IA Washington Karin Louzada, meer informatie: www.agentschapnl.nl/ianetwerk Canada zoekt talent: onderzoeksmogelijkheden in Canada Op de AAAS meeting in Boston in februari 2013 werd een sessie gehouden over het onderzoeksbeleid van Canada. Canada zet in op grote flagship programma’s om talent aan te trekken en te behouden. Daarnaast is een portfolio van prestigieuze beurzen opengesteld voor talent uit heel de wereld. In dit artikel voorbeelden van deze grote projecten en beurzen. Met name in de hoek van de fundamentele wetenschap en theoretische fysica wordt fors geïnvesteerd. Enkele voorbeelden van deze ambitieuze internationale onderzoekscentra zijn: • SNOLAB (www.snolab.ca/) is een ondergronds lab dat specialiseert in neutrino en donkere materie fysica. Het lab is 2 km onder de gond in de Vale Creighton mijn in Sudbury Ontario Canada. Het Sudbury basin is de tweede grootste inslag crater op aarde. Toen de crater formed vulde het met maga waarin onder andere nikkel werd geconcentreerd, met name aan de buitenranden van de inslagstructuur. De Vale Creighton mijn is Canada’s diepste nikkelmijn. Zeer gevoelige neutrino detectoren proberen de eigenschappen en bronnen (bijvoorbeeld supernovae) van deze deeltjes te achterhalen en worden door de 2 kilometer dikke gesteentelaag afgeschermd van kosmische straling aan het aardoppervlak. • TRIUMF (www.triumf.ca/) is een cyclotron deeltjesversneller in Vancouver, Canada. Onderzoeksonderwerpen zijn onder andere nucleaire geneeskunde (bestralingstherapiën en isotopen productie), medical imaging, deeltjesfysica, materiaalkunde, en detector ontwerp. Ook wordt ter plekke in de onderzoeksfaciliteit therapeutische protonenbestraling voor oogziekten (kanker aan de achterkant van de oog, choroidal melanomas) uitgevoerd. Door een zeer geconcentreerde straal van protonen met een precies bepaalde energie in de oog te sturen wordt een zeer dunne laag cellen vernietigd waardoor tumoren nauwkeurig kunnen worden behandeld terwijl het gezonde weefsel eromheen onbeschadigd blijft. • Het Perimeter Institute for Theoretical Physics (www.perimeterinstitute.ca/) is een theoretische fysica denktank gericht op de oorsprong en aard van het universum. Het instituut heeft meer dan 150 vaste onderzoekers in dienst. Daarnaast komen er zo’n 1.000 bezoekende wetenschappers uit heel de wereld per jaar die onderzoek verrichten voor een periode van een paar dagen tot een jaar. Voor meer informatie: www.perimeterinstitute.ca/research/visitors. • Het Institute for Quantum Computing (http://iqc.uwaterloo.ca/) is net als het Perimeter Instituut mede door BlackBerry oprichter Mike Lazaridis opgezet. Terwijl microprocessoren steeds sneller en efficiënter worden, en computers steeds kleiner en sterker worden, zal er uiteindelijk een drempel worden bereikt wanneer transistoren de schaal van atomen bereiken en zullen zowel potentiële positieve als negatieve quantumeffecten in achting moeten worden genomen. Het ICQ is opgericht om deze nieuwe technologische revolutie te realiseren. De volgende programma’s staan open voor onderzoekers van alle nationaliteiten: • Het Vanier Canada Graduate Scholarship (www.vanier.gc.ca/eng/scholarship_detailsrenseignements_generaux.aspx) is gestart om ’s werelds beste studenten aan te trekken. De 1 Scholarship komt met een beurs ter waarde van 50.000 canadese dollar per jaar voor drie jaar. • Banting Postdoctoral Fellowship (http://banting.fellowships-bourses.gc.ca/home-accueileng.html) komt met een beurs ter waarde van 70.000 canadese dollar per jaar. De volgende disciplines komen in aanmerking: “Health research”, “Natural sciences and/or engineering”, en “Social sciences and/or humanities”. • Canada Research Chairs program (www.chairs-chaires.gc.ca/home-accueil-eng.aspx). Het prograam investeert elk jaar zo’n 300 canadese dollar om ’s werelds beste onderzoekers en wetenschappers aan te trekken en te behouden. De vakgebieden die in aanmerking komen zijn “engineering and the natural sciences, health sciences, humanities, and social sciences”. 72 universiteiten doen mee aan het Canada Research Chairs programma, met zo’n 2.000 stoelen. Momenteel zijn er 1770 stoelen gevuld, waarvan 20% door een buitenlander en 26.2% door een vrouw. De universiteiten krijgen een aantal stoelen toegewezen waarvoor ze onderzoekers nomineren. Voor een Tier 1 Chair ontvangt de hosting universiteit 200.000 canadese dollar per jaar voor zeven jaar. Voor een Tier 2 Chair (over het algemeen een startende onderzoeker) ontvangt de hosting universiteit 100.000 canadese dollar per jaar voor vijf jaar. • Het Canada Excellence Chairs Program (www.cerc.gc.ca/hp-pa-eng.shtml) is een prestigieuze beursprogramma dat wereldtop onderzoekers 10 miljoen canadese dollar biedt over een periode van zeven jaar om een ambitieus onderzoeksprogramma in Canada op te zetten. Keywords: Canada, innovatie, ondernemen, onderzoek. 2