Economie en de vulkaan?

advertisement
Vulkanen
gevaarlijk?
Wat gebeurt er
bij een
uitbarsting?
De omgeving
van een
vulkaan.
Zon en wolken
Temp: 10 C°
Maandag15 november 2010 | Wat zijn vulkanen? | Gratis editie voor De Tovercirkel in Malden
Vulkanen?
Wanneer je een vulkaan ziet,
kan jij je vast niet voorstellen
dat het daar ooit plat is
geweest. Maar hoe ontstaat
een vulkaan eigenlijk?
door Michelle de Vos
De aardkorst bestaat uit tektonische
platen. De vorming van vulkanen is
een van de gevolgen van de
beweging van de tektonische platen.
Een vulkaan ontstaat wanneer
magma tot het aardoppervlak
doordringt.
In een gemiddeld jaar vinden er
ongeveer 60 vulkaanuitbarstingen
plaats. Rondom de Grote Oceaan zijn
er opvallend veel vulkanen. Dit wordt
ook wel de Ring van Vuur genoemd.
De aarde telt ten minste 1500
vulkanen, waarvan minstens zestig
procent wordt gevonden op de bodem
van de oceanen. Van alle vulkanen op
aarde behoren er ongeveer 600 tot de
actieve vulkanen. Een vulkaan
behoort tot een actieve vulkaan,
wanneer deze af en toe tot uitbarsting
komt en meetbare activiteit vertoont.
Bij iedere vulkaanuitbarsting komt
een laag vulkanisch gesteente
bovenop de vorige laag, waardoor na
een aantal vulkaanuitbarstingen een
berg ontstaat. Een vulkaan is een
berg, die opgebouwd is uit lava en as.
Bij een vulkaanuitbarsting stroomt
het lava langs de vulkaan op wat gaat
stollen, zo breidt ook de vulkaan
zich uit.
De ring van vuur is een ring van
vulkanen.
Deze
liggen
op
plaatgrenzen tussen Australië en
Amerika.
De Merapi uitbarsting op Java
.
Economie en
de vulkaan?
Vulkaan
Uitbarsting
door Michelle de Vos
In
de
periode
voor
een
vulkaanuitbarsting, hoopt steeds meer
magma zich in de magmakamer op.
Deze magma en de vrijkomende
vulkanische gassen kunnen echter
geen kant op, omdat het einde van de
kraterpijp afgesloten is. Hierdoor
bouwt zich in de magmakamer een
steeds groter wordende druk op. De
druk in de magmakamer blijft
toenemen, totdat deze druk groter is
dan de druk die het vulkanische
gesteente in de krater aan kan. Bij een
eruptie wordt het magma door de
lange kraterpijp omhoog geperst.
Zodra
de
magma
aan
het
aardoppervlakte komt, ontsnappen er
allerlei gassen uit de magma en wordt
het lava genoemd. Op dit moment
heeft de lava een temperatuur van
tussen de 650 °C en 1200 °C.
Wanneer deze lava stolt, wordt het
vulkanisch gesteente. Als alle lava
gestold is, raakt de krater weer
verstopt. De magmakamer kan nu
weer gevuld worden met magma,
totdat er genoeg druk is opgebouwd
waardoor een nieuwe uitbarsting
plaatsvindt.
De vulkaan Merapi op het Indonesische eiland Java
is opnieuw uitgebarsten. Het is de grootste eruptie
sinds de vulkaan maandag 25 oktober uitbarstte.
Vanwege de vele hete aswolken die het gebied
rondom de berg bedreigen, moeten veel mensen
worden geëvacueerd. Het leger is bezig met het
verplaatsen van vluchtelingenkampen, waarin zo'n
50.000 mensen zijn ondergebracht. De Indonesische
regering heeft het evacuatiegebied uitgebreid.
Duizenden andere mensen moeten daardoor nu ook
hun huis
verlaten. In totaal kwamen al 38 mensen om door de
recentelijke uitbarstingen van de Merapi.
Werking
vulkaan!
van
de
door Michelle de Vos
Een vulkaan is niet een massieve
hoop gesteente, maar bevat een
gangenstelsel aan scheuren, die we
kraterpijpen noemen. De kraterpijpen
staan in verbinding met een
magmakamer, diep in de aardekorst.
Als een vulkaan langere tijd niet
heeft
uitgebarsten,
staat
de
magmahaard
niet
in
directe
verbinding met het aardoppervlak.
Het einde van de kraterpijp, ook wel
krater genoemd, zit dan namelijk
verstopt met een laag vulkanisch
gesteente.
door Michelle de Vos
Vulkaanobservatie kost veel geld,
maar een grote uitbarsting ook. De
schade kan in de miljarden lopen
afhankelijk van wat er in de directe
omgeving staat. Die directe
omgeving van vulkanen wordt
echter ook nuttig gebruikt voor
onderzoek en opvangen van
aardwarmte.
Deze
warmte
gebruiken energiecentrales voor
energieopwekking en voor de
warmwatervoorziening.
Maar
mensen leven ook op afgekoelde
lava. De as zit vol voedingsstoffen
die de grond verrijken. Boeren
kunnen er goed hun gewassen op
laten groeien. Maar het blijft
gevaarlijk, omdat een vulkaan
zomaar kan uitbarsten. Dit betekent
dat de grond rondom een vulkaan
vruchtbaar is en er veel planten en
bomen groeien. Waardoor mensen
er ook gaan wonen.
Download