Infoblad Vertrouwenslijn Afpersing Bel 0800 – 2800 200 Afpersing is een grote probleem dan wordt gedacht of uit aangifte cijfers blijkt. Eén op de tien (dus 10 procent) ondernemers geeft aan in de afgelopen vijf jaar daadwerkelijk slachtoffer van afpersing te zijn geworden. Dat zijn er vele tienduizenden terwijl het aantal gevallen dat bij politie en justitie bekend wordt daarmee in schril contrast staat: nog geen honderd per jaar. Afpersing wordt door VenJ, NlConfidential, politie, het openbaar ministerie (OM) en de ondernemersorganisaties wel serieus opgepakt. Omdat elk slachtoffer er één te veel is. Aard van afpersing Afpersing kent vele vormen en treft ondernemers in alle branches. Een dode kip op de stoep, fysieke bedreiging van de ondernemer en zijn of haar familie, het moedwillig stilleggen van het bedrijf (bijvoorbeeld een gat graven voor de deur, mest op de stoep, stroomkabels vernielen, stank verspreiden), dreigen met vergiftigen van levensmiddelen, een bomalarm, brand, dreigen “de zaak te verbouwen”, dreigen met een incassobureau of deurwaarder, het verbieden een opdracht aan te nemen, het opdringen van afname van diensten of goederen, toepassen van sextortion, enzovoort, enzovoort. Allemaal bedoeld om geld, goederen, informatie of diensten af te dwingen. De motieven van afpersers lopen uiteen van (grote) schulden, wraak en rancune (ontslag), maar kunnen ook onderdeel zijn van georganiseerde criminaliteit of gedreven door een ‘hoger’ doel (zoals dubieuze religieuze motieven). Afpersing; accepteer het niet! Afpersing kan eenmalig zijn, maar zal meestal langer duren en structureel van aard zijn. ‘Succes’ smaakt naar meer. De dreiging, en daarmee de mentale druk, wordt bij afpersing meestal geleidelijk opgebouwd. Ondernemers krijgen hierdoor angst voor de eigen veiligheid en die van de familie, medewerkers of klanten, angst voor imagoschade, zelfs voor verlies van het bedrijf. En angst werkt verlammend en is daardoor een bar slechte raadgever. Afpersing is een geweldsdelict, vrijwel altijd is steun en begeleiding nodig bij het herwinnen van zelfvertrouwen en het in actie kunnen en durven komen. Maar hoe eerder actie wordt ondernemen hoe eerder afpersing stopt. Vereniging VNO-NCW Koninklijke Vereniging MKB-Nederland www.vno-ncw.nl www.mkb.nl Waarom een Vertrouwenslijn Afpersing? Er werd en wordt weinig aangifte gedaan van afpersing. Schaamte, angst voor represailles van de kant van de dader, gebrek aan vertrouwen in de politie om geen of foute actie te ondernemen of culturele factoren kunnen redenen zijn voor ondernemers om niet naar buiten te treden. Afpersing blijft zo onzichtbaar voor de buitenwereld, met negatieve gevolgen voor zowel slachtoffers als prioriteitstelling in opsporing. Onder druk gezette ondernemers moeten zonder dat het bekend wordt bij de dader(s) hun verhaal kunnen doen, adviezen krijgen en als ze er aan toe zijn en de situatie het vraagt, worden begeleid naar aangifte en politieondersteuning. Daarom is de Vertrouwenslijn Afpersing opgericht. Nog te weinig algemeen bekend, wel zeer gewaardeerd door degenen die de lijn gevonden hebben. Wat verstaat de wet onder is afpersing? Afpersing is een vorm van chantage en een misdrijf, volgens de Nederlandse wet (Wetboek van Strafrecht: ‘afpersing’, artikel 317 sr. en ‘afdreiging’ artikel 318 sr). Naast afpersing bestaat afdreiging. Bij beiden gaat het om afdwingen, met als doel zichzelf of een ander te bevoordelen. Bij afpersing wordt gedreigd met geweld of sabotage. Bij afdreiging gaat het om (dreigen met) smaad of openbaar maken van geheime informatie. Afpersing kan ook zonder aangifte vervolgd worden door het Openbaar Ministerie. Afdreiging is echter alleen strafbaar wanneer het slachtoffer hiervan aangifte doet, het is een zogenoemd klachtdelict. Op afpersing en afdreiging staan flinke straffen; vergelijkbaar met gekwalificeerde diefstal en zware mishandeling. Op afpersing staat een maximumstraf van negen jaar of een geldboete van de vijfde categorie (€76.000). Op afdreiging staat een maximumstraf van vier jaar of een geldboete van de vijfde categorie. Afgeperst? Bel de Vertrouwenslijn Afpersing! Het advies is: betaal niet, geef géén goederen of informatie af, verleen geen diensten. Je kunt maar éénmaal de eerste keer NEE zeggen. Daarna wordt het steeds moeilijker. Bel daarom zo snel mogelijk de Vertrouwenslijn Afpersing. De lijn is een initiatief van het ministerie van Veiligheid en Justitie, NlConfidential, Koninklijke Horeca Nederland, VNONCW en MKB-Nederland. Sinds maart 2015 wordt de lijn beheerd door NlConfidential, vooral bekend van Meld Misdaad Anoniem. Ook het Meldpunt Internet Discriminatie, de Vertrouwenslijn Integriteit en het Sekte Signaal vormen onderdeel van deze organisatie. De Vertrouwenslijn is te bereiken via: 0800 – 2800 200. Bellen is veilig omdat: er onvoorwaardelijke geheimhouding wordt gegarandeerd de gesprekken strikt vertrouwelijk zijn en blijven de vertrouwenspersoon aan strikte geheimhouding is gebonden er geen acties worden ondernomen zonder expliciete instemming van betrokkene. Meer informatie Vertrouwenslijn afpersing, 0800 – 2800 200. Vereniging VNO-NCW Koninklijke Vereniging MKB-Nederland 2 Colofon Dit infoblad is een uitgave van de Koninklijke Vereniging MKB-Nederland en Vereniging VNO-NCW, Postbus 93002, 2509 AA Den Haag T. 070 – 349 09 09 www.mkb.nl www.vno-ncw.nl Dit infoblad is met zorg samengesteld. Er kan echter geen enkele aansprakelijkheid worden aanvaard voor eventuele onjuistheden of onvolkomenheden. Vermenigvuldiging van (delen van) deze uitgave is toegestaan, mits met bronvermelding. © Copyright Koninklijke Vereniging MKB-Nederland april 2016 www.vno-ncw.nl www.mkb.nl