«DNA-testspoortkankerop voorknobbeltjeontstaat»

advertisement
a Fico, red.) van hun dochterel. «Ben ik verliefd? Ja. Fanny
tzewil,iszelfverzekerdenjoet iemand zoals Fanny zou ik
nenworden. Dankzijhaarheb
st gevonden die ik nodig heb
n job.»
k in die job blijkt: sinds de twee
GEREN
JAAR TIJD
meer van aantrek»,
klinkt het. Ook zijn
dochtertjePiazaghij
nog niet. «Als het
kind al van mij is»,
twijfelt hij daar in
‘Vanity Fair’ nog
altijd aan. (StV)
NA DOORBRAAK PLEIT BELGISCHE SPECIALIST VOOR SCREENING
n voorgeschreven. Prijsvoor de gemeenschap?
en euro. Net nu trekken
aanse neurologen aan de
el dat meer en meer gezoneren ook het ADHD-medibruiken om hun schoolen op te krikken.
nen aangetast
vakblad ‘Neurologie’ wijst
m Graf van de prestigieuze
iversity de voorschrijvende
zwaar met de vinger. «U
mfetamines aan die kindee moeten schrik hebben
manier waarop hun herseerdoor worden aangetast.
bben hier nog niet genoeg
chappelijke gegevens over.»
(KST)
«DNA-test spoort kanker op
voor knobbeltje ontstaat»
Reeds jaren voor zich een
knobbeltje manifesteert, kan
DNA-onderzoek al aantonen
of iemand het risico loopt
kanker te krijgen. Onderzoekers uit veertig landen
brachten zopas immers de
genetische varianten in kaart
ADVERTENTIE
die typisch zijn voor borst-,
eierstok en prostaatkanker.
«Wij pleiten dan ook voor
DNA-screening», klinkt het.
INGRID DE VOS
Onderzoekers uit veertig landen
onderzochten het erfelijk materiaal van 100.000 kankerpatiënten. Het was de eerste keer dat dit
soort onderzoek op zo’n grote
schaal is gevoerd. Onder hen ook
experts van de KU-Leuven en het
Vlaams instituut voor Biotechnologie. Die onderzochten onder
leiding van Diether Lambrecht
het DNA van 5.000 kankerpatiënten in ons land. «Het erfelijk materiaal van 100.000 kankerpatiënten is vergeleken met het genoom van evenveel gezonde
mensen. Zo konden we verder
ontrafelen hoe kanker ontstaat»,
zegt Lambrechts. «We gingen op
zoek naar genetische variaties die
een rol spelen in het ontstaan
van kanker, de zogenaamde
‘single nucleotide polymorphisms’ (SNP’s). Dat zijn veranderingen van één letter in een gen,
die ontstaan bij de DNA-replicatie. Er zitten zo’n vijf miljoen van
die variaties in het menselijk genoom. De meeste zijn onschuldig,
maar bepaalde combinaties geven een verhoogd risico op kanker. Voor borstkanker waren er
tot nu toe tien SNP’s gekend. Nu
zijn daar liefst 49 variaties bijgekomen. Voor eierstokkanker zijn
9 nieuwe SNP’s geïdentificeerd,
voor prostaatkanker 29, waarvan
er 20 gelinkt zijn met de ziekte in
haar meest agressieve vorm.»
Gratis
Deze doorbraak — die in niet minder dan twaalf wetenschappelijke topbladen zoals ‘Nature Genetics’ veel aandacht kreeg — zorgt
ervoor dat kanker beter en veel
vroeger opspoorbaar wordt, lang
voor zich een tumor vormt. Dat
opent de deuren voor een betere
screening met DNA-testen. «In
ons land krijgen vrouwen tussen
hun 50ste en 70ste gratis borstkankerscreening. Sommige vrouwen hebben echter al voor hun
50ste borstkanker. Bij hen willen
we het vervroegd opsporen», aldus Lambrechts. «Je kan het DNA
van alle jonge vrouwen onderzoeken. Zo’n test kost een paar
honderd euro. De vraag is of men
die kost wil maken voor een zeer
kleine risicogroep. Het gaat immers om slechts één op de honderd vrouwen. De komende jaren
zullen echter ook de SNP’s van an-
dere kankers worden geïdentificeerd, en van aandoeningen zoals
hart- en vaatziektes. In Zweden
gaat men alvast van start met de
screening van borstkanker bij een
beperkte groep hoogrisicopatiënten.»
