Spil en regisseur in persoonsgerichte zorg

Spil en regisseur in
persoonsgerichte zorg
‘Herinrichting Verpleegkundige zorg’
Beleidsnotitie
September 2015
Inhoudsopgave
5
Inleiding
Visie op verpleging 6
Aanleiding
6
De visie van de STZ
6
Externe ontwikkelingen
7
Interne ontwikkelingen
9
10
Herinrichting verpleegkundige zorg binnen het Deventer Ziekenhuis
Algemeen
10
Huidige stand van zaken verpleegkundige zorg binnen de klinische zorg
10
Toekomstige inrichting verpleegkundige zorg 10
Beleid Physician Assistants en Verpleegkundig Specialist
10
Verpleegkundige (vervolg)opleidingen 11
Toekomst
12
Polikliniek en specialistische afdelingen
12
Slotwoord
12
Verklaring afkortingen
13
Literatuurlijst
13
Bijlagen
14
Bijlage 1
14
Overzicht inzet verpleegkundigen Deventer Ziekenhuis
14
Bijlage 2
16
Overzicht deskundigheid regieverpleegkundige (hbo) en verpleegkundige (mbo)
16
3
Inleiding
In verband met een sterk veranderend beroepsbeeld
van verpleging, zorgvraag vanuit de maatschappij en
een andere positionering van de huidige verpleegkundige opleidingen is er binnen het Deventer Ziekenhuis
(hierna aangeduid als DZ) de afgelopen jaren de nodige
beleidsmatige stappen gezet met betrekking tot ‘herinrichting verpleegkundige zorg’ in relatie met het opleidingsbeleid, zowel voor wat betreft de initiële als ook
de verpleegkundige vervolgopleidingen.
Sinds de publicatie van de nieuwe beroepsprofielen als
onderdeel van Verpleegkundigen & Verzorgenden 2020
wordt op vele beleidsniveaus weer nagedacht over
daadwerkelijk gebruik van geleerde competenties en
een helder onderscheid tussen mbo- en hbo verpleegkundige functies. Het DZ ziet de urgentie om vanuit
het belang vanuit kwalitatieve en veilige patiëntenzorg
de beroepsprofielen te vertalen naar functieprofielen
en verdere vraagstukken in de praktijk. DZ is op dit
moment één van de vier landelijke proeftuinen van de
Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.
Deze notitie bevat het kader en geeft de beleidslijnen,
die resulteren in een gedragen visie over ‘Herinrichting verpleegkundige zorg’ en het vereiste (opleidings)
beleid. Dit is niet alleen van belang voor de kliniek,
maar ook voor andere organisatieonderdelen, zoals
o.a. de specialistische afdelingen en poliklinieken. In
de notitie, herinrichting verpleegkundige zorg (DZ 2015)
met het daarbij behorende implementatie en communicatieplan en de functiebeschrijvingen “Verpleegkundige en Regieverpleegkundige”(DZ 2015) is het beleid
uitvoeriger beschreven.
Daarnaast beschrijft deze beleidsnotitie de aanleiding,
de visie van de STZ1, de externe ontwikkelingen en
ontwikkelingen in DZ, de herinrichting van de verpleegkundige zorg in DZ, de huidige situatie en toekomstige
situatie (beknopt) en welke beleidskeuzes DZ heeft
gemaakt en nog dient te maken.
Namens de stuur- en projectgroep,
José Geerdink, Teaching Hospital Deventer
Elze Bent, Verpleegkundige AdviesRaad
Deventer, augustus 2015
1
Samenwerkende Topklinische Opleidingsziekenhuizen
5
Visie op verpleging
De denkrichting van STZ behelst o.a. de volgende items:
Verpleegkundigen leveren efficiënte en veilige basis-,
• Zowel de HBO- als MBO opgeleide zorgprofessionals
specialistische- en topklinische zorg van hoogwaardige
blijven nodig zijn in STZ-huizen.
kwaliteit, georganiseerd vanuit het belang en perspec-
• Een duidelijk onderscheid moet gemaakt worden
tief van de patiënt, de naasten en hun sociale netwerk.
tussen de MBO- en HBO-opgeleide zorgprofessionals
aangaande competenties, taken, functies en verant-
De verpleegkundigen zijn de regisseur binnen het zorg-
woordelijkheden.
