Minisymposium geboortezorg Asielzoekers 3 oktober 2014 Auditorium WKZ UMCU Programma 13.30 - 14.00 uur 14.00 - 14.10 uur 14.10 - 14.30 uur 14.30 - 14.50 uur 14.50 - 15.10 uur 15.10 - 15.30 uur 15.30 - 15.45 uur 15.45 - 16.15 uur 16.15 - 16.45 uur 16.45 - 17.00 uur 17.00 uur Ontvangst & inschrijving Opening door Angelique Wils, beleidsmedewerker KNOV en verloskundige, Jan Derks, gynaecoloog, voorzitter pijler verloskunde NVOG IGZ rapport geboortezorg asielzoekers door drs. Heleen Buijze, coördinerend/specialistisch senior inspecteur IGZ Geboortezorg en vreemdelingenketen, door drs. Jan van Burg MSc, accountmanager gezondheidszorg Centraal Orgaan opvang asielzoekers De rol van de zorgverzekeraar in de keten door mevrouw Bep Snelder MHA, programmamanager Menzis COA Administratie (MCA) Optimale verloskundige ketenzorg rondom de zwangere asielzoekster door Astrid Takken, verloskundige Praktijk De Heuvelrug Pauze Knelpunten in de geboortezorg aan asielzoekers door Angelique Wils en Jan Derks Forumdiscussie met de zaal Afsluiting door Angelique Wils en Jan Derks Borrel Ketenpartners geboortezorg asielzoekers • • • • • • • ACTIZ (Branche organistie zorgondernemers) BTN (Branchebelang Thuiszorg Nederland) COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) GCA (Gezondheidscentrum Asielzoekers) MCA Menzis-COA-Administratie:Uitvoering Regeling Zorg Asielzoekers (RZA) KNOV NVOG Wat zijn de feiten • • • • • De instroom asielzoekers: 700 mensen per week Vooralsnog 2/3 deel geplaats in AZC, 1/3 deel in gemeenten 52 verschillende nationaliteiten De voornaamste landen van herkomst Syrie, Erithrea en Somalië In 2014 uitbreiding 40 naar 50 asielzoekerscentrum (AZC) Waarom zijn er zoveel overplaatsingen ? • • • • • • Aanmeldcentrum, b.v. Schiphol, ter Apel, Zevenaar COL (Centrale Opvang) Ter Apel, 48 uur POL (Proces Opvang Locatie), bv. Ter Apel, Gilze, Wageningen, Arnhem, Budel etc, ongeveer 8 dagen AZC (Asielzoekers Centrum, ongeveer 45) of direct naar een gemeente Indien erkend : naar gemeentelijke huisvesting Indien niet erkend: uitzetting of illegaliteit Drie groepen asielzoekers • • • De ‘legale’ asielzoeker in het AZC of administratief geplaatst in de gemeente De erkende asielzoeker die recent in een nieuwe gemeente is ondergebracht De uitgeprocedeerde ‘illegale’ asielzoeker zonder vaste woon- of verblijfsplaats Wat maakt asielzoekers kwetsbaar ? • • • • • • • Getraumatiseerd (PTSS) Communicatie problemen Cultuurverschillen Geen mantelzorg Laaggeletterdheid en/of lage gezondheidsvaardigheden Er is vaker sprake van comorbiditeit Stress De zwangere asielzoeker versus de gewone zwangere: de cijfers: • • • • • • Maternale Sterfte RR 10 Maternale Morbiditeit RR 4,5 Perinatale Sterfte RR > 2 IUVD’s RR 1,5-3 Tienerzwangerschappen RR 8,4 Abortus provocatus RR 1,5 Het relatief risico (RR) is de verhouding tussen twee absolute risico's. Het absolute risico is de verhouding tussen het aantal keren dat iets voorvalt in een groep en het totale aantal van die groep. 