Grote Praktische Opdracht wiskunde voor Zorg & Welzijn Gezond en niet duur Klas 3 Basisberoepsgerichte leerweg Gezond en niet duur Eet gezond en gevarieerd voor 20 euro. Veel voedingsdeskundigen maken zich zorgen over de samenstelling van een goede maaltijd. Jongeren ontbijten niet of ongezond. Er wordt te weinig fruit gegeten, waardoor we niet genoeg vitamine-C binnen krijgen. En we moeten op onze calorieën letten, want hoe meer calorieën we binnen krijgen, des te dikker we worden. En wat dacht je van het cholesterol? Lekker eten mag wel, maar doe het gezond en gevarieerd! Een gezonde maaltijd Bij gezondheidskunde heb je geleerd dat een goede maaltijd aan een aantal eisen moet voldoen. Van Internet vind je een aantal van die artikelen, waarin staat waar een gezonde maaltijd aan moet voldoen. Een betaalbare maaltijd Het is allemaal erg goed dat daar op gelet wordt, maar is het allemaal wel betaalbaar? En waar is eten het goedkoopst? Dus de opdracht In deze opdracht ga je een 4-gangen-maaltijd bedenken voor 4 personen. Je schrijft een overzichtelijk boodschappenlijstje. Op dat boodschappenlijstje komt voor het gewicht alleen maar gram. Met dat boodschappenlijstje ga je naar een supermarkt en je zoekt uit wat de hele maaltijd kost. Datzelfde boodschappenlijstje gebruik je ook om naar andere winkels te gaan en na te gaan wat de ingrediënten daar kosten. Die andere winkels zijn bijvoorbeeld de bakker, de slager, de groenteboer, de visverkoper of een andere supermarkt. Je maakt in beide gevallen een prijslijst bij het boodschappenlijstje. Vergelijk de prijzen. Bij zo’n maaltijd hoort uiteraard ook een menukaart en een aanplakbiljet om jouw menu te promoten. Daarnaast houd je een logboek bij, waarin staat wanneer je wat en waar gedaan hebt. voor minder dan 20 euro een goede en gezonde maaltijd blijf jij onder de 20 euro? echt opeten? Als je dat uitgezocht hebt mag je uiteraard de maaltijd echt gaan bereiden en de leraren wiskunde uitnodigen om het op te eten. Dat laatste telt niet mee voor de opdracht. Veel plezier en eet smakelijk (en niet te duur). Grote praktische opdracht wiskunde basisberoepsgerichte leerweg Klas 3 zorg & welzijn Gezond en niet duur Stapsgewijs nog een keer de opdracht: Zoek recepten voor een menu met een gezonde 4-gangen-maaltijd (meer gangen mag!). Let op: het moet wel een gezonde samenstelling zijn. Let dus op de bijgevoegde informatie van Internet. Maak kopieën van de recepten die je hebt gevonden. Herschrijf eventueel de recepten voor 4 personen Maak een boodschappenlijstje Zet alle gewichten om in grammen Zoek uit wat de ingrediënten kosten bij een supermarkt Zoek uit wat de boodschappen kosten als je brood, vlees, vis, groente moet kopen bij een bakker, slager, visverkoper of groenteboer of ga naar een andere supermarkt Boodschappen als zout, peper, boter, olie hoef je niet mee te rekenen. We gaan ervan uit dat iedereen die thuis toch wel heeft Maak een aanplakbiljet om jouw maaltijd aan te prijzen. Geef het menu een naam en vermeld in ieder geval de prijs Maak een menukaart Woensdagmiddag om 14.30 uur vertel je kort aan de groep welk menu je hebt gekozen, wat de totaalprijs is, of het een gezonde maaltijd is en andere opvallende dingen die je bent tegengekomen Na de presentaties lever je in (in de vorm van een werkstukje): logboek de kopieën van de oorspronkelijke recepten berekeningen van gewicht in grammen boodschappenlijstje met twee prijslijsten die erbij horen.Schrijf ook berekeningen op als je bijvoorbeeld niet 500 gram nodig hebt, maar 325 gram. Bereken ook de totaalprijzen van de prijslijsten. aanplakbiljet menukaart de evaluatievragen Grote praktische opdracht wiskunde basisberoepsgerichte leerweg Klas 3 zorg & welzijn Gezond en niet duur De minimumeisen zijn: Het werkstuk is compleet en je aanwezigheid gedurende de twee dagen Als aan de minimumeisen is voldaan krijg je een 6 Verder kun je nog punten verdien met de volgende zaken Juiste berekeningen gewicht Juiste berekeningen omzetten naar 4 personen Overzichtelijkheid boodschappenlijst en prijslijst Werkhouding Grote praktische opdracht wiskunde basisberoepsgerichte leerweg Klas 3 zorg & welzijn 10 punten 10 punten 10 punten 10 punten Gezond en niet duur Bron: www.voedingscentrum.nl Wat is goede voeding? Gezond eten betekent een goede keuze maken uit het grote aanbod aan voedingsmiddelen. Om u hierbij te helpen zijn er de tien Spelregels Goede Voeding. 