Dermatologie - Wikiwijs Maken

Dermatologie
Toetstermen:
 Beschrijven hoe wratten worden verwijderd.
 Beschrijven hoe een huidbiopsie wordt verricht.
 Beschrijven hoe een allergietest plaatsvindt.
 Beschrijven hoe een plakproef wordt uitgevoerd.
Checklist:
 Benodigdheden klaarleggen voor wratten uitlepelen/uitsnijden.
 Benodigdheden klaarleggen voor het afnemen van biopten.
 Benodigdheden klaarleggen voor het afnemen van schilfers.
Wratten > Verrucae
Wat zijn wratten?
o Verheven, bloemkoolachtige en vast
aanvoelende uitgroeisels van de huid.
o Meestal meerdere wratten tegelijkertijd
aanwezig.
o Voorkeurplaats zijn handen en voeten.
o Komen veel voor, meestal op kinderleeftijd.
o Goedaardig
Wratten> Verrucae
Hoe ontstaan wratten?
• Veroorzaakt door virus: Humane Papillomavirus
(HPV-virus).
• Besmettelijk: via zwembaden, sportscholen,
wondjes etc.
• Incubatietijd: 3-6 maanden of langer
• Spontane genezing: 2-3 jaar (antistoffen)
Wratten>verrucae
Diverse soorten:
Verruca Vulgaris
• Gewone wrat
• Rond, bloemkoolachtig
• Scherp begrensd
• Sterke verhoorning
• Meestal meerdere
• Locatie: handen, knieën,
ellebogen, gelaat
Wratten>Verrucae
Verruca plantaris
• Voetwrat
• Mozaïekwrat: breidt zich oppervlakkig uit.
• Doornwrat: pijnlijk en in de diepte groeiend.
• Sterke verhoorning
• Kinderen en volwassenen
Wratten>Verrucae
Mozaïekwrat op hak
Wratten>Verrucae
Verruca plana
• Vlakke wrat
• Enkele millimeters groot
• Huidkleurig of lichtbruin
bobbeltje
• Grote getale aanwezig
• Locatie: gelaat, armen en
benen
Wratten>Verrucae
Overige:
Verruca Filiformis
• Steelwrat
• Locatie:oksel,lippen,
oogleden
VerrucaSeborrhoica
• Ouderdomswrat
• Niet besmettelijk
• Goedaardig
• Locatie:rug of borst
• Donker bruin
• Ruwe structuur
Wratten>Verrucae
Mollusca Contagiosa
• Waterwratjes
• Oorzaak: Pokvirus
• Zeer besmettelijk door
intensief huidcontact
(zwembad,gymzaal
• Vooral bij kinderen
• Doorschijnend of wit, bol,
vast bultje met in het
midden vaak een
inzinking
• Gevuld met substantie
Wratten>Verrucae
Condyloma Acuminatum
• Genitale wratten
• Zeer besmettelijk>SOA
• Bepaald type van Humaan Papilloma virus
• Bloemkoolachtig gesteeld vormsel
• Nestelt zich op de slijmvliezen
• Locatie: anus en/of geslachtsorganen man/vrouw
• In of uitwendig
Wratten>Verrucae
Hoe wordt diagnose gesteld?
• Door de huisarts
• Kenmerkend, geen nader onderzoek nodig
• Soms biopt afnemen,voor aanvullend onderzoek
• Eerste behandeling
• Verdere behandeling evt delegeren naar assistente a.d.h.v.
protocol (afhankelijk van aard, locatie, behandeling)
• Verwijzing dermatologie
Wratten>Verrucae
Behandelingsmogelijkheden:
Stikstof (N2)
• Minus 195 graden Celcius
• Behandelsessies: afhankelijk van grootte en
locatie
• Nadeel: pijnlijk, blaarvorming/zwelling,
• Pigmentverschuiving bloeduitstorting,
infectiegevaar (zeldzaam)
• Vervliegt bij aanraking met zuurstof
Wratten>Verrucae
•
•
•
•
•
•
Salicylzuur
Hoornverwekende werking
Nadeel : etsend
Bescherming omliggende
gezonde huid met
zinkolie of zinkzalf
‘s avonds aanbrengen en
afdekken met pleister
Effect: meestal na 3 maanden
•
•
•
•
•
•
•
Monochloorazijnzuur
Voor gebruik goed schudden
Warm maken
Nadeel:etsend
handschoenen en gaasje om
dop wikkelen
Gezonde huid beschermen
met vaseline/zinkolie
irritatie, brandwond ontstaan
Voordeel :op het moment
van behandeling pijnloos
Wratten>Verrucae
Coagulatie
• Wegbranden
• Effectief maar agressief
• Dure apparatuur
• Bij volwassen: verdoving
• Bij kinderen: onder narcose
• Taak assistente het klaarleggen van benodigdheden
elektrocauter met hulpstukken , steriele gaasjes en onsteriele
handschoenen huisarts. Na afloop evt drukverband aanleggen.
