Tips voor het duurzaam inkopen van voeding

Tips voor het duurzaam
inkopen van voeding
Welke thema’s spelen bij de inkoop van dit product?
Arbeidsomstandigheden
Gebruik van milieubelastende gewasbeschermingsmiddelen bij grondstoffen
Energie- en waterverbruik bij productie en transport van grondstoffen en eindproduct
Dierenwelzijn
Hygiëne en voedselveiligheid
Verpakkingsafval
Lokale betrokkenheid en streekproducten
Gezondheid / obesitas
Vragen voor leveranciers
Aan welke gezondheids- en duurzaamheidskeurmerken voldoen de aangeboden grondstoffen en
producten?
Hoe wordt bij de voedselproductie omgegaan met water- en energiegebruik en afval? Wordt er
gebruik gemaakt van groene stroom?
Zijn de producten streek- en/of seizoensgebonden?
Worden er maatregelen genomen om het transport te verduurzamen?
Wordt er gebruik gemaakt van milieuvriendelijke verpakkingen?
Is er materiaal beschikbaar waarmee het verhaal achter het product verteld kan worden?
Op welke keurmerken of certificaten kan ik letten?
Beter leven: Met het Beter Leven-kenmerk laat de Dierenbescherming aan de hand van een
sterrensysteem zien hoe diervriendelijk een (vlees)product is. Keurmerk voor: vlees(waren) en
eieren.
CPE-keurmerk: Het CPE-keurmerk wordt toegekend aan het scharrelei en het vrije-uitloopei.
Keurmerk voor: eieren.
Demeter: Keurmerk voor bedrijven en producten in de biologisch-dynamische landbouw en voeding
in beheer bij Stichting Demeter. Keurmerk voor: landbouwproducten zoals aardappelen, groente,
fruit, zuivel, verpakte levensmiddelen (droogwaren), brood en vlees.
EKO-keurmerk: Het product bestaat voor minimaal 95% uit biologische ingrediënten. Het
garandeert dat er geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt. Bovendien
mogen er geen kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen worden toegevoegd. Keurmerk voor:
landbouwproducten zoals aardappelen, groente, fruit, zuivel, verpakte levensmiddelen
(droogwaren), brood en vlees.
Energielogo: Het Energielogo van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) laat
in één oogopslag zien hoe veel calorieën een product bevat. Logo voor: levensmiddelen.
Erkend streekproduct: Het keurmerk staat op streekproducten waarvan de grondstoffen afkomstig
zijn uit de streek waarin de verwerking plaatsvindt. Bovendien zijn de producten en de grondstoffen
op een verantwoorde, duurzame wijze geproduceerd.Keurmerk voor: zuivelproducten, vlees, brood,
bier .
Europees Biologisch Keurmerk: Biologisch keurmerk voor alle Europese lidstaten. Producten met
het Europees biologische keurmerk voldoen aan dezelfde eisen als producten met het Nederlandse
EKO-keurmerk. Keurmerk voor: landbouwproducten zoals aardappelen, groente, fruit, zuivel,
verpakte levensmiddelen (droogwaren), brood en vlees.
Graskeurmerk: Keurmerk voor dierlijke en plantaardige producten die zijn geproduceerd volgens
de Normering Grasdier Landbouw. Dieren zoals varkens, kalveren, koeien en biggen worden
gehouden in ruimere stallen dan gebruikelijk en kunnen dagelijks naar buiten. Landbouwproducten
worden geteeld zonder kunstmest en beperkt gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Keurmerk
voor: eieren, vlees, landbouwproducten.
Halal: Het keurmerk Halal wordt toegekend aan vlees dat volgens de islamitische spijswetten rein
is. Er is geen officieel (internationaal) keurmerk en er zijn dan ook verschillende varianten in
omloop. Een van de eisen van Halalvlees is dat het dier ritueel is geslacht. Ook moet bij het
slachten een islamitische gebedsformule worden uitgesproken. Er vindt geen onafhankelijke
controle plaats op dit keurmerk. Keurmerk voor: kippen-, rund- en schaapsvlees.
Ik kies bewust: Het Ik Kies Bewust-logo is bedoeld om consumenten te helpen bij het maken van
een bewuste keuze voor gezond eten. De nadruk bij producten met het logo ligt op het terugdringen
van suiker, zout, transvet en verzadigd vet. Keurmerk voor: voedingsmiddelen.
Max Havelaar / Fair Trade: Max Havelaar is het onafhankelijke keurmerk voor fairtrade. Producten
met het Max Havelaar keurmerk zijn geproduceerd en verhandeld onder eerlijke voorwaarden.
Bedrijven die volgens Max Havelaar richtlijnen inkopen, zorgen voor een gegarandeerd inkomen
van de producerende kleine boeren. Keurmerk voor: tropische producten zoals koffie, bananen en
chocolade.
Milieukeur: Het Milieukeur wordt toegekend aan producten die met oog op milieu zijn geteeld door
minder bestrijdingsmiddelen en kunstmest te gebruiken. Keurmerk voor: groenten en aardappelen,
bier, varkensvlees, bomen en planten.
Marine Stewardship Council (MSC)-keurmerk: Het MSC-keurmerk garandeert dat een vis
duurzaam gevangen is. Het keurmerk is vergelijkbaar met FSC (Forest Stewardship Council), dat
duurzaam hout garandeert. Keurmerk voor: vis.
Rainforest Alliance (RFA): Rainforest Alliance stelt eisen aan de arbeidsomstandigheden in
productiebedrijven, milieu en natuurbehoud. De eisen van Rainforest Alliance gaan minder ver dan
biologische teelt van het EKO-keur of Max Havelaars eerlijke handel. Keurmerk voor: tropische
producten zoals koffie, bananen en chocolade.
UTZ CERTIFIED: Stelt eisen op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu. De producenten
betalen een rechtvaardig loon aan de arbeiders. Het stimuleert duurzame teelt en verwerking, onder
meer door scholing en overlapt deels met Max Havelaar. UTZ CERTIFIED heeft geen garantie dat
de afnameprijs hoger is dan de productieprijs. Veel grote bedrijven werken met het keurmerk.
Keurmerk voor: tropische producten zoals koffie, bananen en chocolade.
Weet wat je eet: Stichting Natuur en Milieu, Milieudefensie en consumentenvereniging Goede
Waar & Co hebben samen met telersvereniging FrEsteem het Weet wat je eet logo ontwikkeld voor
milieuvriendelijke groenten en fruit. Het keurmerk stelt extra teelteisen, met betrekking tot milieu- en
middelengebruik.Keurmerk voor: glastuinbouwproducten zoals tomaten en paprika’s.
Welke criteria stelt de overheid bij haar eigen inkoopbeleid?
Agentschap NL (voorheen SenterNovem) stelt namens de overheid voor verschillende productgroepen
duurzaamheidcriteria op. Alleen bedrijven die voldoen aan de eisen dingen mee naar een
overheidsopdracht. U kunt de criteria voor de gerelateerde productgroep Catering downloaden van
http://www.pianoo.nl/duurzaaminkopen/milieucriteria
Leveranciers van duurzame catering
De databases www.duurzamedatabase.nl (bedrijven die voldoen aan duurzaam inkopen criteria) of
www.allesduurzaam.nl (groene bedrijvengids) geven een overzicht van leveranciers van duurzame
producten en diensten.
Meer informatie over duurzame catering
Veneca – Veneca (Vereniging Nederlandse Cateringorganisaties) is de brancheorganisatie van
vijftien landelijk opererende contract-cateringorganisaties. www.veneca.nl
Voedingscentrum – Stichting die gefinancierd wordt door de Nederlandse overheid om
wetenschappelijk verantwoorde, eerlijke informatie te geven over voeding en voedsel in relatie tot
gezondheid en veiligheid. www.voedingscentrum.nl
Milieu Centraal – Landelijke organisatie die consumenten praktische en betrouwbare milieuinformatie biedt. www.milieucentraal.nl
Algemene tips voor duurzaam inkopen
Kijk bij de inkoop van een product naar de duurzaamheid van het product tijdens de hele
levenscyclus (productie, gebruik, eindverwerking).
Bij de inkoop van producten bent u goedkoper uit als u meer in één keer bestelt. Gecombineerde
bestellingen zorgen ervoor dat uw leverancier minder vaak hoeft te verzenden. Dit scheelt in
energieverbruik bij het verwerken, selecteren en verpakken van de bestellingen. Ook vermindert dit
het brandstofverbruik bij het leveren.
MVO Nederland helpt u op weg:
Informatiedossier Inkoop en Keten over duurzaam inkopen voor bedrijven
Productdossiers met informatie over het duurzaam inkopen van grondstoffen zoals koffie, hout,
palmolie, etc.
Informatie over MVO in verschillende bedrijfstakken, zoals Horeca en evenementen of Landbouw,
bosbouw & visserij
MVO Nederland is de wegwijzer voor ondernemend Nederland op het gebied van maatschappelijk
verantwoord ondernemen. Als kennis- en netwerkorganisatie stimuleert MVO Nederland ondernemers
om met MVO aan de slag te gaan.
www.mvonederland.nl