RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.: Naam programma: Jeugd en onderwijs Onderwerp: Het beschikbaarstellen van kredieten voor de schoolgebouwen van De Morskring, Athena en Pacelli. Aanleiding: Het college beslist op aanvragen voor huisvestingsvoorzieningen van scholen voor basis-, speciaal- en voortgezet onderwijs. De daartoe vastgestelde Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs (VVHO) schrijft procedures en termijnen voor waarlangs door schoolbesturen ingediende aanvragen worden behandeld en beoordeeld. Schoolbesturen hebben voor 1 februari 2015 aanvragen ingediend voor voorzieningen die per 1 januari 2016 worden gewenst (artikel 6 van de VVHO). Het gaat hierbij om de financiering van nieuwbouw, uitbreiding, ingebruikneming van een bestaand gebouw, verplaatsing, terrein, eerste inrichting in de vorm van meubilair en/of onderwijsleerpakket, medegebruik, herstel van constructiefouten en huurvergoedingen. De te honoreren aanvragen worden opgenomen in het Programma; de af te wijzen aanvragen worden opgenomen in het Overzicht. Het eerste krediet van € 800.000,- wordt gevraagd voor de renovatie en herindeling van het schoolgebouw aan de Storm Buijsingstraat 18A. Dit schoolgebouw was in het verleden een dislocatie van de protestants-christelijke basisschool De Sleutelbloem. Nadat de Sleutelbloem dit gebouw had verlaten, heeft de openbare basisschool De Morskring dit pand als tweede locatie in gebruik genomen. Om dit pand weer van goede kwaliteit en toekomstbestendig te maken, is deze investering noodzakelijk. De kredietaanvraag is conform het gestelde in het tweede erratum m.b.t. raadsvoorstel 12.0018 Integraal Huisvestingsplan voor het onderwijs 2012 – 2027 (BW 12.0539, d.d. 22 mei 2012). Het tweede krediet van € 3.000.000,-- wordt gevraagd voor de permanente uitbreiding van de school voor voortgezet onderwijs Athena (Stedelijk Gymnasium) met 790 m² (8 groepen) en 2 gymzalen (waarbij 1 gymnastiekzaal wordt vervangen en er 1 extra gymzaal wordt toegevoegd). Het Stedelijk Gymnasium is een erg populaire school die blijft groeien. In 2010 telde het Stedelijk Gymnasium 1561 leerlingen. In 2014 is dit aantal gestegen naar 1950 leerlingen. Dit is een toename van gemiddeld 78 leerlingen per jaar. Om deze aanwas te begrenzen is er met het schoolbestuur afgesproken dat er na deze uitbreiding, waarna het Stedelijk Gymnasium Leiden geschikt zal zijn voor maximaal 2000 leerlingen, er geen uitbreidingen meer door de gemeente zullen worden bekostigd. Het derde krediet voor een bedrag van € 1.774.000,-- wordt gevraagd voor het renoveren en uitbreiden van het monumentale hoofdgebouw van de basisschool Pacelli, gelegen aan de Damlaan 22, onder afstoting van het kleuterschoolgedeelte. Ook deze kredietaanvraag is conform het IHP 2012-2027. Samen met het hiervoor genoemde krediet voor De Morskring zijn hiermee de knelpunten voor het onderwijs in de wijk de Lage Mors structureel opgelost. Doel: Het beschikbaar stellen van drie kredieten voor: a) de renovatie en herindeling van het schoolgebouw aan de Storm Buysingstraat 18A ten behoeve van de openbare basisschool De Morskring; b) de permanente uitbreiding met 790 m² (8 groepen) en 2 gymnastieklokalen (waarvan één ter vervanging van een reeds bestaand gymnastieklokaal) van het schoolgebouw van Athena (Stedelijk Gymnasium Leiden) aan de Fruinlaan 15; c) het renoveren en uitbreiden van het monumentale hoofdgebouw van de basisschool Pacelli, gelegen aan de Damlaan 22, onder afstoting van het kleuterschoolgedeelte. Kader: Wet op het primair onderwijs, de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet op de expertisecentra, Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs (VVHO), Integraal huisvestingsplan voor het onderwijs 2012-2027. Overwegingen: De beoordeling van de aanvragen voor voorzieningen