Takotsubocardiomyopathie

Cardiologie
Takotsubocardiomyopathie
Inhoudsopgave
Inleiding���������������������������������������������������������������������������������������4
Wat is takotsubocardiomyopathie? ��������������������������������������4
Wat is de oorzaak? ������������������������������������������������������������������5
Wat zijn de klachten en verschijnselen?�������������������������������6
Welke onderzoeken worden uitgevoerd?����������������������������6
Wat is het verschil tussen takotsubocardiomyopathie en
een hartinfarct?�������������������������������������������������������������������������8
Hoe wordt takotsubocardiomyopathie behandeld? ������� 10
Tot slot������������������������������������������������������������������������������������� 11
3
Inleiding
Deze folder gaat over het ziektebeeld
takotsubocardiomyopathie. Deze diagnose
is onlangs bij u vastgesteld. Het doel van
deze folder is om u en uw familie informatie te geven over deze zeldzame hartaandoening en over de behandeling ervan.
Wat is takotsubocardiomyopathie?
Takotsubocardiomyopathie is een zeldzame afwijking van de
hartspier. Deze bijzondere
naam komt uit het Japans.
Bij deze aandoening heeft
de hartspier de vorm van
een kruik waar in Japan
octopussen in gevangen
worden (tako = octopus,
tsubo = pot). Andere namen
voor deze aandoening zijn
stresscardiomyopathie of
‘het gebrokenhartsyndroom’.
Het hart is een orgaan dat
bestaat uit spierweefsel en
heeft als functie om bloed door het lichaam te pompen. Via
het bloed worden zuurstof en voedingsstoffen naar lichaamsdelen aangevoerd en afvalstoffen afgevoerd. Het hart bestaat
uit een linker- en rechterkant. De linkerkant is verantwoordelijk voor de bloedtoevoer naar het lichaam en de rechterkant
pompt het bloed naar de longen. Doordat bij takotsubocar4
diomyopathie de vorm van de hartspier afwijkt, is de linkerkamer van het hart minder goed in staat om het bloed rond te
pompen. Een deel van de hartspier van de linkerkamer pompt
niet mee, waardoor de kamer de vorm van een kruik of
ballon krijgt. Het hart heeft daarom meer moeite dan normaal
om de benodigde hoeveelheid bloed rond te pompen, zodat
bepaalde organen soms minder zuurstof en voedingsstoffen
aangevoerd krijgen dan normaal.
A) De linkerkamer van het hart van een patiënt met takotsubocardiomyopathie. Hierop is te zien dat de onderste delen van de kamer niet meepompen (zie pijltjes).
B) De linkerkamer van een normaal hart. Hierop is zichtbaar dat de hele hartwand meepompt, ook het onderste deel.
Wat is de oorzaak?
Er is weinig bekend over de oorzaak van takotsubocardiomyopathie. Het komt meer voor bij vrouwen (90%) dan bij
mannen en vaak na de overgang. De aandoening lijkt het
gevolg te zijn van intense emotionele of lichamelijke stress
(bijvoorbeeld een onverwacht sterfgeval, slecht nieuws of
ruzie).
5
Mogelijk zorgen de stresshormonen voor een tijdelijke
verlamming van een deel van de hartspier. Daarnaast kan het
een gevolg zijn van een operatie of acute ziekte. In een derde
van de gevallen is er geen stressmoment aan te wijzen dat de
oorzaak kan zijn van het ontstaan van deze aandoening.
Wat zijn de klachten en verschijnselen?
De klachten van takotsubocardiomyopathie lijken erg op
die van een acuut hartaanval. De meest voorkomende
klachten zijn acute pijn op de borst en kortademigheid. In
extreme gevallen raakt iemand in shock of krijgt last van
hartritmestoornissen.
Welke onderzoeken worden
uitgevoerd?
Omdat de klachten lijken op die bij een acuut hartinfarct
zullen vergelijkbare onderzoeken worden uitgevoerd om de
diagnose te kunnen stellen. De volgende onderzoeken zijn
gebruikelijk:
• Lichamelijk onderzoek: de bloeddruk en hartslag
worden gemeten en de functie van diverse organen wordt
beoordeeld, waarbij er onder andere met een stethoscoop
naar uw hart en longen wordt geluisterd.
• Ecg (elektrocardiogram of hartfilmpje): er worden
tien elektroden op uw huid geplakt waarmee de elektrische activiteit van het hart wordt gemeten. Deze activiteit ontstaat door elektrische stroompjes die zich als een
golf door het hart bewegen. Deze stroompjes stimuleren
6
de hartspiercellen om samen te trekken. Het samentrekken van het hart gebeurt normaal gesproken in een goed
georganiseerde volgorde. Door middel van een ecg wordt
het hartritme in kaart gebracht en kunnen sommige
afwijkingen zichtbaar gemaakt worden.
• Bloedonderzoek: het bloed wordt onder andere
onderzocht op stoffen die kenmerkend zijn voor
hartspierweefsel. Wanneer door zuurstoftekort hartspiercellen afsterven, komen deze stoffen in het bloed terecht.
De laboratoriumbepalingen zijn zo gevoelig dat zelfs
minieme beschadigingen van de hartspier aangetoond
kunnen worden.
• Röntgenfoto van de borstkas (thorax): deze foto
helpt bij de diagnose van hart- en longaandoeningen.
Hierop is onder andere te zien of er vocht in uw longen
aanwezig is. In de meeste gevallen worden er twee foto’s
gemaakt: een vanaf de achterzijde en een vanaf de zijkant
van het lichaam.
