Portfolio Kenmerkende Aspecten - 4 havo H9: De economische sprong van Europa Een nieuwe fase in de geschiedenis breekt aan: de industriële samenleving. Was vóór de Industriële Revolutie het landschap nog middeleeuws ingericht, die veranderde radicaal met de bouw van fabrieken, het afgraven van de ertslagen, het graven van kanalen en het aanleggen van wegen. De komst van industrie zorgde voor een grotere werkgelegenheid die de groeiende bevolking kon opnemen, maar zorgde ook voor moderne fenomenen als kinderarbeid, hoge zuigelingen-sterfte, uitbraak van besmettelijke ziekten door het gebrek aan schoon drinkwater en een ondergronds riool en, niet te vergeten, milieuverontreiniging. Hierdoor gingen mensen nadenken over een manier waarop de maatschappij beter kon worden geregeld. Daarover verschilden de meningen. Zo ontstonden politiek-maatschappelijke stromingen: socialisme, liberalisme, nationalisme, confessionalisme en feminisme. Door de Industriële Revolutie ontstond er een enorme behoefte aan grondstoffen. Die kon je goedkoop krijgen als je een kolonie had. Hierdoor ontstond een nieuwe aanpak van de kolonies: Modern Imperialisme. Bij het oude handelskolonialisme ging het alleen om de inkoop van producten die in Europa voor veel geld werden verkocht. Bij het Modern Imperialisme ging het om het zelf ophalen van goedkope grondstoffen. Hiervoor moest je het binnenland van de kolonie veroveren en delfstoffen naar boven halen of plantgages (katoen, suiker) aanleggen. Er kwam dus intensiever contact met de kolonie en vaak ook meer verzet. De Industriele Revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving (§9.1) Door welke 3 redenen begon de Industriële Revolutie in Engeland? Portfolio Kenmerkende Aspecten - 4 havo In welke bedrijfstak begon de IR? Waarom daar? Welke nieuwe bevolkingsgroep ontstaat? Waar woont deze groep? Leg uit waarom de omstandigheden voor deze nieuwe bevolkingsgroep in het begin van de IR zo slecht waren. (Gebruik in je antwoord de begrippen kapitalisme en economisch liberalisme.) 2 voorbeelden of bronnen + argument waarom deze voorbeelden/bronnen b ij dit Kenmerkend Aspect horen De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme (§9.2, §10,1 en §10.2) Leg uit wat het verband is tussen de Franse Revolutie en de opkomst van het nationalisme. Portfolio Kenmerkende Aspecten - 4 havo In hoeverre was het einde van de Franse Revolutie met het Congres van Wenen (1815) van invloed op de staatsvorming van Europa? (Gebruik in je antwoord het begrip Duitse eenwording en de landen Italië en het Ottomaanse Rijk.) Op welke manieren kunnen regeringen het saamhorigheidsgevoel van de bevolking bevorderen? 2 voorbeelden of bronnen + argument waarom deze voorbeelden/bronnen b ij dit Kenmerkend Aspect horen De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie (§9.3) Wat is het verband tussen industrialisatie, kapitalisme en modern imperialisme? Leg het verschil uit in kosten, moeite en opbrengst tussen indirect en direct bestuur. Noem 2 positieve en 2 negatieve effecten van het Cultuurstelsel voor Nederland. Portfolio Kenmerkende Aspecten - 4 havo 2 voorbeelden of bronnen + argument waarom deze voorbeelden/bronnen b ij dit Kenmerkend Aspect horen