Rechten van het kind

Rechten van het kind
Edukans vzw is een onderwijs- en solidariteits-initiatief met
expertise en ervaring in het ontwikkelingswerk. Edukans werkt van
school tot school, van gemeenschap tot gemeenschap. Heel concreet.
Steeds om kansarme kinderen en jongeren te helpen in Afrika en
elders in het Zuiden. Het Fonds Vrienden van Edukans van de Koning
Boudewijnstichting steunt de projecten.
Schoenmaatjes is een sensibiliseringscampagne van Edukans
met kinderen tussen 6 en 13 jaar. Een schoendoos wordt gevuld met
schoolspulletjes, toiletartikelen en een speelgoedje. Daarna gaat de
schoendoos op reis naar een ver land en wordt ze een cadeautje voor
een vriendje. Zo worden kinderen van hier kleine wereldburgers.
Dit is een uitgave van Edukans :
Coördinatie : Parel De Geest - Illustratie en tekeningen : Jeroen Janssen
– Lay-out : Hellen Tielemans.- Verantwoordelijke uitgever : Kris Fierens,
Edukans. Zevenkerken, 4 te 8200 Brugge – website : www.edukans.be
Met de medewerking van :
12
“Internationaal verdrag inzake de rechten van het kind.”
Verenigde Naties (VN)
Kind + Rechten = Kinderrechten
Wist je dat alle mensen rechten hebben? Dit noemen we mensenrechten. Ze gelden voor volwassenen, jongeren, kinderen, baby’s,
mannen en vrouwen. Voor iedereen dus.
Omdat kinderen andere behoeften, verwachtingen en zorgen hebben
dan volwassenen, besloten vele landen dat kinderen een aantal
bijzondere rechten verdienen: de KINDERRECHTEN.
Bijna alle landen in de wereld hebben het kinderrechtenverdrag
ondertekend. Slechts twee landen deden dat niet: de Verenigde
Staten en Somalië.
Kinderrechtenverdrag? WAT IS DAT?
In een grote vergadering van de Verenigde Naties dachten de
leiders van vele landen diep na over de speciale rechten van het
kind. Eerst overlegden ze met elkaar en ze schreven hun ideeën
daarna op in een document– een groot boek. Ze noemden het boek:
het “Internationale Verdrag inzake Rechten van het Kind” en het
boek werd een internationale wet.
Ook België hoort bij deze landen. Sinds 2014 kunnen kinderen ook
klacht indienen bij de grote Vergadering van de Verenigde Naties
wanneer ze menen dat hun rechten niet nageleefd worden.
2
…je eigenlijk niet verplicht bent om naar school te gaan? Van je
zesde tot je achttiende heb je leerplicht, maar geen schoolplicht.
Je kan dus ook thuis les krijgen, van je ouders bijvoorbeeld, maar
je ouders moeten het wel aangeven dan.
…er vandaag meer dan 100 miljoen kinderen in de wereld niet de
kans krijgen om naar school te gaan? Omdat hun ouders te arm
zijn, omdat ze moeten werken of omdat er oorlog is. Meisjes
krijgen vaak minder kansen dan jongens.
…het op 12 juni ‘Internationale Dag tegen Kinderarbeid’ is? Elk
jaar wil de Verenigde Naties dat we stilstaan bij de meer dan 215
miljoen kinderen die moeten werken voor slechts een paar cent
per dag. Vaak om meer geld te verdienen voor de familie. Het
zijn vooral meisjes die moeten werken, in bijvoorbeeld
naaiateliers en zelfs in de prostitutie.
…elk kind verplicht is om naar het medisch schooltoezicht te
gaan? Het CLB (Centrum voor Leerlingenbegeleiding) van jouw
school organiseert dat gratis voor de ganse klas.
…er in heel de wereld jaarlijks 6,9 miljoen kinderen sterven voor
hun vijfde verjaardag. Vele organisaties bouwen ziekenhuizen en
zorgen voor schoon water, toiletten, badkamers en medicijnen
om daar iets aan te doen.
11
Maar.. wat is dat nu een recht ?
Een recht kan ervoor zorgen dat
Wist je dat ?
…mensen die het niet breed hebben, gratis voedselpakketten
kunnen krijgen of een goedkope maaltijd kunnen eten in een sociaal
restaurant? Ze kunnen ook huren aan een goedkope prijs. Mensen
moeten soms wel heel lang wachten voor ze een sociale woning
kunnen krijgen.
…zolang je geen achttien jaar bent, het je ouders zijn die beslissen
naar welke school je gaat, welke hobby’s je kan doen, welke godsdienst je volgt. Zij mogen dit doen, want zij hebben het ouderlijk
gezag over jou. Al deze beslissingen moeten ze nemen in jouw
belang: ze moeten doen wat voor jou het beste is. Natuurlijk kunnen
ze rekening houden met jouw mening, maar ze zijn niet verplicht om
dat te doen.
…als je thuis geen computer hebt, je gratis in de bib kan surfen?
je iets mag doen
Bijvoorbeeld: * je mag zeggen wat je denkt
* je mag je gedachten neerschrijven in een dagboek
* je mag je eigen geloof hebben
* je mag spelen
Een recht kan ervoor zorgen dat
je beschermd wordt
Bijvoorbeeld: * je mag geen kinderarbeid doen
* mensen mogen je niet mishandelen of onnodig pijn doen
* mensen mogen geen geweld tegen jou gebruiken
Een recht kan ervoor zorgen dat
je iets krijgt
Bijvoorbeeld: * je hebt recht op eten
* je hebt recht om naar school te gaan
* je hebt recht om naar een ziekenhuis te gaan als je ziek
bent.