proces en vormen daarin de spil in de samenwerking
• Gezien het topklinische karakter van de ziekenhui-
met de in het zorgproces participerende disciplines. Bij
zen, de toenemende complexiteit van de zorg en
deze regierol is de instandhouding en stimulering van
de voortrekkersrol op het gebied van opleiden en
zelfmanagement van de patiënt van essentieel belang,
onderzoek ligt de focus binnen STZ-ziekenhuizen
waarbij de verpleegkundige enkel strikt noodzakelijk
op de versterking en verheldering van de rol van de
optreedt als belangenbehartiger van de patiënt. De
HBO-opgeleide verpleegkundigen.
verpleegkundige maakt de regisseursrol waar door kli-
• De opleiding tot MBO-zorgprofessional verdient,
nisch redeneren, tijdige risicosignalering en het sturen
evenals de HBO-opleiding een forse verdiepingsslag
op evidence based zorgresultaten. De benadering ligt
op het gebied van kennis en kunde om de aansluiting
hierbij niet enkel op het curatieve vlak, maar juist ook
met de praktijk te verbeteren.
op het vermogen van de patiënt om zich aan gezondheidsproblemen aan te passen.
• Doorstroommogelijkheden naar het HBO voor excellente MBO-ers.
Verpleegkundigen nemen een centrale positie binnen
Bovenvermelde vraagt om een heldere visie in een
de organisatie in. Zowel operationeel-, tactisch- als
STZ-ziekenhuis. Dit betekent onder meer uitwerking in
strategisch beleid wordt mede invulling gegeven met
verschillende functieprofielen (inclusief functiewaar-
als doel het verpleegkundig beroep structureel te laten
dering), het bepalen van gewenste verhouding mbo/
ontwikkelen. Verpleegkundigen zijn zich bewust van het
hbo in het ziekenhuis en op afdelingen, beleid voor de
continu veranderende zorglandschap (maatschappij en
omgang met zittende medewerkers met een ‘oud’ func-
zorgtechnologie) en spelen hierop in door innovatie. Dit
tieprofiel, (herweging en herbenoeming of consolidatie
is een beknopte weergave van de verpleegkundige visie
van het zittend bestand), loopbaan- en scholingsbeleid
die tot stand gekomen is met behulp van diverse studies.
en een bijbehorend implementatieplan.
Deze studies zijn weergegeven in de literatuurlijst.
Externe ontwikkelingen
Aanleiding
In Nederland bestaan drie verschillende niveaus
Er is een aantal externe trends en ontwikkelingen zoals
binnen het verpleegkundig domein; verpleegkundig
de arbeidsmarkt, de landelijke instroom zorgoplei-
specialisten (hbo master), verpleegkundigen op hbo
dingen, de kwaliteit van de opleidingen, toenemende
bachelor niveau en verpleegkundigen op mbo niveau.
eisen vanuit de overheid, de kwaliteit en motivatie van
De titel is voor de mbo- en hbo-verpleegkundige het-
verpleegkundigen, ontwikkelingen in het HBO en MBO
zelfde namelijk: verpleegkundige (art. 3 wet BIG). In
onderwijs, etc. Tevens zijn er de interne ontwikkelin-
de praktijk is de invulling van de functie voor mbo- en
gen, zoals kwaliteit van zorg, toenemende complexiteit
hbo-verpleegkundigen daardoor ook veelal gelijk.
en multimorbiditeit in combinatie met verkorte ligduur.
Onderzoek in het kader van Verpleegkundigen & Ver-
Deze ontwikkelingen zijn van invloed op verpleegkun-
zorgenden 2020 (V&V2020) heeft geleid tot het advies
dige zorg en het opleidingsbeleid in DZ.
voor twee niveaus van beroepsuitoefening voor de verpleegkundige beroepsgroep: de verpleegkundige (arti-
De visie van de STZ
kel 3 Wet BIG) en de verpleegkundig specialist (artikel
Eind 2013 heeft STZ de notitie ‘Aanzet tot visie op
14 Wet BIG). Daarnaast is geadviseerd tot twee niveaus
beroepsprofiel verpleegkundige professionals’ vastge-
van beroepsuitoefening op het terrein van verzorging:
steld. Dit om richting te geven aan de visie- en beleids-
de zorgkundige (artikel 34 Wet BIG;) en de verzorgende/
ontwikkeling inzake de inrichting van de verpleegkun-
helpende (V&VN, 2012).
dige zorg en opleiding in STZ-ziekenhuizen.
6
7
In dat concept betekent gezond zijn het zich kunnen
aanpassen aan verstoringen, veerkracht hebben, een
balans weten te handhaven of te hervinden in lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk opzicht.
