Aanleiding - Gemeente Oud
advertisement
BELEIDSSTRATEGIE INTEGRALE VEILIGHEID Colofon: Gemeente Oud-Beijerland Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling Team Jeugd en Veiligheid, onderdeel Openbare Orde en Veiligheid Augustus 2008 Status: definitieve versie Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 2 van 19 Samenvatting Het sociale en fysieke veiligheidsniveau in de Gemeente Oud-Beijerland ligt op een relatief hoog niveau. De inwoners van Oud-Beijerland voelen zich veilig en hebben relatief weinig te maken met criminaliteit. Daarnaast zijn de fysieke veiligheidsrisico’s in kaart en heeft de gemeente beleid geformuleerd op de diverse deelaspecten van veiligheid. De Gemeente Oud-Beijerland wil de komende periode het hoge veiligheidsniveau behouden en waar mogelijk versterken aan de hand van de beleidsstrategie integrale veiligheid. Deze strategie bestaat uit vier uitgangspunten, namelijk: 1. de gemeente is dé regisseur van het integrale veiligheidsbeleid in Oud-Beijerland. Dit betekent dat de gemeente gebruik maakt van diverse instrumenten die tot haar beschikking staan en een actieve rol heeft in de coördinatie en aansturing van het beleid. 2. het veiligheidsbeleid komt tot stand via het beleidsproces voor veiligheidsbeleid. Dit betekent dat via een zich herhalend proces van kennisvergaring, prioritering, uitvoering en evaluatie het integraal veiligheidsbeleid wordt opgesteld. Daarbij focust het beleid zich op het aanpakken van specifieke doelgroepen die aantoonbaar veel onveiligheid (gaan) veroorzaken en gebieden/locaties waar sprake is van een relatief hoog onveiligheidsniveau. 3. de gemeente werkt samen met externe partners aan een veilig Oud-Beijerland. Dit betekent dat de gemeente externe partners inschakelt voor het genereren van kennis en informatie en het uitvoeren van taken en afspraken vastlegt met partijen omtrent hun inzet en bijdrage. 4. het veiligheidsbeleid is een gedeelde verantwoordelijkheid van het college van B&W. Dit betekent dat de burgemeester én de wethouders ieder binnen hun eigen portefeuille aandacht hebben voor de effecten van hun beleidsplannen op de lokale veiligheidssituatie in Oud-Beijerland. De gemeente stelt jaarlijks € 457.685,- voor het veiligheidsbeleid beschikbaar. Een substantieel deel van dit budget is bestemd voor verplichtingen richting de gemeenschappelijke regeling voor de regionale brandweerzorg en rampenbestrijding. Daarnaast stelt het college iedere twee jaar een integraal veiligheidsplan vast. Het integraal veiligheidsplan benoemt de geprioriteerde veiligheidsproblemen van Oud-Beijerland op het terrein van sociale én fysieke veiligheid. De prioritering van doelgroepen en locaties komt tot stand via het beleidsproces voor veiligheidsbeleid. Het eerstvolgende integraal veiligheidsplan richt zich op de periode 2009-2010. Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 3 van 19 Inhoudsopgave SAMENVATTING ............................................................................................................................................... 3 INHOUDSOPGAVE ............................................................................................................................................ 4 HOOFDSTUK 1. INLEIDING ........................................................................................................................... 5 HOOFDSTUK 2. DE BREDERE CONTEXT VAN INTEGRAAL VEILIGHEIDSBELEID .................... 6 HOOFDSTUK 3. VEILIGHEIDSANALYSE OUD-BEIJERLAND ............................................................... 8 HOOFDSTUK 4. INHOUD INTEGRAAL VEILIGHEIDSBELEID OUD-BEIJERLAND ..................... 11 HOOFDSTUK 5. COÖRDINATIE EN AANSTURING VAN HET VEILIGHEIDSBELEID ................ 15 HOOFDSTUK 6. FINANCIERING VAN HET GEMEENTELIJK VEILIGHEIDSBELEID ................. 17 HOOFDSTUK 7. DOORKIJK NAAR HET INTEGRAAL VEILIGHEIDSPLAN ..................................... 19 Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 4 van 19 Hoofdstuk 1. Inleiding De aandacht voor veiligheid heeft de afgelopen jaren in Oud-Beijerland een stevige impuls gekregen. Enkele markante punten zijn de ingebruikname van de nieuwe brandweerkazerne op 16 december 2005, de start van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid per 1 januari 2006 en de komst van een nieuwe brandweercommandant van de Regionale Brandweer Zuid-Holland Zuid per 1 januari 2008. Sinds 2007 stelt de gemeente samen met het OM en de politie een integraal Veiligheidsuitvoeringsplan op, zodat aanspraak gemaakt kan worden op het Maatwerkpakket van de politie. Het Regionaal College van de politieregio Zuid-Holland Zuid heeft het initiatief genomen om een Veiligheidssociëteit op te starten. In dat kader hebben alle burgemeesters, waaronder ook de burgemeester van Oud-Beijerland, een veiligheidsproject onder hun hoede genomen. Daarnaast heeft de toename in het aantal meldingen van jongerenoverlast en het aantal vernielingen de zorg- en veiligheidspartners in Oud-Beijerland bij elkaar gebracht, wat onder andere vanaf 2003 heeft geresulteerd in de Kwaliteitskring Centrumoverlast, een gezamenlijke voorbereiding van het jaarlijkse Oud & Nieuwfeest en in 2007 tot het actieplan Jeugd en Veiligheid. Ook binnen de gemeentelijke organisatie heeft een belangrijke verandering plaatsgevonden. Het onderdeel Openbare Orde en Veiligheid (OOV) is, met uitzondering van de gemeentelijke brandweer, verschoven van de stafafdeling Bestuur- en Managementondersteuning naar de lijnafdeling Maatschappelijke Ontwikkeling. Daarnaast heeft de Gemeenteraad van Oud-Beijerland op 6 april 2006 in haar politiek 4jaren programma 2006-20101 kaders vastgesteld voor de portefeuille openbare orde en veiligheid. Risicoinventarisatie en communicatie, Veiligheidsbeleid en Handhavingsbeleid zijn daarbij als de drie speerpunten benoemd. Al deze ontwikkelingen maken een herijking van de gemeentelijke visie op het bevorderen van de veiligheid in Oud-Beijerland geen overbodige luxe. Het college wil graag binnen de kaders van de gemeenteraad en met behulp van de voorliggende beleidsstrategie in de komende periode de daadwerkelijke regisseur van het veiligheidsbeleid in Oud-Beijerland worden en het hoge veiligheidsniveau behouden en waar mogelijk verbeteren. Leeswijzer In hoofdstuk 2 volgt eerst een beschrijving van een aantal centrale veiligheidsbegrippen die dienen om de discussie over veiligheid te verhelderen (“waar hebben we het over?”). Aansluitend daarop biedt hoofdstuk 3 een beschrijving op hoofdlijnen van de huidige veiligheidsituatie van Oud-Beijerland (“wat is de stand van zaken?”). De doelstellingen die de gemeente op het veiligheidsterrein wil realiseren en de strategie die zij daarvoor hanteert, komen aan