Duizeligheid - Havenziekenhuis Rotterdam

Havenziekenhuis
ROTTERDAM
Duizeligheid
In deze folder leest u wat duizeligheid precies inhoudt. De oorzaken van duizeligheid
worden beschreven. En u kunt lezen hoe duizeligheid in het ziekenhuis wordt
onderzocht. Tenslotte wordt de behandeling besproken.
Wat is duizeligheid?
Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk het begrip
duizeligheid te omschrijven. In het algemeen wordt onder duizeligheid
verstaan het gevoel van onstabiliteit of lichthoofdigheid. U heeft het gevoel
dat ‘de wereld om u heen danst en draait’. Normaal gesproken krijgt ieder
mens voortdurend informatie over de ruimte om zich heen en over de
positie die het lichaam daarbinnen inneemt. Die informatie is afkomstig van
de volgende zintuigsystemen:
- De evenwichtsorganen. Het evenwichtsorgaan ligt in het rotsbeen en
vormt met het binnenoor het slakkenhuis. Het evenwichtsorgaan is
gevoelig voor de stand van het hoofd en voor veranderingen van de
snelheid van het hoofd.
- Het tweede belangrijke zintuig, dat onze oriëntatie beïnvloedt, zijn de
ogen. Dit weet iedereen uit eigen ervaring: als men de ogen sluit, is lopen
of stilstaan moeilijker.
- Tenslotte beschikken wij over het zogenaamde ‘diepe gevoel’ in spieren
en pezen. Vooral de signalen uit de benen en de nek geven informatie
over de stand van het lichaam en van het hoofd ten opzichte van het
lichaam.
Alle informatie van de evenwichtsorganen, de ogen en het diepe gevoel,
wordt verwerkt in de hersenstam en de kleine hersenen. Van daaruit gaan
prikkels naar de spieren van het lichaam, zodat wij houding en evenwicht
kunnen aanpassen en bewaren.
Er gaan ook signalen met informatie naar de grote hersenen waar het
bewustzijn zit. Indien daar verkeerde of nog niet bekende signalen
binnenkomen, ontstaat het gevoel van duizeligheid.
Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
Duizeligheid is dus de ervaring van een gevoel, dat op zichzelf - net zoals
pijn - niet gemeten kan worden. Van pijn echter weten we meestal waar het
vandaan komt, van duizeligheid vaak niet. Dat maakt het zoeken naar de
oorzaak van de klacht soms erg lastig.
Verschijnselen van duizeligheid
De meeste mensen klagen bij duizeligheid over draaierigheid, een licht
gevoel in het hoofd, het gevoel alsof de wereld om hen heen draait of dat
zijzelf rondtollen. Als u dit gevoel heeft, kunt u gedesoriënteerd zijn en
moeite hebben met het bewaren van uw evenwicht. Dit onaangename
gevoel kan gepaard gaan met allerlei andere klachten. Bijvoorbeeld angst,
transpireren, geeuwen, zuchten, misselijkheid en braken. Het klassieke
voorbeeld van bovengenoemd ziektebeeld is wagen- of zeeziekte.
Oorzaken van duizeligheid
Elke stoornis op een van de plaatsen in het hele systeem kan duizeligheid
en/of evenwichtsklachten veroorzaken.
Aanval draaiduizeligheid
Vooral een acute aandoening van een van de evenwichtsorganen leidt tot
heftige draaiduizeligheid met misselijkheid en braken. Vaak ziet men daarbij
de omgeving draaien. De klachten kunnen minuten tot uren duren, waarna
spontaan herstel optreedt. De bekendste oorzaken van een acute aanval
van draaiduizeligheid zijn:
- Ontsteking van het evenwichtsorgaan. Meestal gaat het om een virale
ontsteking in aansluiting op een griepperiode.
- De ziekte van Ménière
- Een aanval van migraine (waarbij de duizeligheid vaak gepaard gaat met
hoofdpijn)
- Doorbloedingsstoornis of bloeding in evenwichtsorgaan en/of (kleine)
hersenen
Bij de ziekte van Ménière en migraine treden bij herhaling
duizeligheidsaanvallen op. Als na een acute aanval van draaiduizeligheid
schade is opgetreden aan het evenwichtsorgaan, kan men na de acute fase
nog lange tijd last houden van een gevoel van onbalans en valneigingen,
bijvoorbeeld bij snelle bewegingen. Functieverlies van het evenwichtsorgaan
kan ook optreden na gebruik van medicatie die schadelijk is voor het
evenwichtsorgaan en als onderdeel van het normale verouderingsproces.
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 2 van 5 -
Duizeligheid
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
BPPD
Men spreekt van benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPD) bij
draaiduizeligheid die seconden duurt en optreedt bij bepaalde bewegingen,
zoals bij bukken, omhoog kijken, omdraaien in bed en/of gaan liggen in bed.
De klachten worden veroorzaakt door ‘steentjes’ die zweven door het
evenwichtsorgaan. Dit is een onschuldige, maar hinderlijke aandoening, die
gelukkig vaak vanzelf weer over gaat.
Bloeddrukdaling
Een daling van de bloedruk bij overeind komen kan leiden tot een licht
gevoel in het hoofd bij opstaan of langdurig staan. Dit fenomeen noemt men
orthostatische hypotensie en kan soms een bijwerking van medicatie zijn.
