Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Kijk eens diep in mijn oren (en neus) Prof. Dr. Philippe Gevaert Dienst Neus-, keel- en oorheelkunde Universitair Ziekenhuis Gent Neus-, keel- en ooronderzoek Hoofd en Halsinspectie en palpatie Mond en keelinspectie en palpatie Oren: Otoscopie Cerumen prop, vreemd voorwerp Otowiek Stemvorkproeven Neus: Anterieure rhinoscopie Anterieure neusbloeding (Huidprik testen) Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie NKO-onderzoek Inspectie Anatomische afwijkingen Scheefstand van de neus Asymmetrie van het gelaat Afwijkingen in de motoriek van de aangezichtsspieren Toegevoegde tekenen Zwelling Roodheid Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie NKO-onderzoek Palpatie Doel Zichtbare afwijkingen bevestigen Consistentie vaststellen Niet zichtbare letsels voelen Wat palperen? Opgezetten halsklieren (tumor?, infectie?) Speekselklieren Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Bekijken van diverse NKO-holten Lichtbron Voorhoofdslamp (koude, warme lichtbron) Goede belichting van de streek die door de ogen bekeken wordt 2 handen vrij Otoscoop / microscoop Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Hoe? Goede lichtbron Tongspatel (niet verder dan V lingualis) Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Wat is er te zien? Amandelen/tonsilpijlers - Tanden Sublinguale regio - Farynxachterwand Laterale wanden van de mondholte / uvula Uitmonding speekselklieren Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Waar letten wij op? Normale structuren aanwezig Normale toestand van de structuren Afwijkingen Infectie van amandelen en farynxwand Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Amandelen Normaal Sponsachtig weefsel/caseum Volwassenen: klein Kinderen: groter door actiever immunologisch gebeuren Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Acute tonsillitis Hypertrofie tonsillen Rood Wit of grijs beslag Faryngitis Rode farynxwand Opzetting lymfefollikels Etterige/slijmerige secretie Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Specifieke letsels Aften Schimmelinfectie Blaasjes Chronische tonsillitis Hypertrofie Cryptes gevuld met caseum Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Beoordelen van het volume van de tonsil Belangrijk bij inschatten van de rol van de amandelen in Slikstoornissen Rhinolalia clausa (gesloten neusspraak) Snurken (OSAS) Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Tumorale letsels Goedaardig Fibromen Papillomen Verrucae Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Kwaadaardig Onregelmatig, indurerend, spekachtig en soms bloederig letsel Ter hoogte van gehele keelholte mogelijk Week verhemelte Tonsillen Trigonum retromolare Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Faryngoscopie Opmerkingen Bij vermoeden van kwaadaardigheid doorsturen naar NKO voor biopsie Palpatie van de mondholte zal ons toelaten zichtbare letsels nog beter te beoordelen en onzichtbare letsels in het licht te stellen Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Onderzoek van de hals Klieren/Adenopathieën Zowel door tumor als infectie Normaal Klieren niet voelbaar Consistentie/lokalisatie kan iets leren over onderliggend lijden Mononucleosis infectiosa Virale/bacteriële angina Toxoplasmose Kunnen wel lang voelbaar blijven na initiële aandoening van de halsklieren Verkalking Neerslag van amyloïd Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Onderzoek van de hals Tumor Niet pijnlijk in begin Kunnen pijnlijk worden door surinfectie/abcedatie Regionale metastasering volgt de lymfebanen Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Otoscopie Hoe? Goede lichtbron Aangepast oorspeculum Wat is er te zien? Uitwendige gehoorgang Otitis externa Eczeem Furunkel Tumor Cerumen/vreemd voorwerp Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Otoscopie Trommelvlies Normaal trommelvlies Wit-grijs Niet echt transparant Conische ligging Lichtkegel Hamersteel Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Otoscopie Inspectie van het trommelvlies Waar letten we op? Kleur Vorm Intact/perforatie Extra elementen (poliepen, cholesteatoom, abnormale secreties) Actieve/uitgedoofde pathologie Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Otoscopie Wat kunnen we zien? Actieve infecties (AOM) Sequellen van infecties Trommelvliesperforatie die niet spontaan sluit Ingetrokken trommelvlies Cicatriciële letsels Atrofie van het trommelvlies Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Stemvorkproeven Swabach test: vergelijk beengeleiding met jezelf Rinne test Normaal gehoor: Rinne + (LG > BG) Conductief gehoorverlies: Rinne - (BG > LG) Neurosensorieel gehoorverlies: Rinne + (LG > BG) Weber test • Conductief gehoorverlies: Weber naar slechte oor • Neurosensorieel gehoorverlies: Weber naar beste oor • Geen lateralisatie: symmetrisch gehoorverlies Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Anterieure Rhinoscopie Hoe? Nares dilateren met neusspeculum Eventueel na decongestie Wat is er te zien? Voorste deel van de neusholte Kop van de onderste neusschelp Neusbodem Neustussenschot Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Anterieure Rhinoscopie Waarop letten wij? Anatomische anomalieën Toestand van het neusslijmvlies Aanwezigheid van extra structuren Abnormale secreties Vreemde voorwerpen Korsten Bloed Tumoren Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Anterieure Rhinoscopie Pathologie Aspect neusmucosa Normaal Roze-rood Infectie Bleek/ rood /oedemateus, Allergie Bleek, oedemateus Niet allergische nasale hyperreactiviteit Donkerrood Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Septumhematoom Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Neusfractuur Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Nasendoscopie en posterieure Rhinoscopie Hoe voorbereiden? Ontzwellen van neusslijmvlies Vasoconstrictor Adrenaline 10 min wachten na toediening Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Zonder vasoconstrictor Na vasoconstrictor Slijmvlies in de neusschelp links Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Nasendoscopie en posterieure Rhinoscopie Nasendoscopie Flexibele endoscoop Rigiede endoscoop Posterieure rhinoscopie Spiegeltje van 5 mm diameter in mond achter het verhemelte brengen om zo naar de rhinofarynx te kijken Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie NEUSBLOEDINGEN 80 % thv locus Kiesselbachii >>jongere patiënt Vooral na rinitis/verkoudheid neuspeuteren 20 % posterieur: a sphenopalatina >>oudere patiënt Multifactorieel Hypertensie/anticoagulantie Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Anterieure Epistaxis: behandeling Controle van de bloeding - neus snuiten of ledigen met suctie - druk op anterieure deel van de neus Geruststellen van de patiënt (patiënt al zittend onderzoeken, kledij beschermen, handschoenen,masker) plaatsen wiekje met pantocaïne en adrenaline (xylometazoline) Localisatie van bloeding: • rhinoscopia anterior • koplamp en speculum (hand vrij) Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Anterieure Epistaxis: behandeling Chemocautherisatie (zilvernitraat): • enkel wanneer neus “kurk”droog is. • Unilateraal (nooit bilateraal) • Cave: septumperforatie Indien geen volledige controle: Merocel van 3,5cm + fysiologisch water • 48u ter plaatse • Vasoconstrictor druppels • Merocel vochtig maken met FSW Nazorg: anti-H, zalf (Hemirhinol, Vitapantol), niet neuspeuteren, spoeling vanaf 3’de dag. Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Skin Prick Test Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Neus-, keel- en oorheelkunde Hoofd- en halschirurgie Neus-, keel- en ooronderzoek Hoofd en Halsinspectie en palpatie Mond en keelinspectie en palpatie Oren: Otoscopie Cerumen prop, vreemd voorwerp Otowiek Stemvorkproeven Neus: Anterieure rhinoscopie Anterieure neusbloeding (Huidprik testen)