theater lejo - Het Gelders Orkest

VOOR DOCENTEN: voorbereiding in de les
THEATER LEJO
en Het Gelders Orkest
www.hetgeldersorkest.nl
Het Gelders Orkest | Theater Lejo en Het Gelders Orkest
Beste leerkracht,
U gaat binnenkort met uw klas kijken naar een voorstelling
van Theater Lejo en Het Gelders Orkest. In deze lesbrief vindt u
achtergrondinformatie over Lejo en zijn voorstellingen en over
de instrumenten uit het orkest. Hopelijk helpt deze informatie u
om nóg meer te halen uit het theaterbezoek. We wensen u veel
plezier tijdens de voorbereiding, de nabespreking, de eventuele
activiteiten en natuurlijk de voorstelling zelf!
Het Gelders Orkest
En
Leo Petersen,Theater Lejo
2
Lejo en Het Gelders Orkest
Het is alweer zo’n 19 jaar geleden dat Leo Petersen zijn eerste
hand-oogpop bedacht. Hij was 20 jaar toen hij voor school
een poppenkastvoorstelling wilde maken. Hiervoor had hij 2
piepschuim ballen gekocht. Het was de bedoeling om hier 2
hoofden van te maken met papier-maché, maar toen kwam hij
met het idee om er 2 grote ogen van te maken die samen met
zijn handen een groot gezicht vormden.
Leo speelde hiermee een korte voorstelling in zijn eigen klas. Dit
was een succes en Leo bedacht meer soorten poppen die alleen
bestonden uit zijn handen en piepschuim ogen en trad hiermee
op. Eerst vooral voor mensen van zijn eigen leeftijd (studenten),
maar later meer voor kinderen. Hij gaf zijn poppentheater zijn
eigen naam, maar dan met een extra letter: Lejo.
Na een tijdje bleek piepschuim toch niet zo handig: het werd
snel vies en ging snel kapot. Leo zocht een ander materiaal
en koos uiteindelijk voor hout. Hout is sterk en niet tè zwaar,
makkelijk schoon te maken en zelfs opnieuw wit te schilderen
als dat nodig is.
Toen Leo klaar was met school, ging hij werken. Eerst als
toneelspeler en later in een soort kinderziekenhuis. Daarnaast
bleef hij zijn nieuwe poppen en verhaaltjes verzinnen en trad
hij ook steeds meer op. Zó veel dat hij 12 jaar geleden besloot
alleen nog maar als poppenspeler te werken.
In die tijd had Leo 2 korte voorstellingen waarmee hij op veel
verschillende plekken speelde: op scholen, op feesten, op straat,
op het strand, in ziekenhuizen, op bruiloften, muziekfestivals
en zelfs soms in een gevangenis.
In het jaar 2001 maakte hij zijn eerste grote voorstelling
om mee in de theaters te spelen. ‘Handwerk’ heette die
voorstelling. Twee jaar geleden maakte Leo voor het eerst een
voorstelling met een symfonieorkest: het Orkest van het Oosten
in Enschede. Een componist (Toek Numan) heeft speciaal
hiervoor muziek geschreven, zodat Lejo alle instrumenten uit
het orkest kan ontdekken. En het werd zo’n succes, dat we het
nu weer doen!
Omdat Leo’s poppen niet een echte taal spreken, kunnen
mensen uit andere landen de voorstellingen ook goed
begrijpen. Leo speelt dan ook best vaak in het buitenland. De
afgelopen jaren waren Leo en zijn poppen in 15 verschillende
landen te zien, zelfs helemaal in Japan! Ook het orkest speelt
vaak in het buitenland, dit jaar in Zwitserland, Duitsland,
Frankrijk en China!
Zo’n 10 jaar geleden kwamen 2 mensen van Sesamstraat
kijken naar een voorstelling. Ze vonden het leuk en vroegen
Leo of hij filmpjes voor het tvprogramma wilde maken. Dat
wilde hij natuurlijk wel en inmiddels heeft hij al zo’n 70 korte
filmpjes opgenomen. Tijdens het concert waar jullie naartoe
gaan, zal Leo ook camera’s gebruiken zodat iedereen Lejo en de
instrumenten goed kan zien.
3
Het Gelders Orkest | Theater Lejo en Het Gelders Orkest
Er is dus al veel gebeurd in de afgelopen jaren. Leo hoopt nog
erg lang door te kunnen blijven spelen met Lejo. Het orkest wil
ook graag nog heel lang mooie muziek voor het publiek blijven
spelen. Gelukkig hebben Leo en Het Gelders Orkest nog veel
nieuwe ideeën! En binnenkort kunnen jullie het resultaat zien
èn horen tijdens het allereerste concert dat zij speciaal voor
jullie spelen!
Vóór de voorstelling:
Ter voorbereiding op het theaterbezoek kunt u, indien nodig,
de kinderen uitleggen wat een theater of concertzaal is en wat
de regels zijn in het theater (blijven zitten, niet praten, lachen
en klappen mag). Veel kinderen (vooral in Nederland) zullen
Lejo kennen van Sesamstraat. Niet veel kinderen zullen vaak
naar een klassiek concert geweest zijn en alle instrumenten
uit het orkest kennen. Daarom is het voor hen prettig om alle
instrumenten te horen en te zien via www.kiesjeinstrument.nl.
Bekijk de korte filmpjes van de volgende instrumenten: klarinet,
fagot, cello, trompet, slagwerk en viool.
Enkele vragen bij dit voorgesprek:
Wie heeft er wel eens een orkest horen spelen? Hoe was dat?
Wat gebeurde er? (Bijvoorbeeld met Sinterklaas, Carnaval of
Avondvierdaagse) Wie kan een instrument noemen uit een
orkest? Wie speelt een instrument, welk? Waarom heb je
voor dat instrument gekozen? Als de kinderen het leuk vinden
zouden ze hun eigen instrument mee kunnen nemen om aan
hun klasgenoten te laten zien/ horen. Vaak zijn er ook ouders
die een demonstratie op een muziekinstrument kunnen
geven in de klas. Laat via www.orkestkidsite.nl zien hoe een
orkest eruit ziet en wat een dirigent doet. U kunt ook muzikale
spelletjes en kleurplaten vinden op beide websites!
Na de voorstelling:
De voorstelling bestaat uit korte scènes waarin Lejo een
kort verhaaltje beleeft of een optreden doet. Zo ontdekt Lejo
allerlei instrumenten en klanken uit het orkest. De muziek
ondersteunt het verhaal en andersom. Jonge kinderen kunnen
al goed emoties uit de muziek herkennen. In het nagesprek in
de klas kunnen de kinderen vertellen wat ze hebben gezien en
gehoord.
Enkele vragen die bij dit nagesprek kunnen
worden gesteld:
• Hoe begon het concert?
• Wat gebeurde er tijdens het concert?
• Wat vond je leuk? Wat vond je minder leuk?
• Welke instrumenten bespeelde Lejo?
• Welk instrument vond je het mooist?
• Wanneer was Lejo blij, boos, verdrietig, bang etc.?
• Wat voor soort muziek heb je gehoord? welke geluiden?
• Wat vond je van de muziek? - Was er een dirigent?
Beluister klassikaal drie muziekfragmenten uit de
voorstelling:
Fragment 1
Wat gebeurde er tijdens deze muziek? Welk gevoel geeft de
muziek? (Lejo was vrolijk)
4
Fragment 2
Kinderen kunnen hun favoriete pop tekenen, of een zelf
bedachte pop die bestaat uit handen en ogen. Voor jonge
kinderen kan dit eventueel door ze eerst hun eigen hand te
laten ‘overtrekken’ en er vervolgens ogen bij te tekenen of op te
plakken, gemaakt van zwarte en witte papieren cirkels. Oudere
kinderen kunnen letten op de emotie van de pop: is hij blij of
boos etc. Op de tekening kan ook de zelf bedachte naam van de
pop komen te staan.
Het is tijd om zelf te spelen!
Wat gebeurde er tijdens deze muziek? Welk gevoel geeft de
muziek? (Lejo was bang)
Fragment 3
Laat de kinderen zelf Lejo-poppetjes en korte scènes verzinnen
met behulp van de oogjes op de volgende pagina. Gebruik de
muziekfragmenten uit de voorstelling en laat de kinderen
het gevoel/gedrag van hun Lejo bij de muziek uitbeelden.
Film de scènes en stuur de filmpjes op naar educatie@
hetgeldersorkest.nl Dan zetten wij de filmpjes online! We zijn
erg benieuwd naar jullie tekeningen, handpoppen en filmpjes!
We hopen dat jullie het een leuke voorstelling vonden en dat
jullie nog eens vaker Lejo of het orkest komen bezoeken! Want
wij vinden het erg leuk om voor jullie te spelen! Kijk op www.
lejo.nl en www.hetgeldersorkest.nl om te zien wanneer en
waar we weer een kindervoorstelling spelen!
Hartelijke groeten van alle muzikanten van Het Gelders Orkest,
van de componist (meneer die de muziek heeft geschreven),
van Leo Petersen en... een hartelijke zwaai van Lejo!
Wat gebeurde er tijdens deze muziek? Welk gevoel geeft de
muziek? (Lejo was verdrietig)
Leo, de poppenspeler is heel ‘handig’ met zijn handen. Hij
kan er bewegingen mee maken die veel mensen hem niet na
kunnen doen. Als kind maakte Leo al vaak dierfiguurtjes met
zijn handen, maar ze zijn vooral soepel geworden door vaak te
oefenen en voorstellingen te geven.
Er zijn vast kinderen in de klas die ook iets speciaals met hun
handen kunnen: de vingers ver naar achteren buigen, rare
geluidjes maken of misschien kent iemand wel een liedje of
versje waar je je handen bij gebruikt.
Leo kan niet alleen Lejo tot leven laten komen met zijn hand:
hij kan nog veel meer poppen maken met zijn handen! Laat
de handpoppen zien via www.lejo.nl (foto’s en filmpjes). De
poppen laten veel ruimte over voor eigen invulling. Zo zal
het ene kind een varken zien die moe is, terwijl de ander een
verdrietige dinosaurus ziet. Wat zien de kinderen in de poppen
op de foto’s? Zijn ze blij, bang, boos, verdrietig etc.? Zouden ze
namen hebben? Kun je zelf namen bedenken voor de poppen?
5
Het Gelders Orkest | Theater Lejo en Het Gelders Orkest
6