• Echocardiografie: bij een hartecho wordt met behulp
van ultrageluidsgolven het hart van buitenaf onderzocht. Er
wordt een filmpje van verschillende doorsneden van het
hart gemaakt, zodat het uiterlijk en de pompfunctie van
het hart nauwkeurig kunnen worden beoordeeld.
• Hartkatheterisatie: via een bloedvat in de lies wordt
een buigzaam slangetje (katheter) naar het hart opgeschoven. Met behulp van contrastvloeistof wordt gekeken of
er vernauwingen zijn in de bloedvaten van het hart (de
kransslagaderen). Ook wordt beoordeeld hoe krachtig
7
alle delen van de linkerhartkamer samentrekken. Meer
informatie over dit onderzoek is beschikbaar in de folder
‘hartkatheterisatie’ van de Nederlandse Hartstichting.
Opname van de linkerhartkamer bij een katheterisatie
Wat is het verschil tussen
takotsubocardiomyopathie en een
hartinfarct?
Wanneer er sprake is van een hartinfarct, zijn er een of meer
kransslagaders ernstig vernauwd of afgesloten. Hierdoor is
er te weinig bloedtoevoer naar een deel van de hartspier,
waardoor er zuurstofgebrek optreedt en dit deel afsterft. In
veel gevallen zijn er afwijkingen op het hartfilmpje te zien en
in het bloed worden stoffen aangetroffen die normaal gesproken alleen in de hartspier voorkomen.
Ook bij takotsubocardiomyopathie zijn soms afwijkingen op
het hartfilmpje te zien en vaak valt ook het bloedonderzoek
licht afwijkend uit. treden de bovengeschreven laboratorium-
8
afwijkingen. Toch is er een groot verschil met een hartinfarct.
Bij een hartinfarct zijn de vernauwingen in de kransslagaders
de oorzaak, bij takotsubocardiomyopathie is dit niet het geval.
Bij een echo-onderzoek en bij een hartkatherisatie zal de
kenmerkende afwijking in de vorm van de hartspier gezien
worden en zullen er geen vernauwingen in de kransslagaderen
worden gevonden.
Takotsubocardiomyopathie
Veelvoorkomende Pijn op de borst,
klachten
kortademigheid
Hartfilmpje
Vaak afwijkingen
zichtbaar
Bloedonderzoek Voor zuurstoftekort
van de hartspier
kenmerkende
bloedafwijkingen
Hartecho
Verminderde functie
en de typische
ballonvorm van de
linkerkamer van
het hart is vaak
zichtbaar
Hartkatheterisa- Geen vernautie
wingen van de
kransslagaderen
9
Hartinfarct
Pijn op de borst,
kortademigheid
Vaak afwijkingen
zichtbaar
Voor zuurstoftekort
van de hartspier
kenmerkende
bloedafwijkingen
Soms is een verminderde functie van de
linkerkamer (en/of
rechterkamer) van
het hart zichtbaar
Vernauwingen van
de kransslagaderen
Hoe wordt takotsubocardiomyopathie
behandeld?
Bij takotsubocardiomyopathie trekt de linkerkamer tijdelijk
niet goed samen. In de meeste gevallen herstelt dit zich
vanzelf binnen 1-4 weken. Het hart van de meeste patiënten
werkt binnen 48-72 uur weer op minstens zestig procent van
de oorspronkelijke sterkte. In de periode dat de linkerkamer
niet goed functioneert kan de arts ervoor kiezen om medicijnen te geven, bijvoorbeeld bloedvatverwijdende medicatie,
medicijnen om ongewenste bloedstolling te voorkomen,
medicijnen om hartritmestoornissen tegen te gaan en
medicijnen om de urineproductie te bevorderen (soms houdt
het lichaam bij deze aandoening te veel vocht vast). Deze
medicijnen zijn ondersteunend en gericht op het voorkomen
van complicaties. In sommige gevallen kan het gebruik van
de medicatie gestopt worden wanneer het hart volledig is
hersteld, maar dat duurt minstens enkele maanden. Tijdens
de opname wordt het hartritme bewaakt door middel van
telemetrie. Hierbij worden zes stickers op de huid geplakt die
verbonden zijn met een kastje dat u om de nek kunt dragen.
Door de telemetrie kunnen hartritmestoornissen worden
ontdekt die door de verminderde functie van de linkerkamer
kunnen ontstaan.
Wanneer u geen klachten meer heeft, zich goed voelt, er
geen hartritmestoornissen zijn opgetreden en de functie
van de linkerkamer al wat is verbeterd zal de arts u ontslaan
uit het ziekenhuis. Na ontslag wordt u voor controle op de
polikliniek terugverwacht. Voorafgaand aan deze afspraak zal
opnieuw een echo-onderzoek van het hart worden gedaan
10
om te controleren of de functie van de linkerkamer volledig
is hersteld. Gelukkig krijgt slechts 3,5% van de patiënten ooit
opnieuw takotsubocardiomyopathie.
Tot slot
Wanneer u naar aanleiding van deze folder nog vragen heeft,
stel ze dan gerust. Uw verpleegkundige en uw cardioloog
beantwoorden deze graag.
Uitgave:
Patiëntencommunicatie
Harderwijk, juni 2014
CAZ CA 29.06.14
11
Ziekenhuis St Jansdal
Wethouder Jansenlaan 90
3844 DG Harderwijk
Postbus 138
3840 AC Harderwijk
Telefoon (0341) 463911
www.stjansdal.nl