in beeld 28 Volkskrant Magazine Zell am See in Tirol is het Paradijs voor Arabische toeristen. De besneeuwde toppen en het helblauwe meer zijn precies zoals de Koran het beschrij. foto’s m ar i e k e va n de r v el de n tekst SaSki a ad ria en S BOERKA’S IN DE SNEEUW HET LIEFLIJKE BERGLANDSCHAP ligt sereen in de felle voorjaarszon. Geiten grazen op de groene lappendeken. De puntige witte toppen van de Alpen steken fel af tegen de helblauwe lucht. In het rimpelloze meer bij het Oostenrijkse Zell am See is het schilderachtige plaatje in spiegelbeeld te zien. ‘Dit is het Paradijs zoals de Koran het hee bedoeld.’ Het is een veelgehoord antwoord van Arabische toeristen op de vraag hoe ze op het idee zijn gekomen naar de Alpen te gaan voor hun vakantie. Een belangrijke reden, maar nog vaker is het antwoord: ‘verkoeling’, want in de zomermaanden gee de thermometer in de Golfstaten de 50 graden aan en is binnenblijven de enige optie. Groepen gepensioneerde Duitsers lopen met hun wandelstokken langs het meer. De terrasjes zitten vol met toeristen van middelbare leeijd en ouder. Beige afritsbroek, grote bergschoenen. Mannen en vrouwen die op elkaar zijn gaan lijken. Genietend van een Wienerschnitzel of Kaiserschmarren kijken ze verbaasd op als een vrouw voorbij loopt die van top tot teen in het zwart gekleed gaat. Alleen haar ogen zijn nog zichtbaar en die slaat ze neer. Ze is niet de enige. De straten van het dorp zien zwart van de Arabische toeristen. ‘Het 23 augustus 2014 30 lijkt hier de Emiraten wel’, zegt een Duitse toerist tegen zijn vrouw. Hij wijst met zijn hoofd in de richting van een vrouw die een telefoon aan een gouden ketting uit haar nikab haalt. Sinds tien jaar is de omgeving van Zell am See en Kaprun een belangrijke trekpleister voor toeristen uit de Golfstaten. Tussen mei en oktober vieren zo’n 70 duizend Arabische toeristen vakantie in Oostenrijk. De bergen, het meer, de witte toppen en het groen zijn voor toeristen uit Saoedie-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Oman en Irak sinds enkele jaren een must see. ‘Wat New York is voor westerlingen, is Zell am See voor de Arabieren. Hier moet je zijn geweest’, zegt Hatam uit Oman. Terwijl de toeristen om hen heen frisdrank en bier bestellen, drinken hij en zijn vrouw Fouzia warme chocolademelk met slagroom. De toestroom van de islamitische bezoekers is een economische stimulans voor de regio, maar zorgt ook voor controverse. Want terwijl de Arabische toeristen flink wat geld in het laatje brengen van hoteleigenaars en restaurants, blijven steeds meer Duitse bezoekers weg. ‘Het is een heikel thema’, vertrouwt een kruidenier ons toe. Ze wil reageren, maar alleen anoniem. ‘Ik moet zeggen dat ik in het in beeld begin ook niet stond te juichen, maar ik ben er inmiddels aan gewend. Het zijn toch gewoon mensen.’ Dit voorjaar moest de tweetalige informatiebrochure Where cultures meet de cultuurverschillen overbruggen. In acht pagina’s wordt de Arabische toerist vriendelijk uitgelegd dat het niet wordt gewaardeerd als ze op de hotelkamer koken. Dat vuilnis in de daarvoor bestemde afvalbakken moet worden ge- 31 gooid. Dat zwarte kleding eigenlijk vooral wordt geassocieerd met rouw en dat het belangrijk is om elkaar in het gezicht te kunnen zien: ‘Laat ons uw lach zien’. De brochure is na een maand alweer teruggehaald door kritiek van de Arabische ambassades in Oostenrijk, die vonden het aanmatigend. ‘Mijn vrouw hee bedacht dat ze haar mondkapje afdoet, want iedereen keek zo. Maar ze zegt nu elke dag dat ze 32 in beeld Volkskrant Magazine 33 zich zo naakt voelt’, zegt de 26-jarige Turki uit Saoedie-Arabië op het feestje ‘Zell Edelweisen’, speciaal georganiseerd voor de toeristen om ze kennis te laten maken met de Oostenrijkse tradities. Zijn 22-jarige, zwangere vrouw staat vlak achter hem en fluistert continu in zijn oor, maar hij doet vervolgens het woord. ‘Het is voor ons de omgekeerde wereld. Hier kijken mensen naar al die vrouwen in boerka’s. In ons land zouden we raar opkijken van vrouwen zoals jullie.’ Behalve het meer van Zell am See is de gletsjer Kitzsteinhorn ook een hoogtepunt voor de Arabische toeristen. De gletsjer ligt op 3.200 meter hoogte en er ligt het hele jaar sneeuw. Nourah uit Saoedi-Arabië gaat gekleed in een paarse nikab met daaronder gehuurde moonboots. Ze lijkt het sleeën nog leuker te vinden dan haar kinderen. ‘Die vinden het hier maar koud’, zegt ze lachend. ‘Ik vind het juist heerlijk want in mijn land is het nu 50 graden en kun je in de zomer alleen maar binnenblijven.’ Barman Christian werkt al achttien jaar in het restaurant Skyline bovenop de gletsjer en vindt het nieuwe toerisme ‘wonderschoon’. ‘Je moet ze zien als het regent of sneeuwt. Dan gaan ze juichen en klappen.’ 34 23 augustus 2014 in beeld 35