Op de volgende pagina’s leren we iets meer over de 12 kinderrechten
van de Verenigde Naties.
…het basisonderwijs gratis moet zijn? Boeken, pennen, mappen en
alles wat je nodig hebt om te leren op school, krijg je gratis of mag je
gebruiken. De school mag wel geld vragen voor bijvoorbeeld schooluitstappen en kampen. Maar die mogen niet te duur zijn zodat elk
kind mee kan!
10
3
Recht op een naam, nationaliteit en identiteit
Recht op verzorging
Elk kind heeft bij zijn geboorte
recht op een naam en een
nationaliteit (Belg, Nederlander,
Turk,…). Elk kind heeft ook
recht om te weten wie zijn
ouders zijn en wie voor hem of
voor haar zal zorgen. Daarom
moeten alle kinderen worden
ingeschreven in een geboorteregister op het gemeentehuis
van de stad of het dorp waar ze
geboren zijn.
Recht op wonen, voeding en kledij
Ouders en overheid moeten
ervoor zorgen dat kinderen
zo gezond mogelijk kunnen
opgroeien. Zij moeten alle
steun en zorg geven tot
kinderen op eigen benen
kunnen staan. Als ouders
geen zorg kunnen geven,
dan kan de familie daarvoor
zorgen. Een kind kan ook
door een pleeggezin worden
opgevangen, of in een tehuis
samen met andere kinderen.
Rechten als vluchteling
Kinderen vluchten soms uit
hun land, omdat er oorlog is, of
armoede en hongersnood.
Kinderen die op de vlucht zijn,
hebben toch recht op
bescherming, onderdak,
voedsel en, indien nodig,
verzorging. Ook al is een kind
soms een minderjarige
vluchteling, dan nog behoudt
het ALLE rechten op onderwijs,
vrijheid en privacy.
Een kind mag niet in armoede
leven. Ouders die geld te kort
hebben, moeten geholpen
worden. Elk kind moet voldoende
kansen krijgen om goed op te
groeien. Als ouders het moeilijk
hebben om aan gezonde
voeding, genoeg kleding of een
goed huis te geraken dan zal de
gemeente of de stad waar ze
wonen hulp moeten geven.
4
9
Recht op bescherming tegen kinderarbeid,
oorlog, uitbuiting en handel
Recht op een eigen mening
Elk kind heeft het recht
om bij een belangrijke
beslissing die over hem
of haar gaat, zijn mening
te geven. Met die mening
moeten volwassenen
rekening houden.
Kinderen mogen geen zwaar werk
doen. Ze mogen ook geen
gevaarlijk of ongezond werk doen.
Jonge kinderen mogen geen hele
dag werken om geld te verdienen.
De overheid moet ervoor zorgen dat
kinderen niet uitgebuit of mishandeld
worden.
Recht op anders zijn- handicap en discriminatie
Elk kind heeft dezelfde rechten.
Ook kinderen met een handicap.
Kinderen met een handicap
moeten kunnen meedoen met
andere kinderen. Ze moeten
dezelfde kansen krijgen. Soms
hebben ze daar extra hulp en
zorg bij nodig. Een kind heeft ook
het recht om ideeën te hebben
over de mens en de wereld. Het
mag in iets geloven en aanvoelen
wat goed en kwaad is. Elk kind
heef recht op een godsdienst.
8
Recht op informatie
Elk kind heeft recht op informatie.
Het mag alles weten wat nodig is om
een mening te vormen. Via kranten,
radio, tv en internet weet elk kind wat
belangrijk voor hem is. Kinderen
hebben vrije toegang tot musea en
bibliotheken. Ze lezen boeken zoveel
ze willen. Kinderen moeten hun
rechten kennen. Die leren ze in de
eerste plaats op school. Dat staat
ook in de eindtermen, de afspraken
waaraan elke school in Vlaanderen
zich moet houden.
5
Recht op spel
Recht op privacy & vrijheid
Kinderen hebben recht op
vrije tijd, spel en ontspanning.
Spelen is super belangrijk.
Iedereen mag spelen, lezen,
dansen, knutselen, afspreken
met vrienden, naar de sportclub of jeugdbeweging gaan
of gewoon eens lekker
niksen. Op vrije tijd heb je
recht, net als volwassenen.
Niemand mag zich zonder goede
reden bemoeien met je intieme
leven of privéleven. Je hebt
daarvoor recht op bescherming
door de wet. Soms is er een
piepklein probleempje: als je
ouders vermoeden dat je gevaar
loopt, dan moeten ze jou
beschermen. Je ouders zijn
immers verantwoordelijk voor jou.
Maar niemand mag zich zomaar
bemoeien met wie je bent of wat
je voelt.
Recht op onderwijs
Recht op bescherming tegen geweld
Kinderen hebben recht op
onderwijs. Dat wil zeggen dat elk
kind naar school moet kunnen
gaan. Op school moeten ze zo veel
mogelijk dingen kunnen leren en
doen. Dat geldt ook voor kinderen
die het moeilijk hebben. Kinderen
moeten leren wat ze goed en
minder goed kunnen.
Zo zijn ze voorbereid op het leven
als volwassene. Ze moeten ook
leren voor wat ze willen worden
later. En ze moeten leren om voor
elkaar, hun familie en hun land te
zorgen.
6
Kinderen hebben recht op
bescherming tegen geweld.
Niemand mag kinderen slaan,
pijn doen, vernederen, pesten of
verwaarlozen. Volwassenen niet,
ouders niet, ook andere kinderen
niet. Sommige mensen vinden
dat kinderen slaan een goede
straf is. Dat is niet zo. Er is altijd
een andere manier om duidelijk
te maken dat een kind iets fout
deed.
7