Mededinging: Commissie begint onderzoek naar drie

Europese Commissie - Persbericht
Mededinging: Commissie begint onderzoek naar drie mogelijke gevallen van
concurrentieverstorende praktijken in e-commerce
Brussel, 2 februari 2017
De Europese Commissie is in drie zaken een onderzoek begonnen. Daarmee wil zij nagaan of
bepaalde praktijken in de onlineverkoop consumenten beletten om te profiteren van een
grensoverschrijdend aanbod en om consumentenelektronica, videogames en
hotelaccommodatie tegen concurrerende prijzen te kopen. Mocht dat het geval zijn, dan zou
er sprake zijn van een inbreuk op de EU-mededingingsregels.
Margrethe Vestager, commissaris voor mededingingsbeleid: "E-commerce moet consumenten een
ruimer aanbod aan goederen en diensten bieden, maar hun ook de kans geven om in het buitenland te
kopen. In de drie onderzoeken die we vandaag hebben geopend, kijken we vooral naar praktijken
waarvan we vermoeden dat bedrijven daarmee proberen consumenten die voordelen te onthouden.
Het gaat om zaken in de sectoren consumentenelektronica, videogames en hotelaccommodatie. Meer
bepaald gaan we na of deze bedrijven de EU-mededingingsregels overtreden door oneerlijke restricties
op te leggen voor detailhandelsprijzen of door klanten van bepaalde aanbiedingen uit te sluiten op
basis van hun nationaliteit of locatie."
Terwijl er steeds meer goederen en diensten via internet worden verhandeld, groeit de
grensoverschrijdende verkoop in de EU maar langzaam. In haar strategie voor een digitale
eengemaakte markt noemt de Commissie een aantal barrières in wet- en regelgeving die
grensoverschrijdende e-commerce belemmeren. Zij komt ook met verschillende initiatieven om daar
iets aan te doen.
Toch zijn er ook aanwijzingen dat bedrijven soms zelf barrières opwerpen om grensoverschrijdende
onlinehandel tegen te gaan, en zo de interne markt in de EU te compartimenteren volgens nationale
grenzen en concurrentie uit te schakelen. Daarom is de Commissie een onderzoek begonnen om
marktinformatie te verzamelen en zo een beter inzicht te krijgen in de aard, de verspreiding en de
effecten van deze barrières. Zij wil deze ook gaan toetsen aan de EU-mededingingsregels.
Met de drie onderzoeken die de Commissie vandaag opent, wil zij de specifieke kwesties aanpakken
van restricties op de detailhandelsprijzen, discriminatie op basis van locatie en geoblocking. De eerste
uitkomsten van het sectorale mededingingsonderzoek van de Commissie in de e-commercesector laten
zien dat het gebruik van deze restricties wijdverbreid is in de hele EU.
In sommige omstandigheden kunnen dit soort praktijken het meestal moeilijker maken om over de
grens te winkelen of online te winkelen. Uiteindelijk gaat een en ander ten koste van consumenten die
niet kunnen profiteren van een ruimer aanbod en lagere prijzen in e-commerce. Dit soort gedragingen
kunnen een inbreuk op de EU-mededingingsregels zijn die concurrentieverstorende afspraken tussen
ondernemingen verbieden (artikel 101 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
(VWEU)).
Fabrikanten van consumentenelektronica
De Commissie onderzoekt momenteel of Asus, Denon & Marantz, Philips en Pioneer de EUmededingingsregels hebben overtreden door voor onlinedetailhandelaren de mogelijkheden in te
perken om zelf de prijzen te bepalen voor veelgebruikte consumentenelektronica zoals
huishoudtoestellen, notebooks en hifiproducten.
Het effect van deze mogelijke prijsrestricties is mogelijk nog versterkt doordat vele
onlinedetailhandelaren gebruikmaken van prijsstellingsoftware die detailhandelsprijzen automatisch
aanpast aan de prijzen van leidende concurrenten. Daardoor kan dit soort gedragingen voor de
betrokken consumentenelektronica een veel ruimere impact hebben gehad op onlineprijzen in het
algemeen.
De Commissie voert dit diepgaande onderzoek ambtshalve.
Videogames
De Commissie onderzoekt ook bilaterale afspraken tussen Valve Corporation, de eigenaar van het
gamedistributieplatform Steam, en vijf uitgevers van videogames voor pc, Bandai Namco, Capcom,
Focus Home, Koch Media en ZeniMax. In dit onderzoek gaat het om praktijken van geoblocking,
waarbij ondernemingen consumenten beletten om digitale content (in dit geval pc-games) aan te
schaffen, wegens hun locatie of het land waar ze verblijven.