onderwijshuisvesting zijn bij uitstek een taak voor het college. Dit is ook zo vastgelegd in de onderwijswetgeving. De reden waarom een deel van dit onderwerp ook nog aan uw raad wordt voorgelegd, is voor de benodigde kredietverstrekking. Financiën: Voor alle in het Programma 2016 gehonoreerde aanvragen zijn in de exploitatie voldoende middelen aanwezig. Wel is er een raadsbesluit nodig voor de beschikbaarstelling van drie kredieten met ingang van 2016. Deze kredieten zijn deels conform het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2012-2027 en deels als autonome ontwikkeling (groei van het aantal leerlingen). De kapitaallasten zijn al in de meerjarenbegroting verwerkt. Het beschikbaar stellen van deze drie kredieten wordt nu in een apart besluit aan uw raad voorgelegd. Bijgevoegde informatie: 1. Programma 2016 (bijlage 1) 2. Overzicht 2016 (bijlage 1) RAADSBESLUIT: De raad van de gemeente Leiden: Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders (Raadsvoorstel gezien het advies van de commissie, van 2011), mede BESLUIT 1. voor een bedrag van € 800.000,-- aan krediet beschikbaar te stellen voor de renovatie en herindeling van het schoolgebouw aan de Storm Buysingstraat 18A ten behoeve van de openbare basisschool De Morskring en conform het gestelde in het tweede erratum m.b.t. raadsvoorstel 12.0018 Integraal Huisvestingsplan voor het onderwijs 2012 – 2027 (BW 12.0539, d.d. 22 mei 2012); 2. voor een bedrag van € 3.000.000,-- aan krediet beschikbaar te stellen voor de permanente uitbreiding met 790 m² (8 groepen) en 2 gymnastieklokalen (waarvan één ter vervanging van een reeds bestaand gymnastieklokaal) van het schoolgebouw van Athena (Stedelijk Gymnasium Leiden) aan de Fruinlaan 15; 3. voor een bedrag van € 1.774.000,-- aan krediet beschikbaar te stellen voor het renoveren en uitbreiden van het monumentale hoofdgebouw van de basisschool Pacelli , locatie Damlaan 22, onder afstoting van het kleuterschoolgedeelte, dit conform het gestelde in het IHP 20122027; 4. deze kredieten af te schrijven in 40 jaar, lineair. De kapitaallasten zijn in de meerjarenbegroting gedekt op beleidsterrein 7D: Onderwijshuisvesting, op het programma Jeugd en Onderwijs. Gedaan in de openbare raadsvergadering van, de Griffier, de Voorzitter, Opsteller: Organisatieonderdeel: Telefoon: E-mail: TECHNISCHE INFORMATIE Doeke Posthuma de Boer Team Beleid Maatschappelijke Ontwikkeling 071-5165262 [email protected] Portefeuillehouder: Onderwijs, Sport en Duurzaamheid B en W-nummer 15.0874; Onderwerp besluit d.d. 13-10-2015 Vaststelling Programma en Overzicht onderwijshuisvesting 2016 en het verzoek aan de Raad om kredieten voor de schoolgebouwen van De Morskring, Athena en Pacelli beschikbaar te stellen. Besluiten: A. conform het bepaalde in artikel 11 van de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs: 1. het bijgaande Programma, inhoudende de voor het jaar 2016 goed te keuren voorzieningen onderwijshuisvesting, vast te stellen (bijlage 1), en daarmee de goedkeuring te verlenen voor: a) de ingebruikneming van de eerste etage van het schoolgebouw aan de Houtmarkt 36 als dislocatie van de basisschool Haanstra; b) de renovatie en herindeling van het schoolgebouw aan de Storm Buysingstraat 18A ten behoeve van de openbare basisschool De Morskring , hiervoor aan de Raad een financiële bijdrage te vragen van € 800.000,-- en deze te dekken binnen Programma 7D, Onderwijshuisvesting, algemene voorzieningen; c) het verwijderen van asbesthoudende materialen uit het schoolgebouw van de basisschool de Eerste Leidse Schoolvereniging, locatie P.C. Hooftlaan 12, hiervoor een financiële bijdrage te verlenen van € 42.000,-- en deze te dekken binnen Programma 7D, Onderwijshuisvesting, algemene voorzieningen; d) de permanente uitbreiding met 790 m² (8 groepen) en 2 gymnastieklokalen (waarvan één ter vervanging van een reeds bestaand gymnastieklokaal) van het schoolgebouw van Athena (Stedelijk Gymnasium Leiden) aan de Fruinlaan 15, hiervoor aan de Raad een financiële bijdrage te vragen van € 3.000.000,-- en deze te dekken binnen Programma 7D, Onderwijshuisvesting, algemene voorzieningen; e) de asbestsanering van de kelderruimte en de asbesthoudende isolatie van de CVleidingen en de vernieuwing van deze isolatie in het schoolgebouw van het Bonaventuracollege, locatie Burggravenlaan 2, hiervoor een financiële bijdrage te verlenen van € 185.489,-- en deze te dekken binnen Programma 7D, Onderwijshuisvesting, algemene voorzieningen; f) het renoveren en uitbreiden van het monumentale hoofdgebouw van de basisschool Pacelli, locatie Damlaan 22, onder afstoting van het kleuterschoolgedeelte, hiervoor aan de Raad een financiële bijdrage te vragen van € 1.774.000,-- en deze te dekken binnen Programma 7D, Onderwijshuisvesting, algemene voorzieningen; g) uitbreiding van de eerste inrichting met leer- en hulpmiddelen ten behoeve van 1789 m² van het Da Vinci College, locatie Bètaplein 24, hiervoor een financiële bijdrage te verlenen van € 283.217,-- en deze te dekken binnen Programma 7D, Onderwijshuisvesting, algemene voorzieningen. 2. het bijgaande Overzicht, inhoudende de voor het jaar 2016 af te wijzen voorzieningen onderwijshuisvesting, vast te stellen (bijlage 1) en daarmee de goedkeuring te weigeren voor: a) de permanente uitbreiding voor 3 groepen leerlingen van de basisschool Haanstra, locatie Rapenburg 129-131. Deze voorziening wordt geweigerd op grond van artikel 100, lid 1 onder d, van de Wet op het primair onderwijs (WPO) omdat op andere wijze dan is gewenst redelijkerwijs in de behoefte aan huisvesting kan worden voorzien, onder meer doordat binnen redelijke afstand van de gewenste plaats van de voorziening gebruik dan wel medegebruik mogelijk is, of een reeds voor bekostiging in aanmerking gebracht gebouw of een deel daarvan beschikbaar komt. Er wordt verwezen naar leegstand in het schoolgebouw aan de Houtmarkt 36. Het gebruik van een gedeelte van dit schoolgebouw is hiervoor op het Programma 2016 goedgekeurd; b) de permanente uitbreiding voor 8 groepen leerlingen en de vervanging van één gymnastieklokaal (zowel in de half verdiepte als onverdiepte variant) van het schoolgebouw van Athena (Stedelijk Gymnasium Leiden) aan de Fruinlaan 15. Deze voorziening wordt op grond van artikel 76k, lid 1 onder b van de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO), geweigerd omdat de gewenste voorziening niet gerechtvaardigd is op grond van de aard en omvang van de voorzieningen waarover de school reeds beschikt, voor zover deze uit openbare kas zijn bekostigd, gelet op de normen, bedoeld in artikel 76m, eerste lid, onderdeel b van de WVO. Immers deze voorzieningen is in een uitgebreidere vorm in het Programma 2016 goedgekeurd; c) de vervangende nieuwbouw van de basisschool Pacelli, locatie Damlaan 22. Deze voorziening wordt op grond van artikel 100, lid 1 onder b van de WPO, geweigerd omdat de gewenste voorziening niet gerechtvaardigd is op grond van de aard en omvang van de voorzieningen waarover de school reeds beschikt, voor zover deze uit openbare kas zijn bekostigd, gelet op de normen, bedoeld in artikel 76m, eerste lid, onderdeel b van de WVO. Immers deze voorzieningen is in een andere vorm in het Programma 2016 goedgekeurd; d) de vervangende nieuwbouw voor de VMBO school van het Visser 't Hooft Lyceum, Vijf Meilaan 137, gewenste plaats: Boerhaavelaan 44. Deze voorziening wordt op grond van artikel 76k, lid 1 onder f van de WVO geweigerd omdat de gewenste voorziening anders dan op grond van de onderdelen b tot en met d niet noodzakelijk is. Immers omdat de bouwplannen nog moeten worden gemaakt, is het niet aannemelijk dat er in 2016 