a Fico, red.) van hun dochterel. «Ben ik verliefd? Ja. Fanny tzewil,iszelfverzekerdenjoet iemand zoals Fanny zou ik nenworden. Dankzijhaarheb st gevonden die ik nodig heb n job.» k in die job blijkt: sinds de twee GEREN JAAR TIJD meer van aantrek», klinkt het. Ook zijn dochtertjePiazaghij nog niet. «Als het kind al van mij is», twijfelt hij daar in ‘Vanity Fair’ nog altijd aan. (StV) NA DOORBRAAK PLEIT BELGISCHE SPECIALIST VOOR SCREENING n voorgeschreven. Prijsvoor de gemeenschap? en euro. Net nu trekken aanse neurologen aan de el dat meer en meer gezoneren ook het ADHD-medibruiken om hun schoolen op te krikken. nen aangetast vakblad ‘Neurologie’ wijst m Graf van de prestigieuze iversity de voorschrijvende zwaar met de vinger. «U mfetamines aan die kindee moeten schrik hebben manier waarop hun herseerdoor worden aangetast. bben hier nog niet genoeg chappelijke gegevens over.» (KST) «DNA-test spoort kanker op voor knobbeltje ontstaat» Reeds jaren voor zich een knobbeltje manifesteert, kan DNA-onderzoek al aantonen of iemand het risico loopt kanker te krijgen. Onderzoekers uit veertig landen brachten zopas immers de genetische varianten in kaart ADVERTENTIE die typisch zijn voor borst-, eierstok en prostaatkanker. «Wij pleiten dan ook voor DNA-screening», klinkt het. INGRID DE VOS Onderzoekers uit veertig landen onderzochten het erfelijk materiaal van 100.000 kankerpatiënten. Het was de eerste keer dat dit soort onderzoek op zo’n grote schaal is gevoerd. Onder hen ook experts van de KU-Leuven en het Vlaams instituut voor Biotechnologie. Die onderzochten onder leiding van Diether Lambrecht het DNA van 5.000 kankerpatiënten in ons land. «Het erfelijk materiaal van 100.000 kankerpatiënten is vergeleken met het genoom van evenveel gezonde mensen. Zo konden we verder ontrafelen hoe kanker ontstaat», zegt Lambrechts. «We gingen op zoek naar genetische variaties die een rol spelen in het ontstaan van kanker, de zogenaamde ‘single nucleotide polymorphisms’ (SNP’s). Dat zijn veranderingen van één letter in een gen, die ontstaan bij de DNA-replicatie. Er zitten zo’n vijf miljoen van die variaties in het menselijk genoom. De meeste zijn onschuldig, maar bepaalde combinaties geven een verhoogd risico op kanker. Voor borstkanker waren er tot nu toe tien SNP’s gekend. Nu zijn daar liefst 49 variaties bijgekomen. Voor eierstokkanker zijn 9 nieuwe SNP’s geïdentificeerd, voor prostaatkanker 29, waarvan er 20 gelinkt zijn met de ziekte in haar meest agressieve vorm.» Gratis Deze doorbraak — die in niet minder dan twaalf wetenschappelijke topbladen zoals ‘Nature Genetics’ veel aandacht kreeg — zorgt ervoor dat kanker beter en veel vroeger opspoorbaar wordt, lang voor zich een tumor vormt. Dat opent de deuren voor een betere screening met DNA-testen. «In ons land krijgen vrouwen tussen hun 50ste en 70ste gratis borstkankerscreening. Sommige vrouwen hebben echter al voor hun 50ste borstkanker. Bij hen willen we het vervroegd opsporen», aldus Lambrechts. «Je kan het DNA van alle jonge vrouwen onderzoeken. Zo’n test kost een paar honderd euro. De vraag is of men die kost wil maken voor een zeer kleine risicogroep. Het gaat immers om slechts één op de honderd vrouwen. De komende jaren zullen echter ook de SNP’s van an- dere kankers worden geïdentificeerd, en van aandoeningen