Eenzaamheid - Nico van der Voet

Eenzaamheid
Wat is het en is er iets aan te doen?
Geschatte cijfers
• 20% van de Nederlanders heeft weinig
binding met anderen
• 10% heeft geen echte vrienden
• 5-10% voelt zich vaak eenzaam
• 20-30% voelt zich tijdelijk of matig
eenzaam
• Amsterdam heeft 80.000 eenzame mensen
Eenzaam is niet altijd alleen
• Alleen is: geen mensen om je heen
• Eenzaam is het gevoel dat je er alleen
voorstaat
• Alleen + eenzaam
• Alleen + niet eenzaam
• Niet alleen + eenzaam
Begrippen
• Essentiele eenzaamheid is met het leven
gegeven. Ieder mens is ten diepste alleen.
• Existentiele eenzaamheid duidt op
relatieproblemen
– Sociale eenzaamheid: geen relaties
– Emotionele eenzaamheid: wel relaties maar
geen goed contact
Gevolgen van eenzaamheid
•
•
•
•
•
•
Teleurstelling
Boosheid
Neerslachtigheid
Onverschilligheid
Verslonsing
Vluchtpogingen
Wie lopen het risico emotioneel
eenzaam te worden?
• Mensen die
–
–
–
–
Last hebben van schuld- of schaamtegevoelens
Depressief zijn
Langdurig een kruis dragen
In een beroerde (goddeloze bijv.) omgeving
wonen of werken
– Puberproblemen hebben
– Alleen staan
– Oud zijn
Wie lopen het risico sociaal
eenzaam te worden?
• Mensen die
– Alleen wonen (ongehuwd, gescheiden, na een
overlijden  in de toekomst 40%!)
– Langdurig (lichamelijk of psychisch) ziek zijn
– Gehandicapt zijn
– Werkloos zijn
– Apart, vreemd, moeilijk, sociaal zwak zijn
– Oud zijn
Extra risico
• Het extra risico zit in alleen plús
bijvoorbeeld
–
–
–
–
–
Pychisch ziek of somatisch ziek zijn
Seksueel anders zijn
Oud zijn
Asielzoeker zijn
Verslaafd zijn
Vroeger en nu
• In onze tijd meer eenzaamheid
–
–
–
–
Individualisme
Minder zorgende kinderen / familieleden
Men leeft in zelfgekozen netwerken
Men zorgt wel, maar voor vrienden of familie
ver weg
– De lat voor ‘vriendschap’ ligt ook wel hoog
Bijbelse motieven
Deze twee fundamenten onder de
oudtestamentische naastenliefde zijn:
• Ieder mens is beeld van God en dus onze
aandacht waard.
• Gods naam is: IK BEN ERBIJ. Mensen
moeten aan ons zien dat wij die Naam
kennen.
Werken aan eigen eenzaamheid
• Essentiele eenzaamheid aanvaarden
• Existentiele eenzaamheid bestrijden
–
–
–
–
–
–
Geen wantrouwen
Assertief zijn
Initiatieven nemen
Niet claimen
Trouw zijn
Gevoelens uiten
God kan troosten
• De essentiele eenzaamheid kan niemand
wegnemen; geen mens kan in de huid van een
ander kruipen; ieder draagt zijn eigen last
• Gebed / voorbede belangrijk
• God kan het hart van een mens wél bereiken. Hij
is de enige die de essentiele eenzaamheid dragelijk
maakt
• Zie bijv. Ex. 3:7-9, Psalm 139, Rom. 8:26
De eenzame ander bereiken
• Existentiele eenzaamheid bestrijden door
–
–
–
–
Mensen stimuleren zichzelf te helpen
Alleenstaanden zelf inschakelen
Luisterend oor en helpende hand bieden
In de gemeente doelgroepen ‘screenen’ en aandacht
schenken (pastoraat, lotgenotenkringen, netwerkjes
opzetten of oude activeren)
– Vriendschap organiseren in buddyzorg
– Herbergier en ook barmhartige Samaritaan zijn
– Gal 6:1-5