Overzicht medische en psychosociale basiskennis

Overzicht Medische- en psychosociale basiskennis
voor zorgverleners in de complementaire zorg.
Afgeleid van de eindtermen van PLATO
Algemene basiskennis uitgeschreven
vergelijkende tabel Medische kennis en Psychosociale kennis
Volgens de taxonomie van Bloom
Samengesteld en bewerkt door Mariet van Buuren
Instituut voor E.E.N. Panheel
TOELICHTING
De cursief gedrukte teksten zijn afkomstig uit de A tabellen maar om de totale kennis
makkelijker te kunnen vergelijken cursief in de B en C lijst gezet. Dit staat er dus voor de
leesbaarheid bij de orgaanstelsels dubbel in.
In de lege kolommen kan men voor de vindbaarheid met bladzijde verwijzing werken naar
de eigen uitgeschreven eindtermen van de opleiding/beroepsorganisatie.
De taxonomie van Bloom is tussen haakjes weergegeven per onderdeel.
DE TAXONOMIE VAN BLOOM:
1. Kennis: feiten, reproductie of gebeurtenissen
2. Inzicht: opbouw uit kennis en verworven inzichten; kunnen selecteren en
samenvatten
3. Toepassen: het toepassen van nieuwe kennis en inzicht en oplossend kunnen
werken
4. Analyseren: probleemoplossend kunnen werken en dingen kunnen scheiden
5. Synthetiseren: ontwerpen, samenstellen, ontwikkelen en kennis op verschillende
terreinen kunnen combineren
6. Evalueren: concluderen besluiten en beargumenteren
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
2
Tabel A Eindtermen medische en psychosociale basiskennis
VAKGROEP NATUURGENEESKUNDE
VAKGROEP PSYCHOSOCIAAL
Algemene eindtermen A en B
Algemene eindtermen A en C
BASISBEGRIPPEN
Definitie gezondheid volgens WHO (1)
Gezondheid en ziekte (1)
Preventie (1)
Curatie (1)
Palliatie (1)
Symptomen (1)
Infectie (1)
Klachten (1)
Besmetting (1)
BASISBEGRIPPEN
Definitie gezondheid volgens WHO (1)
Gezondheid en ziekte (1)
Preventie (1)
Curatie (1)
Palliatie (1)
Symptomen (1)
Infectie (1)
Klachten (1)
Besmetting (1)
ANATOMIE
ANATOMIE
Orgaanstelsels en de ligging van de organen (1)
Orgaanstelsels en de ligging van de organen (1)
FYSIOLOGIE
FYSIOLOGIE
definitie en basisbegrippen uit de fysiologie (1)
definitie en basisbegrippen uit de fysiologie (1)
PATHOLOGIE
oorzaken van ziekte en reacties lichaam (2)
PATHOLOGIE
oorzaken van ziekte en reacties lichaam (2)
Diagnostisch proces binnen de geneeskunde
Theoretische onderbouwing van medisch algemeen lichamelijk
onderzoek (1)
Diagnostisch proces binnen de geneeskunde
Theoretische onderbouwing van medisch algemeen lichamelijk
onderzoek (1)
Geïntegreerde geneeskunde
Integratie tussen fysieke, psychosociale en sociale factoren (2)
Informatievaardigheden
Zoeken en beoordelen van informatie in voor het vakgebied
relevante databases zoals: Pub- Med, Cochrane, ERIC, Scholar,
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
Geïntegreerde geneeskunde
Integratie tussen fysieke, psychosociale en sociale factoren (2)
Informatievaardigheden
Zoeken en beoordelen van informatie in voor het vakgebied
relevante databases zoals: Pub- Med, Cochrane, ERIC, Scholar,
3
Google (2)
Relevantie van artikelen in vaktijdschriften (waarin o.a. verwezen
wordt naar wetenschappelijke) artikelen) voor het eigen
beroepsmatig handelen (2)
Grenzen van vakgebied / eigen professionaliteit
Grenzen eigen deskundigheid en vakgebied, kent professionele
beperkingen (4)
Google (2)
Relevantie van artikelen in vaktijdschriften (waarin o.a. verwezen
wordt naar wetenschappelijke) artikelen) voor het eigen
beroepsmatig handelen (2)
Grenzen van vakgebied / eigen professionaliteit
Grenzen eigen deskundigheid en vakgebied, kent professionele
beperkingen (4)
Gezondheidsgedrag van mensen
Over- en onder rapporteren van klachten. Gezondheidsbevorderend
en gezondheidsbelemmerend gedrag (2)
Gezondheidsgedrag van mensen
Over- en onder rapporteren van klachten. Gezondheidsbevorderend
en gezondheidsbelemmerend gedrag (2)
Contextfactoren van invloed op welbevinden, ziekte en
