Janssen, 06 23 71 72 70 Pieter Bode, 06 10 71 89 18 www.varik-heesselt.nl Mei 2017 Disclaimer: Deze brochure is met zorg samengesteld. Er kunnen echter geen rechten aan worden ontleend. Atelier Varik Keizerstraat 4, 4064 ED Varik Openingstijden: woensdag (vrije inloop 9-16 uur), dinsdag en donderdag (op afspraak) [email protected] www.varik-heesselt.nl 17 338 002 project van: Alles weten over de rivierverruiming en dijkverbetering in het gebied? Volg het project via www.varik-heesselt.nl