Medische Microbiologie Pagina Afname materiaal, doorlooptijd en transportmedia voor externe aanvragers HagaZiekenhuis : 1 van 6 Document : SFO009 Versie :1 Geldig vanaf : 20 april 2012 Controle datum : 20 april 2014 Soort onderzoek Gemiddelde doorlooptijd Soort materiaal Soort transportmedium Banale kweek 3 - 5 dagen Diversen Transystem charcoal met zwarte dop Bordetella pertussis (kweek/PCR) 2 - 10 dagen Nasopharynx Chlamydia & GO (PCR) 3 - 7 dagen Urine, uitstrijk cervix of urethra of oog Pernasal afname swab Steriel potje (witte schroefdop)of Culturette mini tip swabs, man (blauw) of Culturette direct cleaning swabs, vrouw (rose) Steriel potje met lepel (blauwe schroefdop) Clostridium difficile toxine (sneltest) 1 dag Feces Faeces kweek 3 - 5 dagen Gisten en schimmels (kweek) 3 dagen tot 6 weken Feces Bij voorkeur nagel of huidschilfers indien niet van toepassing uitstrijk Influenza (antigeentest /sneltest) 1 dag Keel- of neusuitstrijk, sputum Helicobacter pylori (antigeentest) 2 - 5 dagen Feces Afnamesetje met Universeel transportmedium (UTM) en steriele nylon swab* / Steriel potje (rode schroefdop) Steriel potje met lepel (blauwe schroefdop) HSV (kweek/PCR) 2 - 5 dagen Blaasjesvocht Afnamesetje met Universeel transportmedium (UTM) en steriele nylon swab Legionella (kweek) 1 - 2 weken Sputum Steriel potje (rode schroefdop) Legionella (sneltest) 1 dag Urine Steriel potje (rode schroefdop) MRSA (kweek) 2 - 5 dagen Keel-, neus- en perineum, evt. wond Transystem charcoal met zwarte dop MRSA (PCR) 4 uur - 2 dagen Keel-, neus- en perineum, evt. wond Copan Venturi Transystem® swabs met transport medium voor kweken Mycobacteriën (kweek/microscopie) 2 - 12 weken Sputum Steriel potje (rode schroefdop) Norovirus (sneltest) 1 dag Feces Steriel potje met lepel (blauwe schroefdop) Giardia lamblia (antigeentest) 1 - 3 dagen Feces Steriel potje met lepel (blauwe schroefdop)of TFT- set (Triple Feces Test) Parasieten (uitgebreid) 3 - 5 dagen Feces TFT- set (Triple Feces Test) Rota- en Adenovirus (sneltest) RS-virus en overige resp. virussen (immunofluorescentie) Schistosoma (microscopie) 1 dag Feces 1 dag Neus- of keeluitstrijk / sputum 2 - 5 dagen Urine (bij voorkeur 24 uurs) Steriel potje met lepel (blauwe schroefdop) Afnamesetje met Universeel transportmedium (UTM) en steriele nylon swab/ Steriel potje (rode schroefdop) Steriel potje (rode schroefdop)/ 5.1 Bocaal (2,5 liter) Schistosoma (feces) 3 - 5 dagen Feces TFT- set (Triple Feces Test) Sputum (kweek) 3 - 5 dagen Sputum Steriel potje (rode schroefdop) Urine (kweek) 2 - 5 dagen (geen groei: 1 dag) Urine Steriel potje (rode schroefdop) VZV (kweek/PCR) 3 -14 dagen Blaasjesvocht Afnamesetje met Universeel transportmedium (UTM) en steriele nylon swab Printdatum: 24 juli 2017 Steriel potje met lepel (blauwe schroefdop) Steriel potje (rode schroefdop)of Transystem charcoal met zwarte dop Medische Microbiologie Pagina Afname materiaal, doorlooptijd en transportmedia voor externe aanvragers HagaZiekenhuis : 2 van 6 Document : SFO009 Versie :1 Geldig vanaf : 20 april 2012 Controle datum : 20 april 2014 * Na overleg met arts-microbioloog bij uitbraken te bestellen bij de serologie. Bloedafname door Labwest, locaties zie www.hagaziekenhuis.nl\Bloedafname Soort onderzoek Gemiddelde doorlooptijd Soort materiaal Soort transportmedium Borrelia /Lyme (serologie) 2 - 5 dagen serum Gelbuis Cytomegalo virus (serologie) 1 - 7 dagen serum Gelbuis DNase B 7 dagen serum Gelbuis EBV (serologie) 2 - 5 dagen serum Gelbuis Hepatitis (serologie) 2 -5 dagen serum Gelbuis HIV (serologie) 1 - 3 dagen serum Gelbuis Lues (syfilis) (serologie) 2 - 5 dagen serum Gelbuis Malaria (dikke druppel en sneltest) 1 dag serum EDTA buis Mycoplasma/Ornithose/Q-koorts (serologie) 3 - 7 dagen serum Gelbuis Parvovirus (serologie) 1 - 7 dagen serum Gelbuis Rubella (serologie) 2 - 7 dagen serum Gelbuis Toxoplasmose (serologie) 2 - 5 dagen serum Gelbuis VZV (serologie) 5 - 7 dagen serum Gelbuis Zwangerschapscreening 2 - 7 dagen serum Gelbuis Printdatum: 24 juli 2017 Medische Microbiologie Pagina Afname materiaal, doorlooptijd en transportmedia voor externe aanvragers HagaZiekenhuis : 3 van 6 Document : SFO009 Versie :1 Geldig vanaf : 20 april 2012 Controle datum : 20 april 2014 1. Potjes 1.1 Steriel potje (witte schroefdop) Gebruik: Kleine biopten Urine voor PCR Chlamydia trachomatis en Neisseria gonorrhoeae (GO) Afname: Urine: Vang de eerst geloosde urine op (minimaal 4ml, maximaal 20ml) in het potje. Draai de dop goed op het potje. Kleine Biopten: Voeg 1–2 ml fysiologisch zout toe aan het potje. 