ziektebeleving
O.a. risicofactoren en beschermende factoren (3)
Organisatie van en samenwerken binnen de Nederlandse
gezondheidszorg
Schriftelijke communicatie met de reguliere en complementaire
gezondheidszorg (2)
De sociale kaart:
organisaties in (geestelijke) gezondheidszorg in NL en hun doelen (2)
Contextfactoren van invloed op welbevinden, ziekte en
ziektebeleving
O.a. risicofactoren en beschermende factoren (3)
Organisatie van en samenwerken binnen de Nederlandse
gezondheidszorg
Schriftelijke communicatie met de reguliere en complementaire
gezondheidszorg (2)
De sociale kaart:
organisaties in (geestelijke) gezondheidszorg in NL en hun doelen (2)
Reguliere medische en psychosociale behandelwijzen (1)
Reguliere medische en psychosociale behandelwijzen (1)
WETGEVING EN GEZONDHEIDSETHIEK
Wetten in de gezondheidszorg kennen met hun doel:
BIG; Klachtenwet Cliënten Zorgsector; WBP; WGBO (2)
(ethische) Gedragscodes (2)
Ethische vraagstukken en handelingsopties daarbij (2)
Algemene praktijkrichtlijnen (2)
WETGEVING EN GEZONDHEIDSETHIEK
Wetten in de gezondheidszorg kennen met hun doel:
BIG; Klachtenwet Cliënten Zorgsector; WBP; WGBO (2)
(ethische) Gedragscodes (2)
Ethische vraagstukken en handelingsopties daarbij (2)
Algemene praktijkrichtlijnen (2)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
4
Tabel B en C Eindtermen medische en psychosociale basiskennis
VAKGROEP NATUURGENEESKUNDE
VAKGROEP PSYCHOSOCIAAL
Algemene eindtermen A en B
Algemene eindtermen A en C
Medische basiskennis
Medische basiskennis
EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
ONDERZOEKSTECHNIEKEN
ONDERZOEKSTECHNIEKEN
Meest gangbare (medische) onderzoekstechnieken
Zoals:
 Laboratoriumonderzoek
 cholesterol
 leverfunctie
 bloedsuikerregulatie
 anemie
 ontstekingsmarkers
FARMACOLOGIE
FARMACOLOGIE
Algemene farmacologie
Farmacokinethiek:
 Resorptie, distributie, transformatie en excretie (1)
Begrippen in farmacologie zoals therapeutische breedte,
halfwaardetijd, klaring (1)
 Werkingprincipes van een geneesmiddel (2)
 Bijwerkingen (1)
 Interacties (2)
 Veranderde werking van geneesmiddelen (2)
Algemene farmacologie
Farmacokinethiek:
 Resorptie, distributie, transformatie en excretie (1)
Begrippen in farmacologie zoals therapeutische breedte,
halfwaardetijd, klaring (1)
 Werkingprincipes van een geneesmiddel (2)
 Bijwerkingen (2)
 Interacties (2)
 Veranderde werking van geneesmiddelen (2)
Hoofdgroepen geneesmiddelen (1):
 Analgetica
 Antibacteriële middelen
 Antimyotica
 Antivirale middelen
 Antithrombotica
 Psychofarmaca: (antipsychotica, antidepressiva,
hypnotica/anxiolytica, overige psychofarmaca
 Hormonale middelen
Hoofdgroepen geneesmiddelen (2)
 Analgetica
 Antibacteriële middelen
 Antimyotica
 Antivirale middelen
 Antithrombotica
 Psychofarmaca: (antipsychotica, antidepressiva,
hypnotica/anxiolytica, overige psychofarmaca
 Hormonale middelen
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
5







Antihistaminica
Bloeddrukregulerende medicijnen
Maagzuurremmers en maagbeschermers
Cholesterol verlagers
Insuline
Cytostatica
Vaccinaties







Antihistaminica
Bloeddrukregulerende medicijnen
Maagzuurremmers en maagbeschermers
Cholesterol verlagers
Insuline
Cytostatica
Vaccinaties
CELLEN EN WEEFSELS
CELLEN EN WEEFSELS
Anatomie en fysiologie
De bouw van een menselijke cel (1)
De functie van de celorganellen (2)
Werkingsprincipes van de menselijke cel: diffusie, osmose,
actief transport (2)
Celdeling (mitose / meiose) (2)
Differentiatie van cellen in een menselijk lichaam (2)
De verschillende weefsel groepen (1)
Anatomie en fysiologie
(tabel A) Ligging van cellen en weefsels (1)
(tabel A) Fysiologie: Definitie en basisbegrippen van cellen en
weefsels (1)
Pathologie
symptomen, pathofysiologie, complicaties, oorzaken en
medische benadering van:
 Aangeboren en genetisch bepaalde aandoeningen