De complexiteit van de zorg zal steeds verder toenemen en de ligduur zal steeds korter worden (RvZ, 2011
en NzA, 2013). Er is steeds meer sprake van patiënten
met comorbiditeit. De technologie speelt een steeds
grotere rol in de behandeling van patiënten.
De zorgorganisatie moet en gaat efficiënter. De commissie Kaljauw zal eind 2015 een advies uitbrengen
over het opleidingscontinuüm voor de gezondheidszorg in 2030. Ook is er najaar 2015 een advies “Toekomstbestendige profielen voor HBO-verpleegkundigen, MBO-verpleegkundigen en verzorgenden” en in
het verlengde daarvan de aanpassing van de wet BIG te
verwachten. Alle genoemde aspecten zijn van invloed
op de functie van verpleegkundige. Deze functie is verDe functiebenaming ‘zorgkundige’ is niet door de
ten. Bij een hoger opleidingsniveau is er sprake van
minister overgenomen. Wel het onderscheid tussen
minder mortaliteit. Uit dit onderzoek blijkt dat 10%
mbo en hbo verpleegkundige en dit is relevanter dan
meer inzet van hbo-opgeleide verpleegkundigen leidt
Interne ontwikkelingen
ooit tevoren.
tot 7% minder sterftekans bij patiënten.
Verpleegkundigen op mbo-niveau en op hbo-niveau
Er zijn diverse externe ontwikkelingen, die van invloed
Naast bovenstaande zijn er nog een aantal landelijke
Het ziekenhuis wil het verpleegkundig functiehuis zo
zijn op de gewenste verpleegkundige zorg in de toe-
ontwikkelingen die zijn meegenomen in de visie op
inrichten dat het optimaal aansluit op de toekomstige
komst ook in DZ. Dit zijn naast de nieuwe beroeps-
herinrichting van de verpleegkundige zorg, namelijk:
zorgvragen van patiënten. Ketenzorg, zorgpaden, pati-
profielen, onder andere het onderzoek RN4Cast, het
• Bij de patiëntenzorg zal steeds meer de focus komen
ëntgerichtheid en systeemgerichte zorg zijn daarbij
nieuwe opleidingsprofiel Bachelor Nursing 2020 en de
te liggen op de ketenzorg binnen het hele zorgpad
kernbegrippen. Daarvoor is een proeftuin functiediffe-
met de 1e en 3e lijn duurzaam verleend kan worden.
(Raad voor Volksgezondheid & Zorg (RvZ), 2011)
anderd en blijft zich de komende jaren ontwikkelen.
hebben tot nu toe dezelfde functie binnen het DZ.
toenemende complexiteit van zorg. Deze worden hieronder kort toegelicht.
Op 8 maart 2012 is het nieuwe beroepenhuis landelijk
rentiatie gestart. De proeftuin is gericht op de toekom-
De medisch specialistische zorg is ontvlochten in
• Er vindt steeds meer een verschuiving plaats van
stige positionering van het verpleegkundig domein. De
een aantal specifieke relevante thema’s: acute zorg,
soloprofessional naar netwerkprofessional (Vijlder
focus ligt daarbij op het onderscheid in verantwoorde-
chronische zorg, resultaatzorg, oncologische zorg en
e.a., 2013).
lijkheden, taken en rollen. Daarbij wordt de verpleeg-
vasculaire zorg. Voor elk van deze zorgthema’s is een
kundige inzet gekoppeld aan kwaliteit en veiligheid van
onderscheidend concept ontwikkeld, specifiek en pas-
patiëntenzorg.
send bij de behoefte van patiënten qua organisatie en
gepresenteerd door de stuurgroep V&V onder leiding
• Institute of Medicine (2014) adviseert dat 80% van de
van prof.dr. Marieke Schuurmans (CNO2) in opdracht
werkzame verpleegkundige beroepsgroep in 2020
van het Ministerie van VWS en de beroepsvereniging
bachelor opgeleid moet zijn om de hoge complexiteit
V&VN. Daarnaast adviseert onder andere Schuurmans
van zorg te kunnen verlenen.