met de bouw zal worden gestart; e) de vervangende nieuwbouw met een bruto vloeroppervlakte van 6200 m² voor het Leonardo College. Deze voorziening wordt op grond van artikel 76k, lid 1 onder f van de WVO geweigerd omdat de gewenste voorziening anders dan op grond van de onderdelen b tot en met d niet noodzakelijk is. Immers omdat de bouwplannen nog moeten worden gemaakt, is het niet aannemelijk dat er in 2016 met de bouw zal worden gestart; f) de vervangende nieuwbouw voor de VMBO school van het Bonaventuracollege, locatie Boerhaavelaan 44. Deze voorziening wordt op grond van artikel 76k, lid 1 onder f van de WVO geweigerd omdat de gewenste voorziening anders dan op grond van de onderdelen b tot en met d niet noodzakelijk is. Immers omdat de bouwplannen nog moeten worden gemaakt, is het niet aannemelijk dat er in 2016 met de bouw zal worden gestart; B. aan de Raad voor te stellen: 1. voor een bedrag van € 800.000,-- aan krediet beschikbaar te stellen voor de renovatie en herindeling van het schoolgebouw aan de Storm Buysingstraat 18A ten behoeve van de openbare basisschool De Morskring en conform het gestelde in het tweede erratum m.b.t. raadsvoorstel 12.0018 Integraal Huisvestingsplan voor het onderwijs 2012 – 2027 (BW 12.0539, d.d. 22 mei 2012); 2. voor een bedrag van € 3.000.000,-- aan krediet beschikbaar te stellen voor de permanente uitbreiding met 790 m² (8 groepen) en 2 gymnastieklokalen (waarvan één ter vervanging van een reeds bestaand gymnastieklokaal) van het schoolgebouw van Athena (Stedelijk Gymnasium Leiden) aan de Fruinlaan 15; 3. voor een bedrag van € 1.774.000,-- aan krediet beschikbaar te stellen voor het renoveren en uitbreiden van het monumentale hoofdgebouw van de basisschool Pacelli, locatie Damlaan 22, onder afstoting van het kleuterschoolgedeelte, dit conform het gestelde in het IHP 2012-2027; 4. deze kredieten af te schrijven in 40 jaar, lineair. De kapitaallasten zijn in de meerjarenbegroting gedekt op beleidsterrein 7D: Onderwijshuisvesting, op het programma Jeugd en Onderwijs. Perssamenvatting: Het college beslist op aanvragen voor huisvestingsvoorzieningen van scholen voor basis-, speciaal- en voortgezet onderwijs. Schoolbesturen hebben bij de gemeente aanvragen ingediend voor voorzieningen die per 1 januari 2016 worden gewenst (artikel 6 van de Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs). Het gaat hierbij om de financiering van nieuwbouw, uitbreiding, ingebruikneming van een bestaand gebouw, verplaatsing, terrein, eerste inrichting in de vorm van meubilair en/of onderwijsleerpakket, medegebruik, herstel van constructiefouten en huurvergoedingen. De te honoreren aanvragen worden opgenomen in het Programma; de af te wijzen aanvragen moeten worden opgenomen in het Overzicht. Conform het gestelde in het Integraal Huisvestingsplan voor het onderwijs 2012-2027 is er geld vrijgemaakt voor zowel de renovatie en herindeling van het schoolgebouw aan de Storm Buysingstraat 18A ten behoeve van de openbare basisschool De Morskring als ook het renoveren en uitbreiden van het monumentale hoofdgebouw van de basisschool Pacelli onder afstoting van het kleuterschoolgedeelte, locatie Damlaan 22. Hierdoor zijn de bestaande knelpunten op het gebied van de onderwijshuisvesting in de wijk De Mors opgelost. Het Stedelijk Gymnasium Leiden, vestiging Athena aan de Fruinlaan heeft goedkeuring gekregen voor de permanente uitbreiding van het schoolgebouw met 790 m² (8 groepen) en 2 gymnastieklokalen (waarbij 1 gymnastiekzaal wordt vervangen en er 1 extra gymzaal wordt toegevoegd). Dit onder voorwaarde dat er door de gemeente voor het Stedelijk Gymnasium Leiden voor beide scholen tezamen (Athena en Socrates) voor maximaal 2000 leerlingen zal worden bekostigd. Na deze uitbreiding is hieraan voldaan. Verder investeert de gemeente Leiden in 2016 fors in het saneren van asbest in de schoolgebouwen van het Bonaventuracollege aan de Burggravenlaan en van de Eerste Leidse Schoolvereniging aan de P.C. Hooftlaan en in de uitbreiding van de eerste inrichting van het Da Vinci College, locatie Bètaplein 24. Toelichting bij het collegevoorstel "Vaststelling Programma en Overzicht onderwijshuisvesting 2016 en het verzoek aan de Raad om kredieten voor de schoolgebouwen van De Morskring, Athena en Pacelli”. A. Algemene toelichting op het Programma en het Overzicht 2016 Conform het gestelde in de onderwijswetgeving stellen burgemeester en wethouders jaarlijks ten behoeve van het onderwijs op het grondgebied van de gemeente voor de onderwijshuisvesting een Programma en een Overzicht vast. Op het Programma 2016 staan de goedgekeurde aanvragen van schoolbesturen voor voorzieningen in de onderwijshuisvesting; op het Overzicht 2016 staan de geweigerde verzoeken. Aanvragen worden buiten behandeling gelaten als er gegevens ontbreken die noodzakelijk zijn voor het kunnen beoordelen van de aanvragen. Dat was dit jaar niet het geval. Alle aanvragen waren volledig en zijn in behandeling genomen. B. Toelichting op toe te kennen voorzieningen; het Programma 2016 1. Haanstra De basisschool Haanstra laat al vele jaren een maximaal aantal leerlingen toe waardoor een substantieel aantal leerlingen wordt geweigerd. Het schoolbestuur wil graag deze leerlingenstop loslaten waardoor de school extra ruimte nodig heeft. Het schoolgebouw aan de Houtmarkt dat in eigendom is van het openbaar onderwijs en tot nu toe gebruikt wordt door De Brug en door leerlingen van De Vlieger, heeft door een teruglopend aantal leerlingen bij de Brug en De Vlieger leegstand. De verwachting is dat De Brug en De Vlieger op korte termijn dit gebouw niet meer voor hun onderwijs nodig hebben. Er wordt nu voorgesteld de basisschool Haanstra van deze locatie gebruik te laten maken. 2. De Morskring De openbare basisschool De Morskring heeft haar hoofdvestiging aan de Damlaan 1 en, sinds een paar jaar, een tweede locatie aan de Storm Buijsingstraat 18A. Deze dislocatie was in het verleden een dislocatie van de protestants-christelijke basisschool De Sleutelbloem. Nadat de Sleutelbloem dit gebouw had verlaten, heeft de openbare basisschool De Morskring dit pand in gebruik genomen. Bij de behandeling in de raadscommissie van het IHP 2012-2027 (RV 12.0018) bleek dat de raad een goede, permanente oplossing voor de onderwijshuisvestingssituatie in de wijk De Lage Mors wenste. Er werd aangegeven dat er niet alleen een goed gebouw moest komen voor de basisschool Pacelli, maar dat er ook een oplossing moet worden gezocht voor het groeiende aantal leerlingen van de basisschool De Morskring. Hieraan wordt nu met de verbetering van het schoolgebouw Storm Buijsingstraat 18A invulling gegeven. 3. Athena Het Stedelijk Gymnasium is een erg populaire school die blijft groeien. In 2010 telde het Stedelijk Gymnasium 1561 leerlingen. In 2014 is dit aantal gestegen naar 1950 leerlingen. Dit is een toename van gemiddeld 78 leerlingen per jaar. In verband met de groeiende belangstelling voor deze succesvolle school, is aan het schoolbestuur gevraagd om een langetermijnvisie te ontwikkelen voor de toekomstige omvang van de beide scholen Athena en Socrates. In onderling overleg tussen gemeente en schoolbestuur is afgesproken dat de gemeente voor beide scholen tezamen (Athena en Socrates) voor maximaal 2000 leerlingen aan onderwijshuisvesting zal bekostigen. Met deze uitbreiding wordt aan deze afspraak voldaan en is hiermee de maximale omvang van het Stedelijk Gymnasiuim in Leiden bereikt. 4. Pacelli In het IHP 2012-2027 is voor de rooms-katholieke basisschool Pacelli herhuisvesting/nieuwbouw opgenomen. Op 16 juni jl. heeft het college het hoofdgebouw van deze school aangewezen als beschermt gemeentelijk monument (BW - 15.0548). Daarom wordt nu voorgesteld goedkeuring te geven aan het renoveren en uitbreiden van het nu monumentale schoolgebouw van de basisschool Pacelli. 