TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen • • • • • • • Bouwmaterialen onder druk Het onzichtbare leven op mijn bord Knutselen met DNA "Crime Scene Investigation" en chemoluminescentie Polarisatie van licht Print 3Dee Zoeken op het internet van de toekomst 78 79 80 81 82 83 84 KU Leuven Technologiecampus De Nayer Jan De Nayerlaan 5 2860 Sint-Katelijne-Waver tel. + 32 15 30 66 56 77 78 TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen Bouwmaterialen onder druk Laat je leerlingen kenismaken met het gedrag van bouwmaterialen door middel van het uitvoeren van buig- en drukproeven. De leerlingen gaan onder andere een betonnen balk tot bezwijken toe belasten en het scheurgedrag analyseren. Ze doen dit door zelf de buigpers aan te sturen, doorbuigingen op te meten, aan scheurdetectie te doen en het patroon van de scheuren aan te duiden. Thema Doelgroep Wanneer Bouwkunde Sluit aan bij: Sterkteleer Leefwereld: Bouwkundige constructies Leerlingen uit aso wetenschappelijke richtingen Leerlingen uit tso richtingen wetenschappelijke richtingen (IW, bouw, …) Maximale groepsgrootte: 15 leerlingen Januari en op aanvraag Duur 3 u. Waar Technologiecampus De Nayer Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver Kostprijs Begeleiding Gratis Dennie Jansen en Inge Deygers Info en inschrijven www.iiw.kuleuven.be/denayer/leerlingenworkshops TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen Het onzichtbare leven op mijn bord De leerlingen gaan zelf na of en hoeveel micro-organismen er in voedingsstalen aanwezig zijn. Dit gebeurt door de bacteriën te isoleren uit het voedingsstaal en seriële verdunningen uit te platen zodat kwantificatie mogelijk is. Daarnaast worden ook omgevingsstalen (vb. gsm) geanalyseerd. De kolonie-vormende eenheden kunnen (op eigen initiatief) na 48 uren incubatie geteld worden en vergeleken worden met de geldende voedselveiligheidsnormen. Thema Doelgroep Wanneer Chemie – biochemie Sluit aan bij: biologie: microbiologie Leefwereld: voedselveiligheid, levensmiddelencontrole Leerlingen uit aso uit wetenschappelijke richtingen Leerlingen uit tso uit richtingen biotechnologie of aanverwante richtingen Vereiste voorkennis: Wat zijn bacteriën? Maximale groepsgrootte: 15 leerlingen Januari en op aanvraag Duur 2 u. Waar Technologiecampus De Nayer Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver Voorbereiding Er wordt een labotekst bezorgd die de leerlingen moeten voorbereiden. Volgende voedingsstalen mogen meegenomen worden voor analyse: aardappelsla, gesneden groeten Kostprijs Begeleiding Gratis Hans Rediers en Christel Verreth Info en inschrijven www.iiw.kuleuven.be/denayer/leerlingenworkshops 79 80 TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen Knutselen met DNA Laat de wereld van DNA en genetische modificatie echt tot leven komen met deze workshop. De leerlingen zullen plasmide DNA isoleren uit bacteriën en zullen dit DNA knippen met restrictie-enzymen. De DNA-fragmenten worden vervolgens geanalyseerd met agarosegelelectroforese. Thema Doelgroep Wanneer Chemie – biochemie Sluit aan bij: biologie: microbiologie, genetica Leefwereld: biotechnologie, genetisch gemodificeerde organismen Leerlingen uit aso uit wetenschappelijke richtingen Leerlingen uit tso uit richtingen biotechnologie of aanverwante richtingen Vereiste voorkennis: Wat is DNA? Wat zijn bacteriën? Maximale groepsgrootte: 15 leerlingen Januari en op aanvraag Duur 4u.30 (2u.30 in de voormiddag, gel runnen tijdens de lunch, 1u. in de namiddag) Waar Technologiecampus De Nayer Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver Kostprijs Begeleiding Gratis Hans Rediers en Christel Verreth Info en inschrijven www.iiw.kuleuven.be/denayer/leerlingenworkshops TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen “Crime Scene Investigation” en chemoluminescentie In deze workshop worden leerlingen voor één dag forensisch onderzoekers die ingeschakeld worden om het moordwapen, moordenaar en de moordlocatie te ontdekken. Omdat op de plaats delict bloedsporen vaak onzichtbaar zijn voor het blote oog moeten de leerlingen gebruik maken van de chemische stofffen Luminol en Fluorescein. Luminol en Fluorescein zijn de belangrijkste hulpmiddelen die forensische onderzoekers ter beschikking hebben om dergelijk sporen weer zichtbaar te maken. Beide chemische stoffen hebben chemoluminescerende eigenschappen. Dit betekent dat er energie vrijkomt in de vorm van licht wanneer deze chemische stoffen onder welbepaalde omstandigheden een reactie aangaan met specifieke bestanddelen in de bloedsporen. Thema Doelgroep Wanneer Chemie – biochemie Sluit aan bij: chemie: redox reacties Leefwereld: misdaadbestrijding, CSI Leerlingen uit aso uit wetenschappelijke richtingen Leerlingen uit tso uit richtingen chemie, biotechnologie of aanverwante richtingen Vereiste voorkennis: basisprincipes van redoxreacties Maximale groepsgrootte: 12 leerlingen Januari en op aanvraag Duur Een halve dag Waar Technologiecampus De Nayer Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver Voorbereiding Er wordt vooraf een labotekst bezorgd ter voorbereiding Kostprijs Begeleiding Gratis Nico Lambert en Pieter Van Aken Info en inschrijven www.iiw.kuleuven.be/denayer/leerlingenworkshops 81 82 TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen Polarisatie van licht Waarom is de hemel overdag blauw en bij zonsondergang rood? Hoe kan je testen dat je een goede zonnebril hebt? Wat is het verschil tussen een polaroid en een gewone zonnebril? Het antwoord op al deze vragen: Polarisatie. Polarisatie is een moeilijk concept omdat de zintuigen van de mens er niet gevoelig voor zijn. Wij zien geen verschil tussen gepolariseerd en ongepolariseerd licht en wij kunnen de richting van de elektrische veldvector niet waarnemen. In deze tweedelige sessie maken de leerlingen kennis met polarisatie. In het eerste deel komen volgende onderwerpen aan bod: Wat is lineair gepolariseerd licht?, Hoe werkt een polarisatiefilter? en Hoe ontstaat gepolariseerd licht? Daarna gaan de leerlingen zelf aan de slag en voeren zij proeven uit rond 'De wet van Malus', dubbelbrekende kristallen, absorptie door een zonnebrilglas, foto-elastisch effecten en chromatische polarisatie. Thema Doelgroep Wanneer Fysica Sluit aan bij: fysica: golven en trillingen Leefwereld: polarisatiefilters bij zonnebrillen en fotografie Leerlingen uit aso en tso uit wiskundige, technologische of wetenschappelijke richtingen Vereiste voorkennis: basiskennis voortplanting van elektromagnetische golven Maximale groepsgrootte: 16 leerlingen Januari en op aanvraag Duur 1u.30 Waar Technologiecampus De Nayer Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver Kostprijs Begeleiding Gratis Joris Verheyden en Els Koppen Info en inschrijven www.iiw.kuleuven.be/denayer/leerlingenworkshops TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen Print 3Dee Elk product is ooit ontstaan als een idee, als iets ontastbaar. Door het idee te ontwikkelen en uit te werken tot een ontwerp, geknutseld in papier, hout, piepschuim ... kon het idee verder geperfectioneerd worden. Wanneer de uitvinder tevreden was met het resultaat, kon hij op zoek naar de beste manier om het product in grotere aantallen te gaan maken en via winkels te verkopen. De 3D-printer brengt hier verandering in. Want met een 3D-printer kan iedereen namelijk zelf zijn idee gaan uitwerken en tot een echt tastbaar product komen. Zoals je een foto afdrukt met je printer, zal je morgen thuis een echt 3D-model kunnen printen. Tijdens deze sessie kunnen leerlingen in ons labo terecht voor demo's en tips over hoe je zelf aan de slag kan. We tonen jullie ook 3D-scannen waardoor je een kopie van een onderdeel kan maken of doodleuk van jezelf! Printen maar! Thema Doelgroep Wanneer Elektromechanica Sluit aan bij: Elektromechanica, productietechnieken Leefwereld: 3D-printen Leerlingen uit aso en tso uit wiskundige, technologische of wetenschappelijke richtingen Maximale groepsgrootte: 12 leerlingen Januari en op aanvraag Duur 4 u. Waar Technologiecampus De Nayer Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver Kostprijs Begeleiding Gratis Eleonora Ferraris en Matthias Faes Info en inschrijven www.iiw.kuleuven.be/denayer/leerlingenworkshops 83 84 TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen Zoeken op het internet van de toekomst Het wordt steeds tijdrovender om je weg te vinden in de gigantische hoeveelheid informatie die vandaag op het internet beschikbaar is. Een zoekmachine zoals Google kan helpen, maar kan het werk ook niet in onze plaats doen. De reden hiervoor is eenvoudig: informatie op het internet is geschreven in ‘mens-talen’ (Nederlands, Engels, Frans …), terwijl een computerprogramma zoals Google alleen maar ‘computer-talen’ begrijpt (HTML, Javascript, Visual Basic, PHP …). Je kan dit vergelijken met de zoektocht in een bibliotheek vol Russische, Chinese of Arabische boeken. Recent zijn wetenschappers en ingenieurs uit zowel universiteiten als het bedrijfsleven begonnen met de ontwikkeling van een ‘nieuw’ internet, waarop informatie niet alleen in mens-talen wordt aangeboden, maar ook in computer-talen. Op deze manier kunnen er zoekmachines ontwikkeld worden die veel juister en gerichter op zoek gaan naar informatie. In deze sessie maken leerlingen op een toegankelijke manier kennis met de onderliggende technologie (XML, RDF, SPARQL …) en bouwen ze zelf een kleine zoekmachine. Thema Doelgroep Wanneer ICT Sluit aan bij: informatica, wiskunde Leefwereld: zoekmachines op internet Leerlingen uit aso en tso uit wiskundige, technologische of wetenschappelijke richtingen Maximale groepsgrootte: 24 leerlingen Datum af te spreken Duur Halve dag Waar Technologiecampus De Nayer Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver Kostprijs Begeleiding Gratis Joost Vennekens Info en inschrijven www.iiw.kuleuven.be/denayer/leerlingenworkshops TECHNOLOGIECAMPUS DE NAYER Workshops voor leerlingen 85