Folder Filosofisch cafe Socrates

Filosofisch
Café Socrates
Dienstencentrum de Roos
Beekstraat 29
Weert
Trefcentrum Stramproy
Fr. Strouxstraat 53
Stramproy
Informatie
1
2
Het was in mei 2011 de eerste keer in Weert dat het Filosofisch café
Socrates haar deuren opende. Dit filosofisch café kon door de
gastvrijheid van het Dienstencentrum de Roos aan de Beekstraat 29
in Weert plaatsvinden. Na een succesvolle start in de Roos, werd
deze activiteit in september 2011 ook in het Trefcentrum Stramproy
opgestart.
Iedere geïnteresseerde kan deelnemen, maar in het bijzonder zijn de
bezoekers van het Dienstencentrum De Roos en het Trefcentrum
Stramproy hiervoor uitgenodigd.
Drs. Bert van Wijk is als filosoof afgestudeerd aan de UVT
Faculteit Geesteswetenschappen dep. Wijsbegeerte. Naast
werkzaamheden als docent kunstfilosofie en columnist heeft hij
een eigen filosofische praktijk Archèconsult. Zijn interesse gaat
mede uit naar onderwerpen uit de filosofie van de kunst maar ook
naar politiek-filosofische vraagstukken en levensvraagstukken.
(versie jan. 2013)
10
3
De Socratische Methode
1. Het Socratisch groepsgesprek
Socrates, een van de antieke Griekse filosofen, heeft in zijn
filosofische benadering, altijd de dialoog voorop gesteld. Door het
socratisch doorvragen op een probleem werd de waarheid steeds
meer bevraagd en benaderd en het probleem steeds meer
verduidelijkt. De ervaringen met het socratisch groepsgesprek zijn
evident onthullend voor de deelnemers. Ook voor de bezoekers van
het Filosofisch Café Socrates ( de Roos of Trefcentrum) zal een
dergelijke ervaring kunnen bijdragen aan het beter op de toekomst
te worden voorbereid. Het kan een preventieve werking hebben om
op een andere wijze naar je eigen problemen te kijken en er ook op
een andere wijze mee om te gaan.
Bij het groepsgesprek wordt uitgegaan van de probleemstelling, die
de deelnemers zelf hebben aangedragen. Onder leiding van de
filosoof wordt dieper ingegaan op het probleem en via doorvragen
wordt de fundamentele c.q. wezenlijkste stelling als discussie
onderwerp gebruikt.
Data in 2013
• 7 januari (Weert)
• 14 januari (Stramproy)
• 4 februari (Weert)
• 18 februari (Stramproy)
• 4 maart (Weert)
• 11 maart (Stramproy)
• 8 april (Weert en Stramproy)
• 6 mei (Weert)
• 13 mei (Stramproy)
• 10 juni (Weert en Stramproy)
• 2 september (Weert)
• 9 september (Stramproy),
• 7 oktober (Weert)
• 14 oktober (Stramproy)
• 4 november (Weert)
• 11 november (Stramproy)
• 2 december (Weert)
• 9 december (Stramproy)
Aanvangstijd Weert 19.00 uur
Aanvangstijd Stramproy 14.00 uur
Deelnameprijs: € 5,Opgave bij de balie van de Roos 0495 688190
Nadere informatie bij: Ilse De Pauw van het Dienstencentrum
de Roos. Tel. 0495-688190
4
9
Filosofische vragen, die aan bod kunnen komen in het
Filosofisch Café:
In de afgelopen periode zijn door deelnemers aan het Filosofisch
café al belangrijke thema’s aan de orde gesteld. o.a.
-Wat is eigenlijk jezelf zijn?
-Is geluk de afwezigheid van angst?
-De kunst van het ouder worden.
Meerdere kernvragen kunnen ook zijn:
1. Waarom ben ik hier (op aarde)?
2. Welke filosofie is gewenst m.b.t. de mens in relatie tot het dier
en het milieu ?
3. Waarom kun je jezelf nooit echt leren kennen?
4. Waarom een filosofisch café Socrates?
5. Bestaat er een God?
6. Is de mens een schepping of een “schimmel” in relatie tot
de Big Bang theorie?
7. Waarom begrijp ik de jeugd niet meer?
2. Over de waarde van het Socratisch gesprek
Het Socratisch Gesprek is een poging door systematisch overleg
een gemeenschappelijk antwoord op een fundamentele vraag te
vinden. Deze vraag staat centraal in het gesprek.
Het gaat daarbij niet om louter theoretische vragen, maar om
vragen die voortkomen uit concrete, voor iedere deelnemer
toegankelijke ervaringen. Het gesprek bestaat in feite uit een
systematische reflectie op ervaring. Het is mogelijk tot een
gemeenschappelijk antwoord op zulke vragen te komen, maar het
is niet eenvoudig. Het vergt inspanning en volharding. Het vereist
bij voorbeeld dat de deelnemers elkaar nauwkeurig begrijpen. Dat
zij hun gedachten zodanig verhelderen dat zij ook voor anderen
inzichtelijk worden Dat argumenten zorgvuldig worden
geanalyseerd en tegen elkaar afgewogen. Dat er methodisch
gewerkt wordt, zodat iedereen het overzicht houdt. In het
Socratisch Gesprek proberen we voortdurend aan zulke strenge
eisen te voldoen.
3. Filosofische teksten
Soms is het noodzakelijk om dieper op bepaalde
probleemstellingen in te gaan en hiervoor een specifieke
filosofische tekst of fragment te gebruiken. Dit ter reflectie en
hulp voor de deelnemers. Belangrijke filosofen hebben over
levensvraagstukken b.v. het ouder worden belangrijke uitspraken
gedaan en dan is dit voor de deelnemers een hulpmiddel. Het
zijn vaak korte tekstfragmenten, die het denken stimuleren en
aanleiding bij de deelnemers kunnen zijn voor reflectie.
8. Wie ben ik in relatie tot de anderen?
9. Waarom moeten we uitgaan van het Goede, het Schone en
het Ware?
10 Wat heeft de mens aan filosofie?
8
5
Voorbeeld van de eerste activiteiten,
In het Dienstencentrum de Roos is op 19 mei 2011 het eerste
filosofisch café in Weert van start gegaan. In het Filosofisch café
krijgen de deelnemers de kans om filosofisch bezig te zijn,
filosofische vragen te stellen en te luisteren naar filosoof Bert van
Wijk, die hen helpt om het filosofisch denken op gang te brengen.
Bij de start waren een 27-tal mensen uit verschillende plaatsen in
en rondom Weert aanwezig en gaven blijk van hun grote
interesse voor de filosofie. Een kernvraag van deze avond was,
“Waarom zou je moeten uitgaan van het Schone, het Goede en
het Ware”. Deze vraag, die door een van de deelnemers was
ingebracht, riep diverse reacties op en leidde tot een uitgebreide
discussie, die een groot deel van de avond duurde.
6
Ook op de avond van 6 juni 2011 was weer een filosofisch
geïnteresseerd publiek aanwezig. De kunst van het ouder worden
was het belangrijkste thema op de laatste avond voor de
zomerstop. Gekozen werd voor de inbreng van filosofische
teksten van de Romeinse filosoof Seneca. Uitgebreid werd
gediscussieerd over de teksten van de filosoof Seneca, die de
kunst van het ouder worden probeert te begrijpen maar ook te
volgen in zijn eigen leven. Via eigen ervaringen proberen de
deelnemers grip te krijgen op deze kunst van het ouder worden.
7