Levensstijl
En wat levert dat op? Diether
Lambrechts: «De opgespoorde
vrouwen hebben 33 tot 50% risico
dat ze borstkanker krijgen. Die
groep kan je bijvoorbeeld vanaf
hun 35ste intensief screenen op
knobbeltjes. Doe je dat niet, dan
blijft de knobbel bij een vrouw
van 40 misschien onopgemerkt.
Op haar 45ste kan ze al een uitgezaaide borstkanker hebben.»
Nu al krijgt Lambrechts mails van
vrouwen die hun DNA willen
laten onderzoeken. Omdat erfe-
JE KAN ALLE
JONGE VROUWEN
ONDERZOEKEN.
VRAAG IS OF MEN
DIE KOST WIL
MAKEN VOOR
EEN KLEINE
RISICOGROEP
Diether Lambrechts
lijke borstkanker in de familie
voorkomt, bijvoorbeeld, en ze
daardoor liefst 60% risico lopen
om een tumor te krijgen. «Als
onderzoeker kan ik echter niet op
hun vraag ingaan. Stel dat we voldoende labo’s hadden die deze
onderzoeken kunnen uitvoeren,
dan nog zijn we niet klaar om er
zomaar mee van start te gaan.
Dokters, die de kankerpatiënten
in hun praktijk zien, zouden eerst
extra moeten worden opgeleid in
de genetica om de testresultaten
te interpreteren. Los daarvan
moeten we de discussie voeren
over de emotionele stress die intensief onderzoek kan teweeg
brengen. Wegen de voordelen genoeg door? En zullen mensen niet
geneigd zijn om er maar op los te
leven, als ze goed nieuws over
hun genen kregen? Misschien
vergeten ze dan dat een ongezonde levensstijl ook een grote rol
speelt bij het ontstaan van
kanker.»
***
Het Laatste Nieuws, 29/03/2013, p. 14
All rights reserved. Gebruik en reproductie enkel mits toelating van de uitgever via De Persgroep Publishing
Mediargus NV | rue Barastraat 175 | 1070 Brussel | tel 02/740.09.07 | fax 02/740.09.71
email: [email protected] | www.mediargus.be | BTW BE 466.787.259 | HRB 638.168 | KBC 437-5134901-50
dan ook aansc
geblazen. Maa
vermijden dat
massaal hun r
zouden plunde
overheid het fi
keer op het eil
den. Tot grote
spaarders. De
de banken blee
SON
Amper 300 euro p
Cyprioten van hu
Cheques kunnen ni
overschrijvingen zij
euro per maand. W
mag ook maar ma
meenemen. Op d
Larnaka werden re
ook extra gecontrole
Containers
De beperkingen zijn
Europa, maar de Eu
ziet er geen graten i
onder bepaalde en s
beperkingen oplegg
GOOGL
NIE
‘Ongooglebaar’. Of i
‘ogooglebar’. Het zo
woord worden in
editie van het woo
Zweden. Maar de in
kreeg daar lucht van
met de zaak bemoei
Letterlijk zou je ku
dat ‘googlen’ staat
via Google. Maa
gebruikt de term vo
het internet’. In h
woordenboek zou ‘o
betekenen: «iets da
den kan worden me
een zoekmachine».
Maar de Taalraad
Hond
In het Amerikaans
sylvania) heeft een h
ganger omvergere
was door zijn baasj
gelaten in een wag
ende motor, maar kr
of ander manier in e
ling. Daarop reed de
richting een bestelw
Federale po
West-Vlaa
De West-Vlaamse ko
zijn boos op de feder
Die besliste begin m
snelwegploeg in de p
te schaffen waardoo
politie nu verplicht w
te springen bij ongev
«Bijspringen bij onge
onze taak. De fede
haar werk af op de
ze in geldnood zit. Da
Die beslissing moet
teruggedraaid wor
het bij de boze k
Sommigen onder h
geweigerd hebben
komen op de snelwe
specifieke job. Onze
daar niet voor opgel
De vakbonden heb
een stakingsaanze
diend. «Dit is onve
zegt Vincent Hous
VSOA. «De burger is
Download