Bloedsuikerdaling
Duizeligheid ontstaat ook bij een laag bloedsuikergehalte of vergiftigingen
(bijvoorbeeld door alcohol of medicijngebruik).
Angst
Angst, eventueel in combinatie met hyperventilatie, en depressie kunnen
ook leiden tot duizeligheidsklachten. Meestal betreft het dan een licht,
zweverig gevoel en geen draaiduizeligheid.
Leeftijd en oorzaken
Uw leeftijd kan te maken hebben met de oorzaak, maar dat hoeft niet. Op
oudere leeftijd zal bijvoorbeeld vaker sprake zijn van een
bloeddrukprobleem, functieverlies van het evenwichtsorgaan of BPPD dan
op jongere leeftijd.
Onderzoek
Het belangrijkste deel van het onderzoek is uw eigen verhaal! Op grond
daarvan kan vaak al vermoed worden wat de oorzaak van de duizeligheid
(geweest) is en welk onderzoek verricht zal moeten worden.
In uw verhaal wordt vooral gelet op de volgende 4 aspecten:
- Om wat voor een soort duizeligheid gaat het? Voelt men bewegingen in
het hoofd of van het hele lichaam? Draait de omgeving? Bestaat er
valneiging of het gevoel te vallen? Is men licht in het hoofd? Schommelen
of wiebelen, etc?
- Het verloop in de tijd. Ontstonden de klachten geleidelijk of acuut? Hoe
lang heeft de duizeligheid bestaan? Is men continu duizelig?
- Zijn er bepaalde omstandigheden waaronder de klachten optreden of
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 3 van 5 -
Duizeligheid
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
verergeren? Afhankelijk van hoofdbewegingen? Optredend in bed, bij
rechtop gaan staan of tijdens lopen, in drukke winkels of op het werk?
- Zijn er andere verschijnselen, zoals verschijnsels aan uw oor?
Bijvoorbeeld verminderd gehoor (aan één oor of aan beide oren), pijn of
vol gevoel in het oor, misselijkheid, braken, hoofdpijn, het gevoel flauw te
vallen of weg te raken, hartkloppingen, transpireren, moeite met praten of
slikken, dubbelzien of uitval van een gezichtsveld, benauwdheid, angst,
etc.
Daarnaast wordt u ook gevraagd of u nog andere ziektes heeft. En wordt
gekeken welke medicijnen u gebruikt.
Het verdere onderzoek bestaat uit een algemeen KNO-heelkundig
onderzoek waarbij vooral de oren nauwkeurig bekeken worden. Nader
onderzoek van het gehoor zal noodzakelijk zijn. Indien nodig kan dit
onderzoek gevolgd worden door een scan (CT of MRI). Ook kan in sommige
gevallen evenwichtsonderzoek meer informatiegeven.
Aan de hand van uw verhaal en de resultaten van het aanvullende
onderzoek lukt het meestal stapje voor stapje de oorzaak van de
duizeligheid op te sporen.
Behandeling
Als we weten wat de oorzaak van uw klachten is, dan kunnen we aan een
zo goed mogelijke behandeling beginnen. Als we weten waar 'de fout' zit,
dan is er misschien ter plaatse ook iets aan te doen. Voor de klacht
duizeligheid zelf bestaat geen medicijn.
Grofweg kan de behandeling als volgt worden onderverdeeld:
- aanpak van de oorzaak: een aandoening aan een evenwichtsorgaan kan
vaak met medicijnen behandeld worden. Algemene ziekten, van hart en
bloedvaten, suikerziekte, bloedarmoede en aandoeningen van het
zenuwstelsel kunnen behandeld worden door de huisarts of andere
specialisten.
- aanpak van de gevolgen: gelukkig is het centrale zenuwstelsel meestal in
staat de beschadiging van een deel van het evenwichtssysteem te
compenseren. Bij het aanleren hiervan kan hulp geboden worden,
bijvoorbeeld door een fysiotherapeut.
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 4 van 5 -
Duizeligheid
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
Wat is uw mening?
Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht
bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar
ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U
kunt uw suggesties doorgeven via onze website www.havenziekenhuis.nl bij
'patiënten' of uw mening delen via www.zorgkaartnederland.nl
Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan
uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer 010 - 404 33 00.
Afspraak afzeggen of wijzigen
Het wijzigen of afzeggen van een afspraak dient u minstens 24 uur van tevoren
te doen. Een andere patiënt kan dan misschien eerder worden geholpen. Bij
het niet tijdig annuleren van uw afspraak kan het Havenziekenhuis kosten in
rekening brengen.
Vertrouwelijke omgang met uw gegevens
Het Havenziekenhuis is wettelijk verplicht gegevens over uw gezondheid en
uw behandeling vast te leggen in een digitaal (medisch) dossier. Wat dit
precies inhoudt, staat omschreven op onze website en in de folder
Vertrouwelijke omgang met uw gegevens.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u kijken op www.havenziekenhuis.nl
Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan
geen rechten kunnen worden ontleend.
121367
KNO/16/11/folder duizeligheid
© Havenziekenhuis
POSTADRES
Telefoon & fax
HOOFDLOCATIE
buitenpolikliniek krimpen
Postbus 70031
010 - 404 33 00
Haringvliet 2
Patrijzenstraat 59
3000 LN Rotterdam
010 - 412 15 17
Rotterdam
Krimpen aan den IJssel
www.havenziekenhuis.nl
- 5 van 5 -
Duizeligheid