Babylonische spraakverwarring over Griekse schuld

NBA-platform voor nieuws, achtergrond en debat
Home
Nieuws
Magazine Accountant TV App Nieuwsbrief
Home Carrière
> Artikelen
> 2015 > 3 > Artikelen
Babylonische spraakverwarring over Griekse schuld
Opinie
Feiten en cijfers
ARTIKEL: GRIEKSE SCHULDEN 06 maart 2015
Babylonische spraakverwarring over Griekse
schuld
Tuchtrecht
LAATSTE ARTIKELEN
COLUMN PENSIOENEN Vandaag
 Leestijd van ongeveer 5 minuten  1 reactie
De discussie over omvang en ‘houdbaarheid’ van de schuld van
Griekenland is sowieso al lastig, maar hij is extra complex omdat er in
meerdere ‘talen’ wordt gesproken. IPSAS zou een realistischer beeld
geven.
Twee, eigenlijk drie boekhoudkundige talen worden gehanteerd, en politici en
economen die zich in het debat mengen, lijken gewoon de taal te kiezen die het
best in hun straatje past, of die hun achterban moet horen. Kan dat niet anders?
Het IMF drukt schulden uit in termen van Nominal debt. Het Verdrag van
Maastricht is opgesteld in het Face value- ofwel hoofdsom-idioom. Dat is een
soort 'dialect' van Nominal Debt (Nominale schuld is hoofdsom gecorrigeerd
voor (dis)agio bij uitgifte plus eventueel achterstallige rente).
Maar statistici die de Nationale Rekeningen van
landen opstellen, drukken bezit en schuld – voor
zover die verhandelbaar is - uit in marktwaarde.
Marktwaarde of reële waarde is ook de
waardering voorgeschreven in IPSAS
(International Public Sector Accounting
Standards), een eigentijdse boekhoudgrammatica die net als IFRS in het
bedrijfsleven schuld en bezit waar mogelijk waardeert op market value. De
meerderheid van EMU-landen past deze verslaggevingsstandaard voor de
publieke sector nog niet toe.
'De contante waarde
van de Griekse schuld
is veel lager geworden.
Maar dat wordt niet
zichtbaar.'
Verzekeraar lost eigen fout op
met chantage
BLOCKCHAIN 14 juli 2017
Marcel Bisschops, ceo 216:
'Wij hebben gedaan wat
iedereen al jaren voorspelt'
GEMEENTECONTROLE 12 juli 2017
Kloof tussen accountants en
gemeenten moet worden
gedicht
HANS HOOGERVORST 10 juli 2017
IASB ten strijde tegen het
alternatieve winstbegrip
OPLEIDING 06 juli 2017
Hogeschool nieuwe stijl: met
beroepsproducten 'van buiten
naar binnen'
MEER ARTIKELEN
Accountant magazine
Geweeklaag overdreven?
Jacob Soll, hoogleraar history and accounting aan de Universiteit van Southern
California, plaatste op 21 januari 2015 een ingezonden stuk in de International
New York Times, waarin hij blootlegde dat door het niet gebruiken van IPSAS,
het geweeklaag over de ondraaglijke schulden van Griekenland in feite
overdreven is. Immers, sinds bij de heronderhandeling van de voorwaarden rond
die schuld in 2012 de aflossingstermijnen zijn opgerekt - sommige zelfs tot 2054 en er minder dan 2 procent rente wordt gevraagd, is de contante waarde van de
Griekse schuld veel lager geworden. Maar dat wordt niet zichtbaar omdat noch
Griekenland, noch de belangrijkste schuldeisers, Duitsland voorop, de IPSASregels gebruiken om de actuele waarde van de schuld vast te stellen.
Trends in accountancy
2016-2017
Adviestoekomst is
ver, ver weg
Tech in
accountantsland: hip
not happening?
Cijfers & data
accountantsberoep
Vacatures
Zoek vacatures

Powered by
Holdijk zoekt een
Financial
Controller in
Gronau (Westfalen),
Duitsland