bod in hoofdstuk 4. (“wat gaan we bereiken en hoe gaan we dat doen?”). Daarmee geeft de gemeente helderheid richting de eigen ambtelijke organisatie en externe partners over zaken als de rol en taken van de gemeente en haar veiligheidspartners, het stellen van prioriteiten, het organiseren van samenwerking en het maken van financiële keuzes. Het waarmaken van deze doelstellingen vraagt om coördinatie en aansturing, wat aan bod komt in hoofdstuk 5 (“wie stuurt er aan en indien nodig bij?”), evenals het organiseren van financiering voor het integrale veiligheidsbeleid, wat aan bod komt in hoofdstuk 6 (‘wat mag het kosten?”). Uiteindelijk volgt in het afsluitende hoofdstuk 7 een doorkijk naar de opbouw van het integrale veiligheidplan. In dit tweejaarlijkse plan krijgen gedetailleerde veiligheidsanalyses, beleidsdoelstellingen en bijbehorende concrete maatregelen hun beslag, in aanvulling op de afzonderlijke specifieke beleidsplannen van de gemeente en haar partners (denk aan het Uitvoeringsprogramma Integrale Veiligheid 2008, het Jaarplan Verslavingsactiviteiten 2008, het Brandweerbeleidsplan etc.). “Werk maken van de toekomst”, politiek 4-jaren programma 2006-2010, vastgesteld op 6 april 2006 door gemeenteraad van Oud-Beijerland. 1 Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 5 van 19 Hoofdstuk 2. De bredere context van integraal veiligheidsbeleid Veiligheidsbeleid moet, ook in Oud-Beijerland. Veiligheid staat nog steeds hoog op de politieke en publieke agenda. De rol van gemeenten in het ontwikkelen van veiligheidsbeleid is de laatste jaren van cruciaal belang geworden. Het maken van een effectief integraal veiligheidsbeleid is echter geen sinecure. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft ter ondersteuning van deze gemeentelijke taak een handreiking opgesteld, onder de noemer Kernbeleid Veiligheid.2 Kernbeleid Veiligheid bevat antwoorden op vragen als waarom een veiligheidsbeleid en beschrijft een methodiek om tot een gedegen veiligheidsbeleid te komen. Geïnspireerd en gestimuleerd door de handreiking Kernbeleid Veiligheid formuleert de Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Oud-Beijerland de strategie voor het lokale veiligheidsbeleid. In dit hoofdstuk komt een aantal begrippen aan bod die dienen om de discussie over integrale veiligheid te ondersteunen tussen partijen zoals raad en college, de ambtelijke organisatie en externe partners, interne gemeentelijke afdelingen. Het begrip veiligheid Van oudsher zijn de inspanningen van de overheid erop gericht om risico’s die de veiligheid (kunnen) aantasten voor de samenleving tot een acceptabel niveau te reduceren. Bekende voorbeelden zijn het opwerpen van dijken om de kans op overstromingen te reduceren en het bouwen van stadsmuren om ongenode gasten buiten de stad te kunnen houden.3 De aandacht van de lokale overheid richt zich vooral op die veiligheidsthema’s waarvan de overheid verondersteld wordt een grote rol te hebben en die veelal spelen in het publieke domein. In de huidige tijd probeert de lokale overheid veiligheidsrisico’s in te dammen via wet- en regelgeving en het formuleren van integraal beleid met concrete maatregelen zoals beveiligingsmedewerkers, opvangvoorzieningen en politie-inzet. Veiligheid is een breed en complex begrip en laat zich lastig vangen in een eenduidige definitie. Denk alleen maar aan de veelheid van begrippen zoals verkeersveiligheid, consumentenveiligheid, fysieke veiligheid, voedselveiligheid et cetera. Een veelgehanteerde manier om het onderwerp veiligheid integraal te benaderen is de opsplitsing in sociale veiligheid en fysieke veiligheid. De gemeente Oud-Beijerland hanteert deze tweedeling, vandaar dat deze begrippen verder worden omschreven. Sociale veiligheid4 Het sociaal veiligheidsbeleid van Oud-Beijerland richt zich op het beschermen of het zich beschermd laten voelen van burgers tegen gevaar dat veroorzaakt wordt door of dreigt van de kant van menselijk handelen in de openbare ruimte. Oftewel beleid dat zich richt op het verkleinen van de kans dat iemand slachtoffer wordt van zaken zoals een mishandeling, overstroming, brand, inbraak, overlast of verkeersongeval. De daadwerkelijke kans dat een burger slachtoffer wordt van een strafbaar feit of incident door menselijk handelen, noemen we de objectieve veiligheid. De objectieve veiligheid wordt met name bepaald aan de hand van aangiftecijfers en meldingen bij de politie. Daarnaast vinden er regelmatig slachtofferenquêtes plaatst die inzicht geven in het aantal keren dat een persoon slachtoffer is geworden van een strafbaar feit. De perceptie die burgers hebben om slachtoffer te worden van een strafbaar feit of incident door menselijk handelen, noemen we de subjectieve veiligheid, oftewel het onveiligheidsgevoel. Het subjectieve veiligheidsniveau wordt met name gemeten via bevolkingsenquêtes. Kernbeleid Veiligheid, een handreiking voor gemeenten, Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Den Haag 2006. Vastgesteld door college d.d. 20 maart 2007, risico-inventarisatie en –analyse, gemeente Oud-Beijerland bijlage Rampenplan 2005. 4 Het begrip leefbaarheid wordt regelmatig gebezigd in relatie tot het thema veiligheid en lijkt sterk op de definiëring van sociale veiligheid. De mate van veiligheid(sbeleving) is van invloed op het welbevinden van mensen en dus ook op het leefbaarheidsniveau. Met het begrip leefbaarheid wordt aangegeven hoe aantrekkelijk en/of geschikt een gebied of gemeenschap is om er te wonen of te werken. De verbetering van leefbaarheidsproblemen gaat vaak gepaard met zaken als stedelijke vernieuwingstrajecten en dergelijke. 2 3 Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 6 van 19 Fysieke veiligheid Het fysieke veiligheidsbeleid richt zich op factoren die aanleiding kunnen geven tot het ontstaan van rampen en/of zware ongevallen. De regionale en gemeentelijke brandweer speelt een centrale rol in het voorkomen en bestrijden van dit soort risicofactoren. Binnen de fysieke veiligheid krijgt het thema externe veiligheid speciale aandacht. Extern veiligheidsbeleid richt zich specifiek op het reduceren van risico’s die voor de omgeving ontstaan bij het gebruik, de opslag en het vervoer van gevaarlijke stoffen als vuurwerk, LPG en munitie over weg, water en spoor en door buisleidingen. Veiligheidsketen Onderzoek en ervaring hebben geleerd dat een goed veiligheidsbeleid bestaat uit maatregelen die zowel onveiligheid voorkomen evenals maatregelen bevat die onveiligheid bestrijden. Het veiligheidsbeleid is in Nederland beleidsmatig en operationeel georganiseerd aan de hand van de zogenaamde veiligheidsketen. Deze keten bestaat uit vijf schakels: Proactie, Preventie, Preparatie, Repressie en Nazorg. Op elk van deze schakels