2012 Presentatie Utrecht BGW 12 dec

Doorbreken van omstandigheden!
“Er bestaan geen omstandigheden in het leven waar
een mens niet aan gewend kan raken , zeker wanneer
hij ziet dat deze omstandigheden overal om hem heen
worden aanvaard”.
(Lev Tolstoj in Anna Karenina)
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
1
De omstandigheden van mensen met
sociale en psychische beperkingen.
 Bewoners verkeren vaak in zorgelijke en armoedige
omstandigheden door hun geestelijke
gezondheidsproblemen en daaruit voortkomende
beperkingen.
 Sociale en maatschappelijke ontwikkelingen (context)
zijn mede oorzaak van deze geestelijke
gezondheidsproblemen (van Os, Romme, Escher).
 GGZ met markt denken en ziekte model helpt hen
niet uit deze omstandigheden.
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
2
Ziekte model zet mensen op
achterstand!
Markt
Steeds meer diagnoses
en labels
Patiënten
Steeds meer producten
Behandelen – medicijnen
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
3
Heft in eigen hand: zelfregie en
zelfsturing?
 Zelfregie maakt verborgen krachten en mogelijkheden in
mensen vrij, soms met verbazingwekkende resultaten.
 De essentie zit in het vrijmaken van kennis, ervaring en motivatie
die mensen al in zich hebben, maar die ernstig verwaarloosd en
tot dan niet of nauwelijks gebruikt worden.
 Sleutel is dat mensen meer verantwoordelijkheid krijgen. Ze
worden uitgedaagd om hun ervaring, hun kennis en kracht te
gebruiken.
 Mensen voelen zich mede-eigenaar van de processen en
werkzaamheden waar ze aan deelnemen en zijn trots op de
resultaten.
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
4
Gevaar van zelforganisatie.
 Vergroot ongelijkheid als er geen ondersteuning
wordt geboden.
 Relatief welgestelden en ondernemende mensen
pakken het zelfinitiatief gemakkelijker op.
 Kwetsbare mensen met beperkingen laten de
mogelijkheden en kansen liggen (Justus Uitermark).
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
5
Cliënt en bewoners
Gestuurd
Werken
Mensen met sociale en
psychische beperkingen
ondersteunen bij het
doorbreken van
omstandigheden?
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
6
Möte: een integrale kijk op
zelfsturing.
Recombineren
Meedoen en
empowerment
Buurt en
buurteconomie
als basis
Zelfregie en
zelfbeheer
Duurzame
structuur
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
Proces vanuit
basis en
onderdeel
resultaat
Zelfsturende
buurtmodel
7
Training en
scholing op
maat
Kwetsbare mensen extra ondersteunen
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
8
Kleine inzet, grote resultaten
Facilitator enterprise stimuleert de actie in de participants
enterprise
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
9
Kantelen van
professionals
De sleutel tot
verandering?
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
10
Proces als onderdeel van het
resultaat!
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
11
Wat kan het opleveren?
 Mensen met beperkingen doen
van meet af aan mee.
 Mensen met beperkingen
zetten zich in voor de buurt.
 Mensen groeien door fouten
en successen.
 Zorgvoorzieningen worden
sociaal en economisch deel van
de buurt!
 Instellingen schakelen de buurt
in voor diensten!
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
12
Cliënt en bewoners gestuurd werken
is weerbarstig in de praktijk
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
13
Voorbereiden.
 Wees bewust van instellingscultuur en beleid (paradox).
 Begin altijd een initiatief vanuit de groep cliënten/bewoners.
Top-down doodt initiatief! (Almere)
 Stel als instelling de kaders vast waarbinnen kan worden
gewerkt (strategisch/ tactisch/ operationeel).
 Spreek geen eindproducten af en maak duidelijk dat het proces
onderdeel is van het resultaat.
 Iedereen in het project heeft steeds gelijke informatie, maak
afspraken over communicatie (cliënten/bewoners bijna altijd in ander informatie
circuit).
 Schep geen valse verwachtingen, neem ruim de tijd voor het
proces en geef aan dat de ondersteuning tijdelijk is.
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
14
Verkennen
 Informeer professionals in buurt/organisatie over de
cliënt/bewoners gestuurde werkwijze (www.bosenlommerwerkt.nl)
 Werf via de professionals een groep cliënten en/of
bewoners die al een min of meer actieve rol hebben in
organisatie of buurt.
 Deze sleutelfiguren staan aan het stuur, professionals
nemen direct een faciliterende rol.
 Werf via de sleutelfiguren een grotere groep cliënten of
bewoners.
 Ondersteun de sleutelfiguren bij het motiveren en
interesseren van andere cliënten en bewoners.
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
15
Verdiepen
 Breng de buurt en/of wijk in kaart met de bewoners
(community mapping)
 Help de groep deelnemers met het verhelderen van
wensen en ideeën (brainstorm bijeenkomsten).
 Ondersteun de groep bij het maken van een
communicatieplan.
 Bevorder oriëntatie op ontwikkelingen elders en bezoek
naar wens projecten in het land.
 Benadruk: Mislukken of fouten maken is inherent aan het
proces. Daar leer je van!!
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
16
Kaart van de buurt
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
17
Vormgeven
 Ondersteun de groep bij het uitwerken van projecten/of businessplannen.
 Ondersteun de groep bij het inventariseren van de
faciliteringsbehoefte.
 Ondersteun bij de scholing en training (OW)
 Ondersteun bij het maken van een financieringsplan.
 Ondersteun de groep bij het kiezen van een
sturingsvorm.
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
18
Het enige wat succes dan in de weg staat is…
..het vermogen om een grootschalige en complexe
organisatie te runnen:
taakverdeling, planning, coördinatie, samenwerking, leiderschap,
administratie, communicatie, management, etc
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
19
Verankeren
• Ondersteun de groep bij het implementeren van het
door hen zelf gekozen sturingsmodel.
• Ondersteun de bewoners met het vinden van een
duurzame financiering.
• Stimuleer overdracht van ervaringen naar derden.
• Bespreek met de groep welke ondersteuning zij
wensen.
 Professionals trekken zich volgens afspraak terug.
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
20
Waar is ervaring in MO en GGZ?
 Diep water collectief (www.diepwater.nl)
 Woongroep KAOS IJburg Amsterdam
 Stichting Cliënt Gestuurde Initiatieven en Projecten
Amsterdam (www.scipweb.nl)
 Netcliënten (www.netcliënten.nl)
 Umah Hai Driebergen (www.umah-hai.nl )
 Je eigen stek (www.jeeigenstek.nu ) website in ontwikkeling
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
21
Waar is ervaring in wijken?







De Meevaart Community (www.meevaart.nl)
De nieuwe Jutter, Utrecht (www.denieuwejutter.nl)
Townships Zuid Afrika (www.kwanda.org )
Lukas Community/BuurtBizz (Amsterdam Nieuw West)
Bos en Lommer werkt i.o. (www.bosenlommerwerkt.nl )
Duurzaam Soesterkwartier (www.duurzaamsoesterkwartier.nl)
Zorg coöperatie Hoogeloon (www.zorgcooperatie.nl)
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
22
Contact en meer informatie
Voor meer informatie: [email protected]
[email protected]
en
 www.werkenindewijk.nu
Leids congresbureau KO/BV 12 december 2012
23