ook voor persoonlijk voedingsadvies ======================================================= Eiwitten Eiwitten, of proteïnen zijn de bouwstenen van ons lichaam. Alle soorten weefselstructuren, van bot tot de wand van een bloedvat bestaan voor een groot deel uit eiwitten. Een eiwit is opgebouwd uit aminozuren. In je lichaam komen er 20 verschillende soorten aminozuren voor en door de verschillende samenstellingen is de diversiteit van de eiwitten heel groot. Het lichaam is in staat om zelf eiwitten te maken, daarvoor is het wel essentieel dat we 9 aminozuren binnenkrijgen. Hieruit kunnen de andere aminozuren en eiwitten gevormd worden. In dierlijke producten komen eiwitten in grote hoeveelheden voor, van plantaardige producten is het belangrijk om de volwaardige 1 vormen te nemen om de essentiële aminozuren binnen te krijgen. Dierlijke eiwitten De functies van eiwitten: • Bouwstof Eiwitten zijn nodig voor de opbouw en het instant houden van lichaamsweefsel, zoals huid, celwanden en botten. • Onderdeel van enzymen Enzymen zijn katalysatoren, die processen in gang zetten en/of versnellen. Bij de afbraak van je voeding in het maagdarmstelsels komen diverse enzymen voor, zoals amylase. Amylase zit in het speeksel en zorgt dat zetmeel wordt afgebroken. Dit is maar één voorbeeld, maar enzymen spelen een grote rol in verschillende processen in ons lichaam. • Opslag Doordat moleculen zich koppelen aan een bepaald eiwit kun je zo een voorraad opbouwen. Een voorbeeld is de reserve voorraad ijzer. • Transport In het lichaam moeten verschillende stoffen vervoerd worden. Dit gebeurt ook weer door de koppeling aan een eiwit. Zo wordt zuurstof opgenomen, via de long, in het bloed en daar wordt het gekoppeld aan hemoglobine. En zo kan het zijn weg vervolgen op weg naar de cellen. 1 Volwaardig betekent dat een voedingsmiddel niet of zo weinig mogelijk bewerkt is 1 ook voor persoonlijk voedingsadvies ======================================================= • Beweging In de spierweefsels bevinden zich twee soorten eiwitten, myosine en actine, die samen zorgen dat een spier zich kan samentrekken en weer ontspannen. • Bescherming Het immuunsysteem bestaat uit verschillende soorten antilichamen en deze worden gevormd door eiwitten. • Hormonen Ook deze bestaan voor het grootste deel uit eiwitten, en hebben, net als enzymen, een grote invloed op allerlei processen in het lichaam. Een voorbeeld is het groeihormoon, of de geslachtshormonen. Noten als bron van eiwitten Eiwitten komt in meer voedingsmiddelen voor dan de meeste mensen denken. Natuurlijk is de grootste eiwitbron vlees, maar ook in volkoren rijst en granen, peulvruchten, aardappelen zit voldoende eiwit. In onze cultuur heeft vlees een belangrijke plaats in onze maaltijd, maar we eten hier wel vaak te veel van. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) adviseert voor vrouwen 41 gr per dag en voor mannen 53 gr. In de praktijk blijkt dat we vaak het dubbele per dag eten. De gedachte is altijd geweest dat een teveel aan eiwit niet schadelijk is, omdat men dacht dat een teveel aan eiwitten wordt omgezet in energie. De laatste tijd komt men hier echter op terug en het blijkt uit verschillende onderzoeken ( bijvoorbeeld, professor Lothar Wendt) dat het lichaam eiwit ook opslaat. Het is nog niet helemaal duidelijk wat dit voor gevolg heeft op het lichaam, maar het lijkt er op dat eiwitten worden opgeslagen in bindweefsels. Dit gebeurt ook in de wanden van bloedvaten en dit zou dan de vernauwingen veroorzaken en niet zo zeer cholesterol. soja in de vorm van tofu gluten in de vorm van seitan 2 ook voor persoonlijk voedingsadvies ======================================================= Eiwit(in grammen) in voedingsmiddelen per 100gr 2 aardappel broccoli prei champignon rode kool venkel 2 3,2 1,5 2,7 1,2 2,0 kikkererwt witte bonen spliterwt 7,5 7,5 22,5 volkoren macaroni zilvervliesrijst roggemeel gierst couscous havermout quinoa 11,0 7,5 7,6 10,6 7,5 13,1 16,2 bruin brood volkoren beschuit muesli 7,0 16 10,0 kwark ei goudse kaas 13,0 12,9 25,5 seitan tofu tempeh 22,1 12,0 12,0 zeewier gedroogd 11,5 vijgen 3,5 achterham casselrib blinde vink varkensfiletlap varkensfricandeau kipfilet entrecote 19,2 20,5 22,7 22,7 31,2 30,0 70,0 zonnebloempit pompoenpit sesamzaad amandel cashewnoten lijnzaad walnoot 27,0 24,5 20,9 19,5 18,5 20,0 14,4 2 Uit www.voedingswaardetabel.nl 3