Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Shoulder Rating Questionnaire (SRQ) 18 oktober 2011 Review: Thijs van Meulenbroek Invoer: Eveline van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Bovenste extremiteit Aandoening (ICD) Bewegingsapparaat Domein ‘Menselijk functioneren’ (ICF) Sensorische functies en pijn, Mobiliteit / bewegen, Activiteiten algemeen, Participatie algemeen Korte beschrijving: de Shoulder Rating Questionnaire is een vragenlijst die bestaat uit een visuele analoge schaal (VAS) die een globale indruk geeft van de schouderfunctie. Daarnaast zijn er nog 20 vragen verdeeld over 7 domeinen zoals pijn, dagelijkse activiteiten, vrijetijdsbesteding/sportactiviteiten, werk, tevredenheid en punten van verbetering 1.2. Doelgroep: mensen met schouderklachten Auteur: Oorspronkelijke versie: JC. Línsalata ea (1997) 1 Nederlandse versie: HM. Vermeulen ea (2005) 2 2 Doel van het meetinstrument Evaluatief/effectiviteit inventariserend 1 3 Soort/ Vorm van het meetinstrument Soort instrument: Vragenlijst Opbouw test: één visuele analoge schaal (horizontale lijn van 10 cm) en twintig multiple choice vragen (score 1= slechtste tot 5= beste). Invloed schouderklachten op het welbevinden: VAS-schaal Pijn: 4 items Dagelijkse activiteiten: 5items Vrijetijdsbesteding/sportactiviteiten: 3 items Werk: 5 items Tevredenheid en punten van verbetering: 2 items Invulinstructie: ja Meetniveau: per test Vijf subschalen worden afzonderlijk beoordeeld door het gemiddelde van de totaalscore te vermenigvuldigen met 2 en een gewichtsfactor. Invloed schouderklachten op het welbevinden: VAS-schaal: ordinaal; in centimeters afgerond op 1 decimaal en vermenigvuldigt met de factor 1.5 (range 0-15 punten) Pijn: ordinaal; gemiddelde score 1-5 vermenigvuldigt met 2 en een gewichtsfactor van 4 (range 8-40 punten) Dagelijkse activiteiten: ordinaal; gemiddelde score 1-5 vermenigvuldigt met 2 en een gewichtsfactor van 2 (range 4-20 punten) Vrijetijdsbesteding/sportactiviteiten: ordinaal; gemiddelde score 1-5 vermenigvuldigt met 2 en een gewichtsfactor van 1.5 (range 3-15 punten) Werk: ordinaal; gemiddelde score 1-5 vermenigvuldigt met 2 en een gewichtsfactor van 1 (range 2-10 punten) Tevredenheid en punten van verbetering: geen score 2. Meetnivea: totaalscore Som van de 5 subschalen (range van 17-100 punten) 2. 4 Verkrijgbaarheid Opvraagbaar bij: www.meetinstrumentenzorg.nl Geschatte kosten: Gratis te downloaden Copyright: ja 2 5 Methodologische kwaliteit Interne consistentie De Cronbach’s alpha voor interne consistentie voor de totale vragenlijst bedroeg 0.89 en crespectievelijk 0.81, 0.80, 0.72 en 0.84 voor de domeinen pijn, dagelijkse activiteiten, vrijetijdsbesteding/sportactiviteiten en werk. Deze was bepaald in een Nederlandse populatie van 97 patienten (Drie verschillende groepen bekend met dan wel adhesieve capsulitis, gecalcificeerde tendinitis van de rotator cuff spieren of subacromiale impingenemt syndroom) 2. Reproduceerbaarheid Betrouwbaarheid Intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid (test-hertest) De intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid (intraclass correlation coefficient; ICC) is eveneens bepaald in bovenstaand onderzoek en de belangrijkste resultaten staan weergegeven in onderstaande tabel 2. Tabel 1: Intrabeoordelaarsbetrouwbaarheid SRQ SRQ (n=97) Totaal score Subschaal: Welbevinden Subschaal: Pijn Subschaal: Dagelijkse activiteiten Subschaal: Vrijetijdsbesteding/sportactiviteiten Subschaal: Werk ICC (95% BI) 0.85 (0.78-0.90) 0.63 (0.49-0.74) 0.81 (0.73-0.87) 0.66 (0.53-0.76) 0.80 (0.71-0.86) 0.86 (0.80-0.90) BI= betrouwbaarheidsinterval Overeenkomst (agreement) Validiteit Construct validiteit De Spearman correlatie coefficient van de totale SRQ is gerelateerd aan andere metingen die afgenomen zijn bij een Nederlandse populatie zoals hierboven beschreven is. De resultaten staan weergegeven in onderstaande tabel 2. Tabel 2: construct validiteit van de SRQ Totaal score van de SRQ-DLV Metingen van schouder functie Actieve abductie Actieve voorwaartse flexie Actieve exorotatie Passieve abductie Passieve elevatie Passieve exorotatie VAS in rust VAS tijdens beweging VAS ’s nachts Activiteiten en sociale participatie NL-AIMS2 arm functie NL-AIMS2 werk Shoulder Disability Questionnaire (SDQ) 3 0.41* 0.38* 0.13 0.37* 0.30* 0.22 -0.41* -0.48* -0.57* -0.49* -0.74* -0.31* Shoulder Function Assessment (SFA) Kwaliteit van leven SF-36 (fysieke gezondheid) SF-36 (mentale gezondheid) 0.62* 0.62* 0.34* SRQ-DLV: Shoulder Rating Questionnaire-Dutch Language Version r: 0.10- 0.29 = klein, r: 0.30-0.49 = gemiddeld, r: 0.5-1.0 = groot *= p<0.01 Tevens is de SRQ vergeleken met andere schoudertesten, waaronder de SDQ-NL ( Dutch Shoulder Disability Questionnaire), de SDQ-UK (Shoulder Disability Questionnaire – UK) en de SPADI (Shoulder Pain and Disability Index). Deze overeenkomsten (Spearman’s correlatie coefficient) staan weergegeven in onderstaande tabel 3. Tabel 3: Correlaties tussen verschillende schoudertesten Schoudertesten SDQ-NL SDQ-UK SPADI SRQ 0.432 0.716 0.829 Responsiviteit / longitudinale validiteit De responsiviteit is eveneens bepaald van de SRQ bij bovenstaande Nederlandse populatie. Er is een significante verbetering van de patiënten tussen baseline meting en follow-up. De effect sizes zijn in het algemeen van gemiddeld tot goed behalve voor de subschaal werk, dit indiceert dat de SRQ in staat is om de responsitiviteit te kunnen bepalen. Deze gegevens staan weergegeven in onderstaande tabel (p = < 0.05) 2. Tabel 4: Responsitiviteit van de SRQ SRQ Baseline Follow-up Mean change (95% BI) P-value Effect size Somscore 39.6 62.1 21.5 (17.8 – 25.1) <0.001 1.5 * < 0.001 1.37 * < 0.001 1.37 * < 0.001 1.42 * < 0.001 1.28 * 0.005 0.31 * Subschaal: 5.0 10.0 4.4 (3.5 – 5.2) Welbevinden Subschaal: 16.0 26.0 8.8 (7.1 – 10.5) Pijn Subschaal: 8.5 12.7 4.0 (3.3 – 4.7) ADL Subschaal: 5.0 9.0 3.2 (2.6 – 3.8) Vrijetijdsbesteding/ sportactiviteiten Subschaal: 3.0 5.5 1.1 (0.3-1.8) Werk *Effect size: 0.2 = klein, 0.5=gemiddeld 0.8= groot 4 6 Hanteerbaarheid/ Feasibility 7 Taal: Nederlands Benodigdheden: invulformulier Randvoorwaarden: Benodigde tijd: ongeveer 5-10 minuten Gebruikershandleiding: Ja Normgegevens Uitkomstklassen en normgegevens Geen gegevens bekend 8 Overige gegevens In vergelijking met de andere schoudertesten zoals de SDQ-NL, SDQ-UK en de SPADI is de SRQ het meest moeilijk om in te vullen en neemt het de meeste tijd in beslag 3. 9 Literatuurlijst 1) L'Insalata JC, Warren RF, Cohen SB, Altehek DW, Peterson MGE. A self-administered questionnaire for assessment of symptoms and function of the shoulder. J Bone Joint Surg Br 1997; 79-a: 738-48. 2) Vermeulen HM, Boonman DCG, Schuller HM, Obermann WR, Houwelingen van HC, Rozing PM, Vliet-Vlieland TPM. Translation, adaptation and validation of the Shoulder Rating Questionnaire (SRQ) into the Dutch language. Clin Rehabil 2005; 19: 300-311. 3) Paul A, Lewis M, Shadforth MF, Croft PR, Windt van der DAWM, Hay EM. A comparison of four shoulder-specific questionnaires in primary care. Ann Rheum Dis 2004; 63: 12931299. 5