 Ontstekingen en infecties, kanker en tumoren
Pathologie
(tabel A) oorzaak van ziekten van cellen en weefsels (1)
HART EN VAATSTELSEL
HART EN VAATSTELSEL
Anatomie en fysiologie
De grote en de kleine bloedsomloop (2)
De bouw van een slagader, haarvat en een ader (1)
Anatomie en werking van het hart (2)
Regulering arteriële bloeddruk (2)
Kenmerken systolische druk, diastolische druk en polsdruk (2)
Anatomie en fysiologie
(tabel A) anatomie: ligging van hart en vaatstelsel (1)
(tabel A) fysiologie: definitie en basisbegrippen van cellen en
weefsels (1)
Pathologie
symptomen, pathofysiologie, complicaties, oorzaken en
medische benadering:
 angina pectoris (2)
 dreigend hartinfarct en hartinfarct (2)
 decompensatio cordis (2)
 hartritmestoornissen (2)
 hypertensie en hypotensie (2)
 atherosclerose (2)
Pathologie
(tabel A) oorzaak van ziekten van het hart en vaatstelsel (1)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
6





claudicatio intermittens (2)
hoog cholesterol (2)
trombose en embolie (2)
varices (2)
oedeem (2)
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
BLOED- EN LYMFESTELSEL EN AFWEER
BLOED- EN LYMFESTELSEL EN AFWEER
Anatomie en fysiologie
 De functies en samenstelling van het bloed (2)
 De verschillende bloedgroepen (2)
 bloedtransfusieschema (2)
 Resusantagonisme (1)
 Hematocriet (1)
 De werking van erytrocyten (2)
 Functie en plaats van vorming van leucocyten (1)
 Weerstand en immuniteit (2)
 Bezinkingssnelheid (2)
 Bloedstelping (2)
 De bouw en de werking van een lymfeklier (2)
 De functies van de milt (2)
 De ligging en de functie van de thymus (2)
Anatomie en fysiologie
(tabel A) anatomie: ligging van het bloed en lymfe (1)
(tabel A) fysiologie: definitie en basisbegrippen van het bloed en
lymfe (1)
Pathologie
Zorgverlener is bekend met symptomen, pathofysiologie,
complicaties, oorzaken en medische benadering van de
aandoening:
 vormen van anemie (2)
 carcinomen (2)
 leukemie (2)
 maligne lymfoom & Hodgkin (2)
 allergieën (2)
 multipel myeloom (2)
 pollinose (2)
 anafylactische shock (2)
 HIV en AIDS (2)
 lupus erythematodes (2)
 sclerodermie (2)
 polymyositis (2)
 polymyalgia reumatica (2)
Pathologie
(tabel A) oorzaak van ziekten van bloed en lymfe (1)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
7
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
BEWEGINGSSTELSEL
BEWEGINGSSTELSEL
Anatomie en fysiologie
Functies van het skelet (2)
Bouw van bot(typen) (1)
Botvorming (2)
De driedeling van een pijpbeen (1)
Benaming en indeling schedelbeenderen (1)
Opbouw van de wervelkolom (1)
Opbouw van het thorax skelet(1)
Opbouw van het skelet van de schoudergordel (1)
Opbouw van de bekkengordel (1)
De beenderen van de onderste en bovenste extremiteiten (1)
Botverbindingen en gewrichtstypen (1)
Bouw en functie van onderdelen van gewrichten (2)
Functies van het spierstelsel (2)
Bouw en functie spieren en pezen (2)
Ligging en functie van de grote- en kleine spiergroepen (2)
de begrippen extensoren, flexoren, adductoren, abductoren,
agonisten, synergisten en antagonisten, contractie en
spierfascie (2)
Anatomie en fysiologie
(tabel A) anatomie: ligging van het skelet, spieren, pezen en
banden (1)
(tabel A) fysiologie: definitie en basisbegrippen van het skelet,
spieren, pezen en banden (1)
Pathologie
symptomen, pathofysiologie, complicaties, oorzaken en
medische benadering van:
 afwijkende standen van de wervelkolom (2)
 spieratrofie en hypertrofie (2)
 polyartritis nodosa (2)
 reumatoïde arthritis (2)
 acuut reuma (2)
 artrose (2)
 bacteriële of infectieuze reuma (2)
 jicht (2)
 (morbus) Bechterew (2)
 rugpijn en rugaandoeningen (nucleus pulposus, (2)
 ziekte van Scheuermann(2)
 fibromyositis (2)
 tendinitis (2)
 bursitis
 botbreuken (2)
 post traumatische dystrofie (2)
Pathologie
(tabel A) oorzaak van ziekten van skelet spieren, pezen en banden
