ADHD Dr Lut De Rijdt

Psychodiagnostiek bij
adolescenten.
Dr Lut De Rijdt
De Kade
www.upckuleuven.be
1
Ik kan de beweging van sterren berekenen,
maar niet de waanzin van mensen.
Isaac Newton
Diagnostiek
•
•
•
•
Diagignoskein: grondig kennen
Kraepelin, Bleuler, Freud
1951: DSM-I
1980: DSM-III: Bijbel van de psychiatrie: grens
normaliteit-psychopathologie.
• Categoriale vs Dimensionele diagnostiek
• Freud: kristalprincipe
Diagnostiek
• DSM 5 : grote frustratie
• Polarisatie komt niemand ten goede
• Linnaeus (1707-1778) Systema Naturae:
onderliggende logica: voortplantingsorganen
als basis van indeling
• Psychoanalyse: hoe moeten we symptomen
begrijpen?
Adolescentie
• Tussen 12 en 22 jaar.
• Pathologie heel anders dan bij volwassenen en
kinderen
• Aantal zaken worden uitvergroot: invloed op
diagnostiek. Poly-diagnostiek
• Bloeiperiode van psychopathologie
• Periode van de tweede kans
Adolescentie
• Kruispunt tussen continuïteit en ruptuur
• Nachträglichkeit
• Ontwikkelingstaken:
-Identiteitsontwikkeling
-Separatie-individuatie
-Volwassen seksualiteit
Adolescentie
• Structurele psychodynamische diagnostiek
• Ontwikkelingsgericht
• Symptomen begrijpen als verdediging tegen
angsten, tegen ondraaglijke realiteit
• Zet psychotherapie in gang: tweede kans
• Farmacotherapie ondergeschikt aan
psychotherapeutisch handelen
Psychiatrische diagnose
• Kan negatieve impact hebben voor adolescent
• Benadrukt continuïteit, niet verandering
• Kan ontwikkelingstaken ondermijnen
-Passief onderwerpen aan alwetende arts
-Afhankelijkheid van medicatie
-Zet denken stop.
-Vult gat van ontbrekende identiteit
Persoonlijkheidsstoornissen
• Bedreigde persoonlijkheidsontwikkeling
Beginnende psychose
• Geen beginnende schizofrenie
• Ondraaglijke realiteit: trauma, seksuele
ontwikkeling, eigen identiteit…
• Psychotisch en niet-psychotisch stuk in de
persoonlijkheid
• Psychose is potentiëel reversiebel
Autisme spectrum stoornis
• Ware hype
• Voordelen: begrip, schuldgevoel,
voorzieningen
• Nadeel: te lage verwachtingen, geen
psychotherapie
Besluit
• Oorzakelijke diagnostiek onmogelijk
• Van Praag versus Dick Swaab
• Menselijke verschillen, individuele levensloop
in rekening brengen. Geen monocultuur
• Van Os: persoonlijke diagnostiek
• The map is not the territory (A. Korzybski).
Pragmatisch bruikbare constructies
Besluit
•
•
•
•
•
Diagnostiek is noodzakelijk
Dynamisch, ontwikkelingsgericht
Psychotherapie ondersteunen
Hoop geven: adolescentie als tweede kans
Inclusie van rouw: confrontatie met
beperkingen
Structurele gezinsdiagnostiek