Weerbaar telen. Wat zijn de instrumenten? INHOUD PRESENTATIE 1. Indeling type producten biostimulatoren en andere producten die we op het gewas toepassen 2. Natuurlijke bodemweerbaarheid: relevantie organische stof Jolanda Wijsmuller, BCS NL, MIJDRECHT. 2017 Overzicht producten aangeboden voor voeding plant, ter stimulering en ter bescherming planten tegen schimmels/insecten/onkruiden Meststoffen Basis stoffen Anorganisch dan wel organisch: voor voeding plant Gewasbeschermingsmiddelen die in eerste instantie voor ander doel op markt zijn gebracht en daar al beoordeeld zijn op eigenschappen Laag risico stoffen Gewasbeschermingsmiddelen met laag risico Biostimulatoren • Efficiënt gebruik voedingsstoffen • Tolerantie voor abiotische stress • Kwaliteit (en opbrengst) van de plant Overige gewasbeschermingsproducten Kan biologisch dan wel chemische oorsprong hebben Biostimulatoren, basisstoffen, laag risico stoffen en gewasbeschermingsmiddelen 1. Biostimulatoren: bestrijden geen ziekten en plagen 2. Basis stoffen: bestrijden ziekten en plagen 3. Laag risico stoffen: bestrijden ziekten en plagen 4. Overige producten ter bestrijding ziekten en plagen (chemische stoffen en middelen van natuurlijke oorsprong) 2, 3 en 4 vallen onder de bestrijdingsmiddelenwetgeving 1107/2009 Page 4 • BCS NL presentation • 19-1-2017 Biostimulatoren, basisstoffen, laag risico stoffen en gewasbeschermingsmiddelen: voorbeelden 1. Biostimulatoren 2. Basis stoffen: kalkmelk ter bestrijding van Nectria schimmel in fruit, fructose ter bestrijding van fruitmot, lecithinen ter bestrijding van meeldauw en krulziekte 3. Laag risico stoffen: Fado, ter bestrijding van meeldauw, Preferal, Trianum 4. Overige producten: Admire, Neemazal, etc. etc. etc. Page 5 • BCS NL presentation • 19-1-2017 1. BIOSTIMULATOREN Page 6 • BCS NL presentation • 19-1-2017 Biostimulatoren: (concept) definitie Een plant biostimulant is een meststof, die het proces van de voeding van de plant stimuleert onafhankelijk van voedingsinhoud van het product met uitsluitend het doel om één van de volgende plant eigenschappen te verbeteren: (a) Efficiënt gebruik voedingsstoffen (b) Tolerantie voor abiotische stress (c) Kwaliteit (en opbrengst) van de plant Bron: Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van voorschriften inzake het op de markt aanbieden van bemestingsproducten met CE-markering en tot wijziging van de Verordeningen (EG)nr. 1069/2009 en (EG) nr. 1107/2009 Page 7 • BCS NL presentation • 19-1-2017 Biostimulatoren: definitie • Biostimulanten op basis van micro-organismen: deze micro organismen kunnen de plant bijvoorbeeld helpen om voedingsstoffen op te nemen/plant helpen tegen abiotische stress • Biostimulanten op basis van: • Organisch materiaal: mengsel op basis van dierlijk of plantaardig materiaal (C-bronnen) • Anorganisch materiaal: bijvoorbeeld silicium, seleen etc Page 8 • BCS NL presentation • 19-1-2017 Biostimulatoren: welke groepen? Chitosan en andere polymeren Humine en fulvine zuren Dragen met name bij aan de tolerantie voor abiotische stress. Chitine is een component van de celwand van schimmels, insecten en schaaldieren. Chitosan ontstaat vanuit chitine Humine en fulvine zuren zijn onderdelen van het organisch materiaal in de bodem die ontstaan na het uiteenvallen van plantaardige of dierlijke resten: stimuleren groei, opname voedingsstoffen en bescherming plant tegen stress Anorganische stoffen Aminozuren/peptiden mengsels Aluminium, kobalt, natrium, silicium, seleen: dragen niet bij aan voeding plant maar wel aan de kwaliteit van de plant (sterkere celwanden) en helpen de plant in de situatie van stress Geproduceerd vanuit plantaardige of dierlijke resten. Ze helpen de plant