sociale zekerheid

Verdeling sociale zekerheid
Sociale verzekeringen
werknemersverzekeringen
Voor werknemers
Die werkloos worden (ww)
Die arbeidsongeschikt worden (wia of wao)
Uitkering bepaald % van eigen inkomen
volksverzekeringen
Voor iedereen die ouder dan ±65
aow
Uitkering vast bedrag
Sociale voorzieningen
Sociaal vangnet
Geen inkomen kan verdienen
Geen uitkering
Dan bijstandsuitkering
(70% van minimumloon)
Wie betalen de uitkeringen?
Sociale verzekeringen: sociale fondsen
Sociale voorzieningen: overheid
Alle werkenden betalen sociale premies aan de overheid.
- Werkgevers betalen de meeste premies voor de werknemersverzekeringen
- Werkenden betalen de premies volksverzekeringen in bx 1 inkomstenbelasting (schijf 1 en 2)
De uitkeringen voor de sociale voorzieningen worden uit de belastingontvangsten betaald.
Er is solidariteit tussen werken en niet-werkenden.
ww en wia
Er is intergenerationele solidariteit: jongeren voor ouderen
aow
Door de collectieve regeling zijn “slechte” risico beter af.
De premie kan door slechte en goede risico’s lager zijn.
Opbouw van oudedagsvoorziening
Hoe kunnen uitkeringen en premies veranderen?
Twee stelsels mogelijk
Omslagstelsel
Huidige generatie voor huidige generatie
Uitkeringen worden betaald uit de premieontvangsten
WW, WIA, AOW
Verloop van de economische groei leidt tot
verandering van de uitkeringen.
Hoogconjunctuur
Het gaat goed met de economie
Stijging van het reële BBP % meer dan gemiddeld
Meer vraag naar producten
meer productie van de bedrijven
meer vraag naar arbeid
minder werklozen
het totaal bedrag aan uitkeringen zal dalen
(volume-effect)
sociale premies kunnen dalen
netto inkomen van werkenden stijgt.
Kapitaaldekkingsstelsel
Je spaart voor jezelf voor later
Er wordt pensioenpremie aan het
pensioenfonds betaald, dat dit belegt. Uit de
beleggingsopbrengsten worden de pensioenen
uitgekeerd.
Pensioenen
Laagconjunctuur
Het gaat slecht met de economie
Stijging van het reële BBP % minder dan gemiddeld
Minder vraag naar producten
minder productie van de bedrijven
minder vraag naar arbeid
meer werklozen
het totaal bedrag aan uitkeringen zal stijgen
(volume-effect)
sociale premies moeten stijgen
netto inkomen van werkenden daalt.
Waardevaste uitkering:
De uitkering stijgt mee met het inflatiepercentage.
Welvaartsvaste uitkering:
De uitkering stijgt mee met de (gemiddelde) lonen (in het bedrijfsleven)
Voorbeeld:
Uitkering stijgt met 3%
Lonen stijgen met 2%
Inflatie is 1,6%
De 27-jarige alleenstaande Sander heeft een Wajong-uitkering.
Op 1 januari 2011 bedroeg zijn uitkering € 1.076,40 per maand.
Jaarlijks per 1 januari wordt het bedrag van de uitkering
aangepast.
In 2011 bedroeg de gemiddelde stijging van de cao-lonen 1,75%.
Gebruik bovenstaande gegevens en bron 6 bij de vragen 13 en 14.
1p 13 Bereken de hoogte van de uitkering die Sander vanaf 1
januari 2012 zou moeten ontvangen, wil er sprake zijn van een
waardevaste uitkering.
2p 14 Is die waardevaste uitkering per 1 januari 2012 ook
welvaartsvast? Verklaar het antwoord met een berekening.
bron 6 consumentenprijsindex (CPI)
Nederland 2005-2011