zoals hart- en vaatziektes. In Zweden gaat men alvast van start met de screening van borstkanker bij een beperkte groep hoogrisicopatiënten.» Levensstijl En wat levert dat op? Diether Lambrechts: «De opgespoorde vrouwen hebben 33 tot 50% risico dat ze borstkanker krijgen. Die groep kan je bijvoorbeeld vanaf hun 35ste intensief screenen op knobbeltjes. Doe je dat niet, dan blijft de knobbel bij een vrouw van 40 misschien onopgemerkt. Op haar 45ste kan ze al een uitgezaaide borstkanker hebben.» Nu al krijgt Lambrechts mails van vrouwen die hun DNA willen laten onderzoeken. Omdat erfe- JE KAN ALLE JONGE VROUWEN ONDERZOEKEN. VRAAG IS OF MEN DIE KOST WIL MAKEN VOOR EEN KLEINE RISICOGROEP Diether Lambrechts lijke borstkanker in de familie voorkomt, bijvoorbeeld, en ze daardoor liefst 60% risico lopen om een tumor te krijgen. «Als onderzoeker kan ik echter niet op hun vraag ingaan. Stel dat we voldoende labo’s hadden die deze onderzoeken kunnen uitvoeren, dan nog zijn we niet klaar om er zomaar mee van start te gaan. Dokters, die de kankerpatiënten in hun praktijk zien, zouden eerst extra moeten worden opgeleid in de genetica om de testresultaten te interpreteren. Los daarvan moeten we de discussie voeren over de emotionele stress die intensief onderzoek kan teweeg brengen. Wegen de voordelen genoeg door? En zullen mensen niet geneigd zijn om er maar op los te leven, als ze goed nieuws over hun genen kregen? Misschien vergeten ze dan dat een ongezonde levensstijl ook een grote rol speelt bij het ontstaan van kanker.» *** Het Laatste Nieuws, 29/03/2013, p. 14 All rights reserved. Gebruik en reproductie enkel mits toelating van de uitgever via De Persgroep Publishing Mediargus NV | rue Barastraat 175 | 1070 Brussel | tel 02/740.09.07 | fax 02/740.09.71 email: [email protected] | www.mediargus.be | BTW BE 466.787.259 | HRB 638.168 | KBC 437-5134901-50 dan ook aansc geblazen. Maa vermijden dat massaal hun r zouden plunde overheid het fi keer op het eil den. Tot grote spaarders. De de banken blee SON Amper 300 euro p Cyprioten van hu Cheques kunnen ni overschrijvingen zij euro per maand. W mag ook maar ma meenemen. Op d Larnaka werden re ook extra gecontrole Containers De beperkingen zijn Europa, maar de Eu ziet er geen graten i onder bepaalde en s beperkingen oplegg GOOGL NIE ‘Ongooglebaar’. Of i ‘ogooglebar’. Het zo woord worden in editie van het woo Zweden. Maar de in kreeg daar lucht van met de zaak bemoei Letterlijk zou je ku dat ‘googlen’ staat via Google. Maa gebruikt de term vo het internet’. In h woordenboek zou ‘o betekenen: «iets da den kan worden me een zoekmachine». Maar de Taalraad Hond In het Amerikaans sylvania) heeft een h ganger omvergere was door zijn baasj gelaten in een wag ende motor, maar kr of ander manier in e ling. Daarop reed de richting een bestelw Federale po West-Vlaa De West-Vlaamse ko zijn boos op de feder Die besliste begin m snelwegploeg in de p te schaffen waardoo politie nu verplicht w te springen bij ongev «Bijspringen bij onge onze taak. De fede haar werk af op de ze in geldnood zit. Da Die beslissing moet teruggedraaid wor het bij de boze k Sommigen onder h geweigerd hebben komen op de snelwe specifieke job. Onze daar niet voor opgel De vakbonden heb een stakingsaanze diend. «Dit is onve zegt Vincent Hous VSOA. «De burger is