1 februari 2014 Eindrapport van de IGZ Mevr. Heleen Buijze “Inzet professionele tolken en overdracht bij overplaatsing moeten beter voor verantwoorde geboortezorg aan asielzoekers” Opbouw ketenrichtlijn • • • • Processtappen Reguliere zorg Aanvullende zorg voor asielzoekers Actoren Risicofactoren zwangere asielzoekers • Discontinuïteit in de zorg door frequente overplaatsingen • Laaggeletterdheid • Slechte algemene gezondheid • Ondervoeding • Vrouwelijke genitale verminking • Psychische problematiek Risicofactoren zwangere asielzoekers • Gebrekkige kennis over gezondheid en gezondheidszorg • Beperkte sociale netwerken • Laat contact opnemen met zorgverleners • Weigeren van spoedkeizersnede • Het niet gebruiken van tolken • Vervoersproblemen Algemene zorgbehoefte van zwangere asielzoekers • • • • Tijdige informatie over het Nederlandse zorgsysteem Het overwinnen van de taalbarrière d.m.v. tolken Het ontwikkelen van sociale netwerken Positieve communicatie Specifieke zorgbehoefte van zwangere asielzoekers • Zorgbehoefte die samenhangt met hun asielstatus, verblijf in het AZC, de recente migratie • Bij bepaalde risicofactoren: Zoals infectie met HIV, vrouwelijke genitale verminking, ervaringen met seksueel geweld of PTSS Verloskundig zorgverlener • • • • • Communicatie: Vaardigheden om taalbarrière te slechten Herkenning en registratie van laaggeletterdheid Tijdig inschakelen van professionele tolken Kennis van psychosociale en interculturele aspecten Kennis en vaardigheden om behoeften bloot te leggen en te beantwoorden Culturele competenties voor verloskundig zorgverleners • Kennis van epidemiologie en de effecten van behandeling in verschillende etnische groepen • Bewustzijn van hoe cultuur individueel gedrag en denken bepaalt • Bewustzijn van de sociale context waar de vrouwen in leven • Bewustzijn van de eigen vooroordelen en de neiging om in stereotypen te denken Culturele competenties voor verloskundig zorgverleners • Vaardigheid om informatie over te dragen op een voor de patiënt te begrijpen wijze • Wijze en wanneer nodig externen in te schakelen, bijvoorbeeld een tolk • Vaardigheid om zich als professional aan te passen aan nieuwe omstandigheden Samen verantwoordelijk 1. Bevorder naast goede samenwerking in de verloskundige zorgketen ook goede samenwerking met het COA en het GCA 2. Maak afspraken op VSV niveau , maar ook op AZC niveau op basis van de ketenrichtlijn 3. Zorg voor een goede overdracht tussen 1e en 2e lijn, cruciale rol casemanager in de zorgketen 4. Zorg voor een goede overdracht bij een overplaatsing. Het COA is hierin leidend. Een zwangere wordt 6 weken voor de uitgerekende datum tot 6 weken na de bevalling niet meer overgeplaatst tenzij de verloskundig zorgverlener hier toestemming voor heeft gegeven 5. Zorg voor een goede overdracht naar de jeugdgezondheidszorg Stellingen Afspraken in de ketenrichtlijn zijn bindend en gaan boven de wensen van de zwangere asielzoeker Stellingen De ketenrichtlijn is het begin om de geboortezorg asielzoekers te verbeteren Stellingen Een zwangere moet zo weinig mogelijk worden overgeplaatst, omdat dit bijna altijd in haar nadeel is qua verloskundige zorg Stellingen Een zwangere asielzoeker is een hoogrisico zwangere; casemanagement is cruciaal voor deze kwetsbare groep. Shared care tussen eerste en tweede lijn is belangrijk voor optimale zorg Stellingen Het COA heeft een centrale rol in optimale overdracht tussen verloskundige praktijken bij verplaatsing van de zwangere asielzoeker