Colposcopie en afname van weefsel van de baarmoederhals

PATIËNTEN
INFORMATIE
Colposcopie en afname
van weefsel van de
baarmoederhals
2
PATIËNTENINFORMATIE
Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u
informeren over het onderzoek colposcopie en de afname van weefsel
van de baarmoederhals. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te
lezen.
Wat is een colposcopie?
Als de huisarts u naar het ziekenhuis verwijst in verband met een
afwijkende uitslag van het uitstrijkje, onderzoekt de gynaecoloog uw
baarmoederhals nauwkeurig. Dat onderzoek wordt een colposcopie
genoemd. Net als bij een uitstrijkje brengt de gynaecoloog een
eendenbek of speculum in de vagina. Voor de ingang van de vagina
wordt vervolgens een colposcoop geplaatst. Dat is een soort microscoop
waarmee de gynaecoloog de baarmoederhals uitvergroot kan zien.
Meestal wordt er ook weefsel van de baarmoederhals weggenomen voor
onderzoek.
Wat is het doel van dit onderzoek?
Met dit onderzoek wil de gynaecoloog vaststellen of er sprake is van een
voorstadium van baarmoederhalskanker.
Voorbereiding
Dit onderzoek kan niet plaatsvinden tijdens de menstruatie. Het is
raadzaam om naar het toilet te gaan voordat het onderzoek plaats vindt.
Een volle blaas of darm tijdens het onderzoek geeft soms een vervelend
gevoel. Dat komt doordat een eendenbek of speculum wordt gebruikt
om de vagina wijder te maken. De eendenbek drukt tegen uw blaas en
darm aan. Er kunnen allerlei redenen zijn om tegen dit onderzoek op te
zien. U kunt uw zorgen en bedenkingen altijd met uw arts bespreken.
Het is belangrijk dat u de tijd neemt en krijgt om de spieren rond de
vagina zo goed mogelijk te ontspannen.
3
Het onderzoek
U neemt plaats op een onderzoeksstoel met de benen gespreid. De arts
brengt een eendenbek in de vagina in. Als de eendenbek wordt
geopend, kan de arts de baarmoedermond bekijken. Voor de ingang van
de vagina wordt een colposcoop geplaatst. Soms is deze verbonden met
een televisiescherm. U kunt dan meekijken. De baarmoederhals wordt
natgemaakt met een azijnoplossing of een soort jodium om het weefsel
goed te kunnen beoordelen. Dat natmaken kan een prikkend gevoel
geven. De arts bekijkt vooral het gebied tussen de baarmoedermond en
de baarmoederhals. Als er afwijkende plekjes te zien zijn, neemt de arts
dikwijls een stukje weefsel weg voor onderzoek.
Een biopsie
Het afnemen van een stukje weefsel, ook wel biopsie genoemd, kan
kortdurend een pijnlijk gevoel geven. Het gebeurt met een klein
instrument dat een klein hapje neemt uit de baarmoederhals. Door dat
‘hapje’ ontstaat een wondje dat kan bloeden. Als het erg bloedt, stipt de
arts het aan met een stof, zilvernitraat, die een krampend gevoel in de
baarmoeder kan geven.
Soms wil de gynaecoloog een groter stuk weefsel wegnemen. Dat heet
een lisbiopsie. De baarmoederhals wordt dan plaatselijk verdoofd met
4
PATIËNTENINFORMATIE
een dunne naald. Dat kan een beetje pijnlijk zijn. Een lisbiopsie gebeurt
met een lis. Dit is een spateltje dat elektrisch wordt verhit zodat het
instrument een stukje van de baarmoederhals kan wegschillen. Door de
hitte worden bloedvaten direct dichtgeschroeid. Als het afwijkende
plekje niet te groot is, kan de arts het plekje tijdens de lisbiopsie
helemaal verwijderen. Een lisbiopt kan enkele centimeters groot zijn en
meer dan een halve centimeter dik.
Na het onderzoek
Na het afnemen van een stukje weefsel kan het wondje in de
baarmoederhals een paar dagen bloeden. Het is in die dagen beter om
niet te vrijen. Ook na een lisbiopsie kunt u een week of twee bloederige
afscheiding houden. Die kan soms vies ruiken. Het is ook dan verstandig
te wachten met vrijen tot de afscheiding verdwenen is. De gynaecoloog
raadt u tevens aan niet te zwemmen en te baden. Ook tampons kunt u
beter niet gebruiken.
De uitslag
Als er geen weefsel is weggenomen, vertelt de arts u doorgaans al
tijdens of direct na de colposcopie hoe de baarmoederhals eruit ziet. De
uitslag van een weefselonderzoek is meestal binnen twee weken bekend.
Net als bij het uitstrijkje wordt de uitslag in verschillende gradaties tot
uitdrukking gebracht.
5
−− Er kan een lichte afwijking zijn gevonden (CIN 1). De weefselopbouw
is dan niet helemaal normaal, maar het is geen kanker. De arts zal
meestal aanraden af te wachten omdat deze afwijkingen vaak
spontaan verdwijnen.
−− Een matige afwijking wil zeggen dat de weefselopbouw abnormaal is
(CIN 2), maar ook dit is geen kanker. Behandeling is niet altijd nodig
omdat ook deze afwijkingen nogal eens spontaan verdwijnen. Of een
behandeling wordt geadviseerd hangt onder meer af van uw leeftijd,
van de grootte van de afwijking en van de plaats in de
baarmoederhals waar ze is gevonden. Soms is de afwijking al tijdens
het afnemen van weefsel helemaal verwijderd.7
−− Bij een ernstige afwijking (CIN 3) spreekt men van een voorstadium
van kanker. Dat wil niet zeggen dat u zonder behandeling kanker zult
krijgen. De meeste vrouwen met deze gradatie krijgen waarschijnlijk
nooit kanker. Maar voor de zekerheid wordt aan alle vrouwen met
deze gradatie een behandeling aangeraden.
Meer informatie over behandelingen van de baarmoederhals vindt u in
de folder Behandelingen aan afwijkingen van de baarmoederhals.
Vragen
Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, stelt u die dan
gerust aan uw behandelend arts of huisarts. Bent u verhinderd, dan kunt
u zich het beste wenden tot de afdeling waar het onderzoek plaats moet
vinden.
De polikliniek Gynaecologie is bereikbaar via telefoonnummer
(010) 291 22 80.
Meer informatie staat te lezen op de website van de Nederlandse
Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie, www.nvog.nl.
6
PATIËNTENINFORMATIE
7
De informatie in deze folder is belangrijk voor u. Als u moeite heeft met de Nederlandse taal, zorg dan dat u
deze folder samen met iemand leest die de informatie voor u vertaalt of uitlegt.
The information in this brochure is important for you. If you have any difficulties understanding Dutch, please
read this brochure together with somebody who can translate or explain the information to you.
Bu broşürdeki bilgi sizin için önemlidir. Hollandaca dilde zorlanıyorsanız, bu broşürü size tercüme edecek ya da
açıklayacak biriyle birlikte okuyun.
Informacje zawarte w tym folderze sa˛ waz∙ne dla Państwa. Jeśli je˛zyk niderlandzki sprawia Państwu trudność,
postarajcie sie˛ przeczytać informacje zawarte w tym folderze z kimś, kto moz∙e Państwu je przetłumaczyć lub
objaśnić.
Maasstad Ziekenhuis
3079 DZ Rotterdam
T: (010) 291 19 11
E: [email protected]
I: www.maasstadziekenhuis.nl
mzp3094 februari 2016
Maasstadweg 21