Na aankoop van bepaalde pc-games moeten gebruikers bevestigen dat hun kopie van het game geen
gepirateerde versie is, willen ze het game kunnen spelen. Dit gebeurt met een "activeringssleutel" op
Valve's gamedistributieplatform, Steam. Dit systeem vindt toepassing in een breed scala games, zoals
sportgames, simulatie- en actiongames.
In het onderzoek wordt nu vooral gekeken of voor de betrokken afspraken activeringssleutels gebruikt
zijn (of moesten worden) met het oog op geoblocking. Het is namelijk zo dat met een
"activeringssleutel" de toegang tot een bepaald aangekocht game kan worden beperkt tot
consumenten uit een bepaalde EU-lidstaat (bijv. de Tsjechische Republiek of Polen). Een en ander kan
betekenen dat de EU-mededingingsregels worden overtreden doordat de grensoverschrijdende
concurrentie wordt verminderd. Dit zou dan gebeuren door het beperken van zogeheten
"parallelhandel" binnen de interne markt en zou consumenten beletten om games te kopen die in
andere lidstaten goedkoper te vinden zijn.
De Commissie voert dit diepgaande onderzoek ambtshalve.
Prijsdiscriminatie in hotels
Na klachten van klanten onderzoekt de Commissie nu afspraken die over hotelaccommodatie zijn
gemaakt tussen de grootste Europese touroperators (Kuoni, REWE, Thomas Cook, TUI) en
hotels (Meliá Hotels). De Commissie juicht toe dat hotels innovatieve prijsmechanismen ontwikkelen
en invoeren met het oog op een maximale bezettingsgraad van hun kamers. Hotels en touroperators
mogen klanten echter niet discrimineren op basis van hun locatie. De betrokken afspraken bevatten
mogelijk clausules die klanten discrimineren op basis van hun nationaliteit of hun land van verblijf.
Daardoor zouden klanten dan niet alle beschikbare kamers in een hotel te zien krijgen of hotelkamers
niet tegen de beste prijzen kunnen boeken.
Deze praktijk kan een inbreuk zijn op EU-mededingingsregels omdat consumenten geen
hotelaccommodatie kunnen boeken tegen betere voorwaarden die touroperators in andere lidstaten
bieden, en dit alleen vanwege de nationaliteit of verblijfplaats van de consument. Dit zou tot een
fragmentering van de interne markt leiden.
Achtergrond
Artikel 101 VWEU verbiedt overeenkomsten tussen ondernemingen en ondernemersverenigingen die
de mededinging binnen de interne markt in de EU verhinderen, beperken of vervalsen.
Het feit dat een formele procedure wordt ingeleid, zegt nog niets over de uitkomst van het onderzoek.
Door dit initiatief zijn de nationale mededingingsautoriteiten in de EU niet langer bevoegd om EUmededingingsregels toe te passen op de betrokken praktijken.
Voor mededingingsonderzoeken is niet bij wet bepaald binnen welke termijn deze moeten zijn
afgerond. De duur van een onderzoek hangt af van meerdere factoren, zoals onder meer de
complexiteit van de zaak, de samenwerking van de betrokken ondernemingen met de Commissie en de
uitoefening van de rechten van verdediging.
De onderzoeken naar consumentenelektronica en videogames die vandaag zijn aangekondigd, zijn het
eerste uitvloeisel van een aantal punten van zorg die het sectorale mededingingsonderzoek in de ecommercesector aan het licht bracht.
Meer informatie over deze onderzoeken komt op de website van DG Concurrentie in het publieke
zaakregister beschikbaar: voor het onderzoek naar videogames onder zaaknummers AT.40413 (Focus
Home), AT.40414 (Koch Media), AT.40420 (ZeniMax), AT.40422 (Bandai Namco), AT.40424 (Capcom),
voor het onderzoek naar hotelprijzen onder zaaknummer AT.40308, en voor het onderzoek naar
afspraken over detailhandelsprijzen onder zaaknummers AT.40465 (Asus), AT.40469 (Denon &
Marantz), AT.40181 (Philips), AT.40182 (Pioneer).
IP/17/201
Contactpersoon voor de pers:
Ricardo CARDOSO (+32 2 298 01 00)
Maria TSONI (+32 2 299 05 26)
Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail