Schade door omgekeerd damptransport

Geveldetail 52
06bwe006z030.ps
30-03-2006
12:59
Pagina 30
Schade door omgekeerd
damptransport
Om condensatieproblemen te voorkomen
moet een dampremmende laag worden
toegepast aan de warme zijde van de
constructie. Op Curaçao is dat echter de
buitenzijde. Via luchtlekken rondom
kozijnen stroomt in dit klimaat vochtige
lucht naar binnen.
BOUWWERELD # 6
Vochtige lucht via kozijn naar binnen
Tekst en beeld: J.G. Dame, BDA Geveladvies B.V. te Gorinchem
bedraagt 0,02 m. Over de flenzen van de binnendozen zijn verticale
houten regels aangebracht met daarover vervolgens horizontale
regels. Over de horizontale houten regels zijn titanium felsbanen
gemonteerd. Aan de binnenzijde zijn de stalen binnendozen voorzien
van houten stijlen en horizontaal gemonteerde hardhouten delen.
Ook de plafonds zijn voorzien van dezelfde houten delen. De vloeren
zijn staalplaatbetonvloeren. De kozijnen zijn opgebouwd uit vliesgevelprofielen.
Bij een kantoorgebouw op Curaçao treden al sinds de bouw lekkages
op bij regen. Op enkele kantoorkamers verkleurt het hout en komt er
schimmel voor. Daarnaast bollen de houten delen van de plafonds.
Op sommige plekken vallen houten delen zelfs naar beneden en zijn
de plafonds ondersteund met houten balken. Uit onderzoek blijkt dat
hieraan zowel lekkages als condensproblemen ten grondslag liggen.
Voor een goed herstel moet de gehele titanium gevelbekleding worden gedemonteerd.
Het aanzicht van het kantoorgebouw wordt bepaald door titanium
gevelbeplating en overwegend horizontale raamstroken. De gevelconstructie is opgebouwd uit een staalconstructie en verticale stalen
binnendozen. De binnendozen zijn gevuld met glaswolisolatie. Over
de binnendozen is een WDO (Waterdicht Damp Open) membraan aangebracht. Dit is een zeer dampopen folie. De µd-waarde van deze folie
30
Bouwfysische beoordeling
Om de oorzaak te achterhalen is in eerste instantie de opbouw van de
gevelconstructie beoordeeld. Deze blijkt in basis niet correct te zijn
opgebouwd. Het damptransport is op Curaçao anders dan in
Nederland. Op Curaçao is de buitentemperatuur overdag gemiddeld
1
2
3
4
06bwe006z031.ps
30-03-2006
12:59
Pagina 31
BOUWWERELD # 6
Geveldetail 52
5
29˚C en de relatieve vochtigheid circa 80%. Na een regenbui kan deze
wel oplopen tot bijna 100%. Binnen wordt de lucht geconditioneerd en
is er dus een relatief lage temperatuur (22˚C) en relatieve vochtigheid
(55%) aanwezig. De dampspanning loopt hierdoor van buiten naar
binnen.
Om inwendige condensatie in de constructie te voorkomen moet een
dampremmende laag worden toegepast. Een vuistregel is dat de
dampremmende laag aan de warme zijde van de isolatie moet worden
aangebracht. In dit project dus aan de buitenzijde. Daar is echter een
zeer dampopen folie toegepast. Dit betekent dat vochtige lucht zeer
gemakkelijk in de constructie kan treden. Aan de binnenzijde zijn
stalen binnendozen aanwezig, die juist relatief dampremmend zijn.
De kans op condensatie tegen de buitenzijde van de binnendozen is
hierdoor reëel, vooral tijdens de regenperiode (hoge dampspanning).
Tijdens het onderzoek (na een droge periode) is er geen condensatie
tegen de binnendozen vastgesteld.
Kozijnaansluitingen
De gevelbeplating in het vlak is bij felsbanen voldoende waterdicht.
Uit ervaring blijkt dat dergelijke gevels zeer duurzaam kunnen zijn.
De waterdichtheid van de gevel, en dus ook vaak de duurzaamheid,
worden vooral bepaald door de waterdichtheid van de bouwkundige
aansluitingen van de kozijnen.
Bij dit project zijn deze niet lucht- en waterdicht uitgevoerd. Bij de
bovenregel kan er relatief gemakkelijk water op de bovenregel
komen. Het water komt vervolgens door de houten binnenafwerking
naar binnen. Daarnaast is geen binnendichting toegepast. Dit betekent dat er gemakkelijk buitenlucht naar binnen kan stromen. Deze
vochtige lucht komt terecht in de spouw tussen de stalen binnendozen
en de houten binnenbekleding. Deze spouw staat weer in verbinding
met de spouw boven de houten plafonds. Het hout gaat hierdoor uitzetten en drukt zich los van de regels. Dit komt vooral voor bij de met
wind belaste gevel. De vochtige lucht wordt hier snel aangevoerd.
Vooral tijdens de regenperiode is er veel schade opgetreden. Doordat
‘s nachts de airco aanstond, werden de vloeren te veel afgekoeld.
De staalprofielen van de vloeren kwamen hierdoor overdag onder de
luchttemperatuur, met als gevolg dat de vochtige buitenlucht tussen
de houten delen en de vloer condenseert op het staal van de vloeren.
Bij een eerdere controle is vastgesteld dat het condens van het staal
op de houten delen terechtkwam. Voorafgaande aan het onderzoek
zijn de airco’s al sinds enkele maanden ’s nacht uitgeschakeld.
Tijdens het onderzoek is geen vrij water op het staal vastgesteld.
Herstelmaatregelen
Om de water- en luchtlekkages te voorkomen moeten de bouwkundige aansluitingen van de kozijnen opnieuw worden uitgevoerd.
Hiervoor moet de gevelbeplating worden verwijderd. De folie aan de
buitenzijde van de binnendozen moet waterdicht aansluiten op de
kozijnen. Een mogelijke oplossing hiervoor is zetwerk aan te brengen
achter de klemlijsten van de vliesgevelprofielen. De sponningen van
de vliesgevelprofielen (van zetwerk naar isolatieruit) moeten dan worden afgeplakt met butyltape. Vervolgens kan tevens de folie worden
afgeplakt op het zetwerk. Uit onderzoek moet blijken welke tape hiervoor geschikt is.
Omdat er voor deze toepassing een onjuiste folie (WDO) is gebruikt,
moet deze worden vervangen door een dampremmende folie.
Geadviseerd wordt hiervoor een PE-folie toe te passen in een dikte
van 0,2 mm. Om deze folie aan te kunnen brengen moeten tevens de
houten stijlen en regels worden gedemonteerd.
1. De gevel van een kantoorgebouw op Curaçao is afgewerkt met
titanium felsbanen.
2. Door vocht worden de houten delen van het plafond losgedrukt.
3. Bij de bovenaansluiting van de raamstrook is de folie aan de
binnenzijde van het zetwerk aangebracht. Het regenwater komt
op de bovenregel van het kozijn.
4. Buitenbeplating en klemlijst zijn ter plaatse van de bovenregel
verwijderd. Het stalen hoekprofiel is na 2 jaar al gecorrodeerd.
5. De onderaansluiting van de raamstrook is allesbehalve luchtdicht. Het staal is gecorrodeerd.
6. In de binnendozen zijn openingen aanwezig waardoor vochtige
buitenlucht naar binnen stroomt.
7. De vochtige lucht komt in de spouw tussen de staalplaatbetonvloer en de houten delen van het plafond.
6
7
31