De leer van het hart

mJJImm
De leer van het hart
Het boeddhisme is vanwege zijn vaagheid ideaal voor religieuze
shoppers. Zij kunnen verlichting vinden in Japan. Of gewoon in Friesland
H
et is een apart gezicht: uitgestrekte weilan- bouwde hij de stoepa met zijn eigen handen. Doel
den, slootjes, een molen. Dan, verborgen was het bereiken van de wereldvrede, zegt Sheachter hoge bomen, staat daar ineens een Tibe- rab. 'Zijne Heiligheid werkte er dagelijks veertaans boeddhistisch centrum, compleet met gou- tien tot vijftien uur aan.' Toen de tempel in 1991 .
den stoepa en gebedsvlaggen die de lucht zuive- af was, verrichtte de burgemeester van Dongeraren. Het kleine complex in het Friese Hantum, deel de openingshandeling. Al tijdens de bouween paar kilometer onder Dokkum, is een van de tijd kwam veel positieve energie vrij. De val van
circa zeventig boeddhistische centra die Neder- de Muur in 1989 had veel te maken met wat er in
land telt. Daarin zijn volgens het Sociaal en Cul- Hantum gebeurde, beweert Sherab.
Sherabs devotie is aandoenlijk. Westerlingen
tureel Planbureau 170.000 boeddhisten actief. De
Boeddhistische Dnie Nederland schat het aantal die zich tot het boeddhisme bekeren, kunnen zich
hoger, op 250.000: ongeveer 100.000 immigran- roomser gedragen dan de paus, zo blijkt uit de doten uit boeddhistische landen, de rest bestaat uit cumentaire Het Pad, die de Boeddhistische Omautochtone Nederlanders.
roep Stichting op 4 april uitzendt.
De Nederlandse kunstenaar MaWat het boeddhisme hun te
bieden heeft? Rust. En verdraagdelon Hooykens filmde het leven
zaarnheid. De leer is er een van
in het Japanse zenklooster Sogenhet hart, waarin het er vooral om
ji, een van de weinige waar ook
gaat fout gedrag te vermijden, het
westerlingen worden toegelaten.
Onder hen Tom, een Nederlandse
goede te ondememen en de geest
te ontwikkelen. Ook prettig: een
twintiger. Hij kwam om zijn geest
echte autoriteit is er niet. De Indite trainen, maar vindt het strakke
ase Siddharta Gautama, de latere
ritme en het gebrek aan privacy
Boeddha, bracht zo'n 2.500 jaar
helemaal niet meevallen.
geleden 84.000 leringen voort. Te
Tom probeert ascetischer te
zijn dan ascetisch, zo lijkt het. Hij
veel om door een persoon te woris kaalgeschoren, net als de rest:
den bestudeerd, laat staan binnen
een leven. Iedereen kan eruit pikwant haar - hij had mooi dik haar
waarrnee het makkelijk indruk
ken waar hij baat bij heeft: ideaal
voor religieuze shoppers.
maken was - is maar een uiting
Volgens de spirituele leider
van ego. De Nederlander doet aan
alles mee, gaat ook uit bedelen.
van het centrum, lama Gawang
Rinpoche, is Hantum de aange- Friese stoepa biedt veel rust Precies zoals Boeddha dat 2.500
wezen plek om ten minste een
jaar geleden deed. Of Tom in Jabeetje verlicht te raken: een week mediteren in de pan yond wat hij zocht, daarop geeft de film geen
Friese weilanden staat gelijk aan een jaar in antwo_ord.
In Hantum hebben ze het bedelritueel niet
Kathmandu. Dat lijkt overdreven, maar fraai is
het er we!. Het land was in de jaren zeventig ei- overgenomen. Eigenlijk hebben ze nauwelijks
gendom van hippies. Toen de zestiende gei"ncar- contact met de dorpsbewoners. 'Wij zijn hier en
neerde leider, Gyalwang Karmapa, uit Tibet op zij zijn daar,' zegt Sherab. Is dat niet vreemd,
visite kwam, waren ze zo onder de indruk dat ze yoor een gemeenschap die beweert voor het welhem meteen hun land aanboden. Het centrum zijn van aIle mensen te bidden? Nee, vindt Shewerd eigendom van de Kagyu-orde, een van de rab. 'We hebben veel respect, de vroegere pastor
vele boeddhistische scholen. Een hierarchie is er is een goede vriend van de lama. '
De dorpsbewoners zelf raken niet erg van de
niet, beweert de rondleidende boeddhist die de
(aarigenomen) naam Sherab draagt: 'Het gaat bij kook van het centrum. De buurrnan, een moleons allemaal om liefde en mededogen. '
naar, vindt het best: 'Iedereen moet doen waar hij
Hantum trekt jaarlijks duizenden bezoekers, zin in heeft. Als ze ons dat ook maar laten doen.'
van schoolklassen tot mensen die zich terugtrek- Volgens hem verjagen de boeddhisten ' s zomers
ken voor een retraite. Er zijn slechts vier vaste mensen die bij het slootje zitten te vissen, iets wat
bewoners en de 84-jarige lama. Hij zit buiten op door de orde wordt ontkend. 'lk snap dat wel,
een stoel, dekens om zich heen geslagen terwijl zo'n vishaak is natuurlijk niet echt lekker voor
de kippen aan zijn voeten rondscharrelen. De die vis. Maar mensen wegjagen, nee, dat gaat me
lama mag er breekbaar uitzien, eind jaren tachtig te ver.'
Irene Start