(1)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
8
 polyartritis nodosa;
 acuut trauma; verzwikking, verstuiking, zwelling
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
ADEMHALINGSSTELSEL
ADEMHALINGSSTELSEL
Anatomie en fysiologie
De bouw van het ademhalingsstelsel (1)
Functies neus- en mondademhaling (2)
Indeling van de longen in kwabben en segmenten (1)
Gaswisseling (2)
De ademhalings- en hulp- ademhalingsspieren (1)
Ademhalingsbewegingen (1)
Principes van regulering van ademhaling (2)
Reflexen: hoesten, braakreflex, niezen, geeuwen, hikken en
slikken (1)
Begrippen: ademvolume, expiratoire reserve volume,
inspiratoire reserve volume, residulucht, vitale capaciteit en
totale capaciteit (2)
Anatomie en fysiologie
Bouw en functie va de luchtwegen (1)
Gaswisseling (1)
Regulatie van de ademhaling (1)
Pathologie
Symptomen bij ziekten van de luchtwegen: stridor, dyspnoe
d'effort en dyspnoe de repos (2)
Kussmaul ademhaling, hyperventilatie, Cheyne-Stokes
ademhaling (2)
cyanose (centraal en perifeer), bradypnoe, en tachypnoe (2)
Sputum en afwijkingen hierin (2)
Productieve en niet productieve hoest (2)
symptomen, pathofysiologie, complicaties, oorzaken en
medische benadering van:
 astma en COPD (2)
 hyperventilatiesyndroom (2)
 pneumothorax (2)
 pneumonie (2)
 longkanker (2)
 longembolie en longinfarct (2)
 sarcoïdose en Besnier Boeck (2)
Pathologie
Symptomen bij ziekten van de luchtwegen: stridor, dyspnoe d'effort
en dyspnoe de repos (1)
Kussmaul ademhaling, Cheyne-Stokes ademhaling (1)
hyperventilatie (1)
cyanose (centraal en perifeer),
bradypnoe, en tachypnoe (1)
Sputum en afwijkingen hierin (2)
Productieve en niet productieve hoest (2)
Hyperventilatiesyndroom (2)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
9
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
NIERSTELSEL
NIERSTELSEL
Anatomie en fysiologie
Functies van de nieren (2)
Ligging, bouw en functie van de nieren, urineleiders en de
blaas (2)
Bouw en functie nefron (1)
Ultrafiltratie en filtratiedruk (2)
Terug resorptie en excretie (2)
De functie van de hormonen: aldosteron, A.D.H. en renine (2)
Nieren en bloeddrukregulatie (2)
De functie van erytropoëtine(2)
De functie van de uitwendige en inwendige sluitspier (2)
Ontstaan en verloop mictiereflex
Urinebuis van de man en de vrouw (1)
De samenstelling van normale urine (1)
Anatomie en fysiologie
(tabel A) anatomie: ligging van de nieren, blaas en urinewegen (1)
(tabel A) fysiologie: definitie en basisbegrippen van de nieren, blaas
en urinewegen (1)
Pathologie
Afwijkingen in de samenstelling van de urine (1)
Verschillende soorten pijnklachten bij aandoeningen
van nieren en urinewegen: (2)
 cystitis (2)
 pyelonefritis (2)
 glomerulonefritis (2)
 nierstenen (2)
 incontinentie (2)
 nierinsufficiëntie en chronische nierinsufficientie (2)
 terminale nierinsufficiëntie (2)
 nefrotisch en nefritisch syndroom(2)
Pathologie
(tabel A) oorzaak van ziekten van de nieren, blaas en urinewegen
(1)
SPIJSVERTERINGSSTELSEL
SPIJSVERTERINGSSTELSEL
Anatomie en fysiologie
Functies van de mondholte (1)
Ligging speekselklieren (1)
Functies en samenstelling van speeksel (2)
Samenstelling van het melk- gebit en volwassene gebit (1)
De bouw, functie en Werking van de slokdarm, maag, dunne
darm en dikke darm en alvleesklier en lever (2)
Slikbeweging (1)
De samenstelling en functies van maagsap (2)
Functie van de nervus vagus (1)
Anatomie en fysiologie
(tabel A) anatomie: ligging van de organen van het
spijsverteringstelsel (1)
(tabel A) fysiologie: definitie en basisbegrippen van het
spijsverteringstelsel (1)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
10
Wijze van ontlediging van de maag (2)
Proces van resorptie van voedingsstoffen (2)
De samenstelling en functies van alvleessap (2)
De samenstelling van normale faeces (1)
Bouw en functie van galblaas en galwegen (2)
De samenstelling en de belangrijkste functie van gal (1)