Wratten>Verruca
Excochleatie
• Uitlepelen/uitsnijden
• Volwassen: verdoving
(vooraf 15-30 min)
• Kinderen: narcose
• Wondgebied nadien
(soms) dicht geschroeid
• Benodigdheden steriel
veld: zie checklist.
Wratten>Verrucae
Overige therapieën:
Lasertherapie:
Celremmer:
• Staat nog in de
• Uitzonderlijk
• Celremmer in wrat
•
•
•
•
kinderschoenen
Succesvol bij voet en genitale
wratten
Alleen wanneer overige
behandelingen geen effect
hadden
Kinderen: narcose
gespoten (bleomycine) en/of
gekrast, om de 4 wkn
• Experimenteel: Interferon of
Diphencyperone, deze
stoffen wekken, op de plaats
van de wrat, een verhoogde
afweer op
Huidbiopsie
Het weghalen van een stukje huid onder lokale verdoving
Indicatie:
Zekerheid over “klinische diagnose” te krijgen.
Huidbiopsie
Methoden:
Appelboortje techniek:
Met Biopsy punch
Desinfecteren huid : chloorhexidine
Huidafwijking plaatselijk verdoven (lidocaïne/adrealine)
Rondje huid uitgesponst
Doorsnee variabel: 2-8 mm
Klein rond wondje
Benodigdheden: steriel veld zie checklist
Hechten of dichtschroeien> evt drukverband
Huidbiopsie
Het ovaaltje:
Dermatoloog
Bij verdenking melanoom
Steriel onder verdoving
Ovaalvormig gebied rondom huidafwijking uitgesneden
Hechting na 7-14 dagen verwijderen bij huisarts
Huidbiopsie
Shave excisie:
“kaasschaafmethode”
Goedaardige huidgezwelletjes
afgeschaafd
Plaatselijke verdoving
Mesje en pincet
Oppervlakkig schaafwondje
Huidbiopsie
Opsturen materiaal:
• PA-lab
•
• Kweekblok + formulier
• Patholoog verricht microscopisch onderzoek
• Formaline/prepareerpotje
• Uitslag:2-3 weken, spoed eerder
Schilfers
Doel: diagnose te stellen
Vb: voetschimmel
Bij afnemen van huidschilfers op meerdere locaties: anatomisch
pincet desinfecteren
Benodigdheden: petrischaaltje en st. anatomisch pincet
labformulier
Microscopisch beoordelen of kweken
Allergietest
Doel: Vaststellen op welke stof(fen) de patiënt allergisch
reageert.
Gerichte anamnese
Lichamelijke onderzoek
Bloedonderzoek: phadiatop/RAST test
Verwijzing allergoloog: allergietest om specifiek allergeen op
te sporen.
Allergietest
Diverse Methode’s:
Priktest
Indicatie: slijmvliesklachten/inhalatieallergie aanwezig is
Epicutaan: met injectienaald wordt een druppel vloeistof,
met het allergeen, op de huid van arm
aangebracht
“Krasjestest”: met andere naald inkrassen
of
Intracutaan: vloeistof (met allergeen) direct in huid
gespoten
Allergietest
• Beide testen 12 allergenen
getest
• Na 20 min. allergische reactie
aflezen
• A.d.h.v. omvang bultje
• Bloed nader onderzocht op
antistoffen tegen bepaalde
allergeen> nog meer
zekerheid aangetoond
Allergietest
Pleister/plakproef
Bij huidklachten
Aantonen van allergieën, voor stoffen waarmee de huid in
contact komt (cosmetica/metalen)
26 stoffen getest
Allergeen vermengd met vaseline of crème
Afgedekt met pleisters
24/48/72 uur beoordeelt
Positieve test aangetoond: bij verharde rode plek
Vragen?