aanbod. Deze concepten worden verder ontwikkeld en
Dit sluit aan op het DZ brede strategisch beleidsplan DZ
geïmplementeerd en hebben consequenties voor de
(Jonkers, 2014), aan de minister van VWS, dat alle
• Januari 2014 is het nieuwe opleidingsprofiel voor
2014 – 2017, waaruit het volgende citaat komt:
klinische- en poliklinische zorg en de samenwerking
competenties van verpleegkundigen pas echt benut
de bachelor opgeleide verpleegkundigen door het
“Wij zijn een topklinisch opleidingsziekenhuis, waarbij
binnen de keten.
kunnen worden als zowel niveau 4 als 5 in hun kracht
Landelijk Overleg Opleiding Verpleegkunde (LOOV)
de combinatie van patiëntenzorg, opleiden en weten-
gezet worden door te differentiëren op de werkvloer
gepresenteerd. Het eerste cohort start met dit profiel
schap elkaar essentieel versterkt en we vanuit die visie
en binnen de opleidingen door het toepassen van het
in 2016.
deze drie elementen verder willen ontwikkelen. Dit om
nieuwe beroepenhuis V&V2020, zoals dit beschreven is
in het rapport “leren van de toekomst V&V 2020”.
een hoge kwaliteit van zorg te garanderen, innovatie
Interessant is ook de nieuwe definitie van gezondheid,
te faciliteren en een waardevolle ontwikkelomgeving
zoals die wordt beschreven in het advies van de com-
te bieden voor toekomstige generaties van (medische)
In november 2013 zijn er uitkomsten gepresenteerd van
missie Kaljauw “Naar nieuwe zorg en zorgberoepen:
professionals.”
een grote Europese studie, RN4Cast, over de verpleeg-
de contouren” (januari 2015), waarbij het functioneren
kundige beroepsgroep. Het DZ heeft aan deze studie
centraal staat (Huber et al., 2011): ‘Gezondheid is het
DZ wil zelfstandig en vanuit eigen kracht de toekomst in
meegewerkt. Eén van de conclusies van het onderzoek
vermogen van mensen zich aan te passen en eigen
gaan. Belangrijk is, dat het DZ zich richt op tweedelijns-
is dat er verband bestaat tussen het opleidingsniveau
regie te voeren in het licht van fysieke, emotionele en
zorg aan patiëntengroepen binnen het eigen verzor-
van de verpleegkundige en de mortaliteit van patiën-
sociale uitdagingen van het leven’.
gingsgebied, waarbij de zorg in goede samenwerking
2
Chief Nursing Officer
8
9
Herinrichting verpleegkundige zorg binnen het Deventer Ziekenhuis
Algemeen
De verpleegkundige zorg omvat een groot en belangrijk
verpleegkundigen. Dit team zal verantwoordelijk zijn
onderdeel van het DZ. De taken en functies zijn divers
voor de verdieping van de zorgvraag, samenwerken in
vormgegeven. Voor een compleet overzicht van de
de keten, zich richten op kwaliteit en deskundigheids-
verpleegkundige beroepsontwikkeling binnen het DZ
bevordering, waar ook alle relevante verpleegkundige
is in bijlage 1 een schema van de verticale verpleeg-
specialisaties aanwezig zijn, onder andere: oncologie,
kundige beroepsontwikkeling opgenomen. Voor het
geriatrie, wondzorg en diabetes. Dit houdt in dat er een
noodzakelijk onderscheid in de notitie gebruiken we
verschuiving plaatsvindt van de soloprofessional naar
de termen mbo- en hbo verpleegkundigen. Deze staan
de netwerkprofessional waarin het kernteam geza-
voor respectievelijk opleidingsniveau NLQF 4 en NLQF
menlijk de kar trekt. De huidige seniorverpleegkundige,
6. De titel in de wet BIG is voor beiden op dit moment
mits hbo-v opgeleid, kan lid van dit kernteam zijn.
verpleegkundige art 3.
In 2011 is reeds besloten om de focus te verleggen naar
hbo-verpleegkundigen en te streven naar 50% echte
Het traject voor herinrichting van de verpleegkundige
hbo-opgeleide verpleegkundigen in 2018. Anno 2015
zorg wordt gefaseerd ingezet. Er is gestart met de
heeft het DZ ruim 40% hbo-v’ers in dienst. In combina-
basisverpleegafdelingen in de Kliniek. Het proces is
tie met de herinrichting van de verpleegkundige zorg
organisch ingezet en vanuit de beroepsgroep gekomen.