Verloop normale bilirubine- stofwisseling (2)
Pathologie
Prehepatische/hepatische en posthepatische icterus (2)
Braakreflex (2)
Projectiel, retentie en faecaal braken (2)
Afwijkingen in geur, kleur en samenstelling van braaksel en
ontlasting (2)
 carcinomen (2)
 hernia diafragmatica (2)
 ontstekingen (2)
 slokdarmklachten (2)
 ulcus pepticum (2)
 maagbloeding (2)
 maagperforatie (2)
 malabsorptie syndroom (2)
 coeliakie (2)
 ziekte van Crohn (2)
 IBS (2)
 hemorroïden (2)
 diarree en obstipatie (2)
 hepatitis A en B (2)
 galstenen (2)
 hernia inguinalis (2)
 voedselallergie en voedselintollerantie (2)
 diabetes type 1 en 2 (2)
 overgewicht/obesitas (2)
 non fatty acid liver desease(2)
 leverdysfunctie (2)
 diverticulitus (2)
 colitus ulcerosa (2)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
Pathologie
(tabel A) oorzaak van ziekten van het spijsverteringstelsel (1)
11
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
ZINTUIGEN EN HUID (sensorisch systeem)
ZINTUIGEN EN HUID
Anatomie en fysiologie
Functies van de huid (1)
Opbouw en functies lagen van de huid (2)
Bouw en functie van haren, nagels,
Bouw en Functie van zweet-, talg en melkklieren (1)
Eigenschappen en functies van het sensorisch systeem (2)
Werking smaakvorming (1)
De bouw van het oog (2)
Proces van beeldvorming (1)
de bouw van het oor (2)
Proces van geluidsvorming (1)
De bouw van het evenwichtsorgaan (2)
Proces van evenwichtsvorming (2)
Anatomie en fysiologie
(tabel A) anatomie: ligging van de huid en zintuigen (1)
(tabel A) fysiologie van de huid en zintuigen (1)
Pathologie
 carcinomen (2)
 infecties van huid, mond, neus, oor en oog (2)
 eczeem (2)
 psoriasis (2)
 ulcus cruris (2)
 cataract (2)
 glaucoom (2)
 refractieafwijkingen (2)
 slechthorendheid (2)
 ziekte van Menière (2)
 tinnitus (2)
 Macula degeneratie (2)
Pathologie
(tabel A) oorzaak van ziekten van de huid en zintuigen (1)
ZENUWSTELSEL /NEUROLOGIE
ZENUWSTELSEL /NEUROLOGIE
Anatomie en fysiologie
Functies van het zenuwstelsel (2)
Onderdelen en functies van een zenuwcel (1)
Werking prikkelgeleiding en overdracht (2)
Typen zenuwcellen (1)
Bouw, functies en werking van de grote hersenen (2)
Bouw, functies en werking van de kleine hersenen (2)
Ligging en werking van de Thalamus en de hypothalamus (2)
De belangrijkste hersenzenuwen (I, II, V, VII, X) (1)
De ligging, bouw en functie van het ruggenmerg (2)
Algemene functies zenuwstelsel
Bouw en ligging: centrale zenuwstelsel en perifere zenuwstelsel (1)
Functie animale zenuwstelsel en vegetatieve zenuwstelsel (1)
Zenuwweefsel (1)
Prikkelgeleiding en overdracht (1)
Neurotransmitters (1)
Netwerkvorming , Plasticiteit zenuwweefsel (1)
Bouw en functies van het centrale zenuwstelsel (1)
Grote hersenen (1)
Tussenhersenen: thalamus en hypothalamus (1)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
12
Bouw en werking perifere zenuwstelsel (incl. Reflexen) (2)
Indeling en functie motorische systeem (2)
Ligging en functies vliezen rond het zenuwstelsel (2)
Functies, samenstelling, ligging van liquor cerebro spinalis (2)
Bouw en locatie ventrikelsysteem van de hersenen (1)
Animale en het vegetatieve zenuwstelsel (2)
De bloedvoorziening van de hersenen (2)
Bloed-hersenbarrière (1)
Pathologie
 carcinomen (2)
 infecties (2)
 Transient Ischaemic At-tack (2)
 Cerebrovasculair accident (2)
 Bell’s paralyse (2)
 carpaal tunnelsyndroom (2)
 perifere neuropathie (2)
 syndroom van Guillain-Barré (2)
 verschillende vormen van hoofdpijn (2)
 epilepsie (2)
 ziekte van Parkinson (2)
 multiple sclerose (2)
 trauma’s (2)
Hersenstam (1)
Kleine hersenen, ruggenmerg (1)
Bouw en functies van perifere zenuwstelsel (incl. Reflexen) (1)
Pathologie
 Verschillende vormen van hoofdpijn (1)
 Epilepsie (1)
 Ziekte van Parkinson (1)
 Multiple sclerose (1)
 Trauma’s (1)
 Transient Ischaemic Attack (1)
 Cerebrovasculair accident (1)
