Docentenhandleiding
advertisement
1 Nathalie Vastenholt & Leonie Schippers Docent: Rob Houtgast & Vincent van der Maaden Studiejaar 2013-2014 Hogeschool Utrecht Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 Inhoud Ontwerp document stap 1 ........................................................................................................................... 2 Ontwerpdocument 2 ................................................................................................................................... 6 Bibliografie ................................................................................................................................................... 7 Ontwerpdocument 3. ................................................................................................................................ 11 1. Inleiding (Leonie) ........................................................................................................................... 11 2. Opdracht (Nathalie) ........................................................................................................................... 11 3. Werkwijze ........................................................................................................................................... 13 Inhoud van de komende twee lessen ............................................................................................... 13 Beoordeling na twee lessen .............................................................................................................. 13 Start! ........................................................................................................................................................... 14 Les 1 (50min) .......................................................................................................................................... 14 Opdracht 1. ......................................................................................................................................... 14 Opdracht 2. ......................................................................................................................................... 14 Huiswerk ..................................................................................................................................................... 14 Les 2 (50min) .......................................................................................................................................... 15 Opfrissen?! .......................................................................................................................................... 15 Opdracht 1. ......................................................................................................................................... 15 Opdracht 2. ......................................................................................................................................... 16 Opdracht 3. ......................................................................................................................................... 16 De schriftelijke toets. ............................................................................................................................. 17 4. Informatiebronnen ............................................................................................................................ 19 5. Beoordelingsschema ......................................................................................................................... 21 Deelopdrachten ..................................................................................................................................... 21 Mindmap (op een A3vel) individueel (weging: 1x)........................................................................... 21 Schriftelijke toets (digitaal via de ELO) in twee tallen (weging: 1x) ................................................ 21 6. Terugblik............................................................................................................................................. 22 7. Leerkracht........................................................................................................................................... 23 Onderwerp en leerdoelen ............................................................................................................. 23 Schooltype en niveau..................................................................................................................... 23 Wat het eindproduct van de webquest wordt. ............................................................................ 23 Docentenhandleiding ................................................................................................................................ 24 Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 2 1. Algemene introductie: ......................................................................................................................... 24 2. Waar gaat de quest over? .................................................................................................................. 24 3. Didactische verantwoording: .............................................................................................................. 26 4. Verdiepingsmateriaal: .................................................................................................................... 28 5. Literatuurverwijzingen ...................................................................................................................... 29 5. Antwoorden op deelopdrachten. ..................................................................................................... 30 6. Praktische (organisatorische) tips en instructie: ............................................................................. 30 7. Evaluatie: ............................................................................................................................................ 31 A. Beoordeling na twee lessen .......................................................................................................... 31 B. Beoordelingsschema ......................................................................................................................... 31 Deelopdrachten ..................................................................................................................................... 31 Mindmap (op een A3vel) individueel (weging: 1x)........................................................................... 31 Schriftelijke toets (digitaal via de ELO) in twee tallen (weging: 1x) ................................................ 31 3 Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 Ontwerp document stap 1 Uitgangspunten voor ontwerpfase: Ak-methode: BuiteNLand Niveau en leerjaar: Havo/vwo leerjaar 1 Hoofdstuk / paragraaf Hoofdstuk 4 (Natuurrampen), paragraaf 2 (aardbevingen), 3 (titels)/ koppeling aan (vulkanisme), 7 (rampenbestrijding), Domein C (Aarde) subdomein examenprogramma. Onderwerp: De dreiging van de Sinabung Regio: Afbakening regio: ‘Denken over regio’s Noord-Sumatra Behandelen FG (begrippenlijst) - Aardkorst - Platentektoniek - Aardbevingen - Epicentrum - Schaal van Richter - Aardmantel - Aardkern - Vulkanen - Lava - Magma - Vulkaankegel - Subductie - Convergente beweging - Divergente beweging - Transversale beweging Behandelen SG (begrippenlijst) - Evacuatie - Noodhulp - Structurele hulp - Waarschuwingssysteem - Absolute ligging - Relatieve ligging - Explosief - Effusief Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 4 Literatuur en websites: Video’s: NOS video’s NTR tv School tv/Beeldbank Websites: http://www.indonesieonline.nl/vulkaan-sinabung-sumatra.htm earthweek.com https://www.nationalgeographic.nl/magazine/actueel/vulkaanuit barstingen-kunnen-beter-worden-voorspeld Google Scholar Geobronnen Humbolt Malmberg Blogspot Boeken: Weer & Klimaat GeoSystems Vulkanen De Grote Bosatlas (kaarten platen tektoniek, Indonesië etc.). Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 5 Ontwerpdocument 2 Door: Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Regio 4: de vulkaan Sinabung Leerdoelen voor de leerling: W at moet de Behandelen FG (begrippenlijst) leerling na - Aardkorst: het buitenste laagje van de aarde dat bestaat uit stukken afloop oceaanbodem en stukken continent. (Berg, 2013) kennen? - Platentektoniek: het bewegen van de aardplaten (Berg, 2013). Door (begrippen) endogene krachten ontstaan in de aardkorst breuken. De stuken aardkorst tussen die breuken heten schollen of platen. (Bos, 2007) - Convergente beweging: De stukken aardplaten die bewegen heten schollen of platen. De aardkorst is voortdurend in beweging. Als platen convergente bewegingen maken dan beweegt één plaat onder de andere plaat. (Bos, 2007) - Divergente beweging: De stukken aardplaten die bewegen heten schollen of platen. De aardkorst is voortdurend in beweging. Als platen uit elkaar bewegen heet dat een divergente beweging. (Bos, 2007) - Transversale beweging: De stukken aardplaten die bewegen heten schollen of platen. De aardkorst is voortdurend in beweging. Als platen langs elkaar bewegen dan maken ze een transversale beweging. (Bos, 2007) - Aardbevingen: trilling die ontstaat door een plotselinge verschuiving van delen van de aardkorst (Berg, 2013) - Epicentrum: punt van een aardbeving waar de meeste beweging plaatsvindt. (Berg, 2013) - Schaal van Richter: Schaal waarmee de zwaarte van aardbeving wordt bepaald (Berg, 2013) - Aardmantel: het deel van de aarde, dat ligt tussen de aardkern en de aardkorst. Het bestaat uit stroperig materiaal dat langzaam stroomt. (Berg, 2013) - Aardkern: het binnenste gedeelte va de aarde dat erg heet is maar door de enorme druk toch uit vast gesteente bestaat. (Berg, 2013) - Vulkanen: Plaats waar vloeibaar gesteente uit de aardmantel naar buiten komt. (Berg, 2013) - Lava: vloeibaar gesteente uit de aardmantel dat bij een vulkaanuitbarsting naar buiten komt. (Berg, 2013) - Magma: vloeibaar gesteente in de aardmantel (Berg, 2013) - Vulkaankegel: een berg die ontstaan is door de lagen as en lava van een reeks uitbarstingen. (Berg, 2013) - Subductie: Het wegduiken van een oceanische plaat onder een andere Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 6 plaat. Onderdeel van de platentektoniek. Hierbij ontstaan vaak diepzeetroggen, zoals langs de oostkust van Japan en de Filippijnen en langs de westkust van Zuid-Amerika. Bij het wegduiken van de Pacifische plaat onder de Zuid-Amerikaanse plaat is de Andes gebergteketen ontstaan. (KNMI, 2014) Behandelen SG (begrippenlijst) - Evacuatie: Vooraf en/of achteraf hulp verlenen bij het in veiligheid brengen van mens en dier. (Berg, 2013) - Noodhulp: Noodhulp (of humanitaire hulp) biedt een oplossing voor tijdelijke problemen veroorzaakt door natuurrampen of gewapende conflicten. (Bos, 2007) (Janssen, 2013) - Structurele hulp: Is een structurele aanpak van de oorzaak van problemen op lange termijn. Bijvoorbeeld: in een regio waar veel honger voorkomt leert een hulpverlener aan lokale boeren duurzame landbouwtechnieken zoals irrigatie envrucht wisseling. Zo kan de bevolking zelf voor voldoende en gezond voedsel zorgen. (Bos, 2007) (Janssen, 2013) - Waarschuwingssysteem: Er is een radar ontwikkeld die de wervelstormen (tornado’s/ tsunami’s) zelfs niet nauwkeurig kunnen voorspellen, maar wel de weersomstandigheden waaronder ze kunnen ontstaan, zodat men de bevolking op korte termijn kan waarschuwen. (Burgrughs, 2001) - Absolute ligging: is de afstand uitgedrukt in kilometers hemelsbreed gemeten. De afstand wordt gemeten in één rechte lijn. De afstand is voor iedereen gelijk en verandert nooit. (Bos, 2007) - Relatieve ligging: is de afstand uitgedrukt in tijd. Het woord relatief wil zeggen, dat je iets in relatie zet tot iets anders. Je brengt met het relatieve liggen bijvoorbeeld reistijd in kaart. (Bos, 2007) - Explosief: Worden gas, stenen en as tot op grootte hoogte de lucht in geslingerd, door grote gasdruk, een ander kenmerk is taai vloeibaar magma. (AKVulkansime, 2013) - Effusief: Het uitvloeien van dun vloeibaar gesteenten, waarbij de gasdruk relatief lager is (AKVulkansime, 2013) Bibliografie Aardwetenschappen, V. (2014, juni 10). VU Aardwetenschappen. Opgehaald van Vulkanen intomen met water: http://www.falw.vu.nl/nl/voor-hetvwo/wetenschap-in-gewonewoorden/Aardwetenschappen/vulkanen/vulkanen-intomen-met-water.asp AKVulkansime. (2013, mei 5). Effusief of explosief. Opgehaald van Aardrijkskunde Vulkanisme: http://akvulkanisme.webklik.nl/page/effusief-of-explosief Berg, G. v. (2013). buiteNland. Amsterdam The Netherlands: Noordhoff Uitgevers. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 7 Bos, H. H. (2007). De Geo Basisboek. Baarn/ Utrecht/ Zutphen: ThiemeMeulenhoff . Burgrughs, W. J. (2001). Het Klimaat onthuld. Haarlem: Schuyt & Co. Digiworld. (2014, juni 10). Verrijkingsstof aardrijkskunde. Opgehaald van Vulkanen: http://www.verrijkingsstof.nl/292.html#sub26723. Janssen, D. W. (2013, mei 13). Waarom hulp niet werkt maar anders kan. Opgehaald van Ontwikkelingshulpaanders: http://www.ontwikkelingshulpanders.nl/ Klokhuis. (2014, juni 10). Het klokhuis. Opgehaald van Aswolk: http://www.schooltv.nl/video/het-klokhuis-aswolk/ KNMI. (2014, mei 5). Subductie. Opgehaald van KNMI: http://www.knmi.nl/cms/content/35525/subductie Maps, G. (2014, juni 10). Sinabung. Opgehaald van Sinabung: https://www.google.nl/maps/@3.193993,98.37553,3a,75y,90t/data=!3m5!1 e2!3m3!1s48078859!2e1!3e10 NOS. (2014, juni 10). NOS. Opgehaald van Evacuaties om uitbarsting vulkaan: http://nos.nl/video/592269-evacuaties-om-uitbarsting-vulkaan.html SchoolTv. (2014, juni 10). Aardbevingen. Opgehaald van Aardbevingen: http://www.schooltv.nl/video/aardbevingen-waardoor-ontstaan-ze/ SLO. (2014, juni 10). Kerndoelen aardrijkskunde. Opgehaald van SLO: http://ko.slo.nl/vakgebieden/00005/00003/00003/ AKVulkansime. (2013, mei 5). Effusief of explosief. Opgehaald van Aardrijkskunde Vulkanisme: http://akvulkanisme.webklik.nl/page/effusief-of-explosief Berg, G. v. (2013). buiteNland. Amsterdam The Netherlands: Noordhoff Uitgevers. Bos, H. H. (2007). De Geo Basisboek. Baarn/ Utrecht/ Zutphen: ThiemeMeulenhoff . Burgrughs, W. J. (2001). Het Klimaat onthuld. Haarlem: Schuyt & Co. Janssen, D. W. (2013, mei 13). Waarom hulp niet werkt maar anders kan. Opgehaald van Ontwikkelingshulpaanders: http://www.ontwikkelingshulpanders.nl/ KNMI. (2014, mei 5). Subductie. Opgehaald van KNMI: http://www.knmi.nl/cms/content/35525/subductie SLO. (2014, juni 10). Kerndoelen aardrijkskunde. Opgehaald van SLO: http://ko.slo.nl/vakgebieden/00005/00003/00003/ AKVulkansime. (2013, mei 5). Effusief of explosief. Opgehaald van Aardrijkskunde Vulkanisme: http://akvulkanisme.webklik.nl/page/effusief-of-explosief Berg, G. v. (2013). buiteNland. Amsterdam The Netherlands: Noordhoff Uitgevers. Bos, H. H. (2007). De Geo Basisboek. Baarn/ Utrecht/ Zutphen: ThiemeMeulenhoff . Burgrughs, W. J. (2001). Het Klimaat onthuld. Haarlem: Schuyt & Co. Janssen, D. W. (2013, mei 13). Waarom hulp niet werkt maar anders kan. Opgehaald van Ontwikkelingshulpaanders: http://www.ontwikkelingshulpanders.nl/ Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 8 KNMI. (2014, mei 5). Subductie. Opgehaald van KNMI: http://www.knmi.nl/cms/content/35525/subductie Hoe denk je dat te bereiken? Leerdoelen Hoe denk je dat te bereiken? Hoe toets je de gestelde leerdoelen? Opdracht voor leerlingen: (presentatiev orm) Leeractiviteiten specificeren 1) Klassikale instructie (2x 15 minuten uitleg). Wij geven 2x 10 min instructie en 2x 5 minuten terugkoppeling. 2) Actieve werkvormen (voorkennis ophalen) 1e les actieve werkvorm/ verkenning van de lesstof en 2e les verwerkingsopdrachten/ toepassingsopdrachten Wij hebben de leerdoelen van de paragrafen onder deze tabel uitgeschreven. Leeractiviteiten specificeren 1) De leerstof uit paragraaf 1 t/m 4 hebben de leerlingen al gehad. De leerlingen hebben de basisbegrippen al gehad. 2) Wij gaan paragraaf 6 en 7 vervangen door een eigen opdracht. (de webquest). 3) De leerlingen moeten de verworven kennis gaan toepassen (én weer ophalen) en vervolgens moeten de leerlingen de kennis gaan verwerken en toepassen. De leerlingen gaan deze kennis toepassen op het gebied rondom/betreffende de vulkaan de Sinabung. 4) De leerdoelen en vaardigheden voor paragraaf 1 t/m 4 zijn van toepassing op paragraaf 6 en 7. De leerlingen laten zien dat ze de stof eigen maken. 5) Zoals hierboven beschreven is geven wij nog extra uitleg (2 x 10 minuten), zodat de leerlingen een bredere kennisbasis hebben. Eindopdracht specificeren: Formatieve toets na les 1 (huiswerk) Summatieve toets na les 2 W at moet de leerling na afloop kunnen? Leeractiviteiten: Aan het eind van de 2 lessen voldoen de leerlingen aan de volgende Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 9 leerdoelen. Wij vervangen paragraaf 6 en 7 door een webquest. Wij hebben ervoor gekozen om de lesdoelen van paragraaf 1 t/m 4 als uitgangspunt te nemen. De leerlingen moeten deze verworven kennis (opnieuw verwerven) verwerken en toepassen. Paragraaf 1+2 Leerdoel Paragraaf 3 Leerdoel Paragraaf 4 Leerdoel Overig: Aardbevingen Inzicht krijgen in de werking van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van aardbevingen. Stilstaan bij de gevolgen van een aardbeving in een ontwikkelingsland dat moeilijk bereikbaar is voor hulpverleners. Leerlingen laten kennismaken met de manieren waarop met diverse rampen preventief en achteraf kan worden omgaan. Vulkanen Inzicht krijgen in de werking van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van vulkanen. Aandacht voor: - de opbouw van de aarde; ·- vulkanisme bij uit elkaar bewegende platen; ·- vulkanisme en aardbevingen bij botsende platen; ·bewegingen langs breuklijnen; ·- het ontstaan van plooiingsgebergten. Tsunami De impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. De leerling kan in eigen woorden uitleggen: - Hoe een tsunami ontstaat; - De gevolgen van een tsunami waarbij de leerling rekening houdt met voorzorgsmaatregelen in het gebied. Vaardigheden: - Bronnen lezen. - Kaarten bestuderen. - Atlasgebruik. - Leesvaardigheid. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 10 Ontwerpdocument 3. Door: Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Regio 4: de vulkaan Sinabung 1. Inleiding De vulkaan de Sinabung op het Indonesische eiland Sumatra is sinds 2010 na 400 jaar weer wakker geworden. Sindsdien barst de vulkaan vaak uit. In de laatste maanden van het jaar 2013 is de vulkaan zeer actief geweest. Zo waren er op oudejaarsdag van dat jaar negen uitbarstingen. Lava stroomde uit de krater en een aswolk van wel 2.5 kilometer hoog zorgde ervoor dat zelfs op 70 kilometer afstand van de vulkaan as naar beneden kwam. Bekijk onderstaande video uit (eind) 2013 voor een introductie van de vulkaan Sinabung. http://nos.nl/embed/?id=v:592269&autoplay=1 2. Opdracht De komende twee lessen ga je werken rondom het thema actieve aarde. De aarde is bijzonder en kent vele krachten. In de eerste vier paragrafen van dit hoofdstuk heb je kennis gemaakt met de thema’s: aardbevingen, vulkanen, tsunami’s en rampbestrijding. In je werkboek heb je de opdrachten gemaakt en uitgezocht hoe de fenomenen werken. Tijdens deze webquest ga je zelf een regio onderzoeken. Dit is de regio van de Sinabung. Je gaat informatie verzamelen en verwerken om tot een mooie uitwerking te komen. De kunst is niet om alle informatie te knippen en plakken maar juist om het in eigen woorden te zetten. Wees creatief! Aan het einde van deze twee lessen laten jullie zien dat je de volgende thema’s beheerst: Leerdoel: Leerdoel: Vulkanen Je kunt beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van vulkanen. Wat moet je weten? - de opbouw van de aarde; ·- vulkanisme bij uit elkaar bewegende platen; ·- vulkanisme en aardbevingen bij botsende platen; ·bewegingen langs breuklijnen; ·- het ontstaan van plooiingsgebergten. Tsunami Je kunt de impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 11 Wat moet je weten? - Hoe een tsunami ontstaat; - De gevolgen van een tsunami waarbij de leerling rekening houdt met voorzorgsmaatregelen in het gebied. Heel veel succes met het maken van de opdrachten. Ga nu door naar stap 3: werkwijze 12 Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 3. Werkwijze Inhoud van de komende twee lessen Les 1 (50min) Doel: je kunt beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van vulkanen. Wat moet je weten? - de opbouw van de aarde; ·- vulkanisme bij uit elkaar bewegende platen; ·- vulkanisme en aardbevingen bij botsende platen; ·- bewegingen langs breuklijnen; ·- het ontstaan van plooiingsgebergten. Les 2 (50min) Doel: je kunt de impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. Wat moet je weten? - Hoe een tsunami ontstaat; - De gevolgen van een tsunami waarbij de leerling rekening houdt met voorzorgsmaatregelen in het gebied. Beoordeling na twee lessen Aan het eind van deze twee lessen leveren jullie in: 1. Mindmap (op een A3vel) in twee tallen (weging: 1x) 2. Schriftelijke toets (digitaal via de ELO) in twee tallen (weging: 1x) let op: het cijfer van de mindmap en de schriftelijke toets worden gemiddeld en tellen samen 2x mee. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 13 Start! Les 1 (50min) Doel: je kunt beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van vulkanen. Open een WORD-document. Sla het alvast op onder WQ vragen Sinabung, jullie namen en klas. Hierin gaan jullie alle opdrachten (vragen) maken en opslaan. Opdracht 1. a) Zoek in de atlas: de Sinabung. b) Welk continent vind je de Sinabung? c) Welk land vind je Sinabung? d) Zoek in de atlas de kaart ‘platentektoniek’. Op welke plaat ligt de Sinabung? e) Leg uit wat je opvalt aan de ligging van de Sinabung? Opdracht 2. a) Gebruik Google Earth en Map. Je opent het KMZ bestand: Sinabung 2014 b) Google Earth opent Sinabung bij tijdelijke plaatsen. Je moet daarna alle onderliggende opdrachten, oefening en informatie aanvinken. Zodat alles zichtbaar wordt in Google Earth. Succes! Huiswerk Je maakt thuis een mindmap op een A3 vel. Hoofdthema is actieve aarde. De drie onderliggende groepen zijn aardbevingen, vulkanisme en rampenbestrijding. Jullie gaan zoveel mogelijk begrippen uit het hoofdstuk onderbrengen in deze drie groepen. Geef bij elk begrip een kort & bondige uitleg en/of voorbeeld. Mocht je meer willen weten bekijk dan de volgende links: Hoe maak ik een mindmap: http://www.hoedoe.nl/lichaam-geest/persoonlijkeontwikkeling/hoe-maak-ik-een-mind-map Online programma om een mindmap te maken: https://bubbl.us/ Leren is een makkie! Waarom maak ik een mindmap? http://www.lereniseenmakkie.nl/Stampwerk/Mindmaps/Mindmaps.html Tot slot bekijk stap 5. Beoordelingsschema zodat je weet waarop je mindmap wordt beoordeeld. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 14 Een aantal tips: Les 2 (50min) Doel: je kunt de impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. Opfrissen?! Vorige les zijn jullie aan de slag geweest in Google Earth, GeoCube en de atlas. Vandaag gaan we daarmee verder. Vorige les hebben jullie beschreven hoe aardbevingen en vulkanen bestaan en heb je gekeken naar de opbouw van de aarde. De kennis die je hebt opgedaan ga je vandaag gebruiken. Opdracht 1. Let op voor deze opdracht heb je 10 minuten. a) Open je WORD-bestand. b) Je pakt allebei je mindmaps c) Bekijk deze link: http://www.lereniseenmakkie.nl/Stampwerk/Mindmaps/Mindmaps.html d) Beoordeel nu elkaars mindmap. Neem de bevindingen op in je WORD-bestand. Houd je het overzichtelijk. Houd les 1 en 2 in je document gescheiden. a. Komen alle thema’s aan bod? Zo, niet welke ontbreken? b. Omschrijf de positieve punten van de mindmap (minimaal 5) c. Omschrijf de verbeterpunten van de mindmap (maximaal 2). d. Hoe zou je, je mindmap de volgende keer anders maken? Je docent komt het mindmaps ophalen. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 15 Opdracht 2. Let op voor deze opdracht heb je 25 minuten. Je werkt vandaag toe naar de schriftelijke toets. In stap 4. Informatiebronnen staan een aantal video’s, kaarten en documenten je moet lezen. Je gaat naar stap 4 en bekijkt deze informatie. De informatie staat op volgorde het is aan te raden om de informatie in die volgorde te bekijken. De volgende onderwerpen komen aan bod: Waar gaan jullie naar kijken? Regio Sinabung Welke gevolgen hebben natuurrampen? Welke voorzorg maatregelingen neemt men in Sinabung? Hoe ontstaan aardbevingen en tsunami’s. Ga nu naar stap 4. ‘informatiebronnen’. Let op voor deze opdracht heb je 25 minuten. Opdracht 3. Je maakt nu de schriftelijke toets. De toets staat hieronder beschreven. Je hebt 15 minuten om de vragen te maken. Je mag alle gevonden informatie gebruiken (atlas, Google Earth, GeoCube en je lesboek). Als je klaar bent sla je jullie WORD-bestand op onder de volgende naam: Sinabung toets 2014, [naam leerlingen], [klas]. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 16 De schriftelijke toets. Gebruik de bronnen die staan vermeld bij stap 4- informatie bronnen en gebruik de volgende site: http://www.humboldt-online.nl/Nieuws/De-dreiging-van-de-Sinabung.htm Op deze site staan 6 extra bronnen. Je mag deze bronnen gebruiken bij het maken van deze vragen! Je hebt 15 minuten de tijd. Heel veel succes! 1 Beschrijf in je eigen woorden wat er aan de hand is. ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... 2 Geef de absolute en de relatieve ligging van de vulkaan Sinabung. Gebruik bron 1 en typ in ‘Sinabung’, selecteer vervolgens Sinabung, Kuta Gugung, Noord-Sumatra, Indonesië en klik op zoeken. Gebruik ook de atlas. Tip: bij de absolute ligging gebruik je breedte- en lengtegraden. Bijvoorbeeld: 50º N.B., 63º O.L. Bij de relatieve ligging beschrijf je de ligging van de plaats ten opzichte van andere plaatsen. Bijvoorbeeld: het gebied ligt aan de Grote Oceaan tussen de steden San Francisco en Los Angeles. Absolute ligging: ...................................................................................................... Relatieve ligging: ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... 3 Bestudeer GB 156B (alleen GB54) en gebruik bron 2 en 3. Wanneer was de laatste grote uitbarsting van de Sinabung? Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 17 ...................................................................................................... 4 Vulkanisme komt veel voor in gebieden met platentektoniek. Welke aardplaten spelen volgens jou de hoofdrol bij de vulkaan Sinabung? ...................................................................................................... ...................................................................................................... 5 In het Indonesische landschap vind je, naast vulkanen, ook meren. Open bron 4 en typ in ‘Tobameer’. Beschrijf op welke manier dit meer te maken heeft met vulkanisme. ...................................................................................................... ...................................................................................................... 6 Typ ‘Lake Toba’ in GoogleEarth in en druk op enter. Zorg dat in ‘Lagen’ alles uitstaat, behalve de ‘Galerij’. Daar zet je een vinkje voor ‘Vulkanen’. Het Tobameer is volgens Wikipedia ongeveer 100 km lang. Onderzoek of dat klopt. Gebruik de ‘Liniaal’ en trek een lijn van de ene naar de andere kant van het meer. Wat is de afstand? Wat zegt dat over de betrouwbaarheid van internetbronnen, zoals Wikipedia? ...................................................................................................... ...................................................................................................... 7 Open bron 5 en beweeg met de muis over ‘Klik hier voor Ring of Fire’. Beschrijf wat je ziet en leg uit of de Sinabung ook bij deze Ring van Vuur behoort. ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 18 8 Je hoort of leest misschien wel eens dat mensen een vulkaanuitbarsting willen voorkomen door water in de krater te spuiten. Leg met bron 6 uit waarom dat juist niet werkt. ...................................................................................................... ...................................................................................................... 9 Wat zou je de mensen adviseren die rondom de Sinabung wonen: teruggaan naar huis na de uitbarsting of ergens anders op Sumatra gaan wonen? ...................................................................................................... ...................................................................................................... ...................................................................................................... 4. Informatiebronnen Waar gaan jullie naar kijken? Regio Sinabung Google maps: https://www.google.nl/maps/@3.193993,98.37553,3a,75y,90t/data=!3m5!1e2!3m3!1s4807885 9!2e1!3e10 (Maps, 2014)Bekijk de afbeeldingen die daar worden getoond. Google maps: https://www.google.nl/maps/@3.1695731,98.3930342,12712m/data=!3m1!1e3 (Maps, 2014)Klik vervolgens op de onderstaande foto’s. Als je met de muis over de foto heen gaat, laat Google Maps precies zien waar de foto is gemaakt. Omschrijf kort hoe je deze fenomenen terug hebt gezien op Google Maps. Je geeft per fenomeen een korte toelichting. (Wat heb je waargenomen? Of heb je het niet waargenomen? Leg uit waarom wel/niet). Aardkorst Platentektoniek Convergente beweging Divergente beweging Transversale beweging Aardbevingen Schaal van Richter Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 19 Aardmantel Aardkern Vulkanen Lava Vulkaankegel Welke gevolgen hebben natuurrampen? Evacuaties om uitbarsting vulkaan: http://nos.nl/video/592269-evacuaties-om-uitbarstingvulkaan.html (NOS, 2014) Uitbarsting op Sumatra: http://nos.nl/video/605298-zestien-doden-door-vulkaanuitbarstingsumatra.html (NOS, 2014) Beantwoord nu de volgende vragen: ·Welke 2 gevolgen heeft een vulkaanuitbarsting voor natuur? Welke 2 gevolgen heeft een vulkaanuitbarsting voor de mens? Welke voorzorg maatregelingen neemt men in Sinabung? & Hoe ontstaan aardbevingen en tsunami’s. Lees: http://www.falw.vu.nl/nl/voor-het-vwo/wetenschap-in-gewonewoorden/Aardwetenschappen/vulkanen/vulkanen-intomen-met-water.asp (Aardwetenschappen, 2014) Bekijk: http://www.schooltv.nl/video/aardbevingen-waardoor-ontstaan-ze/ (SchoolTv, 2014) Bekijk: http://www.schooltv.nl/video/het-ontstaan-van-vulkanen-en-eilanden-op-de-grensvan-twee-aardplaten/ (SchoolTv, 2014) Bekijk: http://www.schooltv.nl/video/lava-verschillende-soorten-lava/ (SchoolTv, 2014) Verwerking. Je opent de link: http://www.verrijkingsstof.nl/292.html#sub26723. (Digiworld, 2014) Je begint bij ‘Vulkanen in het kort’ en eindigt bij ‘Leven bij een vulkaan’. De opdrachten die op de site staan maak je. Elke keer als je een pagina gedaan hebt, ga je door naar de volgende pagina. Je gaat nu terug naar Werkwijze - opdracht 3. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 20 5. Beoordelingsschema Deelopdrachten Mindmap (op een A3vel) individueel (weging: 1x) Titel aanwezig Onvoldoende/afwezig Hoofdthema 0 Deelthema’s 0 Kleur gebruik 0 Overzichtelijk 0 Verbanden/relaties 0 leggen Voorbeelden geven 0 Begrippen uitleggen 0 (kort &bondig) Creativiteit 0 Originaliteit 0 voldoende ½ ½ ½ ½ ½ goed 1 1 1 1 1 ½ ½ 1 1 ½ ½ 1 1 Omcirkel per leerling het behaald aantal punten. Tel vervolgens de punten bij elkaar op. De opgetelde punten is het eindcijfer voor de mindmap. Schriftelijke toets (digitaal via de ELO) in twee tallen (weging: 1x) let op: het cijfer van de mindmap en de schriftelijke toets worden gemiddeld en tellen samen 2x mee. Vraag 1 0 ½ 1 Vraag 2 0 ½ 1 Vraag 3 0 ½ 1 Vraag 4 0 ½ 1 Vraag 5 0 ½ 1 Vraag 6 0 ½ 1 Vraag 7 0 ½ 1 Vraag 8 0 ½ 1 Vraag 9 0 ½ 1 Vraag 10 0 ½ 1 Omcirkel per tweetal het behaald aantal punten per vraag. Tel vervolgens de punten bij elkaar op. De opgetelde punten is het eindcijfer voor de schriftelijke toets. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 21 Eindcijfer: [Cijfer mindmap individueel + cijfer schriftelijke toets] ------------------------------------------------------------------------- = eindcijfer (weging 2x) 2 6. Terugblik Nu je deze webquest tot een succesvol einde hebt gebracht kun je beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek en wat het verband met het ontstaan van vulkanen is. Daarnaast kun je de impact van een tsunami laten zien en weet je wat de oorzaken van deze ramp zijn. De volgende begrippen zijn in deze webquest aan de orde geweest: Fysisch geografisch: aardkorst, platentektoniek, aardbevingen, epicentrum, schaal van Richter, aardmantel, aardkern, vulkanen, lava, magma, vulkaankegel, subductie, convergente beweging, divergente beweging, transversale beweging. Sociaal geografisch: evacuatie, noodhulp, structurele hulp, waarschuwingssysteem, absolute ligging, relatieve ligging, explosief en effusief. Wil je meer weten over de gevolgen die vulkanen kunnen hebben voor de omgeving? Kijk dan deze video. Deze video van het klokhuis gaat over gevolgen die een vulkaan onder andere kan hebben voor het vliegverkeer. http://www.schooltv.nl/video/het-klokhuis-aswolk/ (Klokhuis, 2014) Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 22 7. Leerkracht Onderwerp en leerdoelen Hieronder worden de leerdoelen per les beschreven. De docent kan hier naar eigen inbreng van afwijken. Les 1 (50min) Doel: je kunt beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van vulkanen. Wat moet je weten? - de opbouw van de aarde; ·- vulkanisme bij uit elkaar bewegende platen; ·- vulkanisme en aardbevingen bij botsende platen; ·- bewegingen langs breuklijnen; ·- het ontstaan van plooiingsgebergten. Les 2 (50min) Doel: je kunt de impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. Wat moet je weten? - Hoe een tsunami ontstaat; - De gevolgen van een tsunami waarbij de leerling rekening houdt met voorzorgsmaatregelen in het gebied. Schooltype en niveau Methode: buiteNland, klas 1 Niveau: HAVO/VWO Laptop per leerling, klassikaal onderwijs waarbij er per twee tal een laptop/computer beschikbaar is. Heemlanden College Christelijk Lyceum Veenendaal Wat het eindproduct van de webquest wordt. Aan het eind van de twee lessen leveren de leerlingen de volgende opdracht in: 1. Mindmap (op een A3vel) in twee tallen (weging: 1x) 2. Schriftelijke toets (digitaal via de ELO) in twee tallen (weging: 1x) let op: het cijfer van de mindmap en de schriftelijke toets worden gemiddeld en tellen samen 2x mee. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 23 Docentenhandleiding 1. Algemene introductie: De vulkaan de Sinabung op het Indonesische eiland Sumatra is sinds 2010 na 400 jaar weer wakker geworden. Sindsdien barst de vulkaan vaak uit. In de laatste maanden van het jaar 2013 is de vulkaan zeer actief geweest. Zo waren er op oudejaarsdag van dat jaar negen uitbarstingen. Lava stroomde uit de krater en een aswolk van wel 2.5 kilometer hoog zorgde ervoor dat zelfs op 70 kilometer afstand van de vulkaan as naar beneden kwam. 2. Waar gaat de quest over? Waarom dit onderwerp? o Natuurrampen zijn bij leerlingen een geliefd onderwerp. Over de fysische geografie is veel te vertellen, maar leerlingen vinden het vaak lastiger. Het zijn vaak abstracte gebieden en ze kunnen zich er niets bij voorstellen. Wij willen naar vier paragrafen theorie de leerlingen zelf aan de slag laten gaan. Het onderwerp is daarnaast actueel, waardoor er veel informatie, video’s en krantenartikelen over te vinden zijn. Waarom deze regio? o Het ligt in de ring van vuur en is toepasbaar bij verschillende lesmethodes. Daarnaast kwam deze vulkaan vanaf januari jl. nog in het nieuws. De vulkaan is actief. Verantwoording afbakening regio m.b.v. ‘Denken over regio’s’. De regio is een natuurlijke regio. Natuurlijke regio’s – groot of klein – bieden aan mensen een specifiek pakket aan natuurlijke hulpbronnen (zoals vruchtbare vulkaanbodems in de regio Sinabung), maar veelal ook een pakket aan natuurgevaren (zoals vulkaanuitbarstingen en aardbevingen in de regio Sinabung). (De Pater, 2011) Wat is de link met de door jullie gebruikte ak-methoden? o In de methode zitten twee paragrafen waarbij de leerlingen zelf onderzoek gaan doen. Deze paragrafen trainen de vaardigheden van de leerlingen. Deze webquest speelt daarop in en kan als vervanging dienen van deze paragrafen. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 24 Wat is de doelgroep? o Brugklas (1e klas) o Havo o Havo/Vwo o Vwo (atheneum? Welke kerndoel bestrijkt de webquest? Kerndoel 38: Geografische basiskennis De leerling leert een eigentijds beeld van de eigen omgeving, Nederland, Europa en de wereld te gebruiken om verschijnselen en ontwikkelingen in hun eigen omgeving te plaatsen. Toelichting Allerlei maatschappelijke verschijnselen, kwesties en ontwikkelingen hebben hun neerslag in de ruimte. Van belang is dat leerlingen dit onderkennen en kunnen benoemen: in verschillende gebieden, maar ook op verschillende schaalniveaus. Centraal staan dan telkens de vragen: ‘waar’ en ‘waarom daar’. Een stap verder gaan we als voor leerlingen duidelijk wordt dat ruimtelijke ontwikkelingen verband houden met elkaar en elkaar beïnvloeden. Kortom als leerlingen verschijnselen kunnen plaatsen in een ruimtelijke context, waarbij het gaat om overeenkomsten, verschillen en relaties tussen gebieden. Binnen dit kerndoel bestuderen we de mens in zijn leefomgeving en het effect van het gedrag van de mens op die omgeving. Het gaat dan zowel om de sociale omgeving als de fysische omgeving, met andere woorden om zowel de samenleving als de natuur.Dit kerndoel is vooral ruimtelijk en dus geografisch van karakter. Dat wil niet zeggen dat de andere invalshoeken die voor het leergebied bepalend zijn buiten beeld blijven. Integendeel. Bij het bestuderen van de verschillende gebieden komen steeds ook sociale, culturele, fysische, politieke en/of persoonlijke aspecten aan de orde. De eigen omgeving kan object van studie zijn, maar ook als context gebruikt worden waarin maatschappelijke problemen en verschijnselen aan de orde worden gesteld. Bij het leren kennen van de eigen omgeving gaat het in principe om de vier A’s: areaal (gebied), artefacten (inrichtingselementen), actoren (bewoners) en activiteiten (zie ook kerndoel 42). (SLO, 2014) Vanuit de kerndoel zijn twee lesdoelen opgesteld: Les 1 (50min) Doel: je kunt beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van vulkanen. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 25 Wat moet je weten? - de opbouw van de aarde; ·- vulkanisme bij uit elkaar bewegende platen; ·- vulkanisme en aardbevingen bij botsende platen; ·- bewegingen langs breuklijnen; ·- het ontstaan van plooiingsgebergten. Les 2 (50min) Doel: je kunt de impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. Wat moet je weten? - Hoe een tsunami ontstaat; - De gevolgen van een tsunami waarbij de leerling rekening houdt met voorzorgsmaatregelen in het gebied. Benoem de geografische kennis en vaardigheden die in de quest aan de orde komen. - atlasgebruik - brongebruik (observeren, selecteren, analyseren) - mindmap kunnen maken - gebruik van Google Earth 3. Didactische verantwoording: Waarom een quest? Je bereikt meerdere (hogere) type cognitieve vaardigheden, waardoor de leerstof beter blijft hangen. De opdracht wordt uitdagend voor leerlingen. Er wordt gestructureerd gebruik gemaakt door internetbronnen, geselecteerd door de docent. Je kunt daarnaast aansluiten bij de actualiteit en bij realistische situaties. De leerling leert daarnaast selectief te zijn met informatie. Welk type webquest? Deze webquest is een voorbeeld van een kortdurende webquest. Wat is het doel van de quest? Doel: je kunt beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 26 van vulkanen. Doel: je kunt de impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. Les 1 (50min) Doel: je kunt beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van vulkanen. Wat moet je weten? - de opbouw van de aarde; ·- vulkanisme bij uit elkaar bewegende platen; ·- vulkanisme en aardbevingen bij botsende platen; ·- bewegingen langs breuklijnen; ·- het ontstaan van plooiingsgebergten. Les 2 (50min) Doel: je kunt de impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. Wat moet je weten? - Hoe een tsunami ontstaat; - De gevolgen van een tsunami waarbij de leerling rekening houdt met voorzorgsmaatregelen in het gebied. Wanneer is het doel bereikt? Doel 1.: je kunt beschrijven hoe de werking is van de platentektoniek, toegepast op het ontstaan van vulkanen. Doel 2: je kunt de impact van een tsunami laten zien en de oorzaken van deze catastrofale ramp te laten ontdekken. Deze twee doelen worden getest aan de hand van een schriftelijke toets. Daarin laten de leerlingen zien dat ze de kennis die ze hebben voer vulkanen en rampenbestrijding kunnen toepassen. De leerlingen krijgen vragen waarin ze vaardigheden moeten laten zien: gebruik de atlas of gebruik google earth. De leerlingen moeten een beschrijving kunnen geven van vulkanisme en daarnaast de gevolgen bij een ramp. Het doel is bereikt als de leerlingen laten zien dat ze de kennis (mindmap) kunnen toepassen (schriftelijke toets). Wanneer niet? Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 27 Als leerlingen niet voldoende kennis hebben (mindmap onvoldoende of niet voldoende inzichtelijke gemaakten) en/of de leerlingen de kennis niet kunnen toepassen (onvoldoende voor de schriftelijke toets). De leerlingen krijgen feedback op het gemaakte werk en leveren een verbeterde versie in. (leeropbrengst verhogen). Wat is de meerwaarde voor de leerlingen? o Domein vaardigheden: informatie zoeken, informatie verwerken, informatie samenvoegen, samenwerken en plannen. o Domein kennis: gericht op toepassing en inzicht. De kennis hebben de leerlingen de eerste vier paragrafen opgedaan dmv lessen, opgaven, huiswerk en/of overhoring. Tijdens het maken van deze webquest duiken we de diepte in. De leerlingen gaan inzoomen op één regio en passen daar hun kennis toe. Wat is de meerwaarde voor docenten? o Coaching van leerlingen o Differentiatie bij leerlingen: zwakke leerlingen kunnen extra gecoacht worden. Sterke/goede leerlingen kun je uitdagen doormiddel van extra materiaal op Google Earth o Zwakke leerlingen kun je extra uitleg geven over de lesstof 4. Verdiepingsmateriaal: Inhoudelijke achtergrondinformatie bij het onderwerp ‘Geologische natuurrampen’. Deze webquest past bij het onderwerp geologische natuurrampen. De leerlingen moeten het volgende kerndoel beheersen in de basisvorming van aardrijkskunde in het voortgezet onderwijs: Leerlingen kunnen de ligging en kenmerken van de hoofdlijnen van het reliëf op aarde en de processen die gebergtevorming, vulkanisme en aardbevingen veroorzaken, beschrijven. Als docent is het van belang om dit kerndoel volledig te beheersen en boven de stof te staan. Vulkanisme wordt in dit verdiepingsmateriaal daarom nog een keer aangereikt. De aarde bestaat uit verschillende aardplaten (en daarbij oceanische en continentale stukken aardkorst). Deze aardplaten bewegen onder invloed van warmte en druk vanuit het binnenste van de aarde. Wanneer de oceanische korst onder de continentale korst duikt ontstaat er Vulkanisme zoals dat van de Sinabung. De Sinabung is een voorbeeld van een stratovulkaan. Een stratovulkaan wordt gekenmerkt door explosief vulkanisme. Dit valt te verklaren door de bewegende aardplaten. Wanneer de oceanische korst onder de continentale korst duikt wordt de vaste massa vloeibaar. Dit komt door hitte en druk. Daarnaast wordt er een deel Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 28 water meegetrokken (oceaanwater) en sterk verhit. Hierdoor is gasvorming goed mogelijk en dit zorgt voor hoge druk en explosiviteit. De verhitte/vloeibare massa zoekt een weg naar buiten en vind dit in de vorm van vulkaanuitbarstingen. De volgende afbeelding kan het verhaal verduidelijken: 29 5. Literatuurverwijzingen Aardwetenschappen, V. (2014, juni 10). VU Aardwetenschappen. Opgehaald van Vulkanen intomen met water: http://www.falw.vu.nl/nl/voor-het-vwo/wetenschap-in-gewonewoorden/Aardwetenschappen/vulkanen/vulkanen-intomen-met-water.asp AKVulkansime. (2013, mei 5). Effusief of explosief. Opgehaald van Aardrijkskunde Vulkanisme: http://akvulkanisme.webklik.nl/page/effusief-of-explosief Berg, G. v. (2013). buiteNland. Amsterdam The Netherlands: Noordhoff Uitgevers. Bos, H. H. (2007). De Geo Basisboek. Baarn/ Utrecht/ Zutphen: ThiemeMeulenhoff . Burgrughs, W. J. (2001). Het Klimaat onthuld. Haarlem: Schuyt & Co. Digiworld. (2014, juni 10). Verrijkingsstof aardrijkskunde. Opgehaald van Vulkanen: http://www.verrijkingsstof.nl/292.html#sub26723. Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 Janssen, D. W. (2013, mei 13). Waarom hulp niet werkt maar anders kan. Opgehaald van Ontwikkelingshulpaanders: http://www.ontwikkelingshulpanders.nl/ Klokhuis. (2014, juni 10). Het klokhuis. Opgehaald van Aswolk: http://www.schooltv.nl/video/hetklokhuis-aswolk/ KNMI. (2014, mei 5). Subductie. Opgehaald van KNMI: http://www.knmi.nl/cms/content/35525/subductie Maps, G. (2014, juni 10). Sinabung. Opgehaald van Sinabung: https://www.google.nl/maps/@3.193993,98.37553,3a,75y,90t/data=!3m5!1e2!3m3!1s4807885 9!2e1!3e10 NOS. (2014, juni 10). NOS. Opgehaald van Evacuaties om uitbarsting vulkaan: http://nos.nl/video/592269-evacuaties-om-uitbarsting-vulkaan.html SchoolTv. (2014, juni 10). Aardbevingen. Opgehaald van Aardbevingen: http://www.schooltv.nl/video/aardbevingen-waardoor-ontstaan-ze/ SLO. (2014, juni 10). Kerndoelen aardrijkskunde. Opgehaald van SLO: http://ko.slo.nl/vakgebieden/00005/00003/00003/ 30 5. Antwoorden op deelopdrachten. 6. Praktische (organisatorische) tips en instructie: o Google Earth moet aanwezig zijn om het KMZ bestand te openen o A3 vellen beschikbaar voor elke leerling o Kleurtjes/stiften zijn handig o WORD bestand onder de juiste naam laten opslaan (belangrijk anders vind je het niet meer terug) Voorbeeld: Sinabung, [naam + klas] 2014 Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 7. Evaluatie: Beoordelingsschema eindopdracht voor leerlingen: A. Beoordeling na twee lessen Aan het eind van deze twee lessen leveren jullie in: 1. Mindmap (op een A3vel) in twee tallen (weging: 1x) 2. Schriftelijke toets (digitaal via de ELO) in twee tallen (weging: 1x) let op: het cijfer van de mindmap en de schriftelijke toets worden gemiddeld en tellen samen 2x mee. B. Beoordelingsschema Deelopdrachten Mindmap (op een A3vel) individueel (weging: 1x) Titel aanwezig Onvoldoende/afwezig Hoofdthema 0 Deelthema’s 0 Kleur gebruik 0 Overzichtelijk 0 Verbanden/relaties 0 leggen Voorbeelden geven 0 Begrippen uitleggen 0 (kort &bondig) Creativiteit 0 Originaliteit 0 voldoende ½ ½ ½ ½ ½ goed 1 1 1 1 1 ½ ½ 1 1 ½ ½ 1 1 Omcirkel per leerling het behaald aantal punten. Tel vervolgens de punten bij elkaar op. De opgetelde punten is het eindcijfer voor de mindmap. Schriftelijke toets (digitaal via de ELO) in twee tallen (weging: 1x) let op: het cijfer van de mindmap en de schriftelijke toets worden gemiddeld en tellen samen 2x mee. Vraag 1 Vraag 2 Vraag 3 Vraag 4 Vraag 5 Vraag 6 0 0 0 0 0 0 ½ ½ ½ ½ ½ ½ Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3 1 1 1 1 1 1 31 Vraag 7 0 ½ 1 Vraag 8 0 ½ 1 Vraag 9 0 ½ 1 Vraag 10 0 ½ 1 Omcirkel per tweetal het behaald aantal punten per vraag. Tel vervolgens de punten bij elkaar op. De opgetelde punten is het eindcijfer voor de schriftelijke toets. Eindbeoordeling Eindcijfer: [Cijfer mindmap individueel + cijfer schriftelijke toets] ------------------------------------------------------------------------- = eindcijfer (weging 2x) 2 32 Regio 4: Sinabung. Leonie Schippers & Nathalie Vastenholt Ontwerpdocument 3