wordt er een duidelijk onderscheid gemaakt (ook in
De vervolgstappen zijn gericht op de poliklinieken en de
functiebeschrijving en –waardering) tussen de hbo- en
specialistische afdelingen. In het najaar van 2015 wor-
mbo-opgeleide verpleegkundige (zie bijlage 1, overzicht
den hiervoor de eerste interventies en bijeenkomsten
deskundigheidsgebieden regieverpleegkundige (hbo)
gepland, om dit verder dit proces verder uit te rollen en
en verpleegkundige (mbo). In 2015 wordt met alle ver-
te ontwikkelen.
pleegkundigen een gesprek gevoerd op basis van deze
plannen en een aanzet gegeven voor de vorming van
Huidige stand van zaken verpleegkundige zorg bin-
de kernteams.
nen de klinische zorg
Sinds het betrekken van de nieuwbouw in 2008 zijn er
In het animatiefilmpje van de Verpleegkundige Advies-
twee of meer kernteams op een basisverpleegafdeling.
raad van DZ is dit weergegeven. Zie onderstaande link:
De huidige kernteams bestaan uit senior- en kernteam
http://youtu.be/HQqtzD_eEK8
verpleegkundigen. Daarnaast werken er op de afdelingen allround verpleegkundigen, flexibel ingezet vanuit
Beleid Physician Assistant en Verpleegkundig Specialist
Mobiflex, het interne uitzendbureau (Notitie ‘Verpleeg-
Het DZ leidt sinds enkele jaren Verpleegkundig Speci-
kundige Zorg in de Nieuwbouw’, september 2007).
alisten (VS) en Physician Assistants (PA) op. Aanleiding
vooral in de vooropleiding die zij genoten hebben; een
zo het gewenste hbo-niveau te bereiken, is van belang.
voor de introductie van deze functies waren taakher-
VS heeft altijd een (hbo-) verpleegkundige achtergrond
In september 2014 zijn er 14 mbo-verpleegkundigen
Elk kernteam heeft een seniorverpleegkundige. De
schikking en een mogelijk tekort aan medisch specialis-
en is om die reden veelal generalistischer.
van DZ gestart met de hbo-v opleiding.
seniorverpleegkundige richt zich vooral op de kwaliteit
ten en daardoor het verplaatsen van zorg van medisch
Vanuit specifieke normensets (bijvoorbeeld SONCOS
en deskundigheidsbevordering van het kernteam en
specialisten naar andere professionals.
voor de oncologie) wordt een duidelijke voorkeur uitge-
Het DZ heeft in 2013 het initiatief genomen om samen
betrokken specialisme(n). De seniorverpleegkundige
De feitelijke takenpakketten groeien met deze ontwik-
sproken voor de VS.
met Saxion Hogescholen en de ziekenhuizen in Twente,
heeft een solistische functie, is veelal hbo-opgeleid en
kelingen mee; zie hiervoor ook de interne notitie Ver-
inhoudelijk kartrekker van het kernteam in zijn huidige
pleegkundig Specialisten & Physician Assistants in het
De VS wordt alleen ingezet op de poliklinische zorgpro-
demie GezondheidsZorg) te ontwikkelen met in acht-
vorm. DZ (2014 en 2015).
cessen. De artsen waarborgen de medische continuï-
neming van Bachelor 2020 en het te ontwikkelen oplei-
De allround verpleegkundige en de kernteamverpleeg-
Bij de aangepaste wettelijke regeling van beide functies
teit in de Kliniek.
dingsprofiel (LOOV).
kundige hebben dezelfde functiebeschrijving, ongeacht
gaat het uitdrukkelijk om het aandeel taakherschikking
het (hbo of mbo) opleidingsniveau en een iets verschil-
in de functies en niet om taakdelegatie. Dat wil zeggen
Verpleegkundige (vervolg)opleidingen
Er blijft ook behoefte aan mbo-opgeleide verpleeg-
lend takenpakket.
dat bepaalde medische taken structureel worden over-
De herinrichting van de verpleegkundige zorg vraagt de
kundigen. Om die reden worden de leerwerkplaatsen
gedragen aan de VS of PA.
komende jaren om de nodige opleidingsinspanningen,
gecontinueerd, voor zowel de mbo- als de hbo-stagiai-
Toekomstige inrichting verpleegkundige zorg
Het verschil tussen hbo master en mogelijkheden van
zowel qua initiële- en specialistische (vervolg)opleidin-
res. Het DZ is in 2014 gestopt met de bbl-opleiding tot
Vanaf 2015 gaat er gestart worden met een implemen-
de VS en PA is niet doorslaggevend voor een eventuele
gen, als bij- en nascholing. Ook het bieden van loop-
verpleegkundige.