HORMOON STELSEL
HORMONAAL STELSEL
Anatomie en fysiologie
Werkingsprincipe van hormonen (1)
De ligging en de (hormonale) functie van de hypofyse en
hypothalamus (2)
De werking en de plaats van productie van mannelijke en
vrouwelijke hormonen (1)
De ligging en functie van de schildklier (hormonen) (2)
De ligging en functie van de bijschildklieren (hormonen) (2)
De ligging en de bouw van de bijnieren (1)
Functies hormoongroepen van de bijnierschors (2)
Functies hormonen bijniermerg (2)
Anatomie en fysiologie
 Epifyse (2)
 Hypofyse (2)
 Schildklier (2)
 Bijschildklieren (2)
 Pancreas (2)
 Bijnieren (2)
 Vrouwelijke en mannelijke geslachtsklieren (2)
Pathologie
 diabetes mellitus (2)
 hypoglycaemie en hyperglycaemie (2)
 hyperthyreoïdie en hypothyreoïdie (2)
Pathologie
Diabetes Mellitus (2)
Hypofunctie en hyperfunctie van de endocriene klieren en
daaraan gekoppelde ziekten (2)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
13







Cushing (2)
Addison (2)
hypopituïtarisme (2)
hyperparathyreoïdie en hypoparathyreoïdie (2)
vitamine D deficiëntie (2)
osteoporose (2)
obesitas en metabool syndroom (2)
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
GENITAAL STELSEL
GENITAAL STELSEL
Menstruatiecyclus (1)
Primaire en de secundaire geslachtskenmerken van de man en
de vrouw (1)
De bouw en de functies van de eierstok en eileider (1)
Bouw en functie van de baarmoeder en baarmoederwand (2)
Bouw en de functie van de vagina (2)
Bouw, de ligging en de functies van de zaadballen (2)
De functie van de cellen van Sertoli, de cellen van Leydig (2)
De ligging en functie van de zaadblaasjes (2)
De bouw, de ligging en de functies van de prostaat (2)
Onderdelen van de penis, de werking van de zwellichamen (1)
De samenstelling van sperma (1)
De werking en de plaats van productie van de volgende hormonen
bij de man: FSH, LH en testosteron (1)
De werking en de plaats van productie van de volgende hormonen
bij de man: FSH, LH en testosteron (1)
Wat er tijdens een menstruele cyclus gebeurt in de hypofyse de
eierstok en de baarmoeder (1)
Het climacterium en de menopauze (1)
Pathologie (2)
 carcinomen;
 infecties en soa’s;
 ovariumcyste;
 menstruatieklachten;
 het climacterium en de menopauze;
 mastitis;
 Poly cysteus ovarieel syndroom
 myoom;
 endometriosis;
 verzakking;
 infertiliteit;
 prostaatklachten;
 erectiestoornissen;
 zwangerschapsklachten;
 abortus;
 graviditeit;
 bekkeninstabiliteit/symfysiolyse
Pathologie
(tabel A) oorzaak van ziekten van het genitaal stelsel (1)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
14
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
LEVENSFASE
LEVENSFASE
Pathologie/Pediatrie (2)
koorts en vlekken; geslachtsafwijkingen (2)
spina bifida, hydrocefalus (2)
aangeboren afwijkingen van hart- en bloedsomloop (2)
pervasieve stoornissen (2)
pylorusstenose (2)
atresie / stenose in het maagdarmkanaal (2)
congenitale hernia diafragmatica (2)
congenitale heupluxatie (2)
afwijkingen van de ledematen (2)
meningitis (2)
encefalitis (2)
chronische sereuze otitis media (2)
acute dyspneu bij kinderen (2)
constitutioneel eczeem (2)
vergiftigingen (2) (= EHBO)
acute lymfatische leukemie (2)
buikpijn (2)
groei- en ontwikkelingsstoornissen (2)
rode hond (Rubella)
waterpokken (varicella)
bof (parotitis epidemica)
mazelen (morbilli)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
15
VAKGROEP NATUURGENEESKUNDE
VAKGROEP PSYCHOSOCIAAL
Algemene eindtermen A en B
Algemene eindtermen A en C
PSYCHOLOGIE
PSYCHOLOGIE
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
DEELGEBIEDEN PSYCHOLOGIE
Biologische benadering (1)
Leertheoretische benadering (1)
Humanistische benadering (1)
Systeem theoretische benadering (1)
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
DEELGEBIEDEN PSYCHOLOGIE
Biologische benadering (1)
Leertheoretische benadering (2)
Humanistische benadering (1)
