Boeddhisme als filosofie, een zoektocht naar identiteit

Boeddhisme als filosofie,
een zoektocht naar identiteit
Docent: Drs. A.P.M. Kamp studeerde godsdienstwetenschap aan de
Rijksuniversiteit Groningen met als specialisatie boeddhisme. Thans is hij docent
boeddhisme en counselor. De docent geeft regelmatig college voor HOVO.
Hoewel het Boeddhisme van oorsprong een meditatieve traditie is, draagt het een belangrijke filosofische dimensie in zich. Deze dimensie voorziet
de beoefenaar van het pad van een denkwijze van
waaruit de ervaringswerkelijkheid wordt begrepen
en gerealiseerd. Mahayana geleerden onderscheiden
in het leeronderricht van de Boeddha drie draaiingen van het wiel van de leer. Deze bieden conceptuele kaders waarlangs de beoefenaar voortgang
maakt op het spiritueel pad.
Het onderricht van de eerste draaiing wordt systematisch filosofisch (en psychologisch) weergegeven
in de Abhidharma van vroeg boeddhistische scholen. Hierin wordt de wezenlijke non-identiteit van
een persoon uitgewerkt. In de tweede draaiing zijn
ook alle ervaringsfenomenen ‘leeg’ van een vaststaande identiteit. Deze visie vinden we terug in de
Prajnaparamita Soetra’s (Hartsoetra). Nagarjuna,
als grondlegger van de Madhyamaka school, bouwt
voort op deze ideeën en geeft er een originele invulling aan. De sleutel tot Najarjuna´s belangrijkste
werk, de Verzen uit het Midden, is de visie dat
‘leegte’ onlosmakelijk verbonden is met de diepe
voorwaardelijkheid van het 'zelf ' en alle verschijnselen en dat de realisatie ervan centraal staat in het
proces van ontwaken. De visie over Boeddhanatuur,
door de Boeddha onderwezen in de derde draaiing, onthult de wezenlijke ‘identiteit’ van de geest.
Deze visie wordt filosofisch onderbouwd en uitgewerkt door de Yogachara school van Asanga en de
Tathagatagarbha traditie.
10 donderdagen, 5 februari
t/m 16 april (een keer geen
college)
11.15 t/m 13.00 uur of
15.15 t/m 17.00 uur
 180,- (exclusief boek)
Werkvorm: hoorcolleges
met mogelijkheid tot vragen
stellen en korte discussies
Maximaal aantal deelnemers: 30
Zelfstudie: 4 uur per week
Vereisten: leesvaardigheid
Engels
Cursusmateriaal:
• Cursusboek: Stephen
J. Laumakis, An
Introduction to Buddhist
Philosophy, Cambridge
University, 2008. ISBN nr.
978-0-521-67008-1.
(ca.  25,-)
• Aanbevolen: Stephen
Batchelor. Verzen uit het
midden. Een verkenning
van het sublieme. Asoka
2000. ISBN nr. 978 90
5670 049 2.
• Aanvullende artikelen
en een overzicht van de
getoonde sheets worden
In de colleges zullen we bovengenoemde filosofische per college uitgedeeld.
scholen bespreken. De Madhyamaka school met
Nagarjuna’s Verzen van het Midden staan daarbij
centraal en er zijn colleges over de Abhidharma
van de vroeg boeddhistische scholen, de Yogachara
school en Tathagathagarbha traditie.
15