tatietraject om een regieteam te laten bestaan uit een
keuze. Er zijn niet veel verschillen in de uiteindelijke
baanmogelijkheden, bijvoorbeeld om mbo-verpleeg-
multi-specialistisch team van hbo-opgeleide
werkzaamheden en bevoegdheden. Het verschil zit
kundigen een hbo-opleiding te kunnen laten volgen om
10
Stedendriehoek en Achterhoek een AGZ-variant (Aca-
11
Verklaring afkortingen
Ook is er op de OK een ontwikkeling naar hbo-niveau
Het DZ is één van de landelijke proeftuinen in het kader
gaande. De huidige mbo-opleidingen operatieassistent
van ‘De verpleegkundige in het zorgproces van morgen’
en anesthesiemedewerker sluiten onvoldoende aan bij
van de NVZ en wordt hierin ook gefaciliteerd.
AGZ
Academie GezondheidsZorg
en
de behoeften en ontwikkelingen. Bovenvermelde zie-
In DZ is expliciet gekozen voor meer hbo-verpleegkun-
CNO
Chief Nursing Officer
http://www.rvz.net/uploads/docs/Professionals_in_
kenhuizen ontwikkelen ook samen met Saxion Hoge-
digen en om de zorg in de kliniek ook anders te organi-
scholen een praktijkgerichte beroepsopleiding voor
seren. De mate van complexiteit van zorg verschilt per
deze functies. Naast het geïntegreerd aanbieden van
afdeling. Deze zou nader in kaart kunnen en moeten
theorie en praktijk is het opheffen van de fuikfunctie
worden gebracht om ook op expliciete kwalitatieve
HAN
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
healthcare). (November,2013) Rapport ‘Nurse Fore-
binnen de OK eveneens een belangrijk argument. De
gronden een juiste verdeling van hbo en mbo per afde-
LOOV
Landelijk Overleg Opleidingen Ver-
casting’( RN4CAST). studie Radboud, Nijmegen, Ver-
nieuwe opleiding hbo-V Gezondheid&Technologie OK is
ling te realiseren. Ook dit zal in 2016 worden opgepakt.
pleegkunde
http://www.rvz.net/uploads/docs/Webversie_ziekenhuislandschap.pdf
de_gezondheidszorg.pdf , geraadpleegd op 18-2-2015
CZO
College Zorg Opleidingen
Scienctific Institute for Quality of Healthcare (IQ
plegingswetenschap en paramedische wetenschap te
in september 2014 gestart.
Nijmegen.
Het DZ kent verschillende functies, die (nog) moeten
NVZ
Ook de verpleegkundige vervolgopleidingen zijn aan
worden meegenomen in het beleid, waarover een-
huizen
verandering onderhevig. De huidige opleidingen zijn
duidigheid in de toekomst komt binnen het verpleeg-
formeel mbo-opleidingen. Gezien de ontwikkelingen is
kundige functiehuis, bijvoorbeeld de verpleegkundig
NZa
Nederlandse Zorgautoriteit
2010/1_Leren%20van%20de%20toekomst _def.pdf,
hier ook een update en upgrading gewenst en nood-
consulenten die werkzaam zijn binnen de poliklinieken.
RvZ
Raad voor Volksgezondheid & Zorg
geraadpleegd op 24 juli 2015
zakelijk. Er is een tendens om bepaalde onderdelen te
laten ‘indalen’ in de hbo-v (varianten). Daarnaast is er
in toenemende mate een generieke basis, bv. de acute
Slotwoord
zorg, zodat er meer flexibiliteit is, een verkorting van
vervolgopleiding mogelijk is en ook minder stapeling
Veranderingen volgen elkaar steeds sneller op en zodra
van opleidingen.
de gewenste situatie bereikt is, maakt dit al weer onder-
Zoals eerder beschreven zal het DZ de komende jaren
Nederlandse Vereniging van Zieken-
V&V 2020. (2012-2015). leren van de toekomst. http://
www.venvn.nl/Portals/1/Nieuws/Ouder%20dan%20
V&VN
beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
V&VN. (2012)
Beroepsprofiel verpleegkundige. Via:
http://www.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=FZhPgD-
Literatuurlijst
g_3n8%3D&tabid=5302, geraadpleegd op 18 februari
2015
deel uit van een volgende verandering. De verandering
Cox, K., Louw, D., Verhoef & J., Kuiper. (2005) Eviden-
als enige constante.
ce-based practice voor verpleegkundigen.