Contact
Thema's 

En, zo stelt Soll verder, omdat de Griekse boekhouding, onder meer door een
gebrek aan gekwalificeerde accountants, rammelt, kon de net afgetreden regering
van Antonis Samaras ook niet aannemelijk maken dat hij vooruitgang had
geboekt op het punt van de fiscale positie van zijn land en andere economische
indicatoren. Als de regering dat wél had kunnen aantonen, dan had het land
kunnen profiteren van gunstiger credit ratings van kredietbeoordelaars als
Moody’s, dus minder rente hoeven betalen op de niet-heronderhandelde
schulden.
Afstempeling verhuld
In iets andere woorden stelde de Duitser Klaus Regling, directeur van het
Europese noodfonds EFSF, dat een groot pakket nieuwe leningen aan
Griekenland verstrekte tegen een lage rente, onlangs hetzelfde in een interview
met het Financiële Dagblad: “Er is geen schuldprobleem in Griekenland in de
komende jaren als de hervormingen op de ingeslagen weg voortgaan.”
Het FD rekent in het stuk voor dat de contante waarde van de totale Griekse
schuld van ongeveer 380 miljard euro dankzij die soepeler voorwaarden van het
EFSF intussen met 40 procent is gedaald, en concludeert dat er feitelijk al een
afstempeling plaatsvond, die slechts verhuld wordt door de onveranderd hoog
gebleven nominale waarde.
Omdat ook Duitsland niet met IPSAS werkt, stelt Soll, kan de regering Merkel
voor het grote publiek notoir sceptisch over het idee dat Griekenland telkens met
hun centen gered moet worden een enorme de facto afschrijving op de vordering
van nominaal 57 miljard euro, verborgen houden.
Realistischer
Als Soll en Regling gelijk hebben, wat weerhoudt
de Europese overheden er nog van om IPSAS in
te voeren - of EPSAS, een variant die meer
tegemoet komt aan bepaalde wensen van EUlidstaten?
'Feitelijke afstempeling
wordt slecht verhuld
door de onveranderd
hoog gebleven nominale
waarde.'
Frans van Schaik (Universiteit van Amsterdam, Deloitte) was tot voor kort lid
van de IPSAS Board, de organisatie die invoering van deze variant op IFRS bij
overheden bepleit: “Als het verschuldigde rentepercentage over leningen niet
marktconform is, zoals het geval is met het de heronderhandelde leningen aan
Griekenland, dan geeft de nominale waarde inderdaad niet de economische
realiteit weer. In een IPSAS-jaarrekening worden dergelijke concessionary
loans voor een lager bedrag gewaardeerd dan de nominale waarde. De financiële
positie van de overheid wordt daardoor realistischer in beeld gebracht, en bij die
Griekse leningen maakt dit veel verschil uit.”
Maar hij herinnert er ook aan dat invoering van IPSAS op zichzelf geen invloed
zou hebben op de eisen aan de hoogte van de staatsschuld van Griekenland.
Daarvoor is een modernisering van het Verdrag van Maastricht nodig: “Een van
de EMU-normen - vastgelegd in het Verdrag van Maastricht in 1992 - is dat de
staatsschuld niet hoger mag zijn dan 60 procent van het bruto binnenlands
product. Die norm heeft betrekking op de nominale schuld, de face value van
leningen, maar laat andere schulden zoals ambtenarenpensioenen overigens buiten
beschouwing."
Historisch gegroeid
"Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren", schreef
Willem Elsschot al. Dat blijkt ook uit opmerkingen van Léonard Haakman, senior
onderzoeker bij het CBS en lid van de Europese Werkgroep EPSAS Standards.
Hij is dus in principe voorstander van afscheid nemen van het zogeheten
verplichtingen-kasstelsel bij nationale overheden, dat geen onderscheid maakt
tussen kosten en investeringen, en waarin dus ook geen sprake is van het naar
marktwaarde waarderen van investeringen en de financiering daarvan.
Klompenfabriek
Nijhuis zoekt een
Financieel
Specialist in
Beltrum

Wetland Wonen
zoekt een Manager
Finance in
Vollenhove

Fatels Food Group
zoekt een Financial
(business)
Controller in
Amsterdam/Dronte
n

TU Delft zoekt een
Business
Controller in Delft

Een historisch gegroeide praktijk is erg lastig te
veranderen, meent Haakman: "Dat nog veel
landen grotendeels een kasboekhouding hebben,
maakt het lastig om te voldoen aan de IPSAS- en
IMF-standaarden. En in Europees verband wil je
kunnen vergelijken, dus heb je liever een schuld
die qua definitie niet helemaal de lading dekt,
maar die wel voor alle landen goed te meten is."
Licht bizar
'In Europees verband
wil je kunnen
vergelijken, dus heb je
liever een schuld die
que definitie niet
helemaal de lading
dekt, maar die wel voor
alle landen goed te
meten is.'
Haakman denkt ook dat het verkeerd zou zijn je te richten op één cijfer.
Voorbeeld: "Naast bruto-schuld is ook het begrip netto-schuld van belang, want
als tegenover een bruto-schuld genoeg financiële activa staan die vrijgemaakt
kunnen worden, is een hoge schuld minder problematisch."
Hij wijst verder op een vertekenend effect van waardering tegen marktwaarde:
"Op papier zou een bijna failliet land er qua schuld relatief beter voorstaan dan
een land waar het goed gaat." En inderdaad licht bizar: "De hoogte van de
Nederlandse schuld zou, parallel aan waardestijging van genoteerde
staatsobligaties, dus fors stijgen."
Reacties 
Deel dit artikel
   
Bert Bakker
Journalist.

Lees alles van Bert Bakker
GERELATEERD
NIEUWS 11 juli 2017
Arnold Schilder: 'Wouter Bos verspreidde fake news over mij
in de media'
Wouter Bos heeft voormalig DNB-directeur Arnold Schilder niet gevraagd om af te zien van zijn
omstreden vertrekbonus, terwijl Bos dit destijds wel zo verkondigde in de media. 
 x 1
NIEUWS 30 mei 2017
RBS schikt met investeerders
Royal Bank of Scotland (RBS) heeft een schikking van 200 miljoen pond (230 miljoen euro)
getroffen met een groep boze investeerders. 
 x 0
NIEUWS 02 mei 2017
UBS schikt hypotheekkwestie in VS
UBS heeft een schikking getroffen met een Amerikaanse brancheorganisatie van coöperatieve
kredietverstrekkers. 
 x 0
NIEUWS 24 april 2017
Dijsselbloem vreest afzwakking bankenregels
De versoepeling van de regels voor de financiële sector die de nieuwe Amerikaanse regering wil
doorvoeren is een gevaarlijk idee en zou kunnen leiden tot de volgende crisis. 
 x 0
NIEUWS 26 januari 2017
RBS zet miljarden extra opzij voor boetes VS
Royal Bank of Scotland (RBS) heeft 3,1 miljard pond (3,6 miljard euro) extra opzij gezet voor
eventuele schikkingen of boetes in verband met de verkoop van schuldpapier op basis van
Amerikaanse rommelhypotheken. Dat maakte de Britse bank donderdag bekend. 
 x 0
Aanmelden nieuwsbrief
Ontvang vier keer per week (maandag, woensdag, donderdag en
vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox..
Uw e-mail adres
Aanmelden
Accountant is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse
Beroepsorganisatie van Accountants (NBA).
ACCOUNTANT.NL
THEMA'S
Home
Aansprakelijkheid
Accountantsdag 2016
Arbeidsmarkt
Nieuws
Arbeidsrecht
Assurance
Beroep met toekomst
Opinie
Corporate governance
Derivaten
Externe verslaggeving
Carrière
Financiële instellingen
Financiering
Fiscaal
Feiten en cijfers
Flex-bv
Fraude en witwassen
Fraude in praktijk
Artikelen
Governance NBA
ICT
Integrated reporting
Kantoormanagement
Kwaliteit en toezicht
Lerend vermogen
Mkb
Ondernemingsrecht
Onderzoek en wetenschap
Opleiding
Overheid
Pensioen
Professioneel-kritische
instelling
Publiek belang
Samenstellen
Semi-publieke sector
Statistical auditing
SBR
Van de Helpdesk
Accountant maakt gebruik van cookies om de website te analyseren en te verbeteren en om advertenties te tonen. Door op 'akkoord' te klikken
© 2017 NBA (0.0.0.0) Contact Disclaimer Privacyverklaring Cookieverklaring Spelregels debat Volg ons op Twitter NBA.nl
geeft u toestemming voor het gebruik van cookies. In de cookieverklaring vindt u meer informatie over het gebruik van cookies op deze site.
Akkoord