Role of EPAC in axon determination Munoz Llancao, Pablo

University of Groningen
Role of EPAC in axon determination
Munoz Llancao, Pablo Andrés
IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to
cite from it. Please check the document version below.
Document Version
Publisher's PDF, also known as Version of record
Publication date:
2015
Link to publication in University of Groningen/UMCG research database
Citation for published version (APA):
Munoz Llancao, P. A. (2015). Role of EPAC in axon determination [Groningen]: University of Groningen
Copyright
Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the
author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).
Take-down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately
and investigate your claim.
Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the
number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.
Download date: 18-07-2017
Nederlandse samenvatting
In dit proefschrift wordt ingegaan op de rol van EPAC en Rap1B bij
neuronale polariteit. De resultaten besproken in dit proefschrift heropenen een
oude discussie binnen het veld; hoe kan Rap1B gelokaliseerd in de tip van het
axon het polariteits complex recruiteren en axon formatie stimuleren? Op basis
van eiwit expressie en subcellulaire lokalisatie laten we zien dat EPAC1, itt
EPAC2, de belangrijkste EPAC isoform in dit proces is.
Morfologische veranderingen op het niveau van het axon kunnen worden
geinduceerd door zowel farmacologisch als genetisch EPAC activiteit te remmen
danwel te activeren. EPAC activatie resulteert in meerdere axonen per neuron,
terwijl inhibitie leidt tot verkorte axonen en verminderd gepolariseerde neuronen.
Deze resultaten zijn overeenstemmend met andere eiwitten die betrokken zijn bij
polariteit. Interessant is dat de meerdere axonen die ontstaan na EPAC activatie
allemaal markers voor volledig ontwikkelde neuronen laten zien, waaronder
VGLUT1, Synapthophisin en AnkG. EPAC signaleert hierbij via aPKC, een eiwit
dat interactie aangaat met het Par3/Par6 polariteitscomplex. Ook PI3K blijkt
betrokken in dit proces en wordt aangestuurd door EPAC. PI3K heeft ook een rol
in polariteit en is verbonden met Rap1B signalering. De robuustheid van dit
proces vertaalt zich ook naar andere modellen. Farmacologische activatie of
inhibitie van EPAC beïnvloed tevens de neuronale differentiatie in neuroblastoma
cellijnen, op een manier die doet denken aan PKA signalering, een andere
cyclisch AMP gedreven signaalroute die betrokken is bij polariteit.
374
Inzicht in de onderliggende mechanismen leert ons dat PKA inhibitie geen
invloed heeft op de morfologie van het axon, zoals eerder werd beschreven.
Tevens is de morfologie van het axon na EPAC activatie in combinatie met PKA
inhibitie niet anders dan na EPAC activatie alleen. De EPAC signaal route
functioneert daarom waarschijnlijk complementair aan die van PKA en cyclisch
AMP signalering in embryonale neuronen en toekomstig werk zal de rol van PKA
in het neuron moeten bevestigen.
Tot slot is het nog onduidelijk hoe EPAC-Rab1B gepaard gaat met Cdc42
activatie, zoals eerder werd beschreven. Deze bevindingen hebben wij niet aan
kunnen tonen; activatie van EPAC leidt tot activatie (GTP-gebonden) van Rap1B,
maar niet van Cdc42. Een toekomstig experiment in het verlengde hiervan is het
gebruik van FRET probes, waardoor het wellicht mogelijk wordt om lokaal vast te
kunnen stellen of Cdc42 geactiveerd wordt in het axon. Een andere verklaring is
dat EPAC-Rap1B neuronale polariteit niet aanstuurt via Cdc42, maar via RalA en
de ‘exocyst’, een andere signaalroute die betrokken is bij neuronale polariteit en
mogelijk een connectie heeft met Rap1B.
375