V&VN, rondetafelbijeenkomst CZO (26 mei 2014), pre-
Utrecht: Lemma, eerste druk.
sentatie door K. Boonstra; Opleiden voor de toekomst
meer verpleegkundig specialisten opleiden (Strategieplan 2014 – 2017). In september 2015 starten 9 VS met
De voorliggende verandering is nodig om een antwoord
deze opleiding.
te kunnen geven op de zorgvragen van de toekomst:
Toekomst
• Voortdurende ontwikkelingen
Het tijdspad voor de herinrichting van de verpleeg-
• Toenemende complexiteit en hogere turnover
Doorn. (2015). Verandermanagement. Geraadpleegd
trum
kundige zorg loopt in DZ van 2015 tot 2020 . Hieronder
• Toenemende comorbiditeit
via: https://www.managementsite.nl/verandering-eni-
(BoZ), Nijmegen 2014.
volgt het tijdspad op hoofdlijnen, een gedetailleerdere
• Zorg zal meer in ketenzorg gaan plaatsvinden
ge-constante-wereld op 25-2-2015
tijdspad is te vinden in het implementatieplan “Herin-
• Toenemend gebruik van technologie in de zorg
richting verpleegkundige zorg” (maart 2015, DZ).
• Toenemende eisen op gebied van kwaliteit en veiligheid.
vraagt nu om actie. Utrecht.
Deventer Ziekenhuis (2014). Vertrouwd, anders en
beter, Strategisch beleidsplan DZ 2014-2017.
pleegkundige en verzorgende beroepen. KenniscenBeroepsonderwijs
Brancherorganisatie
Zorg
Commisie Innovatie Zorgberoepen& Opleidingen. Naar
Jonkers,A. (2014) Jij maakt het verschil. V&VN magazine,
nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren, M. Kal-
jaargang 9. Blz:18-19.
jouw & K. van Vliet (red.) 2015
Klinische zorg:
Met passie voor de zorg en voor mensen, en met
• Najaar 2015, start implementatie en verdere uitrol
een open blik gaan we met elkaar verder: vertrouwd,
Landelijk
Opleidings
anders en beter!
Bachelor
Nursing
klinische zorg door de huidige projectgroep, zie ook
F.Peters, A. Westerbeek & S. Tji. De kern van de ver-
Overleg
2020.
Verpleging.
(2015).
http://www.loov2020.nl/
“Implementatie en communicatieplan: herinrichting
wp-content/uploads/2014/02/Bachelor-Nursing-2020-
verpleegkundige zorg” 1 januari 2016 start met eer-
4.0.pdf , geraadpleegd van januari februari 2015
ste afdeling indeling in regieteams
Amphia ziekenhuis (2015) handboek proeftuinen.
Breda
Institute of Medicine. Crossing the quality chasm: a new
health system for the 21st century.
• 1 januari 2018 is de verdeling mbo-hbo 50-50% bin-
Melis, K. & Vijlder, F. de. (2014). Tussen beeld en werke-
nen de klinische zorg. Om dit te monitoren en te bor-
lijkheid. Schuivende beroepsbeelden van professionals
gen is er een formatieplaatsenplan voor de klinische
in de jeugdzorg, gehandicaptenzorg en het maatschap-
World Health Organization. The world health report
zorg ontwikkeld met hierin de prognose naar 2018-
pelijk werk en van hbo-v-studenten in opleiding. HAN
2000. Health systems: improving performance.
2020 toe.
faculteit Gezondheid, Gedrag en Maatschappij, Nijme-
WHO, 2000.
National Academy Press, 2001.
gen.
Polikliniek en specialistische afdelingen:
Lambregts, J.A.M. & Grotendorst, A. Verpleegkundigen
Raad van de volksgezondheid en zorg. (2011) Advies-
& Verzorgenden 2020; Leren van de Toekomst.
voor opzet inrichting verpleegkundige zorg voor de
rapport “ professionals in de gezondheidszorg”
BSL Houten, 2012.
poliklinieken en specialistische afdelingen.
en “ Ziekenhuislandschap 2020”
• Najaar 2015 vinden oriënterende gesprekken plaats
12
13
Bijlagen
Bijlage 1
Overzicht inzet verpleegkundigen Deventer Ziekenhuis
Algemeen
Kern/doel van de
functie
Taken /
rantwoordelijkheden
in hoofdlijnen
Verpleegkundige (mbo-niveau)
Regieverpleegkundige (hbo-niveau)
Minimaal MBOV-opgeleid
Minimaal 20 uur inzetbaar als
verpleegkundige
FWG45
Minimaal HBOV-opgeleid
Minimaal 24 uur inzetbaar als
regieverpleegkundige
FWG50
Richt zich op coördinatie van
primaire zorgproces rondom de
individuele patiënt op de afdeling.