5. Eerste inrichting met leer- en hulpmiddelen ( LHM) voor de VMBO-afdeling van het Da Vinci College, Bètaplein 24. Bij de overgang naar de nieuwbouw aan het Bètaplein 24 is destijds geen eerste inrichting verstrekt voor de extra vierkante meters die men in gebruik heeft genomen terwijl het schoolbestuur daar wel recht op had. Het gaat hierbij om een verschil van 1789 m² tussen de oude, inmiddels gesloopte, locatie en de nieuwbouw aan het Bètaplein. Daarom wordt nu voorgesteld deze eerste inrichting alsnog te vergoeden 6. Huurvergoeding sportvelden De huurvergoeding voor het gebruik van sportvelden is een jaarlijks terugkerende vergoeding waar alle scholen voor voortgezet onderwijs recht op hebben en gebruik van maken. Om de administratieve last zowel voor schoolbestuur als gemeente te verminderen is in samenspraak met de schoolbesturen afgesproken de huurvergoeding buiten het Programma onderwijshuisvesting toe te kennen. De besturen hoeven hiervoor geen aanvragen in te dienen. Het toe te kennen bedrag wijkt jaarlijks nauwelijks af en bedraagt ca. €230,000,--. C. Toelichting op afgewezen voorzieningen; het Overzicht 2016 De afgewezen voorzieningen die zijn opgenomen in het Overzicht zijn onderverdeeld in verschillende weigeringsgronden die gebaseerd zijn op de VVHO en de achterliggende wetgeving. Het gaat achtereenvolgens om: voorzieningen die niet op basis van de VVHO kunnen worden aangevraagd. Veelal omdat de schoolbesturen hiervoor rijksvergoeding ontvangen; voorzieningen die niet noodzakelijk zijn omdat aard en omvang te beperkt is. Bijvoorbeeld er is onvoldoende bouwkundige noodzaak aangetoond; voorzieningen die dit niet noodzakelijk zijn op grond van de te verwachten leerlingaantallen; voorzieningen waarin op een andere wijze wordt voorzien; voorzieningen die weliswaar noodzakelijk zijn maar waar het bevoegd gezag schuld aan heeft door bijvoorbeeld nalatig te zijn bij het onderhoud. 7. Athena Door het schoolbestuur van Athena zijn meerdere varianten voor uitbreiding aangevraagd. Omdat de meest uitgebreide variant op het Programma 2016 is geplaatst zijn de gevraagde varianten de facto ook goedgekeurd en daarom niet noodzakelijk. 8. Pacelli Het schoolbestuur heeft voor haar basisschool Pacelli twee verzoeken ingediend. Eén voor uitbreiding en renovatie, welke nu op het Programma 2016 is geplaatst, en één voor vervangende nieuwbouw. Omdat de eerste variant is goedgekeurd is deze laatste variant niet meer noodzakelijk. 9. Visser ‘t Hooft - VMBO De bouwplannen voor de vervangende nieuwbouw voor de VMBO school van het Visser 't Hooft Lyceum, Vijf Meilaan 137, gewenste plaats Boerhaavelaan 44 verkeren nog in een dermate pril stadium dat deze gevraagde voorziening niet noodzakelijk is voor het jaar 2016. 10. Haanstra Door het schoolbestuur van Haanstra zijn meerdere varianten voor uitbreiding aangevraagd. Omdat het in gebruik nemen van (een deel van ) het schoolgebouw aan de Houtmarkt op het Programma 2016 is geplaatst is deze voorziening niet noodzakelijk. Er wordt verwezen naar beschikbare bekostigde leegstand 11. Leonardo College De nieuwbouwlocatie voor het Leonardo College is het perceel Telderskade 46-48. Echter voordat dit perceel beschikbaar komt moet eerst de nieuwbouw voor de Teldersschool worden opgeleverd. Dit wordt niet in het jaar 2016 verwacht. De gevraagde nieuwbouw is derhalve voor het jaar 2016 nog niet noodzakelijk. 12. Bonaventura - VMBO De bouwplannen voor de vervangende nieuwbouw voor de VMBO school van het Bonaventuracollege, Boerhaavelaan 44 verkeren nog in een dermate pril stadium dat deze gevraagde voorziening niet noodzakelijk is voor het jaar 2016.