Aanvullende Medische Beeldvorming bij Traumapatiënten

Aanvullende Medische Beeldvorming bij Traumapatiënten.
Dr. T. Stadnik
Hoofdtraumatisme.
1. Hoofdtraumatisme is de belangrijkste doodsoorzaak bij personen jonger
dan 44 jaar in de Verenigde Staten.
2. Beeldvorming:
2.1.
Conventionele rx schedel
Het nut van een rx schedel bij traumapatiënten is de afgelopen jaren sterk
verminderd. In meer en meer centra wordt bij ernstige traumatismen deze
radiografie niet meer uitgevoerd.
Toch bestaat er nog steeds discussie over het nut bij mineure traumatismen,
bv.: - indien de fractuur op rx zou een CT aangewezen zijn, anders niet
- indien aanwezigheid van medico-legale implicaties (aanwezigheid van
fractuur is belangrijk voor de schade-evaluatie in gevallen van medicolegale expertise)
- sommige fracturen (parallel met het CT-vlak) kunnen gemist worden
op CT.
2.2.
CT-scan zonder contrastinjectie
- CT is de meest efficiënte beeldvormingstechniek bij de evaluatie van
schedeltraumatisme.
- CT is superieur aan Magnetische Resonantie bij de evaluatie van suben/of epidurale hematomen, subarachnoidale bloedingen en fracturen.
Techniek:
Indien de patiënt stabiel is:
- routine CT (2 mm coupedikte, 4 tot 6 mm increment ter hoogte van
de fossa posterior, 6 tot 8 mm coupedikte, 8 tot 10 mm increment
supratentorieel met sekwentiële techniek)
Indien de patiënt niet stabiel is gebruiken we een spirale acquisitie.
Een bijkomende spirale CT van de cranio-cervicale overgang is
aangewezen bij alle patiënten (coupedikte 2 tot 3 mm.).
N.B.: de coupes moeten met botvenster en parenchymvenster onderzocht
worden.
2.3.
Magnetische Resonantie is superieur ten opzichte van CT bij:
- diffuse axonale letsels. Het gaat om ruptuur van de axonen met
ruptuur van kleine bloedvaten. In deze gevallen is CT vaak normaal of
vertoont alleen kleine bloedingen terwijl de patiënt zich in een diepe
coma bevindt. De prognose van deze letsels is dan ook redelijk slecht.
- contusie zonder bloeding
- letsels in de fossa posterior
- posttraumatisch infarct en oedeem. MR met nieuwe mogelijkheden
om diffusie en perfusie van de hersenen te beoordelen is de meest
efficiënte methode om vroegtijdig herseninfarct (ischemie) te
diagnosticeren.
Traumatime van de cervicale wervelzuil
1. Inleiding
1.1.
1.2.
Zeer frequente pathologie: 40 gevallen op 1.000.0000 personen per
jaar in de Verenigde Staten.
Fracturen/luxaties van de cervicale wervelzuil kunnen asymptomatisch
zijn en indien niet gediagnosticeered, tot zware gevolgen leiden
(paralyse, overlijden).
2. Conventionele RX:
2.1.
2.2.
Tot nog toe was de radiografie van de cervicale wervelzuil (face,
profiel, atlas-axis) het basisonderzoek voor het screenen van een
mogelijk trauma van de cervicale wervelzuil.
Interpretatie is enkel betrouwbaar bij goed uitgevoerde onderzoeken.
Speciale aandacht moet besteed worden aan:
- goede profielincidentie (superpositie van de interapofysaire
gewrichten), geen rotatie van het hoofd (kijken naar de
mandibulatakken)
- symmetrische atlas-axis opname (afstand tussen laterale massieven
en van atlas en de mandibulae is gelijk, de processus spinosus van C2C3 ligt op de middellijn)
In de praktijk is dit enkel mogelijk met meewerkende patiënten (= geen
ernstig trauma) en op toestellen met kwalitatief voldoende fluoroscopie.
Bovendien moet genoteerd worden dat 5 tot 8 % van de fracturen ter hoogte
van de cervicale wervelzuil gemist worden op rx.
3. Sinds de ontwikkeling van spirale CT wordt deze techniek meer en meer
gebruikt voor screening van cervicale trauma’s (opsporen van fracturen of
luxaties).
- vergelijkende studies hebben aangetoond dat CT gevoeliger is dan
RX.
- als gevolg hiervan wordt in sommige (goede) centra, een CT scan de
schedel steeds gevolgd door een spirale CT van de cervicale wervelzuil
- deze flowchart is vooral efficiënt bij patiënten met een belangrijk
(hoog tot intermediair) risico voor fractuur/luxatie.
Techniek:
- scannen tussen C0 – C7/D1 met 2 tot 3 mm coupes + sagittale
reconstructies, indien verdacht voor C1-C2 luxatie, ook coronale
reconstructies.
4. Magnetische Resonantie is minder efficiënt dan CT in het opsporen van
fracturen. Bovendien is een urgente MR bij patiënten met reanimatie en
fixatiemateriaal moeilijk en soms gevaarlijk.
Toch zijn er belangrijke voordelen bij MR in vergelijking met CT:
- hoog contrast voor weke weefsels. Bv., een compressie of contusie
van het ruggemerg zijn direct te herkennen, ruptuur van de
ligamenten, (sub)luxatie van de gewrichten met uitstorting kunnen ook
rechtstreeks worden herkend.
- Multiplanaire mogelijkheden: dat wil zeggen, de coupes kunnen in om
het even welk vlak uitgevoerd worden zonder manipulatie van de
patiënt.
Dientengevolge wordt Magnetische Resonantie frequent uitgevoerd als
bijkomend onderzoek indien:
- er discrepantie bestaat tussen klinische status en CT/RX-bevindingen
- in urgentie voor pre-op evaluatie van ruggemergcompressie.