Groupe de Travail 5

Agroforestry in Frankrijk
Project Agroforestry 2006/08
Fabien Liagre – studiebureau Agroof Développement
Traditionele systemen die ons
veel kunnen leren…
Pioniers onder de landbouwers…
SAFE*, impuls voor agroforestry in Europa en Frankrijk
* SAFE = Systèmes Agroforestiers pour les Fermes Européennes
Maar de resultaten zijn nog onvoldoende gekend...
Projecten die met veel moeite tot stand komen
Reacties van landbouwers op agroforestry
Europees project SAFE (2003-2004)
60 interviews in 3 Franse provincies
Elke geïnterviewde boer kreeg evenveel informatie over
agroforestry (door een standaard diashow te bekijken)
Hun onmiddellijke, eerste reactie werd opgetekend
Een veldproef aangepast aan hun wensen werd met hen besproken
Hun oordeel na afloop (na 1 jaar) werd opgetekend
De laatste vraag was: zou u geïnteresseerd zijn om een project
rond agroforestry op te zetten op uw bedrijf?
De twijfels bij de Franse ambtenaren landbouwvoorlichting
Klinkt zeer aanlokkelijk…
… maar als u de Franse boeren zal suggereren
om bomen te planten op hun velden, zal u
een flinke schop onder uw achterwerk krijgen!
Zijn landbouwers bereid om te starten?
Mening van de technische medewerkers
Hoeveel percent van de graanboeren is bereid om te starten met agroforestry?
60
% antwoorden bij de peiling
50
40
30
20
10
0
Project
Zonder mening
Volgens technici
Tegen
Antwoorden boeren
Welke toekomst heeft agroforestry?
80% van de boeren die we interviewden willen opnieuw gecontacteerd worden.
De meesten willen praktijkvoorbeelden bezoeken vóór beslissingen te nemen.
“Uw systeem is fantastisch! Maar helaas,als
u er niet in slaagt om de Europese
regelgeving te veranderen, om rekening te
houden met de specificaties van
agroforestry, dan bent u een idioot. Jammer
om het te moeten zeggen, maar het is zo!!”
Dhr. Albert F., februari 2004, Champlitte (Frankrijk)
Een eerste nationaal project rond
de ontwikkeling van agroforestry
Doorstroming van onderzoek naar ontwikkeling: hoe?
 Partners uit 19 departementen nemen deel aan het programma:
 Coördinatie: studiebureau Agroof Développement en INRA Montpellier*
 Permanent Bestuur van de Landbouwkamers
 Landbouwkamers van de regio’s Poitou-Charentes, Centre, Picardie,
Languedoc Roussillon, Pays de la Loire en Franche Comté
 Transfercentrum van ENSAM*
 Biocivam11* en CRPF* van Languedoc Roussillon
* INRA = Institut Scientifique de Recherche Agronomique
ENSAM = Ecole Nationale Supérieure d'Arts et Métiers
CIVAM = Centre d'Initiative et de Valorisation de l'Agriculture et du Milieu rural
CRPF = Centre Régional de la Propriété Forestière
Programma
AGROFORESTRY
Balans van de bestaande projecten
Aanlegkosten van een perceel

Eenheidsprijs per geplante boom hoger dan
bebossing van landbouwgrond
 Afzetten met paaltjes
 Individuele becherming
 Ongeveer 12 euro per boom (kost voor bedrijf)

Kost per perceel minder hoog omwille van
de lage plantdichtheid
Rentabiliteit in vergelijking met landbouw
Eerste voorzichtige hypotheses

Notelaar, peerlijsterbes, els: veel rendabeler
dan landbouw (+ 10 à 50 %)

Wilde kerselaar, es, esdoorn, populier: minstens
even rendabel als landbouw (- 5 à + 15 %)
Het is niet altijd
noodzakelijk om te rooien,
om winst te halen uit de
aanplant van bomen…
Balans agro-milieu
1. Koolstofbalans van het agroforestry-systeem, dynamiek van het vastleggen van
koolstof in bodems
2. Stikstofbalans en risico op uitloging van nitraten op een agroforestry-perceel
3. Impact van agroforestry op de bodemfauna
Programma
AGROFORESTRY
Op punt stellen van de
hulpmiddelen tot het nemen van
beslissingen in agroforestry
Christian Dupraz, INRA, UMR System
Fabien Liagre, Agroof Développement
Hi-SAFE
Een biofysisch 3D-model
van de productiviteit
van heterogene populaties
FARMSAFE
Doelstellingen van farmsafe
 Voorspellen van
technische en
economische
resultaten:
 Opmaak kostenraming
 Opmaak productiecurves
 Evolutie arbeidstijd
 Financiële evolutie
 Rentabiliteitsstudie
Oprichten van een netwerk van referentiepercelen
Databank
 Databank wordt gerealiseerd, met
liggingskaart, projectplan en technische
fiche van het experiment
Voorbeeld: Dhr.Moreau, Indre
Meer kandidaten dan voorzien…
Bestaand netwerk
(INRA-CemagrefCRPF)
Netwerk voor
2005/06
Kandidaat verklaard
Welke follow-up op lange termijn?
 Oprichten van een netwerk voor ontwikkelingsgericht
onderzoek (gemengd technologisch netwerk genoemd)
 Associatie Onderzoek – Onderwijs – Professionele organisaties
 Duur: tot 5 jaar financiering
 Volgende stappen
 Bepalen van de onderzoeksthema’s
 Partners identificeren
Oprichten van een nationale
associatie
 Grondwetgevende vergadering, 25 april 2007
Agroforestry en MTR-rechten
Nieuw in 2006: circulaire DPEI/SPM/SDCPV/C20006-4038 van
09/05/2006
 Indien dichtheid < 50 bomen/ha: op totale oppervlakte van perceel
kunnen MTR-rechten geactiveerd worden
 Indien dichtheid > 50 bomen/ha:
‣ Principe: alleen gedeelte dat effectief beteeld of begraasd wordt, komt
in aanmerking voor activatie van MTR-rechten
‣ Derogatie: beslissing door prefectoraal besluit, op met bosbomen
beplante percelen die begraasd worden, kunnen de MTR-rechten
volledig geactiveerd worden
Het PDPO opent de deur voor
steun aan agroforestry…
 Europees Programmadecreet
Plattelandsontwikkeling 2007-2013
 Nieuw: artikel 44 van PDPO:
Communautaire cofinanciering (tot 80%) voor de aanleg
van agroforestry-percelen
 Artikel geïnspireerd door de resultaten van Frans
onderzoek…
Nationaal PDPO is terughoudend…
 Tot nu werd de steunmaatregel voor agroforestry niet
duidelijk weerhouden in het Franse PDPO…
• Maar in het kader van « Plan Végétal Environnemental »
van as 1 kan agroforestry inbegrepen in een
steunmaatregel voor investering in bomen buiten een bos.
• Het gefinancierde bedrag is 40% van de kost van materiaal
en toebehoren.
• De zone die onder deze steunmaatregel valt, is nog niet
afgebakend.
• Zal de « Grenelle de l’Environnement » de situatie
veranderen?
De nieuwe inzet duikt op…
Communiceren…
Communicatie en verspreiding
www.agroforesterie.fr
Conclusie
www.agroforesterie.fr
www.agroforestry.gr
Brits forum
www.agroforesterie.be?
Naar een Europees platform?
www.agroforestry.eu?
Dank u...