bij het opnemen van voedingsstoffen Nuttige schimmels en bacteriën Zeewieren en botanicals Bepaalde schimmels en bacteriën dragen bij aan de tolerantie voor stress, verbetering opname voedingsstoffen uit de bodem en aan de productie van planthormonen Hebben groeibevorderende eigenschappen, positieve effecten op het bodemleven en hebben effecten op planthormomen. Leveren ook bijdrage aan tolerantie voor stress Biostimulatoren: vertaling naar producten Chitosan en andere polymeren Humine en fulvine zuren Servasan Anorganische stoffen Aminozuren/peptiden mengsels Aminoboost Nuttige schimmels en bacteriën Zeewieren en botanicals Algeco Biostimulatoren op basis van micro organisme • Een biostimulant op basis van micro organismen bestaat uitsluitend uit één van de volgende micro-organismen*: • Azotobacter spp. • Mycorrhizal fungi • Rhizobium spp. • Azospirillum spp *: Dit zijn de stoffen die nu op de lijst staat, het is mogelijk om meer stoffen op deze lijst te zetten. Procedure hiertoe was onduidelijk maar het lijkt erop dat er op afzienbare termijn een procedure hiervoor beschikbaar komt Page 11 • BCS NL presentation • 19-1-2017 1. Efficient gebruik voedingsstoffen • Een biostimulant is instaat om de plant/wortels op een efficiente wijze voedingstoffen uit de bodem te kunnen laten opnemen (denk bijvoorbeeld aan Mycorrhiza schimmels) Page 12 • BCS NL presentation • 19-1-2017 2. Tolerantie abiotische stress • Biostimulatoren kunnen de plant helpen te overleven in situaties van • Hoge temperaturen • Zoutstress` • Droogtestress • Wateroverlast • Ozon • Hoge instraling Page 13 • BCS NL presentation • 19-1-2017 Gewasbeschermingsmiddelen 3. Kwaliteit van de plant (en opbrengsten) • Met name elementen zoals aluminium, kobalt, natrium, silicium en seleen (geen voedingselementen) dragen bij aan: • Sterke celwanden en celstructuren • Veel biostimulatoren dragen bij aan: • Opbrengst (zit nog niet in definitie) Page 14 • BCS NL presentation • 19-1-2017 Bodemleven: maak er gebruik van! • Bacteriën: 107-109 cfu/g grond ; 5000-14000 soorten • Schimmels: 105-106 /g grond • Algen: 105 /g grond • Protozoën: 104 /g grond • Nematoden: 102 /g grond • Springstaarten & mijten: 2-5 104 /m2 • Potwormen: 4-20 103 /m2 • Regenwormen: 0-1 103 /m2 Bodemvoedselweb: complex! Waar leven bodemorganismen van? • Organische stof • Wortelexudaten: geproduceerd door planten die op land staan • Van elkaar Organische stof: wees er zuinig op Organische stof heel belangrijk voor de bodemkwaliteit: • Structuur, waterberging, nutriëntenlevering, ... pas ook op met verstoring bodemstructuur bij grondbewerking/oogst: wees zuinig op je voedselweb! • Bodemweerbaarheid: bron voor productie natuurlijke biostimulatoren chitine, aminozuren, huminezuren, fulvine zuren etc. • Belangrijke bron voor voedsel bodemleven Overzicht producten aangeboden voor voeding plant, ter stimulering en ter bescherming planten tegen schimmels/insecten/onkruiden Meststoffen Basis stoffen Laag risico stoffen Biostimulatoren Overige gewasbeschermingsproducten Samenvatting • Goede conditie van de bodem kan leiden tot een weerbare plant: bodemkwaliteit! • Organische stof is basis van voedselweb in de bodem: let op in stand houden van organische stof gehalte en de aanvoer daarvan: bron voor productie van van natuurlijke biostimulanten • Biostimulantia zijn producten die de plant kunnen helpen bij processen als: • Efficiënt gebruik voedingsstoffen • Tolerantie voor abiotische • Kwaliteit (en opbrengst) van de plant • in 2017/2018 EU regulering ten aanzien van het op de markt brengen van dit type producten --> producten met duidelijke etiketten omtrent gebruik (dosering/frequentie) Vragen/ Discussie? Dank u wel voor uw aandacht