Wat is orthostatische hypotensie? Bij orthostatische hypotensie daalt de bloeddruk bij (te snel) opstaan uit zittende of liggende houding (orthostasis = rechtopgaande houding, hypotensie = lage bloeddruk). Normaal stijgt de bloeddruk als u gaat staan. Om aan te tonen of iemand last heeft van orthostatische hypotensie wordt de bloeddruk eerst liggend en daarna staand gemeten. Bij een verschil van 20 mm kwikdruk of meer in de bovendruk en/of 10 mm kwikdruk in de onderdruk, is er sprake van orthostatische hypotensie. Orthostatische hypotensie bij ouderen Wat is orthostatische hypotensie? Wat zijn de verschijnselen? Wat is de oorzaak? Hoe wordt het behandeld? Wat kunt u er zelf aan doen? Postprandiale hypotensie Wat kunt u er zelf aan doen? Vragen? 1 2 2 2 3 4 3 4 4 Orthostatische hypotensie bij ouderen Veel ouderen hebben last van duizeligheid. Dit uit zich door verschillende klachten zoals zich niet lekker voelen, licht in het hoofd voelen, onzekerheid bij het opstaan en lopen, en angst om te vallen. Een belangrijke oorzaak van deze klachten komt door verstoring van de bloeddrukregulatie. Het verschijnsel is bekend onder de naam orthostatische hypotensie. Wat zijn de verschijnselen? De gevolgen van deze bloeddrukdaling kunnen zijn: duizeligheid zweverigheid zwarte vlekken voor de ogen het gevoel flauw te vallen en/of wankelen Hierdoor is er een verhoogde kans om te vallen. Wat is de oorzaak? De oorzaak kan verschillend zijn: Een lichamelijke aandoening zoals bloedarmoede, hartritmestoornissen, hartfalen, infectieziekten, ziekte van Parkinson, diabetes mellitus. Ouderdom, waardoor de bloeddrukregulatie na het opstaan vertraagd. Als bijwerking van (heel veel) medicijnen, onder andere vaatverwijdende tabletten, kalmerende en rustgevende tabletten, tabletten voor de ziekte van Parkinson. Te weinig drinken / uitdroging. 1 Orthostatische hypotensie bij ouderen 2 Hoe wordt het behandeld? Welke behandeling in uw geval het beste is, hangt af van de oorzaak van de orthostatische hypotensie. Uw arts zal de medicijnen die u gebruikt staken of aanpassen. Soms worden leefregels geadviseerd zoals langzaam opstaan en het dragen van steunkousen. Er zijn ook medicijnen die de bloeddrukdaling kunnen voorkomen. Wat kunt u er zelf aan doen? Om de klachten te verminderen en vallen te voorkomen, is het belangrijk om de volgende adviezen op te volgen: Sta altijd langzaam op. Eerst zittend op de bedrand met de benen bengelen. Ga daarna rustig rechtop staan en wacht tot de draaierigheid is verdwenen. Stel u niet bloot aan extreme hitte, neem geen heet bad. Door de hitte verwijden de bloedvaten en dat kan een verlaging van de bloeddruk veroorzaken. Breng het hoofdeind van uw bed omhoog. Neem voldoende (extra) zout. Drink veel en regelmatig. Vermijd lang op bed liggen overdag. Laat eventueel steunkousen aanmeten om te voorkomen dat al het bloed in de benen zakt. Voorkom vallen. Zet een rollator of stoel naast het bed, laat een nachtlampje branden, zet een po(stoel) of urinaal naast het bed. Postprandiale hypotensie Wat is postprandiale hypotensie? Bij postprandiale hypotensie is er een bloeddrukdaling binnen 75 minuten na het eten (een verschil van 20 mm kwikdruk of meer in de bovendruk). Wat zijn verschijnselen? De gevolgen van deze bloeddrukdaling kunnen zijn: Plotselinge duizeligheid binnen 75 minuten na het eten Flauwvallen Wat is de oorzaak? De oorzaak is onduidelijk. Mogelijk kan er een verwijding van de bloedvaten optreden door insuline of een reactie op maagdarm eiwitten. Wat kunt u er zelf aan doen? Voedingsvezels hebben een gunstig effect op de snelheid waarmee de maag wordt geleegd in de darm. Gebruik daarom zo veel mogelijk vezelrijke voeding: bruine broodsoorten en dagelijks groenten. Probeer of cafeïnehoudende koffie drinken bij eten helpt. Beperk het gebruik van alcohol en zout als u een zoutbeperkt dieet heeft. De grootte en samenstelling van de maaltijd zou van invloed kunnen zijn. Het is belangrijk om niet te veel koolhydraten tegelijk binnen te krijgen. Eet zo nodig meerdere kleine maaltijden per dag om de koolhydraten (KH) te spreiden. Probeer te vermijden om abrupt te gaan staan na het eten of lange tijd op een plek te staan. Lichaamsbeweging, zoals wandelen na de maaltijd, heeft een kleine positieve invloed. Vragen? Heeft u nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek Geriatrie. Telefonisch bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 08.00-16.30 uur op telefoonnummer (0512) 588 317 3 Orthostatische hypotensie bij ouderen 4