Masters of the Air - Nederlandse Officieren Vereniging

boekbespreking
Titel
Subtitel
Auteur
Prijs
ISBN
Uitgeverij
Recensent
Masters of the Air
America’s bomber boys who
fought the air war against
nazi Germany
Donald L. Miller
€ 19,95 (bol.com)
978 0 7432 35440
Simon & Schuster Paperback
lkol b.d. P.F.H.N. Dekkers
Masters of the Air
Wie na de Tweede Wereldoorlog wel
eens boven Zuidoost-Engeland, globaal
tussen de steden Londen en Norwich,
heeft gevlogen kon er haast niet omheen: een lappendeken van vele tientallen in onbruik geraakte vliegvelden met
idyllische klinkende namen als Thorpe
Abbotts, Grafton Underwood of Old
Buckenham. Tijdens de oorlog, van 1942
tot medio 1945, was dit het domein van
de Amerikaanse Eighth Air Force. Hiervandaan werd door de US Army Air Force de strijd tegen nazi-Duitsland gevoerd
en duizenden bommenwerpers vlogen
hier als het weer het toeliet dagelijks uit
om het Duitse rijk op de knieën te krijgen. De jonge, meest nog onervaren bemanningen bonden vanaf 1942 de strijd
aan met de soms door de oorlog aan het
oostfront al geharde Duitse vliegers en
luchtafweertroepen. Geen wonder dat
een groot deel van deze jongemannen
het einde van hun operationele tour van
25 oorlogsmissies niet haalde en sneuvelde of het einde van de oorlog had af te
wachten in krijgsgevangenschap.
Over de luchtoorlog tegen Duitsland zijn
al vele tientallen boeken verschenen,
maar wat dit boek onderscheidend maakt
is de menselijke dimensie die de auteur
heeft meegegeven. In een substantieel
deel vliegt de lezer mee met de bemanning op hun oorlogsmissie en wordt zo
38 | Carré 7 | 2015
deelgenoot van hun emoties, de heroïek,
de angsten en de verschrikkingen die ze
meemaken. De lezer wordt deelgenoot
van het dagelijks leven van deze mannen
en jongens, ver van huis en samengeperst in barakken gespeend van elk comfort. Maar ook de Duitse kant blijft niet
onbelicht en de bevolking van de Duitse
steden die zwaar te lijden had onder de
bombardementen krijgt een stem en een
gezicht. Hieruit komt ook duidelijk de
verschuiving in de Amerikaanse strategie
naar voren. Met een zeker geloof in de
relatieve onkwetsbaarheid van de B-17
voor de Duitse luchtafweer en jachtvliegtuigen werd groots ingezet op daglichtbombardementen op industriecentra en
militaire doelen, waarbij ook ethische en
morele motieven een rol speelden. Het
escorteren van de bommenwerpervloot
met jachtvliegtuigen werd door de opperste leiding als overbodig beschouwd.
Overtuigd van de kwaliteiten van de
Flying Fortress tot het uitvoeren van precisiebombardementen werd (te) lang
vastgehouden aan deze strategie met
astronomische verliezen tot gevolg. De
auteur beschrijft met gevoel voor detail
en dramatiek de ontwikkeling die uiteindelijk leidde tot de verschuiving naar het
bombarderen van bevolkingscentra, zoals
de RAF al jaren eerder had gedaan. Triest
sluitstuk hiervan was, toen de Duitsers
de oorlog al zo goed als verloren hadden,
het totaal zinloze bombardement van
Dresden, de enige stad in Duitsland die
als eeuwenoud cultureel monument gespaard was gebleven.
De effectiviteit van deze aanvallen woog
nauwelijks op tegen de enorme inspanningen en offers die werden geleverd,
terwijl de achilleshiel van de Duitse oorlogsmachinerie, de enorme productiefaciliteit in Leuna voor synthetische benzine,
gespaard bleef. Een geconcentreerde
inspanning hier was mogelijk een meer
zinvolle bijdrage tot de oorlogsinspanning geweest, concludeert de auteur.
In de laatste hoofdstukken schenkt hij
uitgebreid aandacht aan het lot van de
duizenden mannen die in Duitse krijgsgevangenschap terecht kwamen, hun
verschrikkingen en ontberingen die ze
hadden te ondergaan tot letterlijk aan
de dag van de Duitse capitulatie. Bijzondere aandacht ook voor degenen die in
Zwitserland werden geïnterneerd, wier
behandeling niet veel beter was dan van
wie in een Duits Stalag Luft kwam te verblijven.
Vooral door de menselijke kant, die
wordt belicht naast de bekende historische feiten, is dit boek een absolute
aanrader voor iedere in deze materie geinteresseerde lezer.