hoofstuk-4-2-pincode-vmbo2-voor-in-nearpod

Hoofstuk 4
VMBO 2 ECONOMIE
WAAROM WERKEN?
Paragraaf 4.2
Wat kun je doen?
Inleiding
Ruim jij altijd vanzelf je kamer op, of is er iemand nodig om jou daaraan te
herinneren?
Net als thuis heb je in bedrijven mensen nodig die het werk uitvoeren, en
mensen die leiding geven.
In deze paragraaf leer je hoe bedrijven de taken verdelen.
Lezen
Als directeur beslist meneer Visser wat er in het schoonmaakbedrijf moet
gebeuren. Hij is de baas van alle medewerkers.
De meeste mensen in het bedrijf zijn schoonmaker: die hebben allemaal
dezelfde taken. Zij maken schoon en legen alle prullenbakken. Ook zorgen ze
ervoor dat ze altijd genoeg schoonmaakspullen bij zich hebben.
Maar in een schoonmaakbedrijf zijn ook mensen die zich bezighouden met het
plannen van werkzaamheden, het opstellen van rekeningen en het berekenen
van de lonen.
In een bedrijf hebben mensen verschillende functies. Bij elke functie horen
bepaalde taken.
Leidinggevende functie = leidinggeven aan andere mensen in het bedrijf.
Uitvoerende functie = taken uitvoeren.
Vraag 12
Lezen
Meneer Visser heeft vijftien schoonmakers in dienst. Er is ook een planner, die
de roosters maakt en het werk verdeelt. Verder is er een administratief
medewerker die contact heeft met de klanten en die de lonen betaalt.
Hoe meer mensen er binnen een organisatie werken, hoe belangrijker het is om
te weten wie wat doet.
Om te laten zien wie de leiding heeft in een onderneming, wordt vaak gebruik
gemaakt van een schema: het organisatieschema of organogram.
Directeur
Planning
Schoonmakers
Administratie
De directeur heeft de leiding en vertelt de medewerkers wat ze moeten doen.
De leiding wordt van boven naar beneden aangegeven.
Iemand hoog in het schema heeft veel te zeggen in de onderneming.
Elke afdeling is weergegeven met een rechthoek.
Een afdeling is een groep mensen die samenwerkt aan een bepaalde taak.
Uitbreiding van het organisatieschema /
de organogram
Directeur
Planning
Administratie
planning
Schoonmakers
Onderhoud
Wie geeft er leiding aan de schoonmakers?
Wie geeft er leiding aan de onderhoudsmonteur?
Administratie
Werkgever
Werknemer
Werkgever is iemand die één of meer personen in dienst heeft.
Hij geeft het werk aan die mensen.
Werknemer is iemand die in dienst van een baas werk doet.
Vraag 14
Lezen
In de arbeidstijdenwet staat omschreven welke arbeidstijden toegestaan zijn. In
de arbeidstijdenwet staat bijvoorbeeld dat mensen na vierenhalf uur werken
recht hebben op een half uur pauze. Een werkgever mag niet aan zijn mensen
vragen om 20 uur achter elkaar te blijven werken zonder een langere rusttijd:
dat is ongezond.
Vraag 15
Kinderarbeid = verboden volgens de
Arbeidstijdenwet. Maar jongeren mogen wel:
 Vanaf 13 jaar klusjes doen tegen betaling.
 Vanaf 13 jaar ‘hulparbeid’ verrichten. Bijv. je ouders helpen in hun winkel of
op de boerderij.
 Vanaf 14 jaar stage lopen.
 Vanaf 15 jaar mag je zelfstandig werk doen, maar:
 Op schooldagen niet meer dan 2 uur per dag.
 En 1 van de 2 dagen van je weekend. Niet allebei.
 Vanaf 15 jaar mag vakantiewerk, maar niet meer dan 6 weken.
Vanaf 16 jaar ben je in de zin van de Arbeidstijdenwet geen kind meer.
Vraag 16
Lezen
Mensen moeten veilig en gezond hun werk kunnen doen. de overheid heeft daarvoor
wetten gemaakt. De belangrijkste = Arbeidsomstandighedenwet = Arbowet.
Arbeidsomstandigheden betekent: alles wat te maken heeft met de veiligheid, de
gezondheid en het welzijn (tevredenheid) van de werknemers op de werkplek.
De werkgever moet zorgen voor een goede werkplek. De werknemer moet zijn best doen
om te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden. Je mag jezelf en anderen niet in gevaar
brengen.
Volgens de Arbowet moet de werkgever bijvoorbeeld veiligheidsschoenen beschikbaar
stellen. En de werkgever is zelf verantwoordelijk dat hij/zij de schoenen draagt.
Is in de volgende situaties de:
Werkgever
Werknemer
Goed / Fout
Goed / Fout
Vraag 18