De opkomst van nieuwe, energie-efficiënte communicatienetwerken; Uitkomst voor Internet of Things? GSM is niet de ideale oplossing voor M2M toepassingen met beperkte data-uitwisseling. Er is een groeiende behoefte aan betaalbare en energiezuinige draadloze communicatie netwerken met een groot bereik. Wat kan de opkomst van nieuwe netwerken op basis van LowPowerWan hierin betekenen? Denk bijvoorbeeld aan toepassingen zoals smart meters, e-gezondheidszorg, gebouwbeveiliging, smart-city, track & trace van goederen, monitoring van apparatuur, infrastructuur en milieu. Lage operationele kosten en goede, eenvoudige connectiviteit zijn voor al deze toepassingen randvoorwaardelijk. 10 jaar op 2 penlites GSM, ontworpen voor het verzenden van hoge hoeveelheden data, schiet hierbij te kort. Met de komst van LowPowerWideArea draadloze netwerken in het ultrakorte golf spectrum (sub 1Ghz) komen enregiezuinige alternatieven beschikbaar. In sommige gevallen is 10 jaar op 2 penlites haalbaar. Daarbij wordt door verschillende aanbieders zowel het licentievrije radiospectrum als het licentiegebonden radiospectrum gebruikt. In dit artikel geven we een kort overzicht van de nieuwe ontwikkelingen. Bereik (M) PowerWa ow WiMax n Met de opkomst van M2M communicatie wordt de behoefte voor een alternatief voor de traditionele 2G, 3G en 4G communicatienetwerken latent. GSM blijkt voor veel M2M communicatie een te dure en complexe oplossing. Bovendien is het energieverbruik van GSM op dit moment nog te hoog. Kenmerkend voor veel M2M oplossingen is de beperkte data uitwisseling en de behoefte aan lange levensduur van de batterij. Connectivity L Connectiveit als bottleneck voor IOT ontwikkeling Wan Cellular (1G, 2G, 3G, 4G) (>1000) Standaard Radio WLan (100) KNX WiFi WPan Z-wave (10) BTLE Wan RFID (1) Bleutooth ZigBee NFC 0,01 1 10 100 Data-Rate (Mbps) Draadloze netwerken in sub 1Ghz spectrum kunnen gamechanger zijn voor smartmeter en smartsensor toepassingen. SigFox Sinds 2014 is het Franse bedrijf Sigfox in Nederland gestart met het uitrollen van een netwerk, specifiek voor M2M communicatie. Sigfox maakt gebruik van het licentievrije 868 Mhz spectrum. SigFox is het eerste bedrijf dat in Nederland connectivity aanbiedt voor M2M in het ultra narrowband spectrum. Inmiddels heeft de Nederlandse serviceprovider een strategische samenwerking met Tele2 afgesloten. SigFox kreeg afgelopen voorjaar een kapitaalinjectie van zo’n 115 miljoen dollar, waarmee het haar mondiale ambities wil realiseren. Inmiddels is SigFox haar netwerk in verschillende Europese landen aan het uitrollen, wat roaming voor multinationals mogelijk maakt. LoRa Afgelopen voorjaar lanceerde KPN in Nederland de start van de uitrol van het LoRa netwerk voor M2M communicatie. LoRa staat voor ‘Long Range’. Het LoRa protocol is een open source protocol dat ontwikkeld is door IBM, Semtech en Actility. De kracht van LoRa ligt onder meer in het feit dat het gebruik maakt van ‘spread spectrum’ modulatie, wat in principe een beter en stabieler bereik garandeert. LoRaWan behoort tot de meest energie efficiënte oplossingen van dit moment en is dus geschikt voor toepassingen waarbij de levensduur van batterij een belangrijke rol speelt. KPN ziet LoRA als een belangrijke factor in ontwikkeling van het Internet of Things. KPN gaat dit netwerk in 2015 en 2016 over heel Nederland uitrollen. Waar de data bij Sigfox via de Franse Sigfox servers verloopt, biedt KPN klanten de mogelijkheid om LoRa in een volledige private netwerkomgeving in te richten. CDMA 450 In het najaar van 2014 besloten Stedin en Alliander om in Nederland een eigen telecomnetwerk in te richten. De keuze viel op CDMA 450. CDMA 450 valt onder het ‘licensed spectrum’ en maakt gebruik van 410 – 470 frequentie. Een belangrijke afweging hierbij was de wens om zelf zoveel mogelijk controle te kunnen hebben op het netwerk. CDMA is een internationale standaard waar op dit moment zo’n 100 miljoen eindgebruikers in zo’n 60 landen gebruik van maken. Omdat CDMA 450 aan gebruikers de mogelijkheid biedt om een eigen private network in te richten, is dit een serieus te overwegen alternatief voor de energie- en watermarkt. De wereld van de draadloze sensoren biedt nieuwe businesskansen Overige ontwikkelingen. Naast de hier besproken oplossingen zien wij in het buitenland meerdere initiatieven op gang komen. Een voorbeeld daarvan is Flexnet. Deze oplossing maakt gebruik van licensed radiospectrum en wordt door Sensus in het Verenigd Koninkrijk onder meer voor smartmeter oplossingen voor de Nutssector ingezet. Afweging Welke oplossing is voor gebruikers het meest geschikt? Een eenvoudige vraag waarop helaas geen eenvoudig antwoord te geven is. Deels omdat de markt nog in ontwikkeling is en prijsmodellen nog niet volledig beschikbaar zijn. Verder zullen de verschillende oplossingen zich moeten bewijzen; zijn er praktische voordelen voor een netwerk in het lincensed spectrum versus het unlicensed spectrum? Hoe ver is het ecosysteem ontwikkeld? Daarnaast hangt de keuze af van de specifieke eisen zoals de wens om datacommunicatie al dan niet via een eigen privaat netwerk te laten verlopen. Het goede nieuws is dat er eindelijk goede netwerken beschikbaar zijn die draadloze sensoren haalbaar en betaalbaar maken en die naar onze verwachting een enorme impuls zullen geven aan de ontwikkeling van het Internet of Things. IOT-Works brengt dit najaar een wegingsmodel uit voor de selectie van uw IOT netwerk. [email protected]