Inleiding Inhoud Voorwoord 1 Inleiding en probleemstelling India en China Een antwoord op de crisis? Eurocentrisme versus Aziëcentrisme De structuur 7 9 9 9 12 13 2 Hindoeïsme en islam in Zuid-Azië: devotie en de zoektocht naar een economisch dharma 15 2.1 Klassieke religies en hun invloed op Zuid-Aziatische samenlevingen 15 Het klassieke India: het begin van hindoeïsme, boeddhisme, jaïnisme en wetenschappen 15 Boeddhistische doorbraak en reorganisatie 20 Filosofie en wetenschappen in de voetsporen van het hindoeïsme 23 2.2 Klassieke religies en hun invloed op het Zuid-Aziatische economische denken 29 Economie en hindoeïsme: op zoek naar een economisch dharma 29 De Indiase “Klassiekers” over economie 30 2.3 De islam en zijn invloed op Zuid-Aziatische samenlevingen en economische denken 33 Een islamitisch universalisme onder Akbar De Grote en de arbeidsethiek van het sikhisme 33 Terug naar de bron of een nieuw begin: het soefisme en het Baha’i-isme 36 Islam en economie: handel versus egalitarisme 40 2.4 Moderne religies en filosofieën en hun invloed op Zuid-Aziatische samenlevingen en economische denken 49 Een hindoerenaissance: Swaminarayan 49 Naar een “drain”-theorie: van Naoroji tot Swami Vivekananda 51 Utopisten, nationalisten en anti-nationalisten 55 Het Indiase Nehru-Mahalanobis model 59 Populisme63 De late liberalisering van India 65 “Hindutva”67 Fundamentalisme of de herleving van islamitische egalitaire economische principes? 68 2.5Tussenbesluit 72 5 Sociaal-economisch dharma 6 3 Boeddhisme en Chinese tradities in Oost- en Zuid-Oost-Azië: mystieke overstijging of praktische handleiding tot maatschappelijk evenwicht? 75 3.1 Klassieke religies en hun invloed op Oost-Aziatische samenlevingen 75 Confucianisme en taoïsme: ethiek of godsdienst? 75 Boeddhisme als een individualistisch alternatief voor neoconfucianisme 79 Mongolië: van shamanisme tot boeddhisme 84 Een boeddhistisch experiment: Tibet 86 Japan en Korea: eigen accenten op basis van Chinese import 88 Zuid-Oost-Azië: een ontmoeting van godsdiensten uit India, China en het Midden-Oosten 91 3.2 Klassieke religies en hun invloed op het Oost-Aziatische economische denken 95 Economie en boeddhisme: naar individuele bevrijding en groei 95 Economie, taoïsme en confucianisme: evenwicht als basis 100 Europees en Japans economisch neoconfucianisme 104 3.3 Moderne religies en filosofieën en hun invloed op Oost-Aziatische samenlevingen en economische denken 107 Naar republikeinse ideeën 107 Maoïsme en Aziatisch communisme 109 Het Deming model van Japan 112 De recepten van de Oost-Aziatische Tijgers 115 “Asiatisme”117 China, Centraal-Azië en de val van het “inward looking” 119 De Zuid-Oost-Aziatische zelfvoorzienende modellen 120 Boeddhistische en islamitische reacties op economische crisis 124 3.4Tussenbesluit 127 4 Het economische denken in China en India, interculturele communicatie en holistisch denken De heterogeniteit van oosterse tradities “Niti” of “Nyaya”? Eurocentrisme, “Asiatisme” en hun gevolgen De relevantie van oosterse tradities Oosterse tradities als een spiegel 129 129 130 131 132 134 5Besluit 135 Bibliografie en suggesties voor verdere lectuur 137 Trefwoordenregister163