Commissieplan 2012 normcommissie 3702750009 'Vitamines en carotenoiden' Datum 2011-12-01 1 ALGEMENE GEGEVENS 1.1 Commissie 3702750009 Vitamines en carotenoiden 1.2 Werkgebied Behartiging van de Nederlandse belangen bij de CEN werkgroep CEN/TC 275/WG 9 - Vitamins and carotenoids. 2 COMMISSIESTRUCTUUR EN RELATIES 2.1 Nationale structuur Commissie Naam 370 275 009 Vitamines en carotenoiden 2.2 Internationale relaties Commissie Naam Binding CEN/TC 275/WG 9 Vitamins and carotenoids P ISO/TC 34 Food products P 3 COMMISSIESAMENSTELLING Ledenbestand op 2011-12-01 Naam Dhr. M. Vermeulen Werkgever TNO Triskelion Functie lid Belanghebbende TNO Triskelion Categorie onderzoek/kennisinstelling Dhr. J.M.M Cruijsen FrieslandCampina lid FrieslandCampina directe gebruiker Dhr. H.G. Janssen Unilever lid Unilever directe gebruiker Dhr. M. Muller Nestlé NL lid Nestlé NL directe gebruiker Dhr. R. Strootman Vemedia BV lid Vemedia BV directe gebruiker Dhr. P. Verheijen nVWA lid nVWA controlerend Dhr. M. de Vreeze NEN secr./vz. NEN 1 4 PUBLICATIES Normnummer Titel NEN-EN 12823-1:2000 Determination of vitamin A by high performance liquid chromatography Part 1: Measurement of all-trans-retinol and 13-cis-retinol NEN-EN 12823-2:2000 Determination of vitamin A by high performance liquid chromatography Part 2: Measurement of beta-carotene NEN-EN 12822:2000 Determination of vitamin E by high performance liquid chromatography Measurement of alpha-, beta-, gamma-, and delta-tocopherols NEN-EN 14122:2003 Determination of vitamin B1 by HPLC NEN-EN 14152:2003 Determination of vitamin B2 by HPLC NEN-EN 14131:2003 Determination of folate by microbiological assay NEN-EN 14148:2003 Determination of vitamin K1 by HPLC NEN-EN 14663:2005 Determination of vitamin B6 (including its glycosylated forms) by HPLC NEN-EN 14164:2008 Determination of vitamin B6 by HPLC NEN-EN 14166:2009 Determination of vitamin B6 by microbiological assay NEN-EN 12821:2009 Determination of vitamin D by high performance liquid chromatography Measurement of cholecalciferol (D3) or ergocalciferol (D2) NEN-EN 15607:2009 Determination of d-biotin by HPLC NEN-EN 15652:2009 Determination of niacin by HPLC CEN/TS 16233-1 HPLC method for the determination of xanthophylls in fish flesh - Part 1: Determination of astaxanthin and canthaxanthin CEN/TS 16233-2 HPLC method for the determination of xanthophylls in fish flesh - Part 2: Identification of the enantiomer ratio of astaxanthin 5 WERKPROGRAMMA, DOELSTELLINGEN EN GEPLANDE ACTIVITEITEN 5.1 Nationaal werk De normcommissie is een platform met Nederlandse experts op het gebied van de analyse van vitamines en carotenoiden. Men komt gemiddeld 1 – 2 maal per jaar bijeen. De leden zijn actief betrokken bij het opstellen van Europese- (CEN) normen met analysemethodes. De normcommissie zorgt ervoor dat de Nederlandse belangen in de Europese normalisatiecommissie en werkgroepen behartigd worden. In Nederland is het uitbrengen van een stem en commentaar op documenten van de Europese normcommissie alleen mogelijk via de NEN normcommissie 370 275 009. Ook deelnemen namens Nederland aan de internationale werkgroepen, technische commissies en subcommissies is uitsluitend via de NEN normcommissie mogelijk. NEN is zowel voorzitter als secretaris van de normcommissie. 5.2 CEN/CENELEC werk Normnr. Titel Stand van Zaken prEN 12823-1 Foodstuffs - Determination of vitamin A by high performance liquid chromatography - Part 1: Measurement of all-trans-retinol and 13-cis-retinol CEN enquiry prEN 14122 Foodstuffs - Determination of vitamin B1 by HPLC CEN enquiry prEN 14152 Foodstuffs - Determination of vitamin B2 by HPLC CEN enquiry prEN 14164 Foodstuffs - Determination of vitamin B6 by HPLC CEN enquiry 2 prEN 12822 Foodstuffs - Determination of vitamin E by high performance liquid chromatography - Measurement of α-, β-, γ- and δ-tocopherols CEN enquiry 5.3 ISO/IEC werk ISO heeft aangegeven dat men de CEN normen van CEN/TC 275/WG 9 voor de bepaling van vitamines wil overnemen als ISO-normen. De reden hiervoor is dat de CEN-normen door Codex Alimentarius zijn goedgekeurd voor internationaal gebruik. Overname door ISO zal de normen een hogere, internationale status geven. 5.4 Overige afspraken 5.4.1 Taken en verantwoordelijkheden normcommissie - De normcommissie is verantwoordelijk voor de algemene coördinatie en sturing van Nederlandse activiteiten in het kader van CEN/TC 275/WG 9. - De normcommissie zorgt voor afstemming van haar werkzaamheden met de achterban, andere commissies en organisaties die aan gerelateerde onderwerpen werken. - De normcommissie draagt zorg voor de Nederlandse inbreng in de CEN werkgroep. 5.4.2 Taken en verantwoordelijkheden secretariaat - Leden actueel geïnformeerd houden over relevante normalisatie ontwikkelingen door o.a. toezenden CEN documenten (o.a. verslagen vergaderingen, conceptnormteksten, ed.); - Organiseren van 1 – 2 vergaderingen per jaar van de normcommissie, bij voldoende aanleiding; - Communicatie met commissieleden, zoals het beantwoorden van inhoudelijke vragen (bij nietleden worden hiervoor kosten in rekening gebracht). - Ledenbestand normcommissie (administratie en aantrekken nieuwe leden). - Deelname CEN: contributie, inbrengen van nieuwe Nederlandse initiatieven in CEN verband, Nederlandse inbreng m.b.t. normen verzorgen (commentaar geven, stemmen en overname van normen). 6 LIDMAATSCHAPPEN VAN WERKGROEPEN 6.1 Lidmaatschappen van Europese werkgroepen Werkgroepnummer Werkgroepnaam Naam expert CEN/TC 275/WG 9 geen Vitamins and carotenoids 6.2 Lidmaatschappen van mondiale werkgroepen De commissie is momenteel niet betrokken bij ISO-normalisatieprojecten. 7 VOORTGANGSRAPPORTAGE 7.1 Activiteiten van NEN normcommissie – Vitamines en carotenoiden 2011/2012 De werkzaamheden van de normcommissie in de periode 2011/2012 richten zich met name op de Europese CEN werkgroep 'Vitamins and carotenoids' en lopen hiermee parallel. Voor een overzicht van de activiteiten, zie hieronder. In 2011 is de normcommissie op 28 april bijeengekomen. De vergadering was met name gericht ter voorbereiding op de volgende Europese werkgroepvergadering van 5 en 6 mei 2011. De normcommissie bepaalt de samenstelling van de Nederlandse delegatie die aan de Europese werkgroepvergadering zal deelnemen. Nationale inbreng bij de Europese activiteiten verloopt uitsluitend via de normcommissie. Een overzicht van behaalde resultaten en geplande activiteiten staat hieronder: 3 • de projectleider hebben de nieuwe versies van de normen voor vitamine B1 (NEN-EN 14122) en vitamine B2 (NEN-EN 14152) verder verbeterd. De extincties worden niet meer uitgedrukt in 'E'waardes, maar in de modernere epsilon-waardes, de tekst voor rapportage van de resultaten is verbeterd en er zijn verbeterde chromatogrammen toegevoegd. De werkgroep heeft beide documenten goedgekeurd voor de CEN enquiry (Europese normontwerp). De enquiry start in maart 2012 en eindigt in augustus 2012. Tijdens deze periode kan iedereen commentaar op de teksten indienen. De CEN werkgroep zal dit commentaar verwerken; • CEN heeft de norm voor bepaling van vitamine C (NEN-EN 14130) ingetrokken. De methode bleek niet robuust genoeg te zijn. Aangezien er met het intrekken geen CEN norm meer voor vitamine C is en hier wel een sterke behoefte aan is, is direct besloten te gaan werken aan een alternatieve nieuwe norm voor vitamine C. De