Telefoonnummer Pala: 06-51 30 34 95 Miskraam In deze folder geven we informatie over een miskraam en hoe deze kan verlopen. Voor aanvullende vragen en/of uitleg kun je met ons contact opnemen. Een miskraam komt vaak voor. Bij 10-20% van de zwangerschappen gaat het mis, nadat de test positief was. Een miskraam is verdrietig, maar niet meteen iets om je zorgen over te maken. Meestal betreft het een ingreep van de natuur omdat er rond de bevruchting iets is mis is gegaan. Het krijgen van een miskraam is een ingrijpende gebeurtenis en wordt door vrouwen verschillend ervaren en verwerkt. Soms pak je de draad van je leven snel weer op, het kan ook zijn dat het meer tijd kost om de miskraam een plek te geven. Het lichamelijk herstel is meestal wel vlot, echter het verwerken begint vaak na 4- 6 weken. Bloedverlies Bloedverlies in het begin van de zwangerschap is vaak onschuldig en kan verschillende oorzaken hebben. Tijdens het ingroeien van de bevruchte eicel in de baarmoeder kan er licht bloedverlies optreden (innestelingsbloeding). Door de betere doorbloeding van de baarmoedermond kan er makkelijker bloedverlies optreden na het vrijen, na het hebben van (harde) ontlasting, hoesten of andere lichamelijke inspanning. Dit heeft geen invloed op de zwangerschap en dit kan geen oorzaak zijn van een miskraam. Je kan zelf niets doen om te voorkomen dat een miskraam optreedt. In de helft van het aantal keren dat er bloedverlies optreedt is er sprake van een miskraam. Vanaf een zekere zwangerschapsduur van 6-8 weken kan er vastgesteld worden of er sprake is van een vitale zwangerschap door het maken van een echo. De kans op een miskraam na het zien van een kloppend hartje daalt aanzienlijk. Verloop van een miskraam Zwangerschapsverschijnselen en- gevoel zoals gespannen borsten en misselijkheid nemen meestal af vlak voor een miskraam. Meestal is bloedverlies het eerste teken en komt de miskraam binnen een paar dagen op gang. Geleidelijk ontstaat krampende pijn in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe, zoals bij een hevige menstruatie. In de loop van enkele uren wordt de vruchtzak uit de baarmoeder gedreven. De miskraam heeft dan plaatsgevonden. De pijn verdwijnt vrijwel direct na een miskraam die normaal verloopt. Het bloedverlies vermindert snel en is vergelijkbaar met de laatste dagen van een menstruatie. Het kan ook zijn dat op de echo wordt ontdekt dat het vruchtje niet meer leeft terwijl je nog geen bloedverlies hebt gehad. Voor sommigen komt dit als een donderslag bij heldere hemel. Het kan ook zijn dat je al een voorgevoel hebt en wordt dit bevestigd. In de meeste gevallen is de vrucht niet aanwezig of herkenbaar als een klein mensje, maar worden bloedstolsels met een vruchtzak gezien. Je kan het vruchtje opvangen door niet op het toilet te gaan zitten maar op een emmer of iets in toilet te zetten (bijvoorbeeld een kom). Het zien en “afscheid nemen” van het vruchtje kan helpen de miskraam te verwerken. Wat te doen als de miskraam is vastgesteld Er zijn verschillende manieren waarop de miskraam kan plaatsvinden. Deze zullen we hieronder beschrijven en je kan ze met ons of de gynaecoloog bespreken. Je bepaalt zelf wat het beste bij je past. Afwachten op een spontaan verloop. Na de bevestiging van de echo kan het nog enkele dagen of weken duren voor het lichaam de miskraam in gang zet. Het kan medisch gezien geen kwaad om enkele weken af te wachten. Je kunt bijvoorbeeld eerst een week een spontaan verloop afwachten en dan kiezen voor een andere mogelijkheid. Een spontane miskraam heeft een natuurlijker verloop en het verdriet kan thuis beleeft worden. Het kan bijdragen aan een betere emotionele verwerking. Voor sommige vrouwen kan bij het afwachten de onzekerheid over het moment van de miskraam emotioneel te zwaar zijn. Een curettage is een kleine ingreep, die plaatsvindt in de operatiekamer. De gynaecoloog zuigt de baarmoederholte via de vagina door een dun slangetje leeg of maakt deze met behulp van een curette (een soort lepeltje) schoon. De ingreep duurt ongeveer 10-15 min en gebeurt in dagbehandeling. Je kan kiezen tussen een kortdurende narcose of een ruggeprik tijdens de ingreep. Als je gezond bent, is een curettage een ingreep met een klein risico op complicaties. Bij een curettage kan er een beschadiging optreden aan de baarmoederwand, dit is echter zeldzaam; een gevolg hiervan kan zijn dat er een verminderde kans op een zwangerschap in de toekomst is. Hiervoor bestaan wel behandelingen. Het voordeel is dat er minder verstoring is van je normale dagelijkse leven omdat de curettage gepland kan worden. Een tussenoplossing kan zijn ervoor te kiezen de miskraam met medicijnen op te wekken. Hiervoor wordt misoprostol gebruikt wat oorspronkelijk bedoeld is voor maagproblemen. Uit onderzoek is echter gebleken dat het middel ook effectief is voor het opwekken van een miskraam. Bij 90% van de vrouwen wordt met misoprostol de miskraam op gang gebracht. Een gedeelte (ongeveer 10%), moet alsnog een curettage ondergaan, omdat er een kans is dat er toch nog weefsel in je baarmoeder achterblijft. Bij 10% van de vrouwen heeft het medicijn geen effect. De miskraam kan thuis/in eigen omgeving worden doorgemaakt. Er vindt altijd een controle in het ziekenhuis plaats na het gebruik van misoprostol. Er zijn ook mogelijkheden in de alternatieve geneeswijzen, voel je daar iets voor, vraag ons om meer informatie Wanneer moet je contact opnemen met ons? Hevig bloedverlies: Als je langer dan een uur veel bloed of stolsels verliest en/of een aantal maandverbanden achter elkaar doorlekt. Zeker bij klachten van duizelig zijn, oorsuizen of flauwvallen. Toename van pijn of constante pijn: Als na een spontane miskraam of curettage de pijn blijft bestaan of terugkomt, kan dit wijzen op een incomplete miskraam. Koorts (temperatuur >38 graad C): Koorts tijdens of kort na een miskraam wijst meestal op een ontsteking van de baarmoeder die behandeld moet worden. Ongerustheid: Als je ongerust bent over het verloop van de miskraam, mag je altijd bellen. Verwerking Naast gevoelens van verdriet kunnen er andere gevoelens bestaan zoals schaamte, schuldgevoel, ongeloof, boosheid, een gevoel van leegte, gevoel van falen of jaloezie naar andere zwangere vrouwen. Deze gevoelens komen in het begin veel voor en zijn heel begrijpelijk. Er is tijd nodig om deze gevoelens te verwerken en er is geen reden ze te ontkennen of weg te stoppen. De vraag waarom je dit is overkomen en waarom het misging houdt je wellicht bezig. Het is belangrijk dat je gevoelens door jezelf en je omgeving serieus worden genomen. Realiseer je wel dat het verlies voor de buitenwereld meestal onzichtbaar is. Dit maakt het moeilijker de gebeurtenis met anderen te delen. Zowel steungevende als kwetsende reacties uit je omgeving zullen voorkomen. Mannen en vrouwen verwerken een miskraam op een andere manier. Probeer hier samen over te praten en elkaar ruimte en tijd te geven om het verlies te verwerken. Wanneer andere kinderen uit het gezin wisten dat je zwanger was, is het meestal goed om openlijk en op een bij het kind passende manier over de miskraam te praten. Een volgende zwangerschap Het is verstandig te wachten met vrijen tot het bloedverlies voorbij is. Medisch gezien is het niet nodig te wachten met opnieuw zwanger proberen te raken. Wel is het verstandig om te bedenken of jullie beiden toe zijn aan een nieuwe zwangerschap. Als je weer zwanger wilt worden is het sowieso verstandig om gezond te leven. Hiervoor gelden dezelfde richtlijnen als tijdens de zwangerschap. Ga door met het gebruiken van foliumzuur. Wanneer je nog geen foliumzuur gebruikte, raden we je aan alsnog te beginnen. Vrouwen die opnieuw zwanger zijn na een miskraam zijn niet alleen blij maar voelen zich vaak ook onzeker en bang. Deze gevoelens zijn overigens heel normaal. Je mag vroeg in de zwangerschap contact met ons opnemen zodat er een echo gepland kan worden. Indien je op dit moment geen nieuwe zwangerschap wenst, kunnen we je informatie geven over passende anticonceptie. Wanneer je twee of meer miskramen hebt gehad is het kan er via de gynaecoloog onderzoek gedaan worden naar mogelijke oorzaken. Hulp: Lotgenoten contact in eigen omgeving Je eigen huisarts FIOM , Stichting Ambulante FIOM. www.fiom.nl Praktijk LEEF. www.praktijk-leef.nl Astrid Meijs, www.amacounseling.nl Psycholoog; Hetty Belgraver, S.P.E.L psychologen Amersfoort Reini Koelewijn Marije van Barneveld Rixt Bekkema Marleen van Bekkum Margot van Dijk www.verloskundigenpala.nl