Systeem theoretische benadering (1)
LEREN GEHEUGEN DENKEN EN INTELLIGENTIE
Verschillende leervormen (1)
Functie en werking van het geheugen (1)
Problemen met het geheugen (2)
Vormen van denkprocessen (1)
IQ testen, toepassing en betekenis (1)
TOEGEPASTE (ONTWIKKELINGS) PSYCHOLOGIE EN
KLINISCHE PSYCHOLOGIE
TOEGEPASTE (ONTWIKKELINGS) PSYCHOLOGIE EN
KLINISCHE PSYCHOLOGIE
Persoonlijkheidsontwikkeling (2)
Leeftijdsfasen en bijbehorende ontwikkelingstaken (2)
Psychopathologie en maatschappij (2)
Persoonlijkheidsontwikkeling (2)
Leeftijdsfasen en bijbehorende ontwikkelingstaken (2)
Psychopathologie en maatschappij (2)
Veroudering/ sterven
Ouderdomsproblematiek (2)
Dementie (2)
Rouwproblematiek (2)
Veroudering/ sterven
Ouderdomsproblematiek (2)
Dementie (2)
Rouwproblematiek (2)
PSYCHOPATHOLOGIE
PSYCHOPATHOLOGIE
Psychopathologie en herkennen van risicodragende situaties voor
cliënt (1)
Algemene kenmerken psychopathologie (1)
Risico dragende situaties als: seksueel misbruik, verwaarlozing,
mishandeling, onderdrukking, werken met gevaarlijke stoffen,
druggebruik (3)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
16
DSM-IV en V systeem en verschillen daartussen (1)
Algemene kenmerken psychopathologie (1)
Diagnostisch proces psychopathologie (1)
Stoornissen (2)
 schizofrenie en andere psychotische stoornissen;
 stemmingsstoornissen;
 angststoornissen;
 somatoforme stoornissen;
 eetstoornissen;
 slaap/waakstoornissen;
 persoonlijkheidsstoornissen;
 autismespectrum-stoornissen;
 aandachts -en gedragsstoornissen;
 verslavingsproblematiek.
Psychofarmaca:
 benzodiazepinen (1)
 antidepressiva (de klassieke, MAO-remmers en SSRI’s);
 antipsychotica (de klassieke en de atypische);
 stemmingsstabilisatoren (Lithium, anti-epileptica);
 psychostimulantia (Ritalin, Concerta, Stratera);
Diagnostisch proces binnen psychiatrie (1)
DSM-IV en V systeem en verschillen daartussen (1)
Voor- en nadelen DSM-V en consequenties professioneel handelen
(2)
Stoornissen (4)
 schizofrenie en andere psychotische stoornissen;
 stemmingsstoornissen
 angststoornissen
 dissociatieve stoornissen
 somatoforme stoornissen
 eetstoornissen
 seksuele stoornissen en gender identiteitsstoornissen
 slaap / waakstoornissen
 stoornissen in de impuls-controle
 persoonlijkheidsstoornissen
 aanpassingsstoornissen
 autismespectrumstoornissen
 aandachts- en gedragsstoornissen
 verslavingsproblematiek
 psycho-organische stoornissen
Psychofarmaca en bijwerkingen daarvan (2)
 benzodiazepinen;
 antidepressiva (de klassieke, MAO-remmers en SSRI’s);
 antipsychotica (de klassieke en de atypische);
 stemmingsstabilisatoren (Lithium, anti-epileptica);
 psychostimulantia (Ritalin, Concerta, Stratera);
Motiveren tot gebruik (bij)werkingen kennen en hier- over
informatie opzoeken (2)
GEBRUIK VRAGENLIJSTEN
Typen (screeninglijsten voor UHR, depressie, angst, ADHD, ASS
etc. en gebruik daarvan (2)
BASISVAARDIGHEDEN M.B.T. COGNITIEVE
GEDRAGSTHERAPIE (CGT)
Eenvoudige functie analyses en betekenis analyses, cognitieve
technieken (2)
PSYCHIATRISCHE BEHANDELING
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
PSYCHIATRISCHE BEHANDELING
17
Symptomen
worden
erkend door
lessen en
studie
Psychotherapie in grote lijnen, psychofarmaca, cognitieve
attributies, therapietrouw bij gebruik van psychofarmaca,
psycho-educatie (1)
Psychotherapie in grote lijnen, psychofarmaca, cognitieve
attributies, therapietrouw bij gebruik van psychofarmaca, psycho
educatie (1)
TABEL B. EINDTERMEN MEDISCHE BASISKENNIS
GESPREKSVAARDIGHEDEN
TABEL C. EINDTERMEN PSYCHOSOCIALE BASISKENNIS
GESPREKSVAARDIGHEDEN
Begrippen als (2)
 non verbaal gedrag;
 verbaal volgen;
 gebruik stiltes;
 samenvatten; feedback;
 doorvragen;
 reflecteren;
 concretiseren;
 interpretatie;
 confrontatie;
 eigen voorbeelden geven;
 terugkoppelen naar doelen;
 situatie verduidelijken;
 afsluiten van gesprek.
Begrippen als (2)
 non verbaal gedrag;
 verbaal volgen;
 gebruik stiltes;
 samenvatten; feedback;
 doorvragen;
 reflecteren;
 concretiseren;
 interpretatie;
 confrontatie;
 eigen voorbeelden geven;
 terugkoppelen naar doelen;
 situatie verduidelijken;
 afsluiten van gesprek.
THERAPEUTISCHE BASISVAARDIGHEDEN
THERAPEUTISCHE BASISVAARDIGHEDEN
Begrippen als (2)
 empathie;
 congruentie;
 onvoorwaardelijke acceptatie;
 attitude van de therapeut.
Begrippen als (2)
 empathie;
 congruentie;
 onvoorwaardelijke acceptatie;
 attitude van de therapeut.
RODE EN GELE VLAGGEN
RODE EN GELE VLAGGEN
Medische en psychosociale signalen op- merken die (mogelijk)
aanleiding geven voor verwijzing naar een BIG geregistreerde
zorgverlener, en daarnaar handelen
Medische en psychosociale signalen (zie rode en gele vlaggen
zie H5) (4)
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
Symptomen
worden
erkend door
lessen en
studie
Medische en psychosociale signalen op- merken die (mogelijk) aanleiding geven voor verwijzing naar een BIG geregistreerde
zorgverlener, en daarnaar handelen
Medische en psychosociale signalen (zie rode en gele vlaggen zie
H5) (4)
18
RODE VLAGGEN
o
o
hyperhydrosis
hartkloppingen waarbij de hartslag irregulair en inequaal is (tijdsinterval tussen de slagen wisselt
steeds en harde slagen / zachtere slagen wisselen elkaar af)
o
wanneer iemand in rust een hartslag heeft van meer dan honderd slagen per minuut
o
krampachtige spierpijnen over de borstkas
o
verminderd ademgeruis aan 1 zijde van de borstkas
o
acute schouderpijn (vnl. links) met zweten
o
pijn in één arm, eventueel met bleek zien, zweten en een klamme huid
o
acute dyspnoe
o
o
hemoptoë
braken en diarree in het algemeen, in de zwangerschap en bij zuigelingen en jonge kinderen
o
obstipatie zonder duidelijke oorzaak
o
(nieuw of oud ) bloed bij de ontlasting
o
gewichtsverlies
o
acute (nieuwe) buikpijn in het algemeen en in het bijzonder bij kinderen
o
herhaalde buikklachten
o
algehele zwelling van het buikgebied
o
pijn in de onderbuik bij vrouwen
o
mogelijke gezondheidsrisico’s van dysfagie
o
een onverklaarbare droge mond
o
een pijnlijke en/of stijve nek
o
gezwollen enkel aan één zijde en gezwollen enkels aan beide zijden
o
o
zwellingen in de nek bij zuigelingen en kinderen
loopproblemen (mank lopen, kreupel zijn, pijn bij lopen en niet willen lopen) bij kinderen
o
plotselinge duizeligheid en/of flauwte
o
tintelingen en/of tastverlies
o
tremoren
o
o
pijn in het gezicht
o
een acute visus stoornis
o
pijn in en/of rondom het oog
o
onverklaarbare heesheid en stemverlies
o
rugpijn eventueel met uitstralingspijn(been)
o
hematurie
o
post-meopauzaal bloedverlies bij vrouwen
o
paarse verkleuring van de huid bij kinderen
o
zwellingen onder de huid
o
bewustzijnsveranderingen
o
onverklaarbaar veel dorst
o
onverklaarbare veel plassen
o
pijn op de borst
o
onbegrepen moeheid
o
onbegrepen koorts
afasie
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
19
GELE VLAGGEN
o
zeer somber en lusteloos gedrag
o
waanbeelden wanen/hallucinaties
o
angsten
o
slaap / waakstoornissen
o
verwardheid
o
hallucinaties
o
UHR-psychose symptomen (moeite met het contact, vreemde gedachtegangen)
o
agressie en impulscontrole leidend tot problemen in de dagelijkse omgang
o
chaos: moeite met plannen, komt afspraken niet na
o
levensbedreigende doodswens
hulpverlener snapt patiënt niet
o
Leeswijzer eindtermen PLATO Mariet van Buuren Instituut E.E.N.
20