leden van de CEN werkgroep en normcommissie hebben diverse voorstellen voor nieuwe methodes ingediend. CEN heeft gekozen voor een methode die drie vormen van vitamine C bepaalt: L+, dehydro en ISO. Nestlé zal de methode verder uitwerken. Naast HPLC zal de methode ook geschikt zijn voor de UPLC-techniek. De NEN normcommissie ondersteunt deze ontwikkeling en heeft ingestemd met deze methode; ook voor de normteksten voor vitamine B6 (NEN-EN 14164), vitamine E (NEN-EN 12822) en vitamine A (NEN-EN 12823, deel 1 en deel 2) zijn verbeterde versies opgesteld. De omschrijving van het toepassingsgebied is verbeterd, de formule om de eindresultaten te berekenen is verbeterd en de test op zuiverheid en concentratie zijn verbeterd. Vanuit de NL normcommissie is op elk van deze methodes inhoudelijk commentaar geleverd, dat grotendeels is overgenomen. Ook deze methodes zullen van maart 2012 tot augustus 2012 in de CEN enquiry ter commentaar worden gepubliceerd. 7.2 Activiteiten van CEN werkgroep – 'Vitamins and carotenoids' (WG 9) Erik Konings (Nestlé Zwitserland) is voorzitter van de CEN werkgroep, NEN verzorgt het secretariaat. De CEN werkgroep heeft twaalf normen opgesteld voor de belangrijkste vitamines (o.a. vitamine A, B, C, D, E, K, folaat). De normen zijn bedoeld als scheidsrechtermethoden om b.v. te controleren of producten aan de (EU) wettelijke eisen voldoen. De CEN werkgroep is in mei 2011 bijeen gekomen, de volgende bijeenkomst is waarschijnlijk najaar van 2012. Concreet resultaat van het werk in de CEN werkgroep en de NEN normcommissie is de publicatie in oktober 2011 van twee nieuwe CEN normen: * NPR-CEN/TS 16233 – deel 1 Foodstuffs - HPLC method for the determination of xanthophylls in fish flesh - Part 1: Determination of astaxanthin and canthaxanthin * NPR-CEN/TS 16233 – deel 2 Foodstuffs - HPLC method for the determination of xanthophylls in fish flesh - Part 2: Identification of the enantiomer ratio of astaxanthin De CEN werkgroep heeft besloten dat de methodes voor vitamine B1 (NEN-EN 14122) en vitamine B2 (NEN-EN 14152) aan te passen. De methodes zullen in maart 2012 als Europese normontwerpen ter commentaar worden gepubliceerd (zie hierboven onder 1). De CEN werkgroep werkt ook aan normen met analysemethodes voor supplementen. Gezien het grote aantal verschijningsvormen (o.a. pillen, poeders, capsules) van deze supplementen zijn diverse monsteropwerkingsmethoden noodzakelijk voor een correcte analyse. Het blijkt hierdoor in de praktijk zeer lastig te zijn specifieke methodes te normaliseren voor supplementen. De CEN werkgroep volgt nu een aanpak waarbij bestaande methodes voor vitamines in voeding, ook zoveel mogelijk voor supplementen geschikt gemaakt worden. Voor de nieuwe onderwerpen vitamine B12, choline, carnitine en diverse carotenoiden zijn eerste versie van normteksten opgesteld en besproken. Nieuwe norm voor nomenclatuur en activiteit van vitamines In de CEN werkgroep is een eerste versie van een nieuw document opgesteld dat richtlijnen geeft over het uitdrukken van de vitamine-activiteit. Vitamines komen van nature voor als verschillende 4 moleculaire vormen. Deze verschillende vormen kunnen ook aan voeding/supplementen worden toegevoegd, wat kan leiden tot een verschillende activiteit. Deze vormen en activiteit worden in de praktijk niet altijd duidelijke omschreven, wat kan leiden tot onduidelijkheid. Vandaar dat de CEN werkgroep besloten heeft een document op te stellen met informatie over de diverse vitamines en hun activiteiten. Daarnaast zal het document zich richten op bestaande wetgeving in de relatie tot kwalitatieve- en kwantitatieve mogelijkheden van de analysemethodes in de CEN normen. 5