Economische en budgettaire situatie Aruba 6 januari 2009 Inhoud • Economische kerngegevens • Openbare financiën – Inkomsten – Uitgaven – Schuld • Financiële crisis Economische kerngegevens Economische indicatoren 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 BBP (Afl. mln.) Reële groei BBP Inflatie 3618 0,5% 3,7% 3983 7,4% 2,5% 4159 1,0% 3,4% 4334 0,6% 3,6% 4696 2,1% 6,1% 4867 0,9% 8,6% 4925 -1,2% 4,7% Bevolking (in dzd) BBP per hoofd (Afl.) 95076 38054 97658 40785 100629 41330 102817 42153 103980 45163 - - - - Werkloosheid 7,8% 7,3% 6,9% Bron: t/m 2007: CBA, CBS. 2008 en 2009: voorspellingen Directie Economische Zaken • Inflatie 2007: BBO, energie- en voedselprijzen, euro • Inflatie 2008: energie- en voedselprijzen, euro • Prognose 2009: Groei daalt/wordt negatief, voornamelijk door verwachte daling toerisme Economische kerngegevens Indicatoren toerisme 2006 Groei visitor nights -3,9% Groei bestedingen toerisme -1,9% Groei opbrengsten toerisme -1,8% Bron: Directie Economische Zaken 2007 11,2% 13,3% 9,6% 2008 5,1% 9,6% 10,5% 2009 -3,7% -8,7% -7,6% • 2008 nog sprake van groei, in 2009 wordt negatieve groei toerisme verwacht Openbare financiën Overheidsfinanciën 2006 2007 2008 2009 1. Totale ontvangsten wv. Belastingontvangsten wv. Niet-belastingontvangsten 985,2 850,2 135,0 1034,0 882,2 151,8 1154,4 996,3 158,1 1174,1 1013,1 161,0 2. Uitgaven 1097,6 1091,2 1160,3 1180,8 7,1 21,3 19,8 19,9 4. Bruto-financieringssaldo -119,5 -78,4 -25,7 -26,6 5. Mutatie openstaande betalingsverpl. 159,4 192,7 0,0 0,0 3. Netto-kredietverlening 6. Financieringssaldo -43,3 -111,7 -25,7 in % BBP -1,0% -2,4% -0,5% 2006-2007 CBA rapportage tweede kwartaal 2008, 2008 en 2009 obv begroting -26,6 -0,5% Openbare financien • Ontvangsten – Aandachtspunt, ook in kader van financiële crisis – 2009 reeds conservatief geraamd in begroting • Uitgaven – Stabiel, circa 24% BBP in alle jaren • Financieringssaldo 2009: -0,5% BBP (kasbasis) Actuele budgettaire uitdagingen • Overheidsfinanciën ontwikkelen zich in de goede richting • Wel enkele aandachtspunten: – AZV (ziektekostenverzekering) – Ambtenarensalarissen – Pensioenherziening Schuld in % BBP Financiële crisis • Gevolgen voornamelijk via toerisme • Financiele sector grotendeels ontzien • Maatregelen: – Investeringen (o.a. toerisme) – Schuldsanering • Schept o.a. financiële ruimte om eventuele tegenvallers op te vangen – Verkorting betalingstermijn overheid • Liquiditeitsinjectie