D.w.z. het plannen, coördineren,
uitvoeren en evalueren van de
verpleegkundige zorg aan de
toegewezen patiënten.
Richt zicht op de coördinatie van het
totale zorgproces in de keten. Daarnaast
verantwoordelijk voor evidence based
kwaliteitszorg en deskundigheidbevordering.
D.w.z.het plannen, coördineren, uitvoeren
en evalueren van de verpleegkundige zorg
aan de toegewezen patiënten. Inhoudelijk
coördinerende en ontwikkelende rol voor
het vormgeven van de verpleegkundige
zorg op de afdeling. Het initiëren van
en zorg dragen voor kwaliteitszorg en
deskundigheidsbevordering van de
verpleegkundige beroepsinhoud.
• Uitvoering van het verpleegkundige proces.
• Uitvoering van het verpleegkundig proces
en hierin regie nemen.
• Begeleiden en instrueren van patiënten en diens relatie(s).
• Begeleiden en instrueren van patiënten en
diens relatie(s).
• Verrichten van (complexe) ver-
• Verrichten van (complexe) verpleegkundige
pleegkundige handelingen en ver-
handelingen en verpleegkundige diagnos-
pleegkundige diagnostiek.
tiek.
• Coördinatie van verpleegkundige
en
organisatorische
rondom
individuele
aspecten
patiënten-
zorg.
• Kwaliteitszorg en deskundigheidsbevordering.
• Instrueren van leerlingen, stagiaires en nieuwe collegae.
Kennis
Verpleegkundige (mbo-niveau)
Regieverpleegkundige (hbo-niveau)
• Diploma verpleegkundige kwali-
• Diploma
verpleegkundige
niveau 5 (HBO), aangevuld met het ver-
met het verplichte generieke en
plichte generieke- en afdelingsspecifieke
afdelingsspecifieke profiel.
profiel van het Deventer Ziekenhuis.
• Actuele relevante ontwikkelingen
• Aanvullende
multispecialistische
kennis
in de gezondheidszorg worden
m.b.t. de patiëntenstromen van de afdeling.
bijgehouden door het deelnemen
• Actuele relevante ontwikkelingen in de
aan bijscholing, informatiebijeen-
gezondheidszorg worden bijgehouden door
komsten, evaluatiebijeenkomsten,
het deelnemen aan bijscholing, informatie-
klinische lessen, werkgroepen en
bijeenkomsten,
door het lezen van vakliteratuur.
klinische lessen, werkgroepen en door het
• Kennis van organisatie, behandelmethoden op de afdeling, protocollen en richtlijnen van het DZ.
• Kennis
van
geautomatiseerde
evaluatiebijeenkomsten,
lezen van vakliteratuur.
• Kennis van organisatie, behandelmethoden
op de afdeling, E-Health, protocollen en
richtlijnen van het DZ.
systemen op het DZ-netwerk ten
• Kennis van geautomatiseerde systemen
behoeve van onder andere elek-
op het DZ-netwerk ten behoeve van onder
tronisch
pati-
andere elektronisch verpleegdossier, pati-
ëntenmutaties, berichtgeving en
ëntenmutaties, berichtgeving en labuitsla-
labuitslagen.
gen.
verpleegdossier,
• Kennis van voeding en diëten die
op de afdeling voorkomen.
• Coördineert op autonome wijze de verpleegkundige en organisatorische aspecten
rondom patiëntenstromen.
• Zorg dragen voor en initiëren van kwaliteitszorg en deskundigheidsbevordering binnen
de patiëntenstromen.
• Begeleiden en instrueren van leerlingen,
stagiaires en nieuwe collegae.
• Levert een bijdrage aan hbo praktijkgericht
onderzoek en/of wetenschappelijke studies
binnen de afdeling of in het zorgpad.
14
kwalificatie
ficatie niveau 4 (MBO), aangevuld
15
Bijlage 2
Overzicht deskundigheid regieverpleegkundige (hbo) en verpleegkundige (mbo)
16