Geestelijk verzorger is ideaal mens - Nederlands Dagblad

Geestelijk verzorger is ideaal mens
beeld nd
22 juni 2016, 03:00
Gerald Bruins
De Protestantse Geestelijke Verzorging en de Protestantse Theologische Universiteit tekenen vandaag een
samenwerkingsovereenkomst om de kwaliteit van de krijgsmachtpredikant te verbeteren. In Groningen begint vanaf augustus een
nieuwe opleiding tot geestelijk verzorger in het leger. Wat moet een krijgsmachtpredikant eigenlijk ​kunnen? Een schets in zes
delen.
Dit verhaal kwam tot stand op basis van gesprekken met hoofdkrijgsmachtpredikant Klaas Henk Ubels, docent aan de Protestantse
Theologische Universiteit Theo Pleizier en diverse krijgsmachtpredikanten.
lichamelijk fit
Een krijgsmachtpredikant moet een goede conditie hebben. Een geestelijk verzorger in spe krijgt bij Defensie een militaire opleiding van tien
weken aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. Hij leert er de rangen en standen in het leger kennen, maar er wordt ook gewerkt aan
een basisconditie. Die moet de dominee zelf onderhouden. Niet onbelangrijk als hij op missie is met ‘zijn’ mannen en er wordt geschoten.
Dan moet je niet te snel met je tong op je schoenen lopen.
mensgericht
Een krijgsmachtpredikant moet van mensen houden. Hij begeeft zich gemakkelijk onder militairen, zoekt de militairen zelfs op, gaat
vanzelfsprekend contacten aan en is vlot in de omgang. Een groot ‘empathisch vermogen’, zoals dat in vaktaal heet, is eveneens een
vereiste. Hij moet zich kunnen inleven in anderen en in staat zijn de mens achter het uniform te zien. Een krijgsmachtpredikant is
uitgezonden door de kerk en is dus niet in dienst van Defensie. Dat maakt hem tot een onafhankelijk vertrouwenspersoon voor veel
militairen. Zij delen niet zelden hun sores. Naar al die verhalen luisteren … je moet er wel tegen kunnen.
bruggenbouwer
Wie ‘zieltjes wil winnen’, kan beter niet als krijgsmachtpredikant gaan werken bij Defensie. Zijn eerste taak is niet getuigen, maar er zijn voor
de militair, ongeacht diens overtuiging of levensbeschouwing. Anders dan in de kerk, werkt de geestelijk verzorger in een seculiere context.
Dat vraagt om het vermogen een brug te bouwen tussen zijn geestelijk erfgoed, vol met Bijbelverhalen, en de verhalen van de militairen.
Vanwege zijn vertrouwensfunctie leidt de krijgsmachtdominee een eenzaam bestaan. Het geloof in God is een bron waaruit hij vertrouwen
put. Op missie kan zijn gods- en mensbeeld een dreun krijgen. Daarom is het belangrijk dat hij telkens weer contact zoekt en onderhoudt
met zijn Bron, door Bijbellezen en gebed.
Het is niet zo dat een krijgsmachtpredikant helemaal niets van zijn geloof kwijt kan. Hij is aanspreekbaar op zijn geloof. Als de gelegenheid
zich voordoet, bijvoorbeeld doordat een militair ernaar vraagt, kan hij iets vertellen over zijn Heer. Aan boord van een schip of in een
legerkamp kan de dominee niet een dienst beleggen zoals in een reguliere kerk thuis. Hij moet vieringen organiseren die ook aansluiten bij
het leven van niet-gelovigen.
flexibel
Het bestaan als krijgsmachtpredikant vergt flexibiliteit. Is de krijgsmachtpredikant net met zijn mannen op missie geweest in Irak, dan kan
hij zomaar in een ander militair avontuur belanden met totaal andere collega-militairen. Hij moet ertegen kunnen van huis te zijn.
De functie vraagt ook om geestelijke veerkracht. In de kerk werkt een predikant meestal met gelijkgezinden, mensen met wie hij zijn geloof
deelt. In het leger is de dominee er voor iedere militair. Hij moet goed kunnen samenwerken, met artsen, psychologen en maatschappelijk
werkers, maar ook met collega-gv’ers van andere richtingen: joods, rooms-katholiek of humanistisch.
humoristisch
Naast het geloof zijn humor en zelfrelativering de wapens van een krijgsmachtpredikant. Tegenover de dienaren van Defensie, die wel van
een grapje houden, weet hij het belang van zijn functie te relativeren. Hij is zich bewust van de bijzondere positie die hij inneemt. Een
kwinkslag op het juiste moment is de smeerolie in de relatie met de militairen.
stabiel karakter
Als geestelijk verzorger in het leger moet je sterk in je schoenen staan. Een stabiel karakter helpt daarbij enorm. Hij is niet snel van zijn stuk
te krijgen, bij rampspoed of ander onheil moeten de militairen wel bij ‘de dominee’ terechtkunnen. Op het ene moment maakt hij mee dat de
mannen moeten vechten. Een andere keer ligt er een burger aan de kant die best geholpen zou kunnen worden, maar dat mag niet omdat
het mandaat ontbreekt. Zulke situaties moet een dominee kunnen verwerken.
Bovendien moet hij het in zijn eenzame positie met zichzelf kunnen uithouden. Hij moet zich soms afzonderen in zijn kamer of hut om op te
laden. Een legerpredikant moet bestand zijn tegen eenzaamheid.

Copyright © 2016 Nederlands Dagblad, gerealiseerd door Liones