is specifiek beleid te ontwikkelen, waarbij sprake is van een glijdende schaal van voorkomen van veiligheidsrisico’s (proactie, preventie en preparatie) naar daadwerkelijk bestrijden ervan (repressie en nazorg). In de Proactiefase zijn inspanningen er op gericht om structurele oorzaken van onveiligheid weg te nemen. Bijvoorbeeld het veilig inrichten van een woonwijk. In de Repressiefase is het kwaad feitelijk geschied en zijn de inspanningen vooral gericht op het daadwerkelijk bestrijden van onveiligheid en het zorgen voor de daarbij behorende hulpverlening. Bijvoorbeeld het bestrijden van een brand of het aanhouden van een winkeldief. Facetbeleid en integraliteit De gemeentelijke organisatie van Oud-Beijerland bestaat uit vier beleidsafdelingen en twee stafafdelingen. Vrijwel elke gemeentelijke afdeling beschikt over mogelijkheden om aan veiligheid te werken. Veiligheidsbeleid is immers voor een belangrijk deel facetbeleid – veiligheid als facet van andere beleidsprocessen. Denk bijvoorbeeld aan ruimtelijkeordeningsvraagstukken, welzijnsbeleid, onderwijsbeleid. Maar ook aan vergunningverlening en handhaving. Een gemeentelijke organisatie die weet te organiseren dat alle beleidsafdelingen op hun vakgebied actief rekening houden met veiligheidsaspecten zal in staat zijn om een hoog veiligheidsniveau te behalen (zie voor concrete voorbeelden ook pagina 13). Hoe sterker het facetbeleid, hoe minder ‘centraal’ veiligheidsbeleid er nodig is. In wezen betreft het communicerende vaten: naarmate de sectoren systematischer en meer doordacht met veiligheid omgaan, zal de veiligheidssituatie minder aanleiding geven tot ‘integrale interventies’. Het beste zou het zijn dat bij elk gemeentelijk beleid de ‘veiligheidstoets’ wordt gedaan: veiligheidseffecten bepalen en bezien of het beleid niet bijgesteld moet worden, uit oogpunt van veiligheid. Het formuleren van integraal veiligheidsbeleid is nadrukkelijk niet ‘alles aanpakken met alle lokale partners’. Dit is een verwarrende notie die er nog wel eens in sluipt: dat je zo breed en volledig mogelijk beleid moet voeren. Maar integraal wil juist zeggen: er samen uit komen, kijken waar de prioriteiten liggen, bezien wie wat het beste kan bijdragen gezien de mogelijkheden. Dit impliceert dat alleen die thema’s en beleidsprocessen als facetbeleid in het integrale veiligheidsplan worden opgenomen waarvan de veiligheidsrelevantie onmiskenbaar is. Om een voorbeeld te geven: voor- en vroegschoolse educatie heeft op den duur implicaties voor de veiligheid in de gemeente aangezien meer geïnvesteerd wordt in kinderen, die daardoor geringere risicofactoren vormen. Het voert echter te ver dit als een aspect of facet van veiligheidsbeleid te beschouwen: het welzijn van het kind staat hier centraal, niet de kans dat er over tien jaar minder overlastbronnen zullen zijn. Het realiseren van voor- en vroegschoolse educatie is een beleidsthema binnen de afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling, en dus niet binnen het integrale veiligheidsplan. Resumé In dit hoofdstuk zijn de begrippen veiligheid, sociale veiligheid, fysieke veiligheid, facetbeleid, integraliteit, en veiligheidsketen gespecificeerd om daarmee de discussie over integrale veiligheid te ondersteunen tussen partijen zoals raad en college, de ambtelijke organisatie en externe partners en interne gemeentelijke afdelingen. Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 7 van 19 Hoofdstuk 3. Veiligheidsanalyse Oud-Beijerland Sociale veiligheid in Oud-Beijerland Het verbeteren van de veiligheid is momenteel niet de grootste bestuurlijke opgave binnen OudBeijerland. “Door de bank genomen” is de gemeente Oud-Beijerland een veilige gemeente. De afgelopen 5 jaar daalde de geregistreerde criminaliteit in Oud-Beijerland met 8%. De kans dat een burger in 2007 bijvoorbeeld slachtoffer is geworden van een woninginbraak, lag op 0,3%.5 Het rapportcijfer dat inwoners geven voor veiligheid in de buurt ligt sinds 1998 op het stabiele niveau van een 7,3. Het percentage inwoners dat in 2006 zich wel eens onveilig voelt is ten opzichte van 2001 gedaald van 26% naar 24%.6 De brandweer rukte in 2006 54 keer uit voor een brandbestrijding en 27 keer voor een hulpverleningsverzoek. Binnen Oud-Beijerland is het toenemend aantal meldingen van overlast, dat vooral lijkt te worden veroorzaakt door rondhangende jongeren een zorgpunt. Dit rondhangen gaat vaak gepaard met alcoholgebruik, en leidt voor burgers tot onveiligheidsgevoelens en tot criminaliteit in de vorm van vernielingen en dergelijke. Daarnaast is een dergelijke ontwikkeling ook vanuit volksgezondheid onwenselijk, zeker nu steeds meer kennis beschikbaar is over de schadelijke gevolgen van (overmatig) alcoholmisbruik op jonge leeftijd. Zowel de objectieve als subjectieve veiligheid laat de laatste jaren een stijging zien. Oftewel het veiligheidsniveau in Nederland en ook in Oud-Beijerland is de laatste jaren sterk verbeterd. Zie bijvoorbeeld in onderstaande tabel de daling van onveiligheidsgevoelens in Oud-Beijerland. Fysieke veiligheid in Oud-Beijerland De fysieke veiligheidsrisico’s van bijvoorbeeld buisleidingen en bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen7, zijn via de lokale risico-inventarisatie- en analyse in beeld gebracht. In Oud-Beijerland bevinden zich vier inrichtingen die binnen het toepassingsgebied van het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen liggen. Deze zogenaamde BEVI’s betreffen twee LPG-tankstations8 één inrichting waar bijtende stoffen zijn opgeslagen en één inrichting waar chroom wordt opgeslagen. Daarnaast zijn er nog diverse andere risico’s. Denk aan de scheepsbewegingen over de diverse waterwegen door de regio, een buisleidingenstraat van het Rijnmond richting Antwerpen die in de Hoeksche Waard ligt, de ligging naast de twee industriegebieden van Rijnmond en Moerdijk, het transport van gevaarlijke stoffen over de A15/A16 en N3 en het transport van gevaarlijke stoffen over het spoor. Een reëel risico vormt een overstroming van de Hoeksche Waard, waarbij onder andere de dijk aan het Spui een zwakke plek is. In 2007 registreerde de politie 30 aangiften van diefstal uit woning op een totaal van 9.218 woningen (bron: CBS – Gemeenten op maat, 2005). 6 Leefbaarheid en Veiligheid Oud-Beijerland 2006, Sociaal Geografisch Bureau Dordrecht, juli 2006. 7 Op basis van het BEVI (Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen). 8 als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit LPG-tankstations milieubeheer . 5 Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 8 van 19 Burgers die goed op de hoogte zijn van risico's in hun omgeving voelen zich veiliger en reageren beter als er een ramp gebeurt. De Wet Rampen en Zware Ongevallen verplicht overheden om burgers informatie te geven over de risico's in hun leefomgeving. In lijn met de opdracht van de gemeenteraad dient de risicocommunicatie binnen Oud-Beijerland versterkt te worden. Actueel veiligheids(facet)beleid De gemeente Oud-Beijerland heeft reeds al dan niet in samenspraak met haar externe partners en met de gemeenteraad op alle vijf eerder genoemde veiligheidsvelden (facet)beleid geformuleerd. De focus van deze beleidsplannen is soms sterk gericht op één specifieke schakel uit de veiligheidsketen. Het Rampenplan 2005 van Oud-Beijerland is bijvoorbeeld sterk gericht op de proactieve maatregelen ter voorbereiding op eventuele rampen en calamiteiten. De onderstaande tabel geeft een overzicht van een aantal belangrijke beleidsdocumenten die de veiligheid in Oud-Beijerland helpen te bevorderen. Tabel: overzicht van aantal belangrijke beleidsdocumenten op het gebied van integrale veiligheid Beleidsplan verslavingszorg 2005-2009 Actieplan Jeugd & Veiligheid Jaarplan verslavingspreventie activiteiten 2008 Kadernota integraal Jeugdbeleid 2006-2010 Beleidsplan Kwaliteit Openbaar Gebied Visie versterking lokale economie Toezicht & handhavingsprogramma Keurmerk Veilig Ondernemen – De Bosschen bouwregelgeving 2007 Veiligheidsuitvoeringsplan 2008 Rampenplan 2005 Veiligheidsplan 2007 Wegcategoriseringsplan Integrale handhavingsvisie 2007 Brandweerbeleidsplan Beleidsregel BIBOB Risico-inventarisatie en Risicoanalyse Gemeentelijke verordening nuloptie softdrugsbeleid Bestemmingsplan prostitutiebedrijven Vanuit deze beleidsstukken zijn diverse projecten binnen Oud-Beijerland gestart, zoals de Kwaliteitskring tegen centrumoverlast, de buurtpreventie in de Zoomwijk, de ontwikkeling van Jongeren Ontmoetings Plekken (JOP’s) et cetera. Het Kernbeleid Veiligheid doet een extra handreiking om het begrip veiligheid gedetailleerder te ordenen en te structureren. Dit gebeurt aan de hand van vijf veiligheidsvelden, te weten:9Veilige woon- en leefomgeving, Jeugd & veiligheid, Bedrijvigheid & veiligheid, Fysieke veiligheid en Integriteit & veiligheid. Met het combineren van de schakels uit de veiligheidsketen en de vijf veiligheidsvelden ontstaat een veiligheidsmatrix op die in één integrale oogopslag het gemeentelijk veiligheidsveld visualiseert. Het toepassen van deze matrix op de gemeente Oud-Beijerland levert het volgende beeld op en laat meteen goed zien dat gezien de reikwijdte en de complexheid van veiligheid de behoefte aan een goede coördinatie en afstemming groot is.10 Veiligheids keten Proactie Preventie 9 Veilige woon- & leefomgeving Sociaal veilig ontwerpen van woonwijken Maatregelen uit Politiekeurmerk Veilig Wonen Veiligheidsvelden Bedrijvigheid & Jeugd & veiligheid veiligheid Jeugdbeleid met Locatiebeleid sport en (risicovolle) voorzieningen bedrijven Voorlichting Sluitingstijden in verslaving op horecabeleid scholen Fysieke veiligheid Integriteit & veiligheid Inrichting 30 km zones Gedragscode B&W Sprinklerinstallatie in gebouwen Aanvalsplannen brandweer Wet BIBOB Preparatie Wijkveiligheids plan Actieplan Jeugd & Veiligheid Keurmerk Veilig Ondernemen Repressie Alcohol- & snelheidscontrole Taakstraffen via Bureau Halt Handhaving milieuwetgeving Bestrijden van branden Nazorg Opvang Slachtofferhulp Nederland Nazorgtraject voor ex-gedetineerden Opvang Bedrijfsarts Herstel ism Stichting Salvage Opstellen beleidsregel BIBOB Sluiting horeca malafide ondernemer Zie ook Kernbeleid Veiligheid, pagina 72 e.v. De matrix is ter illustratie en niet uitputtend ingevuld met alle beleidsplannen en projecten in Oud-Beijerland. 10 Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 9 van 19 Resumé Het sociale en fysieke veiligheidsniveau is in Oud-Beijerland op een voldoende hoog niveau. Over een periode van een aantal jaren is een daling zichtbaar van de sociale onveiligheid. De fysieke veiligheidsrisico’s zijn in kaart en de komst van de Veiligheidsregio levert een impuls aan het verhoogde preparatieniveau op grootschalige calamiteiten. Daarnaast zijn in beleidsmatige zin in ruime mate brokstukken aanwezig die het brede veld van het integrale veiligheidsbeleid bedekken. In het kader van de fysieke veiligheid is de komende periode het versterken van de risicocommunicatie een belangrijk aandachtspunt. Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 10 van 19 Hoofdstuk 4. Inhoud integraal veiligheidsbeleid Oud-Beijerland Gemeentelijke visie op veiligheid Het realiseren van een hoog veiligheidsniveau is een taak van overheidspartijen én van burgers. Ook OudBeijerland is een samenleving waarin criminaliteit en andere vormen van onveiligheid aanwezig zijn en nooit volledig afwezig zullen zijn. Het moderne leven brengt nu eenmaal risico’s met zich mee. Via haar lokaal integraal veiligheidsbeleid wil de gemeente Oud-Beijerland de kans reduceren dat burgers in OudBeijerland slachtoffer van criminaliteit of rampen worden. Daarnaast richt het beleid zich op het reduceren van de hoogte van de inschatting die burgers maken omtrent de kans dat ze lopen om slachtoffer te worden. De overheid heeft echter niet als enige een belangrijke rol in het creëren van een veilige samenleving. De burgers van Oud-Beijerland hebben zelf een belangrijke taak en verantwoordelijkheid in het beperken van veiligheidrisico’s, bijvoorbeeld door gebruik te maken van maatregelen zoals het politiekeurmerk Veilig Wonen. Of denk bijvoorbeeld aan het treffen van voorbereidingsmaatregelen op een ramp of via buurtpreventie.11 Doelstellingen integraal veiligheidsbeleid De gemeente Oud-Beijerland streeft uiteindelijk naar een beweeglijke, alerte gemeenschap die blijvend werk maakt van veiligheid en waarin publieke en private partijen elkaar bijstaan en versterken in het op peil houden van de sociale en fysieke veiligheid. Uit deze strategische doelstelling zijn voor zowel de sociale als de fysieke veiligheid concrete doelstellingen te destilleren. Op het vlak van de sociale veiligheid streeft de gemeente naar het terugdringen van de criminaliteit en overlast; oftewel een verhoging van het sociale veiligheidsniveau. In lijn met de beleidsdoelstellingen van de politie Hoeksche Waard en het Openbaar Ministerie Dordrecht, richten de gemeentelijke inspanningen zich op het reduceren van het aantal aangiften en overlastmeldingen in 2010 met 20% ten opzichte van het aantal aangiften en meldingen in 2002. Op het vlak van de fysieke veiligheid streeft de gemeente naar het realiseren van voldoende kritische massa voor het uitvoeren van alle taken op de vijf schakels van de veiligheidsketen binnen de veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid om daarmee een belangrijke en volwaardige gesprekspartner te zijn en te blijven. Dit betekent dat de lokale brandweerorganisatie haar preventieve en repressieve taken op een kwalitatief hoogwaardig niveau kan uitvoeren. Onderdelen van dit kwaliteitsniveau zijn bijvoorbeeld het realiseren van de wettelijk voorgeschreven aanrijtijden, het beschikken over voldoende gekwalificeerde bevelvoerders en het kunnen geven van gedegen adviezen bij bouwplannen. De veiligheidsstrategie van Oud-Beijerland Om deze doelstellingen te realiseren heeft de gemeente vier uitgangspunten geformuleerd die richting geven aan het opstellen en uitvoeren van het lokale integrale veiligheidsbeleid. Deze ‘werkafspraken’ dragen er toe bij dat er een sterkere sturing komt op veiligheid, veiligheidsbeleid gebaseerd is op analyse en inzicht, de noodzakelijke samenwerking een nieuwe versterkende impuls krijgt en dat de integraliteit van het veiligheidsbeleid sterker is gewaarborgd door de bestuurlijke betrokkenheid van het gehele college. 1. De gemeente is dé regisseur van het veiligheidsbeleid in Oud-Beijerland Het college van B&W ziet het als haar taak om de coördinatie en regie van het veiligheidsbeleid in toenemende mate te gaan voeren. De politieorganisatie is traditioneel een belangrijke en sturende organisatie in de aanpak van onveiligheid. De kennis en kunde die de politie op dit thema heeft ontwikkeld is van groot belang. In sommige gevallen betekent dit dus dat de gemeente het stokje van de politie over gaat nemen. Met als gevolg dat de politie zich sterker kan focussen op haar kerntaken van opsporen, handhaven en hulpverlenen. In haar rol als regisseur van het veiligheidsbeleid in Oud-Beijerland geeft het college prioriteiten aan, stelt middelen beschikbaar en slaat bruggen tussen verschillende partijen en belangen. Deze rol kan de gemeente vervullen omdat zij als een ‘spin in het web’ een goed overzicht heeft Een actieve houding van burgers in het creëren van een veilige leefomgeving is onder de naam community safety één van de speerpunten van de veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. 11 Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 11 van 19 van wat er binnen de gemeentegrenzen gebeurt en wat de achterliggende factoren zijn die hier mee samenhangen. De gemeente is dus de regisseur die het veiligheidsbeleid initieert, andere partijen stimuleert en onderlinge verbanden legt. De gemeente heeft een spilfunctie in een natuurlijk gegroeid netwerk met partners in het dorp (woningbouwcorporaties, winkeliersverenigingen, bedrijfsverenigingen, bewonersgroepen, welzijnskoepels, politie, enz). En daarnaast beschikt de gemeente over een aantal potentiële instrumenten om de veiligheid te beïnvloeden, zoals: - kennis (wat speelt er, wat kunnen we doen); - capaciteit (ambtelijk apparaat dat voor veiligheidsvraagstukken ingezet kan worden); - financiën (onder meer bestaande budgetten en subsidiestromen die deels voor de verhoging van veiligheid ingezet kunnen worden); - bestuurlijk-juridisch instrumentarium (APV, wet BIBOB enz.). 2. Beleidsproces voor integraal veiligheidsbeleid Het college ziet het als haar taak om op een structurele manier te zorgen dat de kans op onveiligheid voor haar burgers zo laag mogelijk is. Middelen en menskracht zijn beperkt beschikbaar en dat betekent dat het college prioriteiten stelt en keuzes maakt volgens het volgende beleidsproces: 1. 2. 3. 4. veiligheidsrisico’s in kaart brengen en analyseren (wat is er aan de hand?, wat ervaren mensen?); prioriteiten stellen en keuzes maken (wat willen we bereiken?); uitvoering van concrete acties organiseren (wat gaan we doen?); de uitvoering van concrete acties via onderzoek en evaluatie controleren en monitoren (wat hebben we bereikt en wat is de nieuwe situatie?). Voor zowel het sociaal veiligheidsbeleid alsook voor het fysiek veiligheidsbeleid geldt dat de gemeente volgens deze werkwijze tot beleid komt. Het fysieke veiligheidsbeleid is vastgelegd in het brandweerbeleidsplan en het gemeentelijke rampenplan 2005 en bijbehorende deelplannen. Deze beleidsplannen kennen een langere geldigheidsduur dan het sociale veiligheidsplan. Het sociale veiligheidsbeleid mondt iedere twee jaar uit in het integraal veiligheidsplan. De focus ligt daarbij op het benoemen van maatregelen gericht op doelgroepen en hotspots. Het integraal veiligheidsplan wordt ieder jaar beknopt geëvalueerd en middels een veiligheidsaddendum kunnen aanpassingen in het integraal veiligheidsplan worden doorgevoerd. De vaststelling van het veiligheidsplan en het veiligheidsaddendum krijgt zijn beslag via de jaarlijkse gemeentelijke programmabegroting. Ad hoc zaken vormen bij veiligheidsbeleid een reële en niet te voorkomen “bedreiging”. Een incident in de vorm van een brand of geweldsincident kan zorgen voor een enorme politieke en publieke druk om al het werk aan de kant te schuiven en de bestuurlijke en ambtelijke aandacht volledig te wijden aan dat ene incident. Alle andere beleidsvoornemens dienen dan te wijken. Het structureel focussen op krachten en het volgen van het beleidsproces is een goede methode om de kans op en druk van ad hoc beleid te verminderen. Focussen op aanwijsbare doelgroepen & hot spots Een goede analyse van de lokale veiligheidssituatie staat aan de basis van een effectief veiligheidsbeleid. En uit een dergelijke analyse zijn vaak specifieke doelgroepen te destilleren die nu of in de toekomst veel onveiligheid veroorzaken en locaties waar veel gebeurt en waar de sociale en/of fysieke onveiligheid zich meer dan gemiddeld voordoet De aanpak van doelgroepen zal zich vooral afspelen op gemeentelijk (en soms zelfs regionaal) niveau. In Oud-Beijerland ligt de focus momenteel op de doelgroepen jeugd (overlastgevende en risicojongeren, maar ook meer- en veelplegers) en plegers van huiselijk geweld. Vooral de doelgroep jeugd veroorzaakt op een aantal locaties in de gemeente veel overlast. Het aantal jeugdoverlastmeldingen steeg in de periode 2003-2007 met 105% naar 293 meldingen.12 12 Aantal jeugdoverlastmeldingen in 2003: 143; in 2004: 171; in 2005: 153; in 2006: 264; in 2007: 293 Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 12 van 19 De aanpak van hotspots richt zich op wijken, bedrijfsterreinen, winkelgebieden of andere specifieke locaties en de nadruk ligt vaak ook meer op concrete delicten. Het benoemen van hotspots betekent overigens niet dat andere locaties, geen aandacht meer krijgen. De politie blijft voor deze locaties de reguliere basispolitiezorg leveren. Momenteel zijn het centrum van Oud-Beijerland en het bedrijfsterrein De Bosschen twee locaties die als hot spot zijn aan te merken gezien het aantal overlastmeldingen, vernielingen en inbraken. Een andere hotspot vanuit fysieke veiligheid is de waterkering aan het Spui. 3. De gemeente werkt samen met externe partners aan een veilig Oud-Beijerland De aanpak van veiligheidsrisico’s en het reduceren van de (mogelijke) gevolgen speelt zich vaak af in verschillende stadia (denk aan de vijf schakels uit de veiligheidsketen) en gebeurt door verschillende organisaties. Door een goede samenwerking is onveiligheid effectiever te bestrijden. De gemeente OudBeijerland ziet samenwerking dan ook als een essentiële voorwaarde voor een succesvol veiligheidsbeleid en werkt als regisseur actief aan het opbouwen en onderhouden van een netwerk van partners, zoals politie, woningcorporaties, welzijnsinstellingen, het Openbaar Ministerie etc. De samenwerking is in OudBeijerland al zichtbaar in diverse projecten, zoals het Keurmerk Veilig Ondernemen op het bedrijventerrein De Bosschen, de Kwaliteitskring Overlast Centrum, het project Veilig in en om School en het Actieplan Jeugd en Veiligheid. De gemeente organiseert en formaliseert de samenwerking in veel gevallen via het vastleggen van schriftelijke afspraken. De gemeente is in dat geval opdrachtgever en de partner opdrachtnemer. De gemeentelijke organisatie beschikt op veel beleidsthema’s inhoudelijke kennis, maar gaat voor specifieke kennis of uitvoeringstaken op zoek naar een deskundige partner die kennis van zaken en uitvoeringscapaciteit heeft. Een aantal partners hebben een directe (subsidie)relatie met de gemeente. Dat biedt goede mogelijkheden voor directe sturing via afstemming over de te realiseren beleidsdoelstellingen en de inzet van middelen. Goed voorbeeld is bijvoorbeeld de inzet van jongerenwerkers van de Stichting Samenlevingsopbouw Oud-Beijerland (SSO). Via het welzijnsbeleid maakt de gemeente met SSO afspraken over de taken en te realiseren doelstellingen voor bijvoorbeeld het outreachend jongerenwerk. De gemeente geeft SSO de kaders en te realiseren doelstellingen mee en vraagt van SSO een deskundig aanbod of en onder welke voorwaarde zij deze opdracht wil aannemen en uitvoeren. Op basis van dat contract gaat SSO aan de slag. Andere partners, zoals de politie en het Openbaar Ministerie, zijn organisaties die geen directe subsidierelatie met de gemeente hebben, die niet alleen werkzaam zijn in de gemeente Oud-Beijerland en op zekere afstand staan de gemeentelijke organisatie. Direct sturing met financiële prikkels is in dit geval niet aan de orde. Schematische weergave afstemming beleidscycli gemeente en politie Juni 2008 Concept Veiligheids Uitvoerings Plan 2009 Gemeentelijke Perspectief nota Input Districtelijke Kaderbrief 2009 Politie Input Rapportage CBA 2007 Veiligheids MARAP 2008 Uitvoerings Politie Plan Gemeente Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland november 2008 maart 2009 Gemeentelijke Begroting 2009 Districtelijke Kaderbrief 2010 Politie Vastgesteld Veiligheids Uitvoerings Plan 2009 Gemeente Pagina 13 van 19 Maar ook de samenwerking met deze partners krijgt vorm via schriftelijke afspraken, veelal in de vorm van convenanten en beleidsplannen. Een aanvullende strategie om de samenwerking tussen politie en gemeente te vergemakkelijken is het afstemmen van de beleidscycli, zodat in gezamenlijkheid beleidsprioriteiten gesteld kunnen worden die de veiligheid bevorderen. 4. Veiligheidsbeleid is gedeelde verantwoordelijkheid van het college van B&W Een veilige gemeente is niet de exclusieve verantwoordelijkheid van de burgemeester van Oud-Beijerland. De veiligheidssituatie in Oud-Beijerland kan immers op vele manieren negatief of positief aangetast worden. De komst van een nieuwe woonwijk kan bijvoorbeeld leiden tot een toenemende verkeersintensiteit met een grotere kans op verkeerslachtoffers. Of het afgeven van een horecavergunning voor een uitgaansgelegenheid midden in een woonwijk kan leiden tot veel leefbaarheidsproblemen. De burgemeester heeft diverse bevoegdheden om de openbare orde te handhaven. Deze zijn vooral vastgelegd in de Gemeentewet. Dat geeft de burgemeester de bevoegdheid om bijvoorbeeld voorschriften te geven aan manifestaties, personen aan het lichaam te onderzoeken, huiszoeking te doen, een noodbevel te geven of een bedrijf te verplichten een rampenbestrijdingsplan op te stellen. Hoewel de burgemeester diverse bevoegdheden heeft om de openbare orde te handhaven, is de betrokkenheid bij veiligheid van alle collegeleden van essentieel belang.13 De wethouders geven immers sturing aan een breed scala van beleidsthema’s binnen hun portefeuilles, die allemaal van invloed kunnen zijn op het indammen of vergroten van veiligheidsrisico’s. Voor een effectief veiligheidsbeleid is het daarom noodzakelijk om alle gemeentelijke sectoren en afdelingen verder te interesseren voor en te betrekken bij het veiligheidsbeleid. Ter illustratie: - de afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling werkt aan een gezonde en vitale werkgelegenheid. Bedrijfsterreinen die veilig zijn en ook zo worden ervaren zijn belangrijk voor een gezond ondernemersklimaat. - de afdeling Openbaar Gebied werkt aan een prettige openbare ruimte. Een goed onderhouden omgeving is een sterke factor in het reduceren van onveiligheidsgevoelens bij burgers en vergroot de leefbaarheid. - de afdeling Maatschappelijk Ontwikkeling werkt aan goed voorzieningenniveau dat bestaat uit scholen, opvangvoorzieningen, recreatieplekken en andere sociale voorzieningen. De aanwezigheid van voldoende voorzieningen voor bijvoorbeeld (probleem)jongeren of gezinnen leidt tot een reductie van overlast of incidenten in het publieke domein. - de afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling werkt aan verkeersveilige (woon)wijken en via het verkeerscirculatieplan wordt ruimte gegeven aan het inrichten van 30km-zones. Het treffen van verkeersmaatregelen voor de 30-km zones, zoals verkeersdrempels, hebben grote invloed op de mogelijkheden voor de brandweer om de wettelijk verplichte aanrijtijden te realiseren. Goede afstemming is dus noodzakelijk. Het college werkt daarom in gezamenlijkheid aan een veilig Oud-Beijerland. In de praktijk betekent dit dat de wethouders van Oud-Beijerland oog hebben voor de impact van hun beleidskeuzes op de lokale veiligheidssituatie. De burgemeester is de veiligheidsregisseur binnen het college en ziet hier als portefeuillehouder Openbare Orde en Veiligheid op toe. Resumé Veiligheid is een zaak van overheidsinstanties én burgers. De beleidsstrategie van de gemeente is bedoeld om het hoge veiligheidsniveau in Oud-Beijerland te behouden en te versterken. De strategie bestaat uit de volgende vier uitgangspunten: De gemeente is dé regisseur van veiligheid. Het veiligheidsbeleid komt tot stand via het beleidproces voor integraal veiligheidsbeleid. Samenwerking met partners is essentieel en veiligheidsbeleid is een gedeelde verantwoordelijkheid van het gehele college van B&W. Voor een overzicht zie de Gemeentewet en onder andere het rapport: “Bevoegdheden van de burgemeester; over bevoegdheden van de burgemeester buiten de gemeentewet en het bestuurlijk toezicht op de uitoefening van die bevoegdheden. Universiteit Utrecht; Mw. mr. M.A.D.W. de Jong en Prof.mr.drs. F.C.M.A. Michiels. 13 Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 14 van 19 Hoofdstuk 5. Coördinatie en aansturing van het veiligheidsbeleid Een wezenlijk kenmerk van een integrale veiligheidsregisseur is het afstemmen en coördineren van inspanningen van diverse partijen. Deze activiteiten zijn van wezenlijk belang want juist daarmee wordt de voortgang van (de uitvoering van) het integraal veiligheidsbeleid bewaakt en desnoods bijgestuurd richting de overkoepelde doelstellingen. De afstemming en coördinatie van het veiligheidsbeleid gebeurt in OudBeijerland op meerdere plekken op bestuurlijk en ambtelijk niveau. Bestuurlijk lokaal niveau - - - - De gemeenteraad van Oud-Beijerland stelt de beleidskaders vast voor het gemeentelijk veiligheidsbeleid. Deze kaders hebben onder andere hun beslag gekregen in het Politiek 4-jaren Programma. In het college van B&W coördineert de burgemeester zijn portefeuille openbare orde en veiligheid met de wethouders en de gemeentesecretaris van Oud-Beijerland. Hier vind ook de afstemming omtrent prioriteiten in het veiligheidsbeleid plaats. Uiteindelijk stelt het college 2jaarlijks haar veiligheidsplan via een collegebesluit vast, binnen de kaders van het Politiek 4-jaren Programma. Het college informeert op gezette tijden de gemeenteraad van Oud-Beijerland over haar veiligheidsbeleid en de behaalde resultaten via de raadscommissie Bestuur en Middelen. De raadscommissie Bestuur en Middelen kan indien gewenst de gemeenteraad adviseren om beleidsvoornemens van het college en/of informatie over het veiligheidsbeleid te agenderen voor een raadsvergadering. Via het Portefeuillehoudersoverleg Veiligheid stemt de burgemeester op lokaal niveau het operationele veiligheidsbeleid af met de lokale teamchef van politie en de brandweercommandant. Bij dit overleg zijn ook de directeur Samenleving, het afdelingshoofd Maatschappelijke Ontwikkeling en de ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid aanwezig. Bestuurlijk regionaal niveau - - In het districtelijk driehoeksoverleg Hoeksche Waard stemt de burgemeester het veiligheidsbeleid af met de districtschef van de politie Hoeksche Waard, de plaatsvervangend hoofdofficier van Justitie van het Openbaar Ministerie in Dordrecht en met de burgemeesters van de omringende gemeenten in de Hoeksche Waard. Op regionaal niveau is de burgemeester lid van het Regionaal College van de politieregio ZuidHolland Zuid, het Veiligheidsbestuur (AB en DB) van de Veiligheidregio Zuid-Holland Zuid, de Veiligheidssociëteit Zuid-Holland Zuid en het Hoeksche Waard Portefeuillehoudersoverleg Veiligheid (in oprichting). Ambtelijke niveau De ambtelijke voorbereiding en afstemming omtrent het veiligheidsbeleid in relatie tot andere beleidsvelden vindt plaats in het managementteam (MT). De inhoudelijke voeding voor het MT-overleg wordt verzorgd door het team Jeugd en Veiligheid, onderdeel Openbare Orde en Veiligheid (OOV) van de afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling. Het onderdeel OOV is de spreekwoordelijke spin in het web van het gemeentelijk veiligheidsbeleid. Hun werkzaamheden bestaan voor een belangrijk deel uit: - het onderhouden van contacten met partners (intern en extern); - het signaleren van zaken of ontwikkelingen die de veiligheid in de gemeente aantasten; - het mobiliseren van partners (intern en extern) om zaken of ontwikkelingen die de veiligheid structureel aantasten, aan te pakken; - het meedenken en meezoeken naar oplossingen voor een aanpak van zaken of ontwikkelingen die de veiligheid in de gemeente aantasten. Regionale samenwerking in Hoeksche Waard Nog meer dan op het sociale veiligheidsterrein werkt het college actief samen met de gemeenten in de Hoeksche Waard. De Veiligheidsregio ZHZ is de motor achter het optuigen van een professionele en goed getrainde calamiteitenorganisatie in de Hoeksche Waard. De preparatie op grootschalige incidenten Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 15 van 19 vergt samenwerking. Op die manier is de gemeente Oud-Beijerland beter in staat de fysieke veiligheid bij grootschalige calamiteiten te waarborgen. De burgemeester is als lid van het Algemeen Bestuur en het Dagelijks Bestuur van de Veiligheidsregio ZHZ nauw betrokken bij de regionale ontwikkelingen. Hij wordt daarin ondersteund door de brandweercommandant van Oud-Beijerland. Coördinatie van het fysieke veiligheidsbeleid in Oud-Beijerland De gemeente heeft tot taak rampen te voorkomen en te bestrijden. Oud-Beijerland heeft daarvoor een rampenplan klaarliggen. Dit plan geeft aan wat de rol is van onder meer gemeente, politie, ambulancedienst en brandweer tijdens een ramp. Daarmee is de afstemming en coördinatie van het fysieke veiligheidsbeleid voor Oud-Beijerland voor een belangrijk deel vastgelegd. Momenteel zijn er vergaande voorbereidingen getroffen voor de inrichting van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid waardoor de rol van de lokale overheid en het lokaal bestuur aan verandering onderhevig zal zijn. Binnen de gemeente is de burgemeester in samenspraak met de brandweercommandant verantwoordelijk voor een goede preparatie op rampen en/of zware ongevallen. Binnen de ambtelijke organisatie is een ambtenaar rampenbestrijding belast met het up to date houden van het rampenplan en het voorbereiden van oefeningen. Daarnaast functioneren er in de Hoeksche Waard vijf ambtenaren in een piketpool als ambtenaar rampenbestrijding die in tijde van crises de gemeentelijke calamiteitenprocessen opstarten. Resumé De coördinatie en afstemming van het sociale en fysieke veiligheidsbeleid vindt op bestuurlijk en ambtelijk niveau plaats, binnen verschillende lokale en regionale overlegstructuren. Een centrale rol is daarbij weggelegd voor de burgemeester en het team Jeugd en Veiligheid, onderdeel OOV van de afdeling MO. Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 16 van 19 Hoofdstuk 6. Financiering van het gemeentelijk veiligheidsbeleid Het college stelt in lijn met haar collegeprogramma via de programmabegroting geoormerkte budgetten beschikbaar voor veiligheidsbeleid. In de programmabegroting 2008 – 2011 van de afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling zijn in totaal drie posten voor veiligheidstaken opgenomen. In totaal is het budget € 457.685,-. Daarvan is jaarlijks € 199.560,- opgenomen als bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling voor de post Regionale Brandweer en € 86.525,- voor de post Rampenbestrijding. Daarnaast is er jaarlijks € 171.600,- beschikbaar gesteld voor de post Openbare Orde en Veiligheid (zie ook onderstand overzicht uit programmabegroting 2008-2011). Met deze middelen krijgt het veiligheidsbeleid in OudBeijerland handen en voeten. Het veiligheidsbudget biedt via de stelpost P4JP enige mogelijkheden voor initiatieven, preventieve activiteiten en het leggen van noodverbanden voor acute veiligheidsproblemen. Daarvoor is jaarlijks € 76.500,- beschikbaar. Het veiligheidsbudget is echter niet ingericht om structurele oplossingen of beleidskeuzes te financieren. Deze kosten dienen te worden opgevangen in de totale gemeentelijke begroting. Structurele oplossingen voor sociale veiligheidsrisico’s volgen veelal via ‘reguliere’ beleidsplannen van de gemeentelijke afdelingen. Het college streeft immers naar een integrale beleidsformulering door de beleidsafdelingen. Denk bijvoorbeeld aan het Beleidsplan Verslavingspreventie in de opvang van overlastgevers van de afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling of het Verlichtingsplan van de afdeling Openbaar Gebied in het kader van de verbetering van de leefbaarheid in wijken. Daardoor hoeft aandacht voor veiligheid bij de verschillende beleidsafdelingen in principe niet te zorgen voor ‘duurder’ beleid. Voorbeeldcasus plaszuil in centrum Oud-Beijerland Tijdens uitgaansavonden is in het centrum regelmatig overlast van wildplassers. Ondernemers en bewoners hebben dit probleem aangekaart bij de gemeente. Ook de politie herkent deze problematiek. Via de Kwaliteitskring Overlast Centrum, waar de politie, ondernemers en gemeente in participeren, is de mogelijkheid besproken om een voorziening te treffen die wildplassers de mogelijkheid biedt om op uitgaansavonden hun behoefte te doen in een verzinkbare plaszuil. Met behulp van de het team Jeugd en Veiligheid, onderdeel OOV is het proces gestart om minimaal één zuil in het centrum te plaatsen. De financiering van de zuil is voor een groot deel gebaseerd op ISVgelden van de Provincie Zuid-Holland. De structurele kosten voor het onderhoud en beheer van de plasvoorziening komen ten laste van de gemeente. Het ligt in de lijn der logica dat deze kosten onderdeel worden van de budgetten van de afdeling Openbaar Gebied. Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 17 van 19 Resumé De financiering van het integrale veiligheidsbeleid vindt voor een deel plaatst via de begroting van de afdeling MO. De stelpost P4P biedt beperkte mogelijkheden voor ad hoc financiering voor veiligheidsbeleid zijn. Het veiligheidsbudget is echter niet ingericht om structurele oplossingen of beleidskeuzes te financieren. Structurele oplossingen voor sociale veiligheidsrisico’s volgen veelal via ‘reguliere’ beleidsplannen van de gemeentelijke afdelingen. Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 18 van 19 Hoofdstuk 7. Doorkijk naar het integraal veiligheidsplan Om een indruk te geven van het integraal veiligheidsplan, volgt hier een doorkijk naar de opzet van een dergelijk plan. Het is de bedoeling dat eind 2008 het integraal veiligheidsplan voor 2009/2010 is opgesteld conform deze indeling. De hier gepresenteerde opzet is illustratief. Iedere 2 jaar stelt de gemeente een nieuw integraal veiligheidsplan op. De inhoud van dit plan wordt aan het begin van het 2de jaar tegen het licht gehouden om te zien of er structurele acute problemen zijn komen bovendrijven die een hogere prioritering verdienen ten koste van eerdere prioriteiten. Dit mondt uit in een veiligheidsaddendum bij het integraal veiligheidsplan. Ten opzichte van het bestaande integrale veiligheidsplan zal er meer aandacht zijn voor analyse en prioritering. Daarnaast zal het plan meer kaderstellend zijn in de zin dat doelstellingen worden geformuleerd en partijen worden benoemd die een rol hebben in het realiseren van die doelstellingen. Het plan zal minder gedetailleerd zijn qua opsomming van alle afzonderlijke deelactiviteiten die ondernemen (gaan) worden. Dit past binnen de strategie om als regisseur van het veiligheidsbeleid afspraken te maken met “producenten” van veiligheid en het sturen op afspraken over te behalen resultaten in plaats van het sturen op activiteiten. Deze detaillering zal zijn plek moeten krijgen in de afzonderlijke projectplannen, voor zover van toepassing. 1. Analyse van fysieke en sociale veiligheidsrisico’s Op basis van politiegegevens, risico-inventarisaties, demografische ontwikkelingen, gegevens van GG&GD, bevolkingsenquêtes etc volgt een beschrijving van de actuele veiligheidsituatie in OudBeijerland. Uit deze analyse volgen de doelgroepen: - veelplegers: 3 veelplegers actief en woonachtig in Oud-Beijerland - overlastgevers: 11 zorgwekkende zorgmijders houden zich op in het Laningpark - hangjongeren: op diverse plekken zorgen hangjongeren voor overlast - (huiselijk) geweldplegers: sterke toename aantal huiselijk geweldplegers. Verder volgen uit deze analyse de hotspots: - Centrum: overlast, vernielingen en geweldsdelicten uitgaansavonden - Bedrijventerrein: brandgevaarlijke situaties met geparkeerde vrachtauto’s - Vierwiekenplein: veel auto-inbraken en fietsendiefstallen - Laningpark: overlast van hangjongeren en zorgwekkende zorgmijders - Spuidijk: zwakke plek in dijk, verhoogde kans op dijkdoorbraak. 2. Geprioriteerde veiligheidsproblemen In het plan volgt een onderbouwing voor de prioritering. In 2009 ligt de prioriteit bij de aanpak van de doelgroepen Overlastgevers en Hangjongeren en bij de hotspots Spuidijk en Vierwiekenplein. 3. Veiligheidsprojecten In het integraal uitvoeringsplan volgt een beknopte beschrijving van de projectplannen per geprioriteerde doelgroepen en hotspots. Voor elk van de geprioriteerde doelgroepen en hotspot volgt een projectplan met te behalen doelstellingen, samenwerkingspartners, beschikbaar/benodigd budget, concrete maatregelen en planning. De projecten moeten gericht zijn op het acuut terugdringen van het probleem en het structureel oplossen van het probleem door borging/ontwikkeling van een succesvolle aanpak. Belangrijk bij de structurele oplossing is het aanhaken bij andere beleidsvelden, zodat een borging plaatsvindt van de aanpak. Bijvoorbeeld het organiseren van opvang voor veelplegers als onderdeel van het gemeentelijke beleid voor maatschappelijke opvangvoorzieningen, of het creëren van JongerenOntmoetingsplekken via het Lokaal Jeugdbeleid. Resumé Het integrale veiligheidsplan wordt opgesteld voor een periode van 2 jaar en bestaat uit een analyse van fysieke en sociale veiligheidsrisico’s, gevolgd door het prioriteren van de veiligheidsproblemen en werkt deze uit in beknopte veiligheidsprojecten. Beleidsstrategie Integrale Veiligheid Gemeente Oud-Beijerland Pagina 19 van 19