1. Eet gevarieerd Gezond eten betekent in de eerste plaats ervoor zorgen dat alle voedingsstoffen die nodig zijn worden opgenomen. Dit zijn: koolhydraten, eiwitten, vetten, vitamines, mineralen, vezels en vocht. Er is niet één product dat al deze voedingsstoffen voldoende levert. Daarom geldt: eet gevarieerd. Dit doet u als u elke dag kiest uit de volgende groepen voedingsmiddelen: 1. brood en aardappelen, rijst, macaroni of peulvruchten 2. groente en fruit 3. melk, kaas (of andere melkproducten) en vlees, vis, ei of tahoe 4. margarine, halvarine of olie en ervoor zorgt dat u dagelijks zo'n 1 1/2 liter vocht binnenkrijgt. 2. Let op vet Letten op vet in de voeding betekent vooral matig zijn met verzadigd vet. Hierdoor vermindert u de kans op hart- en vaatziekten. Besmeer daarom uw brood met halvarine, geef de voorkeur aan halfvolle of magere zuivelproducten en minder vette vleessoorten en wees matig met zoete en hartige snacks. 3. Eet ruimschoots brood en aardappelen Brood en aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten zijn een goede basis voor een gezonde voeding. U kunt er ruimschoots van eten zonder dat u er snel dik van wordt. 4. Eet volop groente en fruit Groente en fruit zijn niet alleen belangrijk als leverancier van vitamines, mineralen en vezel. Ze helpen ook mee om de kans op een aantal vormen van hart- en vaatziekten en kanker te verminderen. Eet er dus volop van. 5. Houd uw gewicht op peil Omdat overgewicht kan leiden tot gezondheidsklachten is het belangrijk om uw gewicht op peil te houden. Dit kunt u het beste doen met een gevarieerde voeding met niet te veel vet, suiker en alcohol, gecombineerd met voldoende lichaamsbeweging. 6. Wees zuinig met zout Een hoog zoutgebruik vergroot de kans op een hoge bloeddruk. Daarom kunt u uw eten beter op smaak maken met kruiden en specerijen en matig zijn met aroma, kruidenzout, zoutjes en hartige snacks. 7. Drink veel, maar wees matig met alcohol Als u elke dag tenminste 1 1/2 liter drinkt krijgt u voldoende vocht binnen. Houd het gebruik van alcoholhoudende dranken op hooguit 3 glazen per dag en drink ze niet elke dag. Grote praktische opdracht wiskunde basisberoepsgerichte leerweg Klas 3 zorg & welzijn Gezond en niet duur 8. Eet niet de hele dag door Drie hoofdmaaltijden per dag vormen de basis voor een gezonde voeding. Als u daarnaast niet vaker dan 4 keer iets tussendoor gebruikt spaart u uw gebit. 9. Ga hygiënisch en veilig met uw voedsel om Veel maag- darmstoornissen zijn te voorkomen door hygiënisch met voedsel om te gaan. Dit houdt onder meer in: de koelkasttemperatuur afstellen op 40C en restjes niet langer dan 2 dagen bewaren tijdens het koken elk contact tussen rauw en bereid voedsel vermijden kip, ei en varkensvlees door en door verhitten regelmatig handen wassen met water en zeep en keuken en keukengerei goed schoon houden. 10. Lees wat er op de verpakking staat Op de verpakking van voedingsmiddelen staat veel nuttige informatie, zoals over de houdbaarheid, de ingrediënten, de voedingswaarde en de wijze van bewaren. Bij het Voedingscentrum kunt u de brochure Goed van eten en drinken bestellen, met veel practische informatie over goede voeding. Wat heb je per dag nodig? Kinderen 4-12 jaar Tieners 12-20 jaar Volwassenen Brood 3-5 sneetjes 5-8 sneetjes 5-7 sneetjes Aardappelen 1-4 stuks (50-200 gram) 4-6 stuks (200-300 gram) 3-5 stuks (150-250 gram) Groente 2-3 groentelepels (100-150 gram) 3-4 groentelepels (150-200 gram) 3-4 groentelepels (150-200 gram) Fruit 1-2 vruchten 2 vruchten 2 vruchten Melk en melkproducten 2-3 glazen (300-450 ml) 2-3 glazen (300-450 ml) 2-3 glazen (300-450 ml) Kaas 0,5-1 plak (10-20 gram) 1-2 plakken (20-40 gram) 1-2 plakken (20-40 gram) Vlees, vis, kip tahoe of tempeh 65-100 gram * (50-75 100 gram * (75 gram 100 gram * (75 gram gram gaar) gaar) gaar) Vleeswaar 0.5-1 plakje (10-15 gram) 1-2 plakjes (15-30 gram) 1-2 plakjes (15-30 gram) Halvarine op brood 5 gram per sneetje brood 5 gram per sneetje brood 5 gram per sneetje brood Margarine voor de bereiding 15 gram 15 gram 15 gram Vocht 1.5 liter 1.5 liter 1.5 liter * rauw gewicht bij aankoop Grote praktische opdracht wiskunde basisberoepsgerichte leerweg Klas 3 zorg & welzijn