door: Albert Klein Tank

6/6/2016
Sterkere plensbuien
verwacht: is uw
kering wel klaar voor
de toekomst?
Geert Lenderink
KNMI
Geert Jan van
Oldenborgh, Jessica
Loriaux & Pier Siebesma
Klik op de playlink:
Direct naar deze
pagina in de video
presentatie
28 juli 2014 was ongekend nat
• Meerder plaatsen > 100 mm
in een dag
1
6/6/2016
Zulke dagextremen komen nu ~ 2-5 maal zo
vaak voor
Na 2000 vaak extreem hoge uursommen van de neerslag
28 juli 2014
Data t/m 2011
• Data van ~ 30 stations
in Nederland.
• Tot 1990 aantal stations
kleiner
•Totaal aantal
waarnemingen voor 2000
ongeveer gelijk aan
aantal erna.
2
6/6/2016
De uurneerslag intensiteit in De Bilt neemt toe
in de zomer
~ maximale intensiteit
ongeveer eens per
maand
Toename neerslagintensiteit wordt verklaard
door toename hoeveelheid vocht in de atmosfeer
• Iedere graad toename dauwpunt
betekent 7% meer vocht in de
atmosfeer (~ definitie, volgt uit
gedrag van gassen)
• Bij gelijkblijvende relatieve
vochtigheid:
- is 1 graad temperatuurstijging
gelijk aan 1 graad stijging dauwpunt
- neemt de absolute hoeveelheid
waterdamp in de atmosfeer met 7%
per graad toe.
Hoeveelheid vocht
•Op grond van waarnemingen blijkt
dat 1 oC stijging dauwpunt leidt tot
mogelijk 14 % sterkere neerslag
intensiteiten (2CC, links)
3
6/6/2016
De trend in neerslagintensiteit komt overeen
met 10-14 % per graad dauwpunt
~ maximale intensiteit
ongeveer eens per
maand
De lange termijn trend in temperatuur en dauwpunt is ~ gelijk
Nu naar de toekomst …
businessas-usual
sterke
emissiereductie
• De mondiale opwarming zet door
• Mate van opwarming is onzeker
door
- onzekerheid uitstoot
broeikasgassen
- onzekerheid terugkoppelingen
in klimaatmodellen
• Ook West Europa/Nederland warmt
verder op
IPCC, 2013
IPCC report on climate
change, ~1500 pp
4
6/6/2016
Vertaling naar de Nederlandse situatie: KNMI
klimaatscenario’s 2014
Vier scenario’s voor klimaatverandering in Nederland
2
X
2
=
4
5
6/6/2016
Toename neerslagextremen in de zomer
uit de KNMI klimaatscenarios
1981-2010
2050
WL
2050
WH
44 mm
15 mm
45 dagen
1.6 dagen
Toename is robuust (vanwege toename vocht in
de atmosfeer) maar mate van toename is onzeker
Waarom is de mate van toename van zomerse
intense buiencomplexen zo onzeker
•
Traditioneel klimaatonderzoek nog niet klaar voor deze
toepassing:
Klimaatmodellen te grofschalig om fijnschalige processen in
zware buien goed te simuleren
IPCC report: 1500 pagina’s over klimaatverandering; slechts ~1
pagina over verandering subdagelijkse neerslagextremen
•
Nieuwe generatie weermodellen beter geschikt, maar
Uitermate rekenintensief: simulaties van 10 jaar of meer kosten
maanden op een supercomputer
Ontwikkeling langzaam vanwege gebrek financiering
•
Begripsmatig is er nog veel onbekend
6
6/6/2016
Beperkingen van huidige generatie klimaatmodellen
simulatie neerslagextremen
Neerslagextremen zomer
meestal
uit convectieve wolken
Fir0002/Flagstaffotos
Resolutie klimaatmodellen te grof
voor dit soort wolken
Klimaatmodellen gebruiken sterk
vereenvoudigde schema’s ofwel
“parameterisaties”
Modellen met nog hogere resolutie vanuit weerswachting:
KNMI mesoschaal model HARMONIE
Maandag 30 mei 2016
+12 uur verwachting voor 5 uur ‘s middag
7
6/6/2016
Toepassing Harmonie voor klimaat:
Hoe kunnen huidige extremen er in de toekomst uitzien ?
2010 (26/27 augustus)
piek: 130 mm
2050
piek: 170 mm (+30% bij 2 graden opwarming)
De wetenschappelijke hypothese:
Neemt de schaal van geclusterde zomerse buien toe ?
Huidig klimaat
Warmer klimaat
• toename vocht
in de atmosfeer
7% per graad (=
CC)
• sterkere
opgaande
bewegingen &
meer vocht in de
atmosfeer geeft
intensere
neerslag
• optie b)
neerslag intenser
maar korter van
duur
• optie c)
neerslag intenser
& grootschaliger
8
6/6/2016
Wat betekent dit voor de praktijk ?
•
•
•
•
•
•
Het regent nu al harder en meer uit
geclusterde buien in het zomerhalfjaar ->
voldoen de veiligheidsnormen nog wel?
Naar de toekomst meer neerslag uit deze
geclusterde buien. Waar deze geclusterde
buien precies vallen is slecht voorspelbaar ->
wanneer neem je voorbereidende
maatregelen ? (lozen, pompen)
Buien kunnen groter van schaal worden ->
minder mogelijkheid om af te voeren naar de
“buren” ?
Grotere variatie in het weer in de toekomst
tussen droge periodes en extreem natte ->
complexer pijlbeheer
Veranderingen in de toekomst zijn nog
onzeker, maar huidige trends nopen al tot
actie.
NWO Space2rain pilot project in
samenwerking STOWA/Rijnland
Huidige
Normering
Slim/integraal
management
Adaptief
voorbereiding op
de toekomst
Samenvatting veranderingen in neerslagxtremen
voor de “zomer”
1. Neerslagextremen nemen bij mondiale opwarming toe als
gevolg van toename hoeveelheid vocht (robuust)
2. Dit geldt zowel voor het volume (totaal) als intensiteit
3. Toenames van neerslagintensiteit typisch 7-14 % per
graad opwarming (~ 2 – 4 keer grotere
overschrijdingskans per graad)
4. Mate van toenames neerslagvolume onzeker vanwege
complexe dynamica van geclusterde buien ~ toenames
mogelijk (veel) sterker dan tot nu toe gedacht. Gedeeltelijk
al in de KNMI scenario’s.
5. www.klimaatscenarios.nl en http://projects.knmi.nl/regioklim/
9