1.2 Steriel potje (rode schroefdop) Gebruik: Urine voor banale kweek, CMV, Legionella antigeen, PCR Chlamydia trachomatis en Neisseria gonorrhoeae (GO) en TBC Sputum voor banale kweek evt. aangevuld met gisten, Legionella en TBC) Punctaten Huidschilfers, nagels Biopten Afname: Urine: Vang de eerst geloosde urine op (max. 20ml) in het potje. Urine voor banale kweek: Na grondig wassen van de genitalia 1e deel urinelozing weg laten lopen 2e gedeelte opvangen in het potje (max. 20ml) Urine voor TBC kweek: zie banale kweek, geadviseerd wordt 3x ochtendurine (vol potje) in te leveren Sputum: ochtendsputum verdient de voorkeur Punctaten: Het beste materiaal wordt verkregen door aspiratie na punctie door een intacte huid, na desinfectie Biopten: Voeg 1–2 ml fysiologisch zout toe aan het potje 1.3 Steriel potje met lepel (blauwe schroefdop) Gebruik: Feces voor kweek, Clostridium difficile toxine, Helicobacter pylori, parasieten en Rota-/Adenovirus Afname: Minimaal een hoeveelheid feces ter grootte van een hazelnoot inzenden. Het potje niet verder vullen dan één derde 1.4 TFT- set (Triple Feces Test) 3 potjes waarvan potje 1 en 3 gevuld zijn met SAF fixatief Gebruik Feces voor parasitologisch onderzoek Afname Dag1 : feces in potje 1, vullen tot aan de rode streep Dag 2: feces in potje 2 Dag 3: feces in potje 3, vullen tot aan de rode streep Printdatum: 24 juli 2017 Medische Microbiologie Pagina Afname materiaal, doorlooptijd en transportmedia voor externe aanvragers HagaZiekenhuis : 4 van 6 Document : SFO009 Versie :1 Geldig vanaf : 20 april 2012 Controle datum : 20 april 2014 2. Buizen 2.1 EDTA buis BD Vacutainer, plastic, steriel, K2E 3 ml Gebruik: Bloed, Malaria, prikaccidenten Afname: Voor de “screening gravida” onderzoeken moet er naast 2 gelbuizen 1 EDTA buis worden afgenomen 2.2 Gelbuis BD Vacutainer, plastic, steriel, 5 ml (bruine dop) Wordt gebruikt voor het verkrijgen van serum Afname: Standaard 5 ml buizen afnemen, per buis 2 tot 3 serologische bepalingen BD Vacutainer, plastic, steriel, 3,5 ml (gele dop) Wordt gebruikt voor het verkrijgen van serum Afname: Standaard 3,5 ml buizen afnemen, per buis 2 tot 3 serologische bepalingen. 3. Uitstrijken voor het bepalen van Chlamydia en N. gonorrhoeae (GO) PCR 3.1 Culturette mini tip swabs, man (blauw) Genitaal uitstrijk, man: Chlamydia en N. gonorrhoeae (GO) Oog: Chlamydia en N. gonorrhoeae (GO) Afname genitaal uitstrijk, man: Steek de kleine afname wattenstok (mini-tip culturette) 2-4 cm in de urethra. Roteer de kleine afname wattenstok 3-5 seconden in de urethra. Plaats de kleine afname wattenstok in de houder en vermeld de geboortenaam, de voorletters en de geboortedatum op het etiket, na afname maximaal 24 uur in de koelkast bewaren. 3.2 Culturette direct cleaning swabs, vrouw (rose) Genitaal uitstrijk, vrouw: Chlamydia en N. gonorrhoeae (GO) Afname genitaal uitstrijk, vrouw: Verwijder overtollig slijm van de exocervix met de bijgeleverde grote wattenstok. Roteer de afname wattenstok (culturette) 15-30 seconden endocervicaal, Haal de stok uit de endocervix zonder het vaginaal slijmvlies te raken. Plaats de wattenstok in de houder en vermeld de geboortenaam, de voorletters en de geboortedatum op het etiket. Printdatum: 24 juli 2017 Medische Microbiologie Pagina Afname materiaal, doorlooptijd en transportmedia voor externe aanvragers HagaZiekenhuis : 5 van 6 Document : SFO009 Versie :1 Geldig vanaf : 20 april 2012 Controle datum : 20 april 2014 Afname oog uitstrijk: Als er pus aanwezig is, deze eerst met een steriele wattenstok verwijderen, waarbij aanraking van de conjunctiva vermeden moet worden. Als beide ogen aangedaan zijn, eerst het minst aangedane oog uitstrijken. Eerst het bovenste, daarna het onderste ooglid 2 à 3 keer afstrijken met de wattenstok. Plaats de kleine afname wattenstok in de houder en vermeld de geboortenaam, de voorletters en de geboortedatum op het etiket, na afname maximaal 24 uur in de koelkast bewaren. 4. Uitstrijken 4.1 Sterile foam tipped applicator Gebruik: Sneltest influenza Afname: Zie 6.6.5. In plaats van UTM, bij voorkeur bijgeleverde transportmedium gebruiken. Bij uitbraak van luchtweginfectie in instellingen. Minimaal van drie patiënten uitstrijk inleveren van nasopharynx en keel 4.2 Pernasal afname swab Gebruik: neus- keel uitstrijk (Bordetella pertussis PCR) Afname : Neem met de flexibele wattendrager een uitstrijk van de achterwand van de neus-keelholte. Voor de kweek: wattenstok in transportmedium 14 vervoeren. Voor de PCR: wattenstok in bijgeleverd transportmedium vervoeren. 4.3 Transystem charcoal met zwarte dop Gebruik: Transportmedium voor banale kweek, gisten, MRSA Afname: Het materiaal afnemen met de wattenstok. Plaats de wattenstok in de houder met het transportmedium en vermeld de geboortenaam, de voorletters en de geboortedatum op het etiket. 4.4 Copan Venturi Transystem® swabs met transport medium voor kweken Gebruik: MRSA, kweek en PCR. Afname: Draai de wattenstokken drie keer rond, zodat deze beide goed in contact komen met de mucosa of wondoppervlak. NB: Neusuitstrijk van vestibulum nasi maken (“neuspeuter gebied”) Printdatum: 24 juli 2017 Medische Microbiologie Pagina Afname materiaal, doorlooptijd en transportmedia voor externe aanvragers HagaZiekenhuis : 6 van 6 Document : SFO009 Versie :1 Geldig vanaf : 20 april 2012 Controle datum : 20 april 2014 4.5 Afnamesetje met Universeel transportmedium (UTM) en steriele nylon swab Isolatie van het oorzakelijk virus uit patiëntenmateriaal is in de regel slechts mogelijk indien het materiaal vroeg in de ziekte (bij voorkeur maximaal vier dagen na de eerste ziektedag) wordt afgenomen. Slechts dan vindt in de patiënt uitgebreide virusvermenigvuldiging plaats. Gebruik: Voor het aantonen van virale verwekkers in: Blaasjesvocht Nasopharynx Keel Anus Oog Laesies Afname Gebruik hiervoor de bijgeleverde nylon swab en vermeld altijd de patiëntgegevens (geboortenaam, voorletters en de geboortedatum) op een etiket en plak dit op het UTM-flesje. Materiaal zo snel mogelijk naar de Medische Microbiologie brengen, anders het materiaal na afname maximaal 24 uur in de koelkast bewaren. Blaasjes: Open een vers blaasje en strijk de bodem van de laesie uit met de wattenstok. Plaats de swab in het universeeltransportmedium (UTM) en breek deze af op het breekpunt, sluit de buis goed af. Nasopharynx: Steek de wattenstok in een neusgat (totdat u weerstand voelt) en draai een aantal malen in het rond. Wanneer u twijfelt of u de nasopharynx heeft uitgestreken kan u met hetzelfde stokje het andere neusgat proberen. Het stokje verdwijnt bij een volwassene minstens voor driekwart in de neusholte! Doe de wattenstok in de transportmediumbuis en knip hem af, zodat het buisje dichtgedraaid kan worden. Keel: Steek de wattenstok zo diep mogelijk achter in de keel (bijna tot kokreflex) en draai de wattenstok en beweeg snel over de achterwand van de keel. Gebruik eventueel een spatel. Doe de wattenstok in de transportmediumbuis en knip hem af zodat het buisje dichtgedraaid kan worden. Oog: Neem met één of twee wattenstokken een monster van één of twee ogen (afhankelijk van of één of twee ogen aangedaan zijn). Dit doet u door met uw wijsvinger het onderste ooglid een beetje omlaag te trekken en met de wattenstok van links naar rechts over de binnenkant van het onderste ooglid te strijken. Doe de wattenstok (of de twee wattenstokken) in de transportmediumbuis en knip hem af zodat het buisje goed dichtgedraaid kan worden. 5. Overige materialen 5.1 Bocaal (2,5 liter) Gebruik: 24 uurs-urine voor onderzoek op Schistosomiasis (Bilharzia). Op te halen bij Labwest (